장음표시 사용
61쪽
PROLE G o MENAgia emcacius praecluduntur, Haereticorum sophismata 8c fuci enucleatiuS deteguntur. . 2'. Methodus, qua iduntur Scholae, maximam disputationi lucem affert , dum res singulas ad propria capita revocar,quae connexa sunt, copulans quae aso invicem discreta, sejungens.
η'. Moderatum Di lecticae & Philoso elitae usum fidei muniendae , & contra Haereticos
tuendae non parum utilem esse docent antiquiores Patres. Sanctus Clemens Alexandrinus lib. I. Stromatum vocat Philosophiam Propu- naculum & vallum veritatis. Est, inquit , per seipsam perfecta, nialius indiget doctrina salvatoris, utpote facultas ct sapientia Dei. Porro Graeca Philoso- .phia ad eam accedens, non potentiorem facit veritatem,
sed Sophistrarum adversus eam impressiones imbecilles reddens, propulsansique dolosa; contra veritatem inminar , congruum veritatis propugnacidum di vallum di-
ritur. Sanctus Basilius in caput primum Isaiae.. scribit D alecticam esse dogmatibus nostris instar muri. Sanctias Augustinus lib. 2. de doctrina Christiana cap. 31. Disputationis disciplina, inquit, ad omnia genera quaestionum quae in litteris sanctis sunt penetranda ct dissolvenda, plurimum v let. Ibi cavenda est libido rixandi, O puerilis quaedam ostentatio decipiendi adversarium. Quarta pars, scilicet quod Scholastica nec Privatis, nec Ecclesiae sit absolute necessaria, Probatur, quia sine ejus ope Ecclesia diu stetit eu soruit,nimirum apud Graecos usque ad octa-Vum saeculum , quo vixit Sanctus Joannes Damastenus, qui dicitur ejus parens 1, & apud Larinos usque ad duodecimum saeculum , quo Petrus Lombardus Episcopus Parisiensis scripsit quatuor libros Sententiarum, a quibus vocatu Sest Magister Sententiarum. Dices I'. contra primam nostrae responsionis
62쪽
THEOLOG . 3 3t attem , Isaiae i . habetur, poηam universos filios tuos dolios a Domino : Zc Jerem. 3I . non docebit stra . Cir proximum suum, ct vir fratrem suum,dicens,Cognosce Dominum , Omnes enim cognoscent me a minims
eorum visique ad maximum. Quem locum Apostolus Hebr. 8..1nterpretatur de lege nova, de qua etiam sic scribit beatus Joannes epist. I. caP. 2. Non necesse habetis, ut oliquis doceat vos; sed sicut tintΙio ejus docet vos de omnibus. Ergo nec Theolo gi , nec Doctores sunt necessarii in lege nova. Respondeo I'. negando conseq. quis enim credat superfluam esse Dei promissionem , Jerem. 3 Dabo vobis Pastores juxxa cor mmm, o pascent vos scientia ct doctrina 8 An Chriitus frustra pra cepit Apostolis,Matth. 2 8. Ut docerent omnes Gentes 3 aut posuit in Ecclesia Pastores &Doctores, Ephes 4.ὶ Nonne fides ita necessa rio est ex auditu, ut, qui non audierunt, credere non possint , Rom. ro 'Textus itaque , qui nobis opponuntur , eo
modo accipiendi sunt, quo intelligimus illud Apostoli I. Cor. Neque qui plantar est aliquid, neque qui rigat; sed, qui incrementum dat, Deus. Nimirum sicut Agricola, fructus, quos colligit, suo labori, quamVis necessario, tribuere non debet, sed Dei benedictioni: ita Apostolus, aut quivis Past*r vel Doctor , fidem leobedientiam audientium non ascribat exteriori doctrinae cujus Minister est, sed interiori stra tiae & unctioni Spiritus sancti, qui intus solus
emcaciter docet de omnibus , quae extrinsecus audiuntur. Unde in forma. LRespondeo 1'.distinguend antecedens erunt .
omnes docti a Domino mediante ministerio, Pastorum & Doctorum , Concedo e sine illo xum ministerio, Nego antecedense. Instabis : atqui erant docti sine eorum minia
63쪽
2 . PRO LEGOMEN Asterici ', ait enim, non docebit ultra vis proximum suum. Ergo.
Nego subsumptum , cujus confirmationem distinguo: non docebit secundum quid, Concedo : non docebit absolute & simpliciter, Nego. Itaque cum ab adventu Christi idololatria prorsus desierit apud Judaeos,nec irrepserat apud Christianos, necesse non est ut hodie Doctores dicant Ecclesiae, vel etiam Synagogae filiis sicut olim Prophetae , cognosce Dominum, Omnes quippe Illius notitiam fere cum lacte materno hauriunt. Sed praeterquam quod a Pastoribus &Doctoribus perficienda est illa notitia , cum sit
admodum rudis , multa alia ad salutem necessaria edoceri debent. Dices 2'. contra secundam nostrae responsioni S Partem : I. Petrica P. 3. v. I s. omnes fideles
parati esse debent ad satisfaciendum omni posicenti rationem de ea , quae in ipsis est, spe. EGgo Theologia est singulis necessaria. Distinguo antecedens: ad satisfaciendum per simplicem mysteriorum fidei expositionem , Concedo: per exquisitam defensionem, Nego
Dices 3'. contra tertiam responsionis partem rantiquiores Patres constanter docent Philosophiam in Scholis Christianis non esse admittendam : Ergo. 'Distinguo antecedens: juxta ea , propter quae capite primo diximus non esse admittendam,ut dominetur , Concedo: ut obsequatur, Nego antecedens. Solutio patet e' dictis pag. i. & s. Instabis: Theologia Scholastica fidei minuit
meritum : nam ex sancto Gregorio hom. et s.
in Evangelia, fides amittit meritum, ubi ratio Praebet experimentum. Ergo Theologia Schol Rica non est Ecclesiae utilis.
64쪽
ΤHEOLOGIAE. ἔς Nego antecedens, cujus confirmationem distinguo:ubi ratio evidens praebet exPerimentum rei credendae , ut in sancto Thoma atqui prius noluit credere ChriItum resurrexste,quam Pal- Paret vulnerum ejuS cicatrices, Concedo ; de eo enim agit sancius Gregorius iubi ratio praebet experimentum eorIma, Puta miraculorum , quae persuadent Deum revera dixisse quae ad Credendum proponuntur , Nego ; Deus vult rationabile esse obsequium fidei nostrae; stti-ptum qui pe e t, qui cito credit, levis est corde, Porro Theologia Scholastica non praebet experimentum rerum fidei, v. g. Christum esse .Patri consubstantialem , sed evincit solummodo illud esse a Deo revelatum, ac proinde fide divina credendum , emcaciterque refellit quidquid contra ob icitur. Illud autem Religioni Christianae utilissimum esse nemo non viget.
De Locis Theologicis. Q. I'. id est locus Theologicus pR. Est sedes, ac veluti promptuarium , unde Theologus sua argumenta depromit instar Rhetorum & Philosophorum , qui habent suos locos communes, ex quibus omnis
Q. 2'. 2:ioruplex est Ioeus Theologicus pR. Duplex , internus & Externus. Internus is dicitur, ex quo Theologia eruit principia sibi propria, quales sunt propositiones
a Deo revelatae. . Externus eli sedes aprincipiorum extraneorum, quae Theologia repetit ex Philosophis ,
65쪽
gus enim utitur ratione , & auctoritate tum
Philosophorum, tum Historicorum Profanorum , ut suadeat Religionem Christianam ntihil docere , quod lumini naturali repugnet. 4 3'. Quotv ex est lacus ZR. Duplex, necessarius, dc non necessarius. Necessarius continet propositiones expresse revelatas, quae sunt principia , ex quibus cerra& infallib1lis deducitur conclusio Theologica. Non necessarius subministrat principia ex quibus eliciuntur conclusiones magis vel minus Propabiles, prout principia illa sunt magis aut minus probabilia. Q. 4'. Quotvlax est locus internus necessarius pR. Triplex , nempe Scriptura lacra, Traditio
divina, & Ecclesia. Theologia quippe in hoc differt ab aliis scientiis vulgaribus, quod istae
omnes suas conclusiones referant ad aliquod princi pium, omnibus naturali lumine notum, illa vero ad revelationem seu Dei revelantis auctoritatem : atqui Deus nihil revelavit ad communem hominum salutem, quod non con tineatur in Scriptura &Traditione: Ergo Scrip. tura & Traditio sunt loci, quos Theo ogus necessarioconsulere debet. Cum autem nobis non constet nisi per Ecclesiam, quae sit vera ScriP- tura , ut infra dicetur, obscuritasque in Scriin tura & Traditione passim occurrat, necesse est Theologum ad Ecclesiam recurrere, tum ut Veras Scripturas & Traditiones a falsis discernat, tum ut veram earum intelligentiam assequatur: Ergo tres omnino sunt necessarii loci Theologici , nimirum. Scriptura , Traditio & Ecclesia, ad quos ceteri revocandi sunt. Ad Tradionem divinem revocatur omnium
66쪽
sanctorum Patrum consensio in uno dogmate , ut enim ait Vincentius Lirinensis, illud recte Habetur ut ab Apostolis traditum, quod semper, & ubique , 8c ab omnibus creditum est. Dixi,omnium Sanctorum Patrum consensio;si enim separatim spectentur , quamvis eorum auctoritas sit maximi ponder 1s, non est tamen ineluctabilis, nec omnino certa, nisi ad eam accedat judicium Ecclesiae. Ita sanctus Augustinus Epist. 81. alias 19. ad sanctum Hieronymum , in qua sic scribit, ego fateor charitati tuadolis eis Scripturarum libris , qui jam canonici appellantur, didici hunc
rimorem honoremque deferreint nullum eorum sutorcinscribendoaliquid errasse firmi spmὸ credam: alios autem ita tego it quantilibetsanctitate, doctrinάque prποι- Danx, non ideo verum parem , quia ipsi ira senserunt; sed quia mihi, vel per illos auctores canonicos , veIprobabili ratione, quod a vero non abhorreat ,persuadere potuerunt. Atque hac mente fastusDoctor rejicit sentetitiam sancti Cypriani & Conciliorum par ticularium ab ipso celebratorum ei rea baptisma ab Haereticis collatum , quae erat contraria tra. ditioni Ecclesiae, & aliorum Patrum Doctrinae,& a posterioribus Conciliis, maxime a Concilio Nicaeno generali, emendata. Ad Ecclesiam reducuntur I Q. Concilia generalia, illam quippe representant, infallibilite taque definiunt quae sunt fidei, & a Deo revelata. a'. Decreta summorum Pontificum universali Ier recepta I Ecclesia enim dispersia non potest recipere doctrinam falsam , sicut nec in Conculio congregata docere , ut infra probabitur. Dixi universalirer recepta, nam Romanu S Pontifex subduplici velut statu spectari potest, vel una cum Ecclesia aut Concilio generati : vel extra generale Concilium. l 'riori modo peculiarem Sc separatum ab Eccles a locum non con
67쪽
st: tuit. Posteriori vero , licet. summam habeat in Ecclesia prae reliquis sigillatim Episcopis auctoritatem, metionesque t psius maximae venerationi omnibus esse debeant ; ex ejus tamen Decretis praecise firmum omnino ,& apud omnes indubitatum argumentum educi nequit,
cum bene multi, di maxime Theologi Parisienses negent ejus judicia esse irreformabilia , nisi Ecclesiae consensus accesserit; alioquin frustra
convocarentur Concilia generalia.
t Q. Q tuplex est locus internus non necessarius pR. Quadruplex : primus est: auctoritas Sed is Apostolicae sieorsim spectatae , quae apud omnes Catholicos maximi est ponderis, ut jam diximus : secundus, Conciliorum Provincialium &Nationalium: tertius sanctorum Patrum, quando separatim spectantur: quartus, Theologorum: in quacunque enim arte peritis credendum esse ratio ipsa dos et . Imo concors & constans consensio omnium Scholarum in aliquo fidei aut morum dogmate tiadendo, tantae est auctoritatis, ut ei repugnare temerarium sit. Q. 6'. Quoiuplex est locus externus ZR. Triplex : primus auctoritas rationis; secundus Philosophorum; tertius Historicorum. Sed Historia duplex, alia Ecclesia stica, alia profana. Prior non est Theologiae extranea; si enim habeat Scrsptores fide dignos , & secum invicem consentientes , non est contemnendum
Traditionis testimonium. Posterior vero, licet extranea, aliquando inservit ad intelligendas dc explicandas sacras Litteras. Ex miraculis etiam Theologus certas elicit Conclusiones. Sed miracula , quae in Scripturis Mon referuntur, ad Historiam pertinent.
Ergo sunt omnino decem lociTheologici. Primus est Scriptura. Secundus Traditio , sub qua
68쪽
ΤHEOLOGIAE. 3'int eontinetur sanctorum Patrum consensio. Ter-ag. tius , fcclasa, in qua intelliguntur Concilia generalia. Quartus, Decreta Summorum Pontifi-ta cum seorsim ab aliis Episcopis spectatorum. r. Quintus, Concilia particularia. Sextus , Saneti patres separatim spectati quando a commuiso ni aliorum sententia non recedunt. SePtimus, s Scholae theologicae. Octavus, ratio naturalis. Nonus, auctoritas Philosophorum. Decimus , Historia.
De Scriptura Sacra. 2PARAGRAPHUs PRIMUS. De notione Scriptura Sacrae. Q. I'. id est Scriptura Sacra pit. Est verbum Dei scriptum ipso afflante. Dicitur i'. Verbum Dei, in quo Scriptura convenit cum Traditionibus divinis, quae sunt verbum DCt. Dicitur Σ'. scriptum, quo distinguitur a Traditionibus divinis, quae non sunt Deo amante
scripto traditae, sed voce duntaxat. Expendemus autem Cae ite sequenti , utrum Christus nomnulla dixerit quae non sunt scriptis exarata. .
Dicitur 3'. 0 o ante; quibus terminis Scriptura divina dilfert a Canonibus & definitioni-Dus Ecclesiae in materia fidei ; quae quidem definitio Des,licet sint verbi Dei explicationes scrip-rae , Piritu sancto assistente, non sunt tamen ScriPtiara sacra ; quia scriptis traditae non sunt
tritia-sancto Milante. Illud autem discrimen
69쪽
λΑo. p R. o L E o M g M Aelucidabitur familiari exemplo famuli, qui est domino suo a secretis. Ipse enim epistolas duplicis generis scribere potest. I'. Si cum possit viva voce perferre mandata domini sui, ea transmittat per epistolas, quas proprio motu & sine d mini impulsu exaravit. Σ'. Si domino dictanti solam manum praebeat: Epistolae primi generis sunt revera famuli, licet aliud non contineant, quam verba a domino accepta, & ad alios pem ferenda. Epistolae vero secundi generis proprie ascribun rur domino, est enim auctor & cauta princeps hujusmodi scripturae , manus vero famuli veluti instrumentum. Priori modo Concilia generalia in definitionibus fidei verba Dertiteris consignarunt , posteriori vero Scriptores
Q. 1'. Quid est iste Dei asatus respectu Scripto-νis sacri tR. Antequam huicce quaestioni gravissimae fiat
satis, advertendum est triplici modo concipi posse Deum mentem alicujus Scriptoris afficere, scilicet vel revelatione , vel inspiratione, vel assistentia quadam special r. Revelatio est ignotae antea veritatis facta dia vinitus manifestatio; ita Isaias cap. 4 i. revelat one divina noverat Cyrum aliquando futurum populi Israelitici liberatorem. Inspiratio est incitatio quaedam interior, motu sque insolitus, quo quis ad loquendum vel agendum tmPellitur, sine rationis aut libertatis periculo. Specialis assistentia est peculiare auxilium , quo Deus adest Scriptori, non quasi singulis verbis aut sententiis praeerat, sed ne inter rari-hendum in errorem labatur . His praemissis. Respondeo r'. Res aliquae Scriptoribus sacris fuerunt reVelatae , .sed non omnes. Duae sunt
70쪽
TRE LOGIAE. 43 prima pars probatur ; quia revelatio est ignotae antea veritatis facta divinitus manifestatio: atqui multa Prophetis manifestata sunt, quae prius ignorabant, V. g. Isaiae quod Virgo esset paritura , C. T. V. I . quod Christus multa passiarias esset, Isaiae c. M.'medio hebdomadae septuagesimae occidendus ,. Dan. 9 Triginta argenteis a Discipulo tradendus, Zach. II. &c. Secunda paIs probatur, quia sacris Scriptoribus manifestari non potuerunt, quae Vel oculis viderant, ut Moyses AEgyptiorum plagas, Josue Israelitarum victorias in ingressu terrae pro missionis, sanctus Joannes Christum pendentem & morientem in Cruce, vel ex testibus fide dignis didicerant, ut sanctus Lucas de sejpso auerit cap. i. Evangelii vers. 2. Respondeo Σ'. non suffcit specialis Spiritus aneti assistentia, alias canones Ecclesiae essenticriptura divina, in iis enim condendis noni fuit illa specialis assistentia. Respondeo 3'. praeter specialem Spiritus- sanis i assi stentiam, admittenda est in Scriptoribus acris inspiratio divina.
Probatur I'. ex Scriptura 2. Petri cap. I. vers. o. omnis prophetia Scriptura propria interpretationeon sit; non enim voluntate humana aliara est aliquano prophetia si dest Scriptura lacra, sed Spiriti incito inspirali, locuti sunt sancti Dei homines, graeelegitur , Spirit sancto acti ct impulsi, a. Tim.
. vers. I s. Omnis Scriptura divinitus iaspirata, utias est ad docendum. Matth. c. 22. Vers. q. 3. quomodo
go David in Spiritu sancto vocat eum Dominum diam, dixit Dominus Domino meo oede a dextris meis. Uc. I. Uers, T. Sicut locutus est per os Sanctorum. Probatur Σ'. ex constanti traditione, in Sym-
,lo Constantinopolitano dicitur de Spiritu-ncto, qui locutus est per prophetas; sanctus Igna-