장음표시 사용
91쪽
σ1 PRO LEGO MENAR. Praecipuae sunt Graeca, Syria, Arabica, Chaldaica, dc Itala seu Latina. Q. 2'.atmisunt versiones Graecae veterisTestam irR Ex pluribus quatuor sunt magis celebres. Prima & antiquissima est septuaginta Inter-Pretum , qui rogante Ptolemaeo Philadelpho AEgyptiorum rege, ab Eleasaro Summo Judaeorum Pontifice in AEgyptum missi sunt, ibique
non Penrateuchum cluntaxat, ut asserit Scaliger & nonnulli Recentiores, contra Veterum 1ententiam , ut sancti Justini, Irenaei, & Clementis Alexandrini , sed omnem veteris Testamenti Scripturam ex Hebraeo in Graecum sermonem ante Machabaeorum tempora conVerte Tunt. EX Illa autem versione, quae sola tunc inerat, Apolloti Prophetarum oracula protulere, Secunda est Aqu1lae, qui ex Christiano Judaeus factus est, vixit imperante Adriano circa annum a Christo nato I 3o.VideS.Epiphanium, lib. demensuris num. ITertia est Symmachi Samaritani, qui ex Judaeo factus Christianus, tandemque ex Catholico factus Ebion ita haereticus, scripsit post Aquilam , imperante Commodo. Quarta est Theodotionis , qui post suscepta
Christiana sacra, & Marcionis haereses amplexatus , ad Iudaeos transiit sub Antonino Caracalla, ineunte tertio seculo. Nunc autem trium Posteriorum ver fionum non extant nisi quaedam fragmenta. Origenes quatuor illas versiones in unum volumen collegit, qualibet pagina in quatuor cinlumnas distinet a, ita ut uno intuitu omne S videri possent: quod opus appellatum est Tetra-Pla, id est, a voce Graeca quaternaria eXem Plaria. Tum addidit textum Hebraicum caraeterihus Hebraicis in una columna, & Graecis in al-
92쪽
THEOLOGIAE tera; δέ ita opus illud ex sex illis columnis nuncupatum est Hexapta. Denique sex illis columnis duas adjunxit, in quarum altera descripta erat versio, quam in urbe Jerichuntina , & in altera, ea, quam Nicopoli repererat, & ex illis ocito columnis postremum ejus opus dictum est Octapla ; quae ideo referenda duximuS, quia Corum mentio frequens est apud Ecclesiasticos
Scriptores. Q. 3'. Quatuor illae versiones sunt. ne ambenticae ct miniamὸ dubiae veritatis ZR. I'. Tres posteriores nunquam ab univem
sali Ecclesia fuerunt approbatae, Periculumque est, ne ea , quae ad Christum spectant & Religionem Christianam, desertores homines de
Industria obscuraverant. in ceteris vero utiles
sunt , ut constat tum ex Origene , qui in suis Hexaptis ea, quae in Septuaginta deerant, suP- plevit ex Theodotione : tum ex sancto Hieronymo , qui Theodotionis versione usus est, ut testatur prafatione in Psalterium: tum ex Ecclesia, quae olim Danielem , non juxta septua-Sinta Interpretes , sed juxta Theodotionis versionem legebat ex sancto Hieronymo praefatione in Danielem ; & etiamnunc legit caput decimum tertium, decimum quartum, & Plus i-reS capitis tertii versus. Maior est dissicultas circa primam versionem , quae est Septuaginta. QuaproptCr. R. 2'. Versio Septuaginta olim authentica Dir. Probatur I'. quia Apostoli ea versione usi sunt
ad confirmanda nostra mysteria. 2'. quia UnI-
versialis Ecclesia quinque prioribus seculis iIlam adhibuit. 3'. quia fuit in magno pretio tum apud Iudaeos Hellenistas,hoc est, qui Graeco sermone usi sunt, sive ante, sive post Christumaatum , quin ipse Philo vult illos non tam Ine
93쪽
6 PRO LEGOMEN Aterpretes scripsisse, quam Prophetas divino Spiritu afflatos: tum apud sanctos PatreS, tam Graecos quam Latinos. S. Augustinus lib. I 8. de civ. Dei Cap. 2.&43. enar. in Psalm. 87. lib. 2. de Doctr. Chr. cap. i s. & alibi passim, scribit illos Spiritus - an hi amatu interpretatos esse. Spiritus, inquit lib. I 8. de civ. cap. 6 . qui in Propheris erat, qctando illa dixerunt , idem ipse erat etiam in septuaginta viris, quando illa interpretatbunt. Et cit.
cap. I s. lib. a. de Doctrina Christiana, qui si, ut fertur; multique non indigni fide praedicani ruit sanctus Justinus, & Tertullianus )singuli celtis etiam singulis separati cism interpretati essent, nihil in alicujus
eorum codice inventum est, quod non iisdem verbis eodemque verborum ordine inveniretur in carieris ,1 quis huic auctoritati conferre aliqui nedumpraeferre audeat'
Uerum sanctus Hieronymus Historiam de cellulis, ut confictam fabulam plane irridet; sic enim habet in prologo Pentateuchi: Nescio quis
primus auctor septuaginta cellulas Alexandriae mendais. .cio suo extruxit, quibus divise eadem Icriptitarent, chm Aristaeas ejusdem Ptolemaei υπερα ειτης, ct muruis post tempore Iosephus nihil tale retulerint; sed in a basilica congregatos contulissescribant. Ita etiamnunc communiter Theologi contendentes libellum, qui circunfertur nomine Aristaeae, confictum esse ab aliquo recentiore. R. 3'. Bellar minus & alii probare conantur Versionem Septuaginta nunc esse vitiatam & minime authenticam , sic enim de ea scribit sanctus Hieronymus praefatione in libros Paralipomenon: Si septuaginta Interpretum pura, ct ut ab eis in Graecum versas, editio permaneret . superflue me
impelieres, ut Hebraea tibi volumina Latino sermone Fransferrem. Nuuc vero,cῖm pro varietate Religionum diversa ferantur exemplaria, germana illa, antiqua-Pe ιrao iam compta Ar, atque violata, &c. Idem
94쪽
affrmar sanctus Iustinus dialogo cum Tripho
ne, confirmarique potest: ex eo quod , cum tradat Aristaeas hanc interpretationem cum Hebraeo consensisse, jam non solum discrepet in multis ', sed mn ita habeat quae non sunt in He braeo, quemadmodum vicissim non pauca Hebraeus habeat, qui in illa non reperiunm r.
Nohilominus plures Theologi illam interpretationem ut authenticam vindicant, cum tota
Ecclesia Graeca a tempore Apostolorum usque ad seculum nonum, quo contigit ejus schisma , constanter ea usa sit, & etiam iuncupatur. Quis Vero credat adulteratam fui se eam versionem , quae tanta cura asservata est; aut Ecclesiam Graecam a tempore schismatis carere sinceris Scripturis , cum nullus e Latinis hactenus id ei objecerit, Sixtusque quintus anno Ii 82. eandem versionem typis mandari curaverit & solemni- ter approbaverit 'Quod spectat dissionantiam, seu discrepantiam, quae obiicitur inter Hebraeum , & Graecum se Ptuaginta interpretum, respondet sanctus August inus cit. cap. 3. lib. 18. de Civitate Dei, Spiritum sanetiim. cujus aflla tus ut ipse credit)translatio illa suscepta est, potuisse aliquid praetermittere, Sc aliquid addere, etiam ut hinc ostenderatur non humanam fuisse in illo opere servitutem , quam υerbis debebat Interpres, fled divinam potius ρο- restatem, quae mentem replebat .ct regebat Interpretis; similia habet lib. 1. de Doctrina Christiana cap. I D sed juxta communem sententiam septuaginta duo illi viri stot enim laboraverunt in illo Opere , quamvis septuaginta rotunde numelentur in fuerunt duntaxat interpretes, non Prophetae. R. 4'. Ultro concedendum exemplaria sive Ju- daeorum, sive Haereticorum fuisse adulterata δί orru Pta, ubi Septuaginta eorum sectae adver-
95쪽
6s P R. o L s c OMEN Asantur, faventque Religioni Catholicae ; sed fle. ri non potuisse, ut in iis quae pertinent ad fidem& bonos mores , exemplaria, quae religiose servabat Ecclesia, quibusque utebatur ad confirmanda sua dogmata , fuerint vitiata ', alioquin . universalis Ecclesia per quinque Prima secula caruisset sinceris Scripturis. Quae ergo emendanda censuit sanctus Hieronymus in versione septuaginta Interpretum, non spectant fidem & bonos mores, sed alia leviora, quae non impediunt quominus versio authentica habeatur, cum Catholici non negent ejusmodi naevos reperiri in nostra Vulgata , quam authenticam declaravit Concilium Tridentinum. . . ψ' .auidsentiendum est de versione Syriaca, Armbica , Chaldaisa. O Latina, tam vereri quam vulgatat R. I'. Tres priores utiles sunt ad intelligentiam Scipturae sacrae, maxime vero antiquior
Syriaca , de qua sanctus Basilius hom. a. Hzx meron sic scribit: Syrorum vo in cantior es dentior o ob assinitatem , quam habet cum Hebraica lingua , sententias Scripi urarum propius attingit. Haec eadem fuit olim authentica, ut qua publice &communiter usa fuerit Syrorum Ecclesia, apud quam non pauci extitere Ecclesiae Doctores, quales Iacobus Syrus, sanctus Ephrem,
Chaldaica non tam est translatio quam par
Phrasis, & ideo Targum, id est paraphrasis,
nuncupari solet: a tribus Rabbinis exarata est V. seculo, & quamvis lucem afferat locis obsicuri S, authentica tamena non est: tum quia ab Ecclesia auctoritatem non accepita. tum quia nona Sanctis Patribus laudatur, & aliquando non fat accurate textum explicat: tum denique quia illa extant fabulae. R. 2'. Inter innumeras fere latinas versiones
96쪽
R E Pr Ior nunc dicitur vetus tum absolute , ut ominium antiquissima ,& ut creditur, ab aliquo A postolorum discipulo adornata: tum respecti-e ci ci vulgatam nostram quae est longe recentior. Itala fuit olim authentica, & a S. Augustino Illa. Σ. de Doctr. Christ. c. I S. caeteris Praelata. DaM , Inquit, caeteris praefertur ; nam est verborum tenacior cum perspicuitate sententia et vocatur a sancto Hieronymo epist. i 3 s.communis & vulgata ; Resia usque ad illius aetatem Ecclesia hac verissione Utebatur. Italae Vulgata lacessit, eique merito praelatam est , ut quae non ex versione veteris Testamenti sicut Itala , sed ex ipso originario textu edita fuerit, atque ideo fonti vicinior ac purior.
, o egi, a s q. 9ui est ali tor vulgatae versionis pR Sanctus Hieronymus antiquam novi Tec amenti versionem emendavit, libros vero veteris 1 estamenti, quibusdam exceptis, ex Hebraeo in Latinum transtulit, ut ipse testatur in fine libri de Scriptoribus Ecclesiasticis: Novum, inquit, Testamentum Graecae fidei reddidi, juxta H braicum transtuli. idipsum agnoscit sanctus Augustinus , lib. i 8. de Civitate Dei cap. 6 3. his Ver- Non defuit temporibus nostris Presbier HieronFmus, homo do dilissimus, ct omnium trium linguarum peri- ud , qui non ex Graeco ,sed ex Hebraeo in Latinum eloquium easdemscripturas convertit. Dixi, quibusdam exceptis, non enim vertit libros Sapientiae , Ecclesiastici, Baruch. & duos Machabaeorum, forte quia illos Hebraicos non invenit , ut ipsemet de Sapientia declarat praefationem Proverbia,& de Baruch praefatione in Jeremiam. Transtulit tamen librosTobiae & Iudith, quamvis Deuterocanonicos, ut Patet ex ejus piaefationibus in hosce libros. Quod autem
97쪽
68 PROLE GO ME NAsanctus Doctor non converterit libros quos excepimus, Probatur tum quia nulla apud eum mentio hujusmodi versionis, cum tamen Epistolae 89. cap. 6. amrmet se praefatiunculas cuilibet divinorum voluminum , quae transtullt praeposuisse : tum quia phrases ac verba quae in his libris habet vulgata nostra versio, inveniuntur eadem in Patribus sancto Hieronymo antiquioribus , v. g. in sancto Cypriano. Porro licet sanctus Hieronymus psalterium ex Hebraeo in Latinum converterit, nihilominus Eccllasia antiquam versionem septuaginta Interpretum ab ipso sancto Doctore emendatam retinuit ea fortasse de causa, quod mutatio in hac parte violenta foret, turbaretque fideles, qui Psalmos juxta Septuaginta decantare assue
4 6'. Γ:ια est vulgatae auctoritas pR. Summa esse debet, i'. quia est antiqua, &multorum seculorum usu in Ecclesia usurpata &Probata , ut patet ex dictis. χ'. quia Concilium Tridentinum se T. . eam ut authenticam declarat his verbis, Sacrosancta Θnodus considerans non partim Militatis accedere posse Ecclesa Dei, si ex omnibus Latinis editionibus, quae circa eruntur sacrorum Irbror im, quaenam pro authentica habenda sit, innotescat; statuit ct declarat, ut haec ipsa vetus is vulgata editio, quae longo tot seculorum astu in ipsε Eccle- Iid probata est, in publicis lectionibus, disputationibus, praedicationibus, ct expositionibus pro authentica habeaturict ut nemo illam rejicere quovis pratextu audeat, vel raesumat.
Q. 7'. Quis est hujusce decreti sensus , quidve per
illam vocem , authentica , significatiιr 'R. I'. Sensius non est i'. in nostra vulgata nihi reperiri quod melius & clarius verti posset, cum ipsemet Hieronymus nonnulla in m a ver-
98쪽
THEOLOGIAE. 6ssione emendarit , fassusque sit rectius aliter verii potuisse. 2'. nostram vulgatam prorsus immunem esse a naevis levioribus in iis quae non pertinent ad fidem & bonos mores, Ut in chronologia&aliis minutioribus. 3'. esse anteponendam ipsis fontibus Hebraicis & Graecis: Patres quippe Tridentini non contulerunt vul atam editionem cum textu originario, sed cum aliis Latinis editionibus. R. Itaque Σ'. Tridentini Concilii Decreto gnincatur vulgatam nostram absolute & simpuriter esse fidelem dc sinceram in iis quae pertinent ad fidem & mores, & ceteris editionibus . Latinis praeferendam.
De Tradtionibus. PAR A GRAPHUs PRIMUS. De notione o divisione Traditionis.
'. Est verbum sine Scriptura tra-oatum. bane ScrIptura, inquam , divina & canonica; nam In Scripturis Sanctorum Patrum c actis Conciliorum Traditiones conservantur. 2'. suot iplex es Traditio '
R. Duplex, divina scilicet& humana. Prior Deum seu Christum habet auctorem : posterior
Qi 3 '. Quomplex est Traditio humana pH. Duplex, Apostolica , quae originem ducith Apostolis; 8c Ecclesiastica, quae initium su-υt a Dia CCessoribusApostolorum. Apostoli quive duplaciter spectari possunt: i'. ut praeconesarum , quae a Christo audierunt : ut Eccle-
99쪽
o PRO LEGOMEN Asae pastores, qui propria auctoritate nonnulla fidelibus regendis utilia sanxerunt. Quae ut verobi Dei praecones tradiderunt, ea sunt Traditionis divinae: quae vero ordinaverunt tanquam
Ecclesiae pastores , censentur Traditionis Apostolicae. Utrumque Apostolicum munus clare
distinguit S. Paulus I. Cor. caP. 7. ait enim v. ID. Praecipio , non ego , Ied Dominus, uxorem a viro non dipedere. Et vers. I 2. Ego dico , mn Domisus.
Priori loco tradit, quod a Domino acceperat: Posteriori vcro, quod magis congruere judicat. Inter Traditionem autem divinam & humanam illud maxime interest, quod divina dispensationem quidem aliquando admittat, ut dicemus ubi de Legibus; sed Prorsus abrogari nequeat : humana vero pro circunstantiarum extingentia mutari possit, A postolica quidem dissicilius ob reverentiam Apostolis debitam,&persuasionem quod nihil instituerint nisi perutile, & quodammodo necessarium regimini Ecclesiastico . Unde Ecclesia Apostolicam Traditionem distinguere solet a Trad1tione mere Ecclesiastica, illamque religiosius comervat. Posset addi tertia species traditionis humanae, nimirum Pharisaica, hoc est, vana, superflua , S divinae Legi contraria,quam Christus Matth. Ise v. 9. aPPellat doctrinam & mandatum hominum , quia eam homines non inspirante Deo, sed suopte ingenio & arbitratu efiingunt contra mentem & voluntatem Dei. Sed cum ejusmodi traditionem Ecclesia exemplo Christi est. cap. a s. re Probet, reiiciatque, numerari non potest inter Ecclesiae Traditiones, quae nedum Legibus divinis adversentur, illis stabiliendis,& in pra-xim redigendis subserviunt, nec tam hominum sunt, quam Dei mandata; ut qui praecipiat obedire filios parentibus,& subditos praepositis suis.
100쪽
THEOLOG . TIErgo Novatores non solum frustra , sed & injuste objiciunt illud cap. I i. Matthaei contra Tra- .ditiones Ecclesiasticas. Q. 4'. Potestine elici conclusio Theologica ex triplici recensita Ecclesiae Traditione 'R. Non poteli nisi ex divinat& ratio est,quia ex dictis, conclusio Theologica ducitur ex propositionibus su per naturalibus, & a Deo revelatis : atqui solae propositiones Traditionis divinae sunt a Deo revelatae , reliquae auctores habent Apostolos & eorum successores : Ergo. Quare de Tra ditionibus divinis hic duntaxat agendum est
R. Definitur , verbum Dei sine scripto traditum. Duae priores particulae obtinent locum g neris, in quo conveniunt Scriptura & Traditio ; utraque enim est verbum Dei: reliquae v ro habent rationem differentiae ; Per eas quippe Scriptura & Traditio ab invicem distinguuntur: Scriptura est verbum Dei scriptum: Traditio vero est verbum Dei non scriptum... 6'. Quibus notis di indiciis Traditio divina inter Apostolicas ct Ecclesiastical deprehendi potest 'R. Primo, facile secernitur ab Ecclesiastica ;haec quippe, cum post tempora Apostolorum emanarit, non semper & ubique viguit : illa vero, ut a Christo instituta, semper & ubique Observata est : Ecclesia enim verbum Dei, fidei suae creditum fideliter & religiose custodit. Ita Vincentius Lyrinensis in suo commonit. Et sanctus Augustinus lib. q. de Baptismo contra Donatistas : Quod, inquit, universa tener Ecclesia, nesConciliis institutum, se emper retentum es, nonnisi ab Apostolica auctoritate traditum rectis δ creditur. Sed longe dissicilius Traditiones divinae ab Aposto