장음표시 사용
651쪽
Piscat lib. I s. de Trinita in c. I . novit omnia Demorer inse ipso , novit in Filio : sed in seipso tanquam seipsum , in Filio tanquam Verbum sitium , quod est deus omnrbar, quaesum in seipso. Et Traci . 29. & ΑΟ.m Joan. refert ad divinam processionem illa.Domini verba , mea ct Irina non es mea, sed ejus qui
misit me , scut docuit me Pater, hae loquor. De qui S autem loquebatur, certe de mysterio Incar nationis In tempore implevo.
Probatur secunda pars; quia cognitis, ex quis Verbum procedit per se & formaliter debet elle maturalis & necessaria ; com enim Verbum se maxime necessarituri, habeat necesse est prin-CIPIum n misiter necessarium : atqui cognitio Terum futurarum non est absolute necenaria, eum dependeat a decreto Dei libero, quo non ponto , verbum idem & immutatum mane red uxta illud lancti Anselmi, Monologii cap. a. QIve Deρs cogitetur nulla alid essentia e ente, sive aliis exissentibm, necesse est milux, illius coaeternum illi esse eum, ipso. Enimvero peritia artificis, qur haberacleam distinctam Sc perfectam domus , nullarenus mutarur , De proponat , sive non proponat domum illam construere. Ergo a fortiori rerum possibilium, quae est in Patre perfectissima Sc comprehensiva, eadem est, ac consequenter idem Verbum ex ea procedens, sive decreverit, sive non decre erit aliquas ex rebus Pombilibus producere. Unde non si ex hypothesi decreti divini notitia Patris,& Uerbum
filius necessatio se excondunt ad greaturarum existentiam. Dices 1'. si verbum ex cognitione creatura procederet, creaturae essent principium elus; objectum enim cum intellectu concurrit ad cognitionem & Verbum exprimendum. Falsum sonsequens ergo & anteced.
652쪽
Nesto majorem , cujus confirmationem distin suo. Objectum motivum, hoc est, objectum per se, vel sui speciem moveris, & informans intellectum ad cognoscendum , Concedo: objectum Ierminativum, ad quod intellectus per se instructus,& t tus in actu , cognoscendo terminatur, Nego. Porro intellectus divinus nec accipit species ab objectis creatis, cum possibilia in essentia divina intueatur tanquam in objecto primario , futura vero in decretis divinis, ut dictum est ubi de Attributis ; nec ab objectis determinatur ad .cognoscendum , cum sit summe in actu: ad illa ataque solummodo torminatur. Hinc sequitur a Q. Verbum non esse imaginem rerum Creatarum , etiamsi eas representet; quia imago definitur similitudo ab alio deducta : atqui Verbum non procedit ex creaturis, quas repraesentat. . Sequitur et . nec Verbum, nec Spiritum.sanctum resse ipsiusmet Verbi principium , etriamsi procedat ex cognitione tum sui , tum Spiritus- sancti ; quia nec Verbum , Nec Spiritus - sanctus sunt objecta motiva , sed solum terminativa cognitionis paternae , ex qua Verbum procedit. Ad omula quippe aetenda , quae stit Pater, sufficit summa ejus perfectio , ait sanctus Augustinus lib. I s. de Trinitate cap. I 3. intellectus enim .iejus habet infinitam intelligendi vim , estque instructissimus ad quodlibet cognoscendum, um. de nullum praefidium , nullam ve opem mendiacatur ab obiectis. Dices ho. pruis in aliquo signo originis est Pa- ter, quam generet silium, & producat Spiritum sanctum : Ergo non producit Verbum ex cognitione ipsiusmet Verbi , & Spiritus sancti, objectum enim praesupponit cognitionem. Uego anteced. Instans enim illud sive ratia.
653쪽
ssa DE DEO TRINO. nis , sive originis , non est instans, in quo sit
Pater nondum existentibus Filio & Spiritussian- cto ; sed est instans a quo, quatenus Filius & Spiritus sanctus ita coaeterni sunt Patri , ut ab ipso procedant, sed sine dependentia aut prioritate naturae, quemadmodum in hypothesi , quod existeret creatura ab aeterno , Deus intelligeretur
Instabis : decreta divina necessario praesupp
ntini generationem Verbi , non enim solus Pater, sed tres personae simul decreverunt creaturas pro- Gedere : ergo cum existentia creaturarum sit quid posterius decretis divinis, repugnat Verbum pro cedere ex notitia creaturarum futurarum ; alioquin vorbum esset quid prius & posterius reia pectu ejusdem, quod est contradictorium : esset
- posterius, si procederet ex notitia decretorum :est revera prius 3 quia decreta ab ipso sunt, sicuta Patre : Ergo. - Nego anteced. quamvis enim decreta sint Filii ac Spiritus- sancti, non propterea supponunt eorum Processiones ; quia certum est Patrem communicare Filio & Spiritui- sancto naturam
divinam cum voluntate divina. Quaero autem ab Adversiariis, utrum cummunicet voluntatem, ut meram potentiam ad decreta e fibrmanda ,
quae deinde Filius & Spiritus. sanctus cum Patre efforment. Hoc dici nequit, cum nulla sit in Deo potentia, sed omnia purus actus. Corrigendus est iraque imperfectus noster concipiendi modus , quo prius divinam voluntatem veluti po-rentiam , deinde ejus actum concipimus. Pater itaque transfert in Filium & Spiritum. sanctum Volitionem aeternam, in qua intelliguntur divina decreta.& haec volitio , quamvis per Patrem
communicata, aeque est Filii & Spiritus sancti, ac Patris. Esto origine sit a Patre, non est Ἀ-
654쪽
men prius natura in Patre , quam in Filio. Urgebis: cognitio futurorum absolute est libera : ergo si Verbum ex illa cognitionc Procedit, sequitur quod procedat libere. Dil tinguo cons. quod procedat libere , quoad
accidcntalem qu an clam representationcm, Concedo : quoad entitatem & ad ea , quae absolute ei necessatio competunt, ut diximus, Nego consequentiam. Dices 30. creaturae possibiles non sunt tam nexessariae , quam Verbum : Ergo Verbum ab illis
neces ario non procedit. Distinguo anteced. non sunt tam necessariae,
si in seipsis spe etentur , transeat: si in omnipotentia , ex qua habent, ut sint possibiles & pro ducibiles , Nego anteced. aeque enim necessa rium est Deum esse omnipotentem , ac Verbum produci. Instabis: sicqueretur Uerbum indigere creaturis ad sui existentiam, & quodammodo ab Illis pen
Nego sequelam ; quia nec Omnipotentia , nec intellectus divinus respiciunt creaturas tanquam principium sui, sed ut terminum foecunditatas, quemadmodum fons non indiget rivulo , qui emanat ab illo. Q. 6'. Ex quarum rerum amore procedit Spiritus sancitus pR. Procedit absolute necessario ex amore essentiae divinae , attributorum , trium Personarum :ex amore vero creaturarum futurarum non necessario , nisi ex hypothesii decreti divini. Probatur : quia Spiritus sanctus procedit ex amore perfectissimo & comprehcnsivo omnium amabilium ι sicut cnim in Deo est una cognitio , quae se extendit ad omnia cognoscibilia ι stac si unus amor , qui DLIur ad Omnia amabilia , dc
655쪽
cujus terminus est Spiritus sanctus. Cum autem amare sit bonum velle, nullumque bonum velit Deus creaturis nunquam futuris, quibus nihil daturus est, sequitur nullum esse amorem crea-gurarum mere possibilium, sed earum tantum, quas vult in libete , existentia enim est aliquod Bonum ,& quidem ceteris praevium : amat ergo
Deus ea quae fecit, & conservat , juxta illud AE Sap. II. Nihil odisti eorum , qMe fecisti. Porro cum amor ille sit liberrimus , spiritus- sanctus ex illo non procedit necessario , nisi hypothetice , & supeosito Pei defreto, qu admodum de cognitione futurorum diximus.
Qui odium mali in Deo proprie dictum agi noscunt , fateantur necesse est Spiritum- sanctum ex odio quoque Peccati procedere; odium enim liud est maxime necessarium in amore summi boni intelligitur. Unde peccatum speciatim pugnat contra notionem Spiritus sancti , qui
Procedit ut amor Purissimus, nolite contristare μα-νium fractum , ait Apostolus, Ephes 4. Q. 7'. Pater o Filius sum ne duo Spririttis sancti principia pR. Dicendi sunt unum principium; quia prin-xipium est .concretum substantivum , ad cujus multiplicationem requiritu multiplicitas formae, ut jam dictum est: atqui unica est forma, nempe spiratio activa, per quam Patet & Filius Diaant Spiritum- sanctum: ergo sicut Pater & Filius sunt unus Deus, quia habent unam divinbnitatem, sunt quoque unum Spiritas sancti principium, cum habeant unam spirationem. Possunt tamen adje)tive dici duo spirantes; quia ad mul-
catio subiecti. i iQ. 8'. Si Spiritia sancitis a Filio non procederet
656쪽
Amrmant non soliim Graeci ; sed Sc Scotistarum Schola. , 'R. Juxta communem sententiam , Spiritus- sanctus a Filio non distingueretur , si ab eo non
Probatur : quia in divinis omnia unum sunt . ubi non obviat relationis oppostici : hinc spiractio activa est in latre & Filio , quia in ea Pater δc Filius . non . oreonuntur relative, cum Filius per spirationem non procedat, sed solus Spiritus sanctus.. Confirmatur: eo solum fundamento probamus contra Sabellianos & Socinianos , ratrem , Filium , dc Spiritum- sanctum , non esse tria duntaxat nomina ejuidem supp0siti , sedi tres personas realiter distinctas , quod inter Patrem & Pilium & Spiritum sanctum occurxat Oppositio relativa, in origine fundata, reseugnetque unam Meandem personam realiter a seipsa procedere. E
go sublata processione , & xelatione originis ianulla erit realis distinctio. Dices: substantia est utrimum naturae compI mentum , quo est tota in se & incommunicabilis alteri : atqui filiatio & spiratio passiva sunt subsistentiar, ex dicendis capite sequenti di ergo
ultimo terminant naturam divinam , ae proinde sicut natura divina cum Paternitate non potest
communicari Filiori sic nec cum filiatione communic ri potest Spiritui- sancto, etiamsi nulla i . tercedat oppositio inter filiatiqnsn, & spitati
Distinguo minorem ; filiatio qualis nunc est i& quarenus. iuncta cum spiratione activa, est substantia, Concedς : qualis esset sine spiratiobe activa, Nego minorem; natiaque in illa I, Pothςsi, Auud Spiritus sanctus nori procederet a Filio , filiatio qum non .exigeret spirati
657쪽
co 2 . D. E DEO TRINO.rεm aeri am : scut nunc Migit, & eatenus opponitur spirationi passivae , esset alterius rationis , atque cum spiratione passiva, cum qua esset iustum & idem , sicut nunc est: cum spiratione activa, unam & eandem personam constitue
saneres di orso modo uerocia e re rit, ille per intellectioneth , & est et 'pilius ;'isse per volitionem,& esset Spiritus. sanetas, amor personalis: ergo
diversae processiones eis competerent, ac proinde essent clqρ termini realiter θ istinctii totuplex enim deber esse terminus , quot uplex est actio, seu proce imo, cum in vera philosophia actio non distinguatur a. termino. Hinc stinctus Anselmus cap. 3, de proc/mone Spiri rus sandri , ex diverso modo procedendi sic chncludit, di ideo etsper aliud non essent plures Filius ct Spiritiιs sanctus , per hoc μ- δε- essent diversi. ' Distinguo conseq. dua prociniones virtuales di per mentem disti ix, quemadmodum intellectus &. voluntas , seu intelleetio de volitio essentiales stinguuntur secuti dum nostrum concipiendi moduni , Concedo h duae processiones, duo termini realiter & a parte ter, Nego conseq. Dissicilis quidem est S. Anselmus, & in hac parte deserendum 'putant nonnulli Theologi. verum cum thyus ait in hoc opere' ad probandam Spi ritus Onta i processionem esse ex Filio, nul- Iam esse in divinis distinctionem , ubi non ob viat IelpIjonis. Osri sitio, finemque sto operi scimponat, hoc itaque, qu)d Deus ad Deum dicitur personariιm admistii pluralitatem: debet secum conciliari, nempe haes scripsi juxta Graecorum mentem , non iliam ... Ini bis iterum t saltem erunt duae relationes Spiritum- satvstum, una in Patre, altera in
658쪽
tamen duplici relatione referuntur ; sicque erunt quinque relationes in Deo, quod est contra communem Theologorum sententiam , qui quam tantum agnostunt. Ergo.
Nego anteced. quia in Patre & Filio non est duplex virtus productiva , sicut in patre & matre , sed unica tantum , nempe volitio seu spiratio activa , quam Pater tribuit Filio , non per productionem , sed per communicationem; unde sicut in Patre & Filio una est natura, ita &una spiratio. Q. 9o. Pater Filius diligunt-ne se Spiritu sancto rR. Si diligere sumatur essentialiter , Pater &Filius non se diligunt Spiritu- sancto; quia Spiritus sanctus non est forma , qua constituuntur amantes ; siquidem amor essentialiter impius communis est tribus personis. Eo sensu sanctus Augustinus reiicit hanc propositionem , Pater e sapiens sapienti4 gentia , quia sapientia est attributum essentiale tribus personis commune: rejiciendae quoque sunt hae propositiones eodem mod acceptae , Pater o Filius omnia diligunt Spiris sancto. Pater omnia Verbo intelligit. Sed si diligere sumatur notionaliter, Pater dc Filius recte dicuntur se & omnia diligere Spiritu sancto , sensus enim est, Pater & Filius amando se & creaturas producunt Spiritum sanctum , quod est verissimum. Item , Pater omnia verbo
intelligit & facit, si sensus sit, Pater se & omnia intelligendo producit Verbum , & Dcus iatribus perbonis subsistens, omnia in tempore facit per cognitionem, cujus terminus est Verbum, de quo dicitur per appropriationem quod sit Dei .
scientia , sapientia , ars , VirtUS.
Multa igitur sunt toti Trinitati communia ,
659쪽
quae tamen habita ratione notionis personalis, appropriantur uni Personae, potius quam alteri. Sic omnipotentia & creatio appropriantur Patri , quia ex su a notione ita est principium aliarum Personarum , ut sit ingenitus & nullatenus
procedat : sapientia & doctrina Filio , quia per intellectum Procedit : gratiarum dona, ac praesertim charitas Spiritui-sancto, quia est terminus
Q. Io. Pater potest. ne diei auctor aut causa Fili R. Primam appellationem detestatur sanctus Augustinus lib. 3. contra Maximinum cap. I . quia existimat illud nomen significare quandam excellentiam & auctoritatem respectu procedentis ; eam tamen usurpat sanctus Hilarius lib. . de Trinitate. Similiter apud Graecos Pater feeius dicitur causa , sed juxta significationem latinae vocis non potest ita dici ; quia causa est principium influens in aliud, hoc est in rem distinctae naturae. Hinc in Symbolo habetur , FLlius a Patre solo est , non factus, nec creatus, sed genitus. Q. IIo. Quotvlici modo nomen Patris in divinis sumitur pR. Duplici, nempe essentialiter, ¬ionalia ter : estentialiter nomen illud , Pater, dicitur de
Deo per ordinem ad creaturas, quo sensu convenit tribus personis, quae per omnipotentiam crearunt & conservam mundum, nobis gratiam adoptionis infundunt, filiosque adoptivos constituunt: notionaliter sumptum, est proprium Primae per . sonae, quia sola generat Filium. Q. I 2 o. Paternitas notionalis est ne prior paternitate essentiali ' R. Est, quia est aeterna , & maxime necessaria: essentialis vero tum advenit Deo, cum creaturae existe e coeperunt: dicitur autem essentialin
660쪽
Dg Dro TRINO. 6os non quod ad essentiam Dei pertineat , sed quia
fundatur in attributo essentiali, scilicet omnipotentia , quae communis est tribus personis. Dices : essentialia priora sunt notionalibus. Distinguo, essentialia ad intra , Concedo: eia sentialia ad extra , Nego.
Solvuntur nonnulla difficultates eirca divinas
DIximus cap. 7. quatuor esse in Deo relationes , easque reales Sc substantiales, supersunt quaedam dissicultates hic solvendae. in Io. Relationes sunt ne formae hspostatica , quibus constituuntur personae divina 'R. Paternitas , filiatio,& spiratio passiva sunt rres formae hypostaticae trium personarum constitutiUae. Probatur vulgari effato, idem est principium dissectivum di constitutivum, hoc est , quaelibet res per id in suo esse constituitur , per quod primo ab aliis distinguitur, v. g. homo constituitur per rationalitatem, quia per eam a ceteris essentialiter distinguitur: atqui per solas relationes recenis sitas personae divinae distinguuntur ab invicem et quia ex sancto Anselmo lib. de processione Spiritus sancti , & constanti Theologorum doctrina, omnia in divinis sunt unum, ubi non obviat relationis oppositio. Ergo personae divinae constituuntur per relationes.
Confirmatur ex sanctis Patribus : san sto Augustino Trach. 39. in Ioan . Hocsolo , inquit sanctus Doctor, numerum insinuant, guod ad invicem μηt, ηon quod adse sunt: S. Fulgentio lib. de Τrin.