장음표시 사용
711쪽
DE CREATIONE.lem ; non enim peccat qui mentem a Deo non avertit: atqui falsum est Angelum esse naturaliter impeccabilem , cum de facto peccaverit: Er O.
Nego sequelam majoris. Etenim in cognitione illa, quam Angelus continuo dc necessario habet de se ipso , objectum duplex distingui debet: aliud directum, nempe ipsa natura Angelica , aliud in directum , scilicet auctor naturae tam excellentis , sed essentialiter dependentis. Potest autem Angelus inordinate affici ad propriam excellentiam , quae directe 1psi objicitur, & mlnus attendere ad primum ens, a quo se pendere ignorare nequit. Hinc sanctus Thomas qu. 6O. art. s. ad . sic scribit : Illi qui non vident essentiam ejus , Deil cognoscunt eum per aliquos partictitares
ejectus, qui interdum eorum voluntati contrariantur. Et sic hoc modo dicuntur odio habere Deum. Clim tamen in quantum est bonum commune omniam , unumquodque 'naturaliter diligat plus Deum, quam seipsum: quia ut in corpore articuli demonstraverat, unumquodque
magis inclinatur in id cujus est , quam in seipsum , s-
cur manus exponitur ictui absque deliberatione ad c serotionem totius corporis. Et qaia ratio imitatur naturam , hujusmodi imitationem inveniemus in virtutibis
politicis ; est enim vini in Civis; ut se exponat mortis periculo pro totius Reipublicae conservatione: ct si homo esset naturalis pars hujus civitatis, haec inelinatio esset ei na turalis. suis igitur bonum universale est ipse Deus, o sub hoe bono continetur etiam Angelus, ct homo ,
o omnis creatura e quia omniς creatura naturaliter se-
cu'dum quod est, Dei es, sequitur quod naturali dile-ectione etiam Angelus ct homo plus o principalius diatigat Deum , qtiam seipsum; alioquin s naturaliter platsei sum diligeret, quam Deam , sequeretur quod ra- ruralis dilectio esset perversa , ct qtiod non perfeceretμrp x Garitatem , sed defrueretur. Ex quibus conci
712쪽
D E C R E AT I O N E. 6s Idit Doctor Angelicus . praeceptiun dilectionis Dei super omnia pertinere ad legem naturalem.
4 2'. Angeli cognoscunt. ne futura pR. Primo , cognothunt necessario futura spectato naturali rerum Ordine; quia continentur in suis causis , quas comprehendunt. Dixi , spectato naturali rerum ordine; nam Deus vel in gratiam electorum , vel in poenam reproborum nonnunquam immutat naturalem rerum ordinem , quod Angeli Praescire nequeunt: v. g. Solem substitutum ad orationem Iosue, urbes interdum motibus terrae subvertendas. R. Secundo, non cognoscunt futura libera dcconrengentia , nisi conjecturaliter ; quia non hahent necessariam connexionem cum causis secundis, dependentque a liberis Dei decretis, Adeterminatione voluntatis humanae ; quare horum praescientia Dei propria est. Annuntiate quae ventura sunt in futurum , ait Dominus ad falsos Gentium deos Isa. AI. ct sciemus quia dii estis vos. Unde Tertullianus Apol. 2 o. Idoneum , opinor , testimonium disinitatis, veritas divinationis. Dixi , conjecturaliter; nam ex corporis dispos, tionibus,& passionum motibus suspicantur quid verisimiliter futurum sit , sed non certo, quia interdum anima Dei auratio adjuta propriis aD stetibus contradicis. Q. 3'. Cognoscunt-ne certo secreta cordium 8R Minime , quandiu Deus , aut ipsemet persona cogitans & decernens , noluerit' eis fieri: manifesta. Probatur I'. ex Scriptura , 3. Reg. c. 3. Vers. 39. Tu ηγsti solus cor . . . . sillarum hominum Jer. VI vers. 9. Probum Septuaginta Uertunt, .
profundum ) est cor omnium . ct inscrinabile ; quis
cognosset illud p Ego dominus scrutans cor, ct nctans renes. χ'r ex Patribus. S. Hieronymus in c. - ID.
713쪽
6 8 DE CREATIONE. Jer. sic habet: Nullas cogitationum secreta cognoscit , nisi solus Deus. Sanctus Chrysostpinus hom. 24. In Joan. ait , quae in corde hominum insunt nosse solius
Dixi, quandiu persona cogitans ct deternens noluerit eis feri manifesta; quia Angelis patent secrera n .stra, quando volumus ; certumque est Angelos 1 ibi invicem loqui & proferre quid mente gerant. Quid vero Theologi sentiant de locutione Angelorum , & de modo quo prius ignota per-
44'. Quare Angeli ignorant cordis secreta θ δε- rura libera , cum ista objecta snt naturalia , nec excedant naturalem intelligendi viritirem: R. Id refundendum est in providentiam di-Vinam , quae cordis arcana suo examini & judicio retinuit , consentaneum quippe videbatur, quemadmodum observat sanctus Thomas , ut voluntas creata , quae soli Deo subjacet, quaeque , ut pote libera , domina est suorum consiliorum , ad nutum aliis claudere posset, solumque Deum haberet testem , & judicem suarum Cogitationum ι suarum, inquam , quia illas im-
Q. sq. Angeli cognoscant.ne Omnia persiam substaη
R. Minime , quia natura Angelica non est causa rerum ficut divina , nec continet OmneS earum perfectiones. Dicitur tamen Angelus cognoscere seipsum per suam substantiam quatenus nempe seipsum intuitive videt nulla mediante specie , quae prorsus inutilis est , cum objectum intellectui est Proportionatum & praesens , quemadmodum lumen non per sui speciem, sed per stipsum percipitur oculo , quem perfundit. Porro substantia Angeli eodem modo est spiritualis ac intelle-
714쪽
DE CREATIONE. M 9 ictus ejus, estque ipsi Praesentia ima , utpote ei identificata. Hinc quidam Theologi , aliis refragantibus , docent unum Angelum alium sibi simi lem aut inferiorem cognoscere sine speciei auxilio , si ei fiat intime praesens. Dices : substantia animae rationalis, quamvis intellectui humano identificata , sine specie ab
eodem non cogi ioscitur: Ergo a pari. Nego conseq. Disparitas est , quod intellectus humanus non agat nisi dependenter aphantasmatibus, quae cum sint corporea, repraesentare non possunt substantiam spiritualem , qualis est anima rationalis ; quo fit , ut animam nostram intuitive videre non possimus , sed solum abstractive , scilicet per ejus effectus quos spirituales deprehendimus, & ex iis colligimus principium necessario esse spirituale.
Q. 6o. Quomodo ergo Angelus videt rerum naturas PR. Per illarum species innatas, & ab auctore intellectui ejus ab initio infusas , quia juxta S. Thomam non minus sunt intellectui Angelico Connaturales, quam forma substantialis materiae dispositae, v. g. anima rationalis corpori organico. Quemadmodum igitur homo in DE origine , a Deo accipit ideas primorum princi- Piorum , quae necessario praesupponuntur ad ratiocinium , sic intellectus angelicus prodiit e manibus Dei instruetus speciebus non Qtum universalissimis , sed & omnibus aliis ad rerum naturalium intelligentiam requisitis ; quia non est discursivus, nec habet sensus 3c organa ,
quorum ope multa experiatur , mustarum rerum notitiam acquirat.
Ergo inquies, Angelus habet infinitam proinpemodum specierum supellectilem. Nego sequelam , non enim necesse est ut tot species habeat , quot cognosciet objecta; quia
715쪽
cco DE CREATIONE. per unicam speciem eo Plura potest apprehendere , quo est perfectior ; quemadmodum homo ex uno principio multa colligit. Unde sicut di cipulus ideam Pra ceptoris non assequitur , nisi
Per varias explicationes fuerit quodammodo
divisa & multiplicata ; sic inferior Angelus pluribus indaget speciebus ad cognoscenda ea, quae superior per unicam intelligit.
Q. 7 o. stmmodo Angelus acquirit notitiam eorum, qua prius non noverat, quales sunt reIsngulares, ortuso interitus earum, secreta cordis ac denique universia- quae in orbe contingunt, quae, uisunt corpora, non possvir
R. Possunt ea nosse, '. per Dei revelationem; credendum enim est Deum Angelis beatis con- Cedere, quod Prophetis & aliis Sanctis non nogavit , etiam dum in terris agerent. Σ'. Per colincloquia , quae haben d ad invicem ; nam Angel's inter se loqui saepe testantur Prophetarum libri idque exigit societas , qua inter se colligantur.3'. denique per manifestationem cordium , quae ipsis reserantur , cum voluntas cogitantis consilia sua secretiora ad eos dari gir. Vera quidem est haec responsio sed plene non satisfacit namque explicandum restat , I'. quo modo Angeli inter se loquantur ao. cum diis rectio cositantis sit actio Immanens , non potest operari. m Angelum , ad quem terminatur. Deinde etiam fingatur extra cogitantem cstlu Te , quomodo pervenit ad Angelum remotiss-mum 3 aut si fingendus sic aliquis distantiae terminus , ultra quem non procedat illa voluntatis
directio, quis terminus illo erit , & quae nobis suppetin ratio ut illum fingamus, dicamusque
Ruselum naturaliter cognoscere quaecunque intra illum terminum existunt fiunt, vel ad
illum diris untur, si pertineaut ad cordium secre
716쪽
ta'; remotiora vero Prorsus ignorare Z 3 o. suppo'sto, quamviS nulla ratione probabili, distantiae termino , extra quem Cognitio Angelica non ex- eurrit , quomodo Angelus cognoscit , quae intra illum terminum existunt aut hunt, si non sint ei intime conjuncta. Non cognoscit pes species in Maias ; quia ex dictis Angeli non praesiciunt futura contingentia. An per species quae emanant ab
ipsis objuctis jam exiitentibus ξ Sect non videtur id posse dici , namque objecta illa ves sunt spiritualia , vel corporea et si spiritualia , species spirituales non post uni transite per medium corporeum D quoa inter illar intercedit A intelleiactum Angelicum , quemadmodum lumen Solisper aerem ad oculos nostros decurrit: si corporalia , ab iis non emanant nisi species corporeae, quae in personam spiritualem agere nequeunt. Nec dicas hujusmodi species corporeas , si dentur , assicere animam rationalem ; namque antia ma rationalis informat sensus corporeos, quibuς mediantibus movetur ab objectis corporeis: ac, Angeli sunt omnino incorPoret. Respondent quidam Theologi Deum revelare' Angelis quidquid in recensitis circunstantiis de rerum contingentium exi stentia cognoscunt , docentque novas a Deo ipsis infundi species, tum, secretorum cordis, ad nutum tamen cogitantis ;tum cererorum, quae ad ipsos spectant. Sed incommoda , ne dicam absurda , 1 equi videntur ex illa, sententia. Primum, Angelos naturaliter , dc sine nova Dei revelatione, quae in Daemonibus praesumi non debet , omnino caecutire circa rerum existentias , pejori' se esse conditionis ,
quam homines , qui per sensus innatos obviai Perdipiunt objecta. Secundum, Angelos inter se non colloqui. Etenim loqui, est alteri mentem tuam manifestare atqui in illa, sententia noni
717쪽
σσ1 DE CREAT 1ONE. Angeli, sed solus Deus manifestat Angelo, quid
alter mente gerat: ergo non Rngeli , sed Deus loquitur , quemadmodum si herus mitteret famulum , qui amico absenti nuntiaret, quae in familia sua contigerunt , non ipse, sed famulus
loqueretur. Rejetha itaque illa sententia, Respondent alii , Angelos loqui quibusdam
signis exterius expressis , quemadmodum homines vocibus, secundum quosdam corporeis, se- cudum alios spiritualibus. Sed hic recurrunt, quae supra dicebamus contra species ab objectis emissaS. Quidam contendunt Angelum alteri loqui quatenus in ejus mente imprimit suum conceptum. Sed vera sint quae afferunt, ut suadeant id
esse possibile , restabit quaestio solvenda & pro. banda, utrum actu & de facto ita fiat. R. Communior est opinio , quam amplectitur sanctus Thomas qu. T. art a. Angelos cognoscere singularia per species connaturales , &ab initio creationis suae inditas. Sicut igitur , inquit , Deus per essentiam suam , per quam omnia causat, est ilitudo omnium, ct per eam omnia cognoscit, non solum quantum ad naturas universatis , sed etiam quantum adsingularitatem: ita Angeli per species a Deo inditas res cognoscunt, non solum quantum ad naturam universalem , sed etiam secundum earum singularitatem in quantum sunt quadam repraesentationes multiplicata
illius unicae ct plicis essentiae. Ergo, inquies , Angeli ab initio praesciverunt omnia futura cum eorum habuerint species :falsum consequens , cum ex dictis ignorent futura contingentia, & secreta cordium : Ergo &
Nego sequelam maj. Namque , secundum Patronos illius sentcntiae , species innatae non repraesentant singularia, nisi modificentur & quin
718쪽
DE CREATION p. 663dammodo determinentur per illorum praesentiam. Quae responsio explicari potest exemplo visionis corporeae: quae sive per reflexionem luminis , sive per species ab objectis emissas fiat, requirit certum corporis situm , & oblecti praesentiam, adeo ut nisi oculus ad objectum, & quidem in debita distantia expositum conversius fuerit, potentia visiva visionem non elieiat ; sic intellectus Angelicus, quamvis speciebus rerum naturalium instructus , earum existentiam non Percipiet , nisii cum praesentes aut saltem non nimis distantes objicientur. Dixi, non nimis distantes: quia si remotiores fuerint , Angelus illas non cognoscet, nisi vel ex Dei revelatione, vel ex aliorum Angelorum relatione , qui hoc ipso loquuntur, quo cogitationes suas ad alios dirigunt; quia veluti velum, Deo providente , super corda expansum retrahunt , sicque manifestant & exponunt consilia cordis sui, quae alii Angeli percipiunt per species innatas, sed modificatas & determinatas per hujusmodi imanifestationem. Similiter Angelos alloquimur , cum ad eos cogitationes nostras dirigimus , & ipsi eas apprehendunt per species sibi innatas , & per noliram intentionem mo-tificatas.
Hactenus historice retulimus, quid alii sentiant de modo , quo Angeli inte se loquuntur,& gnoscunt singularia. Si quis autem curiose petat, quae fit nostra sententia , candide fatebimur nos ista nescire , tutiusque videri judicium suspendere. , quam per suspicionum abrupta praecipitari , ut loquitur sanctus Augustinus lib. 3. de Trin. cap. II. ubi nec sensus corporis regit, Bec perspis . ratio veritatis elucer, nec sacra divini
719쪽
Utrum Angeli sint in magno nuxnero ρ 'Onstac ex Seripturis innumeros esse Anν gelos , Dan. 7. Millia milliam ministrabanν- ei, ct decies millies centena millia apistebant ei e Apoc L. ct erat ' numeras eorum millia millium. Quae in dicant tantam esse Angelorum multitudinem . ut captum nostrum superet, juxta illud Job. Insimquid est numerus militum ejus Θ4 2'. Numerus Angelorum emerit-ne numerum rerum corporearum p
R. Res est admodum incerta. Quidam opinnantur plures esse homines, quam AngelOS, Dumerando ab . Adam usque ad finem seculi , cui sententiae videtur favere sanctus Gregorius hom. 34. in EvangeI. ubi dicit. in gloria futurum esse aequalem numerum Angelorum, & hominum. Nec repugnat lanctus Augustinus lib. 21. de Civitate cap. r. sic scribens , tantum populum per gratiam suam colligit, ut inde suppleat f instauret partem , quae lapsa est angelorum , &quae minor est parte eorum , qui steterunt: namque subdit sanetus Doctor, urse illa disicta st 'peram civitas non fraudetur suorum numero eiυium, quin etiam - fortassis ct tiberiore latetur quod repetit cap. 2'.
Sanctus Thomas qu. so art. 3. absolute definit
longe maiorem ess S numerum Angelorum , quam rerum corporearum e Corpoνea , inquit, incorruptibilia, qnae sunt perfectiora inter corpora, eri cedunt quasi inco orabiliter fecundum magnitudinem corpora corruptibilia : nam to a sphaera activorum
passivorum es at quid modicum respectu corporum c
720쪽
testium e unde rationabile est , quod subsantiae immateriales excedant secundam multiitidinem Dbstantias materiales quasi incomparabiliter. Et hanc suam sententiam sanctus Docitor confirmar auctoritate sancti Dionysii , sive auctoris lib. de coelest. hierat, qui sic habet c. I , multistini beati exerci-rus suprenarum mentium , infirmam ct constrictam ex
cedentes nostrorum materialium numerorum commensu- nationem.
R. Est, & quidem perfectissimus, si quaestio
sit de Angelis , qui in sua integritate Permanserunt ι quia sola ordinis ratione multitudo in Unitatem coalescit, pacem obtinet, & pulchri- rudine splendescit , adeo ut si ordinem ex ea sustuleris, iam divisione scindatur , confusione rurbetur, & deformitate fiat prorsus abjecta Hinc quo naturae sunt perfectiores, eo magis ordinarae exis sunt, ut videre est in corporibus caelestibus , quae tit praesitant terrestribus, in eis praecipuus ordo refulget. Cum ergo Angeli sint omnium creaturarum praestantissimi , dubium non est', quin innumera eorum multitudo si Ordinatissima; hinc vulgo dicitur exercitus, qui non nisi in ordine consis it , dc chorus , qui proprie est secietas psallentium , in qua ne minima dissonantia debet reperiri. 140. Qitis es AEngelorum ordo pR. Non ita certo definiri potest. Plures e sanctis Patribus etiam antiquioribus , ut sanctus Irenaeus lib. Α, cap. sq. S. Athanasius orat. 3.& 4. contra Arianos, S. Basilius lib. de Spiritu- sancto cap. I 6. S. Gregorius Nazian Zenus Orat. 34. in novem Choros seu Ordines eos dividunt, quia totidem nomina Scripturae sacrae Spiriti-hus coelestibus adstribunt, scilicet Seraphim ; Cherubim, Throni , Dominationes, Virtutos,ι