장음표시 사용
261쪽
et se novae, ac palam favit, quae adnitente Henrico Navarraeo, connivente etiam C tharina Medicata Regia Matre altas radices egit. Eversia passim templa ab Hugonotis cita in Gallia Calvinistae vocari
coeperunt incerta origine) prostratae imagines, conculcata sacra religionis instrimenta, & ubique in avitat pietatis mon menta saevitum. Tandem in apertam rein bellionem erupit Hugonotorum furor,
quem Gallia sensit, quadraginta fere annis ingentibus belli civilis tumultibus agitata. Hanc ut incendio eriperet, nihil non egit Carolus IX. consiliis & armis usus, ut ab impia haeresi subditos sibi /populos ac Proceres in Ecclesiae Catholicae gremium revocaret. Margaritha C roli lorore. Henrico Navarraeo in matrimonium collocata nuptialis dies D. Bartholomaeo sacer cruenta caede funestatus fuit. Nam condicta opera, ut serunt, Regisque mandato ingens toto regno Hingonotorum strages edita est, cui nomen
carnificinae S. Bartholomaei adhaesit. Aliis quoque praeliis commissis attriti potiusquam domiti fuerunt rebelles r Henrico tamen Navarrae Rege, cui Galliae regnum haereditario iure obtigit, ad Ecclesiae C tholicae castra redeunte Galliae ac reli-hioni serenior tempestas redire visa est;
262쪽
istorica seu cintroversiae m. 69s
quamvis tempori adhuc cedendum fuerit , & Hugonotis indulgendum celebre Edictum Nannatense, quo religionis suae exercendae copia ipsis fiebat. Tandem rem Catholicam restituere Ludovici duo, XIII. & XIV. Ille Henrico IV. Patre tragica morte sublato Rupellam rebellionis arcem ingenti molimine expugnavit: Hic eam penitus excidit , & abolito fatali Edicto Nannatensi Calvinianae sectae emercitium omne toto regno proscripsit.
Qua re factum est , ut plurimi eiuratis
erroribuk ad sinum matris Ecclesiae. redirent, alii vero partim in Hollandia &Anglia, partim in Helvetia & Borussia
asylum quaerentes Galliam purgarent. Reliquit tamen secta ista tanquam mali eo vi malum ovum copiosam progeniem sequacium in diversas partes abeuntium,
I. quidem Puritanos seu rigidos Calvinbstas, qui firmissime premunt Calvini vestigia , docentes cum ipso , Deum esse
auctorem peccati, reprobare homines ante demerita , & reprobos impellere ad Peccarum. a. Arminianos, qui a Calv, no in quaestionibus de gratia desciverunt. 3. Gomaristas, qui priorum doctrinae ci ca pradestinationem & gratiae auxilia r fragantur. q. Genevenses, qui nullos agnoscunt Episcopos, nec alia festa cel
263쪽
hrant, quam diem Dominicam; negant cum Calvino, Regem esse Caput Ecclesiae ; quibus tamen contrarium dogma tenent s. Angli Calvinistae contendemtes, Reges iure divino in iis dominiis esse prima Ecclesiarum capita , illisque licere subditos adstringere jurejurando ad agnoscendum, ut vocant, suprematum.
Contra utram que hanc sectam inlaris rexere Viri doctissimi clarissimique, qui ealamo & manu fortisti me impiis conatibus restiterunt, & labantem Ecclesiam sustentarunt, avitas fidei vindices gloriou. Inter scriptores numerandi veniunt Joannes Eckius, Theologus gravissiinus, qui contra Lutherum, Carololladium, Oec lampadium, Melanchionem aliosque scripsit Enchiridion, omnium fere ControvC sarum vindicem et Joannes Fischerus, Rochesterciensis Episcopus & Cardinalis, qui in diro Angliae schismate pro fide gloriosum sanguinem profudit, scripsitque inubta contra Lutherum e Joannes Cochlaeus Canonicus Vratistaviensis plurima opinscula contra Lutherum , Bulingerum , Osiandrum, Melanchionem, Bucerum &Calvinum edidit et Stanislaus Hosius Catis
dinalta Pii IV. in Concilio Tridenti no
264쪽
Histori seu Controversiae Ne. 697
Legatus, a Pio V. & Gregorio XIII. Ediclesiae columna adpellatus, scriptis Contra Consessionem Augustanam & haereses sui temporis inclaruiti Joannes Faber Episcopus Viennensis primus e CatholuCorum numero Lutherum aggressus est calamo , S publicis dis utationibus t Jacobus David Perronius abiuratis Calvini erroribus factus primum Episcopus, dein Archiepiscopus, ac demum Cardinalis, acerrime insectatus est Calvinistas, pluresque disputando triumphos de illis retulit r Benignus Bossuet, Doctor Parisiensis, & Meldensium Episicopus, Malleus haereticorum in Gallia, qui mirabilem - illam eruditissimamque fidei Catholicae
expositionem scripsit, aliudque opus comtra Novatores religionis falsi nominis si formata edidit et Antonius Possievinus, Martinus Bircanus, Franciscus Costerus, Laurentius Forerus , Ven. Petrus Cani-sius, Jacobus Gretserus aliique Quam plurimi e Societate Jesu tam in Gallia quam in Germania doctissimis libris, concioni bus, disputationibus tum Catholicam rem Conservarunt, tum haereticorum istorum errores debellarunt. Quod hi calamo &ore, praestiterunt auctoritate, consiliis armis Carolus Quintus, Ferdinandus I. Matthias , Ferdinandus II. Romanorum
265쪽
Imperatores: Franciscus I. Henricus VI. Carolus IX. Ludovicus XIII. & Ludovi. cus XIV. Galliarum Reges, Gullielmus S Maximilianus, Bavariae Duces&c. Prae omnibus tamen maximam triumphi partem sibi merito vendicat incomparabile illud, ac postremum inter Oecumenica Concilium Tridentinum , cuius notitiam Theologo summe necessariam non ita
g. VI controversa cum Pa enianis. - CXVIII.
Cuperest, ut extremorum temporum seu Seculi XVII. Controversia gravissima conspectui sistatur, quando nimirum Jansentana secta atrox bellum Ecclesiae intulit , eo nocentior quo subtilior. Fumdamentum illius posuisse visus est Michael Baius, natus Velini an. Ist 3. R gius sacrarum Literarum Professor Lo-vanii. Hic varii generis errores dissem, nare coepit inter discipulos suos, qui nullam Christi gratiam esse contendebant, quae non per se ipsam emcax foret: unde concluserunt, eos qui Dei mandata
violant, licet non potuerint illa observa-
266쪽
Historica seu Controversae Bra. 699
re: quippe auxilio ad id necessario destituti peccati tamen reos se facere, quia ob culpam in Adamo contractam in istum inexcusiabilis infirmitatis statum inciderente contra Vero iustos efficacibus praeventos auxiliis, quamvis ita obediant Imgi, ut omnino nequeant non obedire, praemium xamen aeternum promereri, a libere agere, quia sponte agunt & v luntarie, licet antecedenti necessitate con- .stricti; nullam enim in hac rerum providentia libertatem aliam admittebant, quam quae coactioni opponeretur. Rudi Ius quum gratia medicinalis, uti nuncipant, & essicax, praesiertim perseverantiae .
in hono, fructus sit mortis Christi, inde colligebant, eum sane pro illis, qui pe
severant & gloria donantur, mortem D,
iisse, at non pro illis, qui gloria excidunt, quosque lassicientibus ad eam com sequendam auxiliis carere censebant. Haec praecipua fuerunt Baianae doctrinae capita, quae subinde aucta & interpolata putronos nacta sunt illustriores. Inde ubrus manavit in Academiam Lovaniensem, & aliquot ejus doctores amavit. Alii contra Catholicae veritatis in eadem Ac
demia defensores Bajum eiusque discipulos insectari non cessabant, ipsisque germ nam cum Luthero & Calvino assinitatem r
267쪽
obiectarer Baiani vicissun illos Pelagianismi damnahant. Hinc assiduae & molestae in scholis Theologicis lites, a quibuS quum impendere mali plurimum cerneret si nior Academiae illius pars, dedit opinram, ut a Sorbonicis Lutetiae Doctoribus an. I sis. Octodecim capita doctrinae Baj1 Configerentur. Censuram hanc Baius Contempsit, ac pristina dogmata venditare coepit ambitiosius, quin & libellis editis vulgare. Id ubi Romae innotuit, rotius rei iudicium ad Pium V. Pontificem delatum est, qui contra Baii errores se, tentiam tulit Bulla ut vocant privata. Quum vero ea tempestate Belgium armis circumsonaret, & inter arma leges etiam sacrae silerent, a Baji gregalibus audita non est. Hinc nova Constitutione Gregorius XIII. Publicam fecit, misitque Lovanium ad eam promulgandam Franciscum Toletum S. J. postea sacra Odinatum purpura, cuius opera & industria Michael Bajus dogmata i sua publice, S submisse recantavit. Amhas porro Constitutiones Pontificias Lovaniensis Academia subscripsit, S adstricti iurejurando singuli Doctores sancte confirmarunt, se nihil ejusmodi unquam tradituros. Sed Magistrum peccantem, non item poen, tentem secuti sunt discipuli satis multi,
268쪽
Historicaseu Controversiae bc. 7 I
ut locum etiam heic habere possit illa Vincentii Lirinensis admiratior o rerum eonversis f Auctores ejusdem opinionis Citholici, consectatores vero haeretici indicantur et ab muntur magistri, condemnam tuν discipuli. Inter hos facile eminuit Janimus Amstelodamus, cui instituendum se tradidit Cornelius Jansienius, Lee
damensis, quemque ut parentem obsie vahat. Hic Jansenius natus an. Is 8s.
primam Lovanti Philo sphiae lauream comsecutus, & Theologici Doctoris insignuhus ibidem ornatus sacras literas publice profitebatur. Inde Bajonam discessit, ubi Joannis Vergerii, Abbatis San-CPrani, hominis aeque novitatum cupidi, familiaritate usus cum eodem operis quod meditabatur rationes diligentissime comtulit. Iprensibus postmodum insulis decoratus Augustinum studiorum suorum ducem ac magistrum sibi delegit, cujus operibus, praesertim libris de gratia evo vendis noctes diesque consecravit. Quam longe autem a tanti Magistri doctrina aberrarit, satis prodidit opus posthumum, quod reliquit improbo viginti duorum annorum studio elucubratum, clam, tamen, & solo fere conscio quem dixi Vergerio. Nomen illi imposuit: Aurustinus Pansenii, ac si diceret, doctrinam
269쪽
de gratia in his libris comprehensam esse doctrinam Augustini a Jan senio explic tam & declaratam Volumen hoc satis vastum in tres Tomos distinxit Auctor, quorum primus octo libros continet de haeresi Pelagiana agente et Secundus qua- tusei' partes complectitur; prima uno ibhro absolvitur de ratione & auctoritate In rebus Theologicis, altera uno similiter libro de gratia primi hominis & Αngelorum, tertiη numerat quatuor libros de statu naturae lapsiae, quarta tres de statia naturae puraer Tertius demum T reus in duas dividitur partes, in quarum prima decem libri 3gunt de gratia Salvatoris, Videturque pars haec esse finis& scopus totius operis; secunda coni,net unietum librum, qui parallelum editoris Massiliensium, & opinionis quorumdam Recentiorum inscribitur. Haec operis totius Oeconomiae caetera magnus in eo alienas opiniones vilipendentis, proprias multum extollentis animi fastus, ct apertus Scholasticorum omnium contemptus elucet. Ad extrema deductua sertur contracta lue a subditis suis, qui- hus aegrotis adstitit, correptus obiisse an.
3638. 6. Maji) ad extrema inquam de-Hactus partum hunc suum sollicite commendavi t suo in lacris Administro, ut
270쪽
Historica seu Controversie bc. 7o3
amicissimo sibi Liberto Fromondo, Doctori Lovaniensi, traderet typis mandandum: Superos tamen hominesque test
tus est, ut si quid unquam scripsisset Catholico dogmati advςrsum, pro suo non haberetur: Sentio, inquiebat Henrico Caleno Archidiacono Mechliniensi, dii culter aliquid mutari pose: si tamen Romana sedes aliquid mutari velit, sum ob
diens *ius , , illius Ecclesia, in qua
semper vixi, usque ad hunc lemyum momtis obediens sum. Varie sentiunt de hac Jansenti declaratione, eiusque mente scriptores. Fortasse melius eam deprehen. dere licebit e verbis quarumdam familiarium epistolarum, quas Iadsenius ad Vergerium exaravit: Epsola M. Tantum, inquit, circa istud negotium incommodi ac periculi exponere mihi non potes , quantum ego vςl ab initio subodoratus sum. Dis. I 3I. Se adduci non posse ait, ut credat opus suum a Iudicibus Romano Pontifice approbandum unquam fore. Dis. I 6. non audeo dicere, quid sentio de praedestinatione & gratia, ne . forte antequam omnia parata & matura sint, mihi quod aliis accidat, Romae dam. ner, sicut damnatus fuerat Bajus. Dis. 63. Daturum se operam dicit, ne se Vivente liber suus in lucem prodeat, quo vitae sua