장음표시 사용
91쪽
scabie intempestive repressa nato referentem , Unde tanta puris copia eXiit, ut huic eXcipiendo quampluri- 'malintea, quater de die permutanda, ViX sussicerent. Alia occurrit Observatio ab de adolescente in pectore vulnerato. EX Ulcere XX Unc. puris quotidie proveniebant, durabatque hic sit Xus per plu,
Idem denique probat quotidiana circa suppurarsetes fonticulos eXperientia, ut Chirurgis, ne plura adferam, notistimum est. f. 97. Observatio sexta. Manifesto quoque
abscessus ante maturitatem aperti declarant dige- stione humorum pus non nasci. -- Hi non Offerunt
serum, neque lympham coagulabilem sive puram sive corruptioni proximam, nec denique pinguedinem semiliquatam, qualia offerre deberent, si Pus intra abscessus ex humoribus digereretur. Sed velamine detracto nihil aliud colligimus praeterquam eXiguam puriS, continuo perfecti, copiam, vel etiam huius nihil, sed sanguinis tantum non corrupti, ex dissectis vasorum turgidorum ramis emilli. C. 98. Observatio septima. Est quum stom nis putrilaginis indoles, ut cum materia sibi analoga facile misceatur, hanc involvat, massamque cum ea conitituat uniformem, quae tota subito corrumpitur ; sequitur omnino. quod si Pus verumper ejusmodi putrilaginem constituatur, etiam ianguis, serum, pinguedo, aliudve, abscessui una in-F a clu- Ab Vid. Soc. Amss. Servandis Civibus P. II. P. I 57.
92쪽
clusa a Pure involvi, et cum hoc uniri debeant. Educto interim Pure blando, ejusmodi humores, si adsint, superiora vasis petunt, neque cum illo intime saltem miscentur. Nemo dicat, supernatans quod videmus serum, post brevem moram in Pus abiturum esse. Ipse quoque mihi hanc Objectionem feci. Quapropter caute illud separari, vastique Vitreo inclusum in balneo digerendum curavi calido, sed serum hoc putrescere et in sedimentum abire, quale Secti . uda. Cap. a. multis descriptum fuit, nullo autem modo Pus referre ex eventu crin ies. 99. Observatio octava. Proprietatum aequalitas, quana Pus eX variis corporibus collectum ostendit, idem demonstrat. - Laudabile Pus ulcerum et abscessuum, quod varia corpora Osferunt , continuo idem est, si spissitudinem sparum variantem eXcipias. -- Disserentia major Vitiato Systhemati tribuenda est. Sequitur hinc, quod Puris creatio non sit opus corruptae humorum miscelae, sed enicacis naturae, mirando artificio eadem ex diversissimis juxta constantem Mechanismum parantis. Hisce argumentis Omni hypothesii, quae eXtra vasa per digestionem calidam Pus oriri statuit, con
trariis, alia stubjungam, quae singulis sunt OPPO-
sita a Ios. Observatio nona. Ulcerum suppurantium parietes per assuentes humores maceratOS Puri ortum non praebere, ut multis placuit, Vel ex eo manifestum est, quod parva ulcera, perplures septimanas imo plures menses ingentem aliquando puris copiam fundant, non consumtiS tamen
93쪽
men ulceris parietibus, nisi pus acredine peccet . aut qualicunque pressiolle angantur et laedantur Q-lida. -- Quodsi enim digestis per calorem solidis ulcerum balsamum deberetur, continuo sane in ratione quantitatis puris Producti ipsum ulcus ampliaretur, quod eum ObserVatiS qtlae magno numero obvia sunt, plane PugΠ t. Conferatur etiam S. 96.
f. IOI. Observatio decima. Ita nec serum nec serosum humorem degeneratum puris creati existere causiam, Hydropici, Leucophlegmatici, omnesque quorum fluida diathesi abundant lymphatica serosa docent. -- Accipiant plagam, deturque suppurationi locus; non pure laudabili
balsamico, sed tenui ViX puriS nomen merente liquore, variis modis ut et acrimonia ac defectu peccante perfunditur ulcuS. QuiS autem iton videt, si soli sero, ut alii Voluerunt, pilogenia deberetur, hic velut puris profluvium locum habiturum. - Serum enim adest maXima in his corporibus copia, facilis ad plagam suppurantem est affluxus, dispositio insuper ad sedimentum deponendum egregia, nec tamen Oritur Pus. --
Nihil sane haue hypothetin magis convellit. S. I Oa. Ob ex tio undecima. Sed si dicta
nondum sussicere videantur, non minus Validum contra eandem hypothesin argumentum peti ab Observatione potest, quae serum vel serotilina humorem, eaUum abdominis, pectoris aut alius partis in corpore humano implentem, inque eo stagnantem, nunquam in Pus abire docet, licet etiam diutissime hic moretur. - In Pus tamen converti debuisse ex PRINGL11 et GABERI sententia
94쪽
supra jam ex ipsa seri indole aliquam saltem rationem dedimus , quare Hydropicorum aquae tardius , quam serum hominis sani corrumpantur. - Aliquando tamen illas putrescere, ut Cum rei natura convenit. ita per eXperientiam satiS COnfirmatum est Sed jam non Pus prodit verum liquor habetur sedimento, a sero omni deponendo , plane similis, odore metente, halitu puris non distinetus, specie plerumque mucilaginosa putrida, subalbida ac sordida, verbo tabem constituenS putridam, Ut notum. - Quanta disserentia hanc inter et pus Neque huic argumento contrarium est, quod aliquando ex L scilici abdomine una cum aquiS Ue-Tum pus edia catur, quum per ipsum ita gnantena laticem aquosum, Vel per aliam caussam inflammatio multifariam potuerit eXcitari in parte vicina
viva, in abscessum mOX abiens, qui ruptus intra abdomen Pus effundet, cum aquiS educendum.
Ipsi enim si pus illud tribuas aquarum degenerationi, non aliquando, sed semper illis corruptis prodibit, quod falsi Sssimum. S. 1O3. Observatio duodecima. Ut ex sero
stagnante aeque minus intra corpuS ViVUm, quam in vatis Chemicis Pus producitur, ita nec reliqui humores effusi in blandum hunc liquorem itagnando degenerant. - Sic rupto vel discisso internae partis vase sanguifero, corrumpitur quidem ac putrescit desuens sanguis, non autem in pu S abit. - Cuius rei, ut manifesta exempla apud ali
95쪽
ῆ. I 4. Observatio decima tertia. Validum argumentum contra hypothesin, quae Pus esse adipis sobolem judicat , eX eo peti videtur, quod per- feetuna illud, ac plane absolutum observenitis in locis, ubi nulla invenitur adeps. - Sic in cerebro ac cerebello abscessus Viderum purulentos PR1NGLE
POUPARΤ et CH1RAC e , aliique; in uteri substantia AsΤRUc f), saepe etiam in pulmonibus HALLERUs g), multique alii. EX quibus omni, ut nobis quidem videtur, jure concludi potest, quod ad Pus formandum adeps
necessaria non sit. Sed audiamus GRAsHU1s1UΜ hoc argumentum ingeniose refutantem hJ. Factum scilicet cum negare non poSset, partes nimirum corporis adipe naturaliter destitutas tamen suppurare, consequentiam avertere per VariaS Observationes conatus eii, quae adipem in illis locis aliquando pineternaturam oriri docent. - Poteris, haec sunt
96쪽
Viri Claris s. verba, et in haec visce cerebrumsc., te ites, hepar) adeps deponi, eis Vulgo nunsoleat et hic puri materia suppeditari. De Observatis nullum certe dubium. In secroto , in peno
adipem inveni , inquit ad scrutandam naturam natus HALLERUs et novi repertum fuisse in tenera illa cellulosa fabrica, quae Choroidem oculi intereo et Soleroticam. -- Ill. RUusCHi Us subdura matre adipem offendit MoRGAGN1 inter
nervorum librillas c , et alii alibi. Sed positis hisce quaeritur, anne in locis quae
naturaliter adipe destituuntur aborta inflammatio caussam , quam occasionalem dicunt, secretae pinguedinis , in Pus transformandae, constituere Valeat. -- Contrarium naturae legibus esse consentaneum videtur, imo tantum abesse ut inflammatio secretionem pinguedinis augeat, Ut hanc potius suspendat, siquidem dispositio, quae in vatis ad pinguedinem secernendam requiritur, plane opposita sit actioni vasis inflammati; ita quidem, ut posita hac, illa tollatur. Oritur inflammatio dum Vis Vitalis viget, modumque eXcedit. Oritur autem pinguedo ubi solida sunt laxa. - Ruris oritur et augetur inflammatio. ubi vasa minima spasmodice contrahuntur , impedito, pro parte saltem, sanguinis motu, auctoque ejusdem impetu. - Sed posita contractione spasmodica in Vasis, quae pingue
97쪽
dinem secernere debent, huius secretio sstitur, quemadmodum valde augetur, ubi statui spallico
contrarium vasa induXerint. Ut ergo opposita sibique contraria in uno eodemque subjecto eodem tempore locum invenire non possunt, silc quoque pinguedinis secretio per inflammationem incitabitur. ΙIinc etiam inflammatio obeso corpori vel huius parti amica nunquam deprehenditur; sed esse illi
inimicam millena eXempla ostendunt. oborta igitur in cerebro inflammatio, ut erat in casu PRINGLII, aliorumque, non pro caussa occasionali pinguedinis hic praeter naturum secretae haberi potest, sed potius haec ipsa observatio adipis
ad Puris creationem nullum concursum fuisse aut esse potuisse manifesto declarabit. S. IO5. Observatio decima quarta. Idem patet eX eo, quod homines satis obesi notabiles aliquando patiantur suppurationes, Obesitate plane non imminuta, quae sane imminui continuo deberet, si pingue in Pus abeat. - Verum quidem est, plerosque, Validis qui laborant exculcerationibus, etiam emaciari, horumque pinguedinem consumi; id tamen mutatae in Pus adipi tribuendum non est, tum quod contrarium aliquando observetur, tum etiam quod omnis morbus, in quo fluida nimium eXcernuntur, es corpus quomodocunque debilitatur, pingue in cellulosa contentum faciat resorberi, et ad sustinetidam oeconomiam animalem in1- pendi. -- Sic facile omnis ex macilentia suppurantium oborta dicticultas tollitur, ut Opus non sit, ad mutatam in pus adipem recurrere. Etiamsi vera foret haec mutatio, non consumeretur adeps aequabiliter per totum corpus, sed quae
98쪽
ulceri proxima foret, primum dispareret, mulio magis quod cellulae, pinguedinis depositoria, inter se non communicent ca).- Qui ergo, dato ulcere, aequabiliter totum corpus adipe privaretur 1o6. Observatio decima quinta. Denique pus adipi originem non debere eX pure evincitur magna saepe in hominibus admodum macilentis copia parato. Nonne Videmus Phthysicos, aliosque tabe purulenta diffluentes, quorum Ossa cute
Velut unice testa, uti quid quassi adipis in tela cellulosa servant 2 Qui quaeso ingens illa puris copia ex adipe posset derivari, dum illius intra unum diem ejecti copia, id omne quod de hoc in corpore superest, saepe si perat 9Nec juvat dixisse omnem adipem, qui qu0tidie in
a) Habentur in amicissilini JANfEN de pinguedine mptu Scillo pag. 6O. seq. egregia argumenta, quae aperte declarant, pinguedinis areolas revera inter se nullam alere communicationem, ut haud paucis placuit, atque adeo pinguedinem alium obtinere locum, quam aqua in anas arca, aut aer in emphysemate. --nqua et aer in tela cellulosa extra vasata, eXternae
pressioni facile cedunt, sed oleum animale non potest ab una parte in aliam pressione pelli. NateS, Ve bis utor laudati auctoris, pedum plantae, quantam pressitonem si illinere non debent 8 nec tamen recedit ab iis adeps. Aqua et suida quaecunqtie si in tela cellulosa haerent, maxime descendunt; itaque
partes inferiores decidunt, oleum autem auimale non invenit hanc viam. Scrotum v. gr. contemplamini,
pinguedinem in sano statu non admittit, in anas arca ab aqua mire distenditur, nec aliter agit aer in emphylemate.
99쪽
in tela cellulosa deponeretur, iam ad partes serrisuppurantes, ibiq ue degenerari. Nam ut nihil prostat quo haec Objectio se commendat, ita
contrarium luculentur eX eo patet, quod nunquam formetur adeps, nisi plus substantiae nutritiae corpori accedat, quam ad sanitatem tuendam est necessirium, qui certe illorum suppurantium casus non est. -- LIinc si adeps ad Pus requireretur, certe huius in hominibus macilentis copia in dies minueretur; quod falsum. f. Io7. Ut Secundo capite accurate, ni fallor, demonstratum dedimus, quod illi quidem corporis nostri humores, quos multi pro Vero pure habuerunt, ab hoc maXime disserant, ita quae
hoc capite egimus non minus clure evincere putamuS, quod omnia naturae molimina, re bene pensitata sequelas eXperimentorum praecedentium egregie confirment, Ostendantque quam apertissime nec stagnationi, nec corruptioni seu spontaneae eXtra Vasa humorum alterationi salutiferum pus originem debere. -- Restat ergo ut intra vasa Puogeniam quaeramus, quam nunc eAPollere aggredior.
100쪽
INTRA UASA CREARI STATUUNT, NOSTRAQUE DE PU GENIA SENTENTIA.f. IO8. Eapositis dubiis, quae naturae contemplatios typothesibus, extra Vasa Pus generari aD firmantibus, movet, superest, ut eorum eUOlUamus sententiam, qui praestantissimum hoc naturae balsamum intra Vasa creari defendunt. Agmen inter eos ducunt HAENIUS et QUESNEUS. -- Nos etiam illud sequitietur; ita tamen ut aliam viam ineamuS, quemadmodum eX hoc capite patebit. f. I . Sententiae Maenii plenior expostio et examen. Cum verisimile minus fieret Viro Illustri , ut pluribus Pag. 5. enarravimus, Pus eX effusorum humorum digestione ac- corruptione spontanea eXtra Vasa generari, illud potius in ipsb Systhemate vasculari, seu intra vasa praeparari voluit, tumque demum ad emunctoria vel ad loca minus resistentia, sive in abscessum sive in vulnus deferri cub.