장음표시 사용
41쪽
nONA VALET ERAS M ROTERO D. INTER P.
here castigationes istiusmodi corpori adhibere, uerum quunulla morbi praesensio est, necis suspicio, tum oportebit reli
quam omnem uitae rationem ita praeparatam habere,ut pro rore natare nata facile comodeq; serat nouitatem dc obsequatur, non ut semiat eidem uitae tenori sit alligata sic instituta, assuefacta,ut ad certa tempora, numeros,circuivis redigae'. Nam id neq; tutu est,nel facile, neq; ciuile, nec homim,omnino, sed ostre inagis,aut stipitis uita uidetur. Na qui sic ad eun Ostre uitii demine petuo tenorem astringunt sesea n cibis in abstinen Vt stipitisti)sis, eicitiis,in quiete, in umbraticam quadam de ignaua uitam, siligularem ab amicitia, a gloria, a ciuilitate maxime lienam coniiciun contrahunti scipsos,inc quidem inquicbania,haudqua approbante.nel enim inertiae,autocii in Inmia. sa paratur bona ualetudo quummymipua duo mala pu ORVin tentur,quae morbis adiuncta sint. Neq; quic interest inter cum qui oculorum sanitatem hac uia tuetur ut nihil aspiciat, uocem hac ratione seruat,ut nihil loquatur,S hunc qui credit bonam ualetudinem non aliter seruari posse, quam si an utatur,nec exerceat. Etenim quum rect c ualetis nihilo tamen ipse sibi fuerit utilior ad multa humanitatis officia praestanda.Proinde nequa*existinaandum est salubrem esse in Non salus emam,siquidem id pei dic cuius gratia salubritas expetitur bri4inςxxi'Ac ne illud quidem uerum est,ualere rectius eos,qui degunt in ociociiquide neq; Xenocrates rectius ualuit quam Pho/cion neq; Thcophrastus quam Dein etrius,neq; quic pro/suit Epicuro,nec Epicureis, ad eam quam tantopere laudant,
bonam corporis constitutionem,quod Onanem rerum admi Bona cor νnistrationem dc ambitionem essum intiSed alius rationibus PQ i'
42쪽
3 PLUTARCHI CHAERONENSIS DR TUENDA naturalem illum corporis habitum oportebit tueri scut meminerimus in quouis uitae genere dc morbo,d bona ualet dini locum esse. At sane qui in reipublicae negoti j uersantur, inquieba.diae fa ratione sunt admonendi,quam ea qua Pilato consueuit adolescetibus praecipere.Siquidem e disputatio Admoni ne discedens,dicere solitus est ad hunc modum. UIDETE
COLLOCETIS. At noS hortabimur cos qui rempublicam administrant ut in robus honestis ac necessarns laboribus erecantur,neq; uilium aut mediocrium gratia corpus cxagi
tent.Sic enim 5plures in morbu incidunt, dum se qui si bet de causis discruciat uigilando peregrinado sursum ac deorsum cursitando Quu interim nihil utile aut urbanu agat, sed alius udi insidientur uel inuideant,uel aemulentur aut gloriolas inanes doliafrugiferas aucupenturi In hos ni fallor maCorpuq. xime quadrat illud quod dixit Democritus. Si corpus ani
Animu natronion uocaret non futurum,ut ille munctis male administrati crimen effugeret. Atq; haud scio an uerum dixerith: Reh ' Theophrast his quu per translationcm attianima ingens ob Anim cor id praemi a corpori dependere.quod illius inquilinum esse ii P0ri in ceat. Quanc plus malorum accipit corpus ab animo quum
is como utitur,ut par est:ncq; curat uti debet. Nam quoties affectibus suis coiciationibus docutis occupatuS est animus, tum nota parcit corpori Miror itaq; quid Iasoni uenerit inmeiatcm,quu diceret,inparui ncgocius ius csse uiolaiadum, ut iii magnis seruati possit. Nos uero iure optimo aionebi mus uiruin in respublicie negociis ci sintelia ut ii rebus mu
tis remissus sit re ociosus,doin his sese rcfocillet, si uolit ad praedara
43쪽
sraeclara cardua negocia corpus habere laboris patiens, noanguidum nec detrectans, sed uelut in nauali curarum ac redintegratum ocio, quo quum animus rursum ad necessas
rios usus uocarit, Cursu sequatur,pullus ut seruens equum
Quapropter quoties per negocia licebit recipiant sese neque poeta quo, somnum interim corpori neq; prandium inuidcntcs, neq; re Pi-m laxatione,quae quidem media est inter uoluptarem dc affli ctionem,nec criminos obseruat cuiusmodi pictiq; mortales obseruantes corpus perinde ac serrum immergendo crebris permutationibus,consumunt, quit aliquando laboribus ii/pra modum urgetur at intenditur,rursum uoluptatibus li/ Mefit praeter modum ac mollescit, post haec licium cnere inn6.distatutu ac flaccidum, in forum aut curia, aut aliam consimilem functionem trahitutiquae uiuidum d acre dcsy deret studium.Heraditus quidem quu aqua intercute labo meraclitus raret,medico praxepi ut ex hymbre faceret siccitate. At muli est, ii tota errant uia qui quotics in laboribus, fatigationibus ei tes fieri ius bisemniin inopia fuerint uersati, tum maxime dant opera, ut corpus uoluptatibus soluant atq; remolliant, rursum autepost uoluptates denuo distringat alis intendant. cccnim natura pensetiones ac sarturas corporis requirit, sed animus magis intemperas atq; illiberalis,qui dum nautarum X m Nautaedplo a laboribus digressus aduoluptates ac delitias rapitur. rvrsiimpos uoluptates ad nauigationes ac labores incita tur, non sinit naturam id consequi quo potissimum opus habet nempe constantiam ac tranquillitatem, uerum inaequalitate uitae perturbat,atin a statu suo dimouet. At hi qui sis piunt,nequa* fatigato corpori uoluptates admouet. Neq; i nim
44쪽
3 PLUTARCHU CHAERONENSIS DE TUENDA Studiosi enim omnino de derantumo ne meminerunt quidem istis memiliis 'usinodi ut quibus mens simoiaestis intenta negoms, casMQluptatii pars animi quae uoltiptatem a se statura suerat, alqs cupidi Iocus Epa talibus obruatur. Etenim quod aiunt per iocum dixisse Epa. φης'β- ninonidam ciuium uir quispiani probus tempore Leuctrici
belli morbo,crisset papae, quo pacto suit ocium moriendi homini in tam multis negociis hoc uere licebit dicere dero uel publicis negoci js, uel philosophia stud' occupato,
quod autem ocium nunc si isti uiro ut crudus siti aut ut re mulentus aut uti lasciviat Uerum ubi rursum a negoti siti, ocium sese cccperint rclaxant ac refocillant corpuS,cauciatos ac uitantes,quum labores inutiles, tum uero praecipue uoluiptates non nece sarias uelut hostes naturae Equidem Tibe/rium Caesarem aliquando dicentem audiui Ridiculum ho minem esse, qui sexagesimu pinergressus annum, manum porrigeret medico.Sed hoc ille mihi dixisse uidetur arroganSui cuili tius.Quanquam illud esse uerum arbitror conuenire, ne suiuii iid ii quis' pulsu peculiares rationes ignoret . Singulis enim di uerta sunt,ncis sua temperaturae fit impetitus,quam calidii quam siccum habeat corpus, nec quarum rerum usu uci iuuari soleat uel offendi.Siquidem ipse sui sensu caret, cacus' ac surdus corpus inhabitat quisquis ista discat ab alio medicum percontans, utrum rectius aestate ualeat, an hycme. Et
utrum humida facilius accipiat quam sicca dc utrum pulsum natura densum habeat,an rarum. Nam ista scire non solum utile est uerumetiana perfacile, quippe qui a sidue cxperia/mure adsimus Caetcru inter ciborum ac potu genera ma/gi oportet cognoscete quae iuuant, quam qua dcitast ant, aς
45쪽
BONA VALET ERASMO ROTERO D. INTER P. 37 magis peritum esseeorum quae stomacho sunt amica, quam quae inimica, de eorum quae non perturbant concoctionem, quam quae palatum magnopere titillant. Etenim a medico
sciscitarii quid sibi sit concoctu facile aut difficile quid aluo
conducat aut noceat,id non minus si turpe quam intex ga quid dulce quid amarum,quid austerum. Nuc uero ipsos quidem obsoniorum artifices reprehendunt,cast igant , callide di judicantes ubi plus dulcedinis, aut salis,aut austerita tis insit quam oportet. Atijdem ignorant quae res si corpori admisceatur leuis,aut innoxia aut utilis sit futura Unde fit, ut in codiendo iure raro peccetur apud istos at dum seipsespe peram ac male condiunt plurimum negocii quotidie me dicis exhibent. Ac ius quidem no ita ducunt optimum esse, si sit dulcissimum quin acria quoq; permul a comiscent Vc rum in ipsum corpus multas dos acietate donauseam gignentes,uoluptates invergut,partim quod ignoret, partim quod non meminerint,liis quae salubria sunt doutilia, uoluptatem innoxiam ac perpetuam a natura adiungi quino illud ad
rem pertinet, ut naeminerimus, quae cognata sints accom
modicorpori,d quae secus in temporatiis affect ionibus ae ' φ pq0' reliquis circunstanti js, uti nouerimus propriam ac pecillia/rem cuil uictus rationem accommodare. Nam anxietas de illiberalis morositas uulgarium hominu, qui mutatione uo. Illiberalistarum offenduntur domolestis quibusdam obseruationibus m*yψox' 'ex uigiliis ac cimilis colligunt,corpus intus marcidum ac putre este, non est uerendum ne studiosis aut rempublicam ad ministrantibus uiris accidat, ad qtios nobis cst institutus ser
mo.Sed his in litetis ac disciplinis alia quaedam acrior anxie- , tu est
46쪽
Contra studiosos, corpori non parcentes. Festiu 'apologus. PIatonis admonitio
PLUTAR DE TVEN. ONA AD TRAS INTER P. tas est uitanda qua sit,ut neq; parcere corpori,nel curam iblius habere compellantur tapenumero iam deficienti no ob/secundantes uerum adigentes ut mortalecu immortalibus, terrestre cum olympio certamen suscipiat acycrficiat. Dein de bos camelo conseruo recusanti sese oneris parte subleua re imo inquit paulo post ac meipsum d haec omnia porta bis Id quod tiam euenit bove mortuo . Idem usu uenit animo qui dum pusillum relaxare concedere renuit fatigato corpori Spostulanti paulo post febri quapiam incedonte. seu capitis uertigine ibris disputationibus d cxerciti jstiterari j omissis,cogitur una cum illo aegrotare, simule laborare. Proinde recte monebat Plato, ut neq; corpuS cxerceremus sine animo nec animum sine corpore sed ueluti coniugi l cuiusdam aequilibrium servaremus corpori.Quia maxime animo nauat operam, sci laborum socium praebet, tum pluri mam illi curam ac solicitudinem uicissim impcndamus, praeclaram illam de optabilcm incolumitalcm praem 3 uice rependcntes, cxistimantes omnium bonorum quae praestat ani mus, nihil exccllcntius dari posse corpori, quam ut omni reat impedimcnto uel ad uirtutis cognitioncm.us adusiimium dicendi, tum agendi.
47쪽
'VTRVM GRAUIORES SINT ANIMI MORBI QUλ' CORPORIS DES. ERASMO ROTERO DAMO INTERPRETE. OHERVS UIDEΜ, ubi modi talium anistrantium genera comtemplatus es set horumc uitae rationem dc statum inter se contu lisset,in hac uoce erupit Omniu interi istimquae in terris S sipirarent S serpe totas ho, rent,nihil esse calai natos homi mine. ne principatu haud sane selicem homini tribucns, ut in malorum expensione prima teneat, attexcellat. At nos hominem tan iam uincentem calarnitate,iami animantium omnia pronuciatum miserrimum, ipsum cum seipso conserimus, ut proprins malis secum ipse certet, cum in corpus aic animu Homo di/partientes,quod quid negocii nequa fuerit inutile, sed ue hi,
hementer ad rem pertinens nimirum ut intclligamuS,utrum naum. per ammu,an pernosipsoSmiserius uiuamus.Nam Morbus.'
quidem natura corpori innascituriuitium uero oc malitia pri Vitiuniamum aetus cst ab animo proficisces deinde morbus iustae.
QuanΦ non paulo aequiore animo fercndum crat, si uel id quod peius est, esset medicabile uel leuitis caci,quod est in rnedicabile. Proindequii vulpes Aesopica de uariegataria De ruspeculis pelle cum pardali certaretinam haec corpus summa cute 'ςωpiςR- florulenta
48쪽
sententia Mundus miseriaruAnimi mala periculo
Animi mala latere. Dementia Praecipuus animi morhus.
PLUTARCHI CHAERONENSIS DE TUENDAeorulentum,uari jsq; picturatum notis ostentabat, illi con tra,flauor quidam erat squalidus,minimeq; iucundus spe ctu, Atqui inquit,s me introspexeris iudex,uidebis me par dati magis exsicolorem,significans morum dexteritatem ad complures usus respondere.Dicamus igitur ipsi nobis com pluries quidem, homo morbos ac mala corpus tuum de gignit ac prodit ex sese dosoris incidentes accipit, uerus te
ipsum intus apeructis,uatium quoddam,ac multis resertum malis pcnum repertcs, ac mundum quondam miseriarum reconditum quemadmodum inquit Dcmocritus, non quideforis incidentium,sed ipso in solo ipsac in terra suos habentium fontes,unde scaturiant.Hos licit malitia, copiosum ac largum fluxum praebens affectibus.Quod si corporis modibi pulsibus arteriarum aut coloris rubore deprehenduntur, hos seruor aut facilis lassitudo solci arguere contra animi mala pleros in ita fallunt,ut non habeantur pro malis, nimit
rii ob id ipsum periculosiora sunt, quod sui sensum adimul
aegrotanti siquidem corporis morbos ratio sana praecipit atin animi morbos ipsa simul aegrotans non potest de suis indicare malis quibus laborat,Ppterea quod aegrotet ea pars, cuius erat iudicare.Pminde inter primos ac maXimos animi morbos ponenda est dementia perquam fit ut plerisc timmedicabilis ac domestica sit 5 conuiuat de commoriatur malicia. Etenim sanitatis tuitum si, si qui laborat,sentia sibi o/pus esse remedio.Ruisum qui non tridet,quibus eget, pro pterea quod non credat sese aegrotum ctiam si praesi os qui
mcdcatur,tame recusat,nccadmittit curationem Nam inter
corporu morbos,penaiciosiores sunt hi qui sui sensu uacant, quod
49쪽
ANIM NE MORBI GRAUIOR ES AN CORPORIS.quod genus sunt,Lethargus,capitis dolor, morbus comitim lis,sebres,ati hae potissimustares, quae uitiosum humoremuche eter exacerbant ac sensum uelut in organo perturbantes,mouent chordas non mouendaSmentium. Quapropter Prouerbia medici concedunt quide ut moret homo,at ita,si qui aegrotet,non ignoret se male habere, id quod in omnibus animi morbis solet usu uenire em qui despiutinec qui sunt temulenti,nec qui faciunt iniuria sibi uidetur peccare. Veruetiam sunt qui tum officiose se facere Gedantifebrim inicinio uocat sanitate,net tabem quis appellat bona habitu dinetia,nec podagram pedum uelocitate, ne pallorem nominat rubo At iracundiae multi sortitudinis nomen imponunt,amore amicitiae nomine pallian inuidia aemulationis, timiditate diligentiae,qua res in tuto collocentur. Hinc fit, ut
lili quide medicos accersant quippe qui intelligantquid morbus postulet. 2 diuerso hi fugitent philosophos, ueriti ne n5
assequatur eas res,in quibus delinquunt. At his quide ra tionibus adducticidicimus ophthalmia id est oculoru mor bum,esse leuiore insania,podagra phrenes,propterea quod Insania,&ille inorbum in ligens uociserans accersit medicti, cui cum PhyςnςuS, adest facie inungenda, capiti Q uenam siccanda, a bet pori sim .' 'ro Agaue insaniente audis ob morbum tia sibi charistiman5 agnouisse Adducimus domu e monte pampinuiccensis poeta decisam selice captum. a qui corporis moibo renci is proti quQPyym nus in cetulum ses coiicit, atq interim dium curatur, quiete agitis o si paululu exerat sese,cc moueat w corru caeaoi tante astu asidenti aliquis blande dioens mane miscrquietus in stratis tuis,cohibet homine at compescit Coti a qui animi
50쪽
4, PLUTAR CHAERONENSI ANIMI NE MOROAnimi animi morbis laborant tum maxime sunt in negocio, mini φ' h ' eq; quiescunti Na ut agas aliquid ab animi impetu pros ciscitur,at impetus ueheme ita morbo nascitur. Ita sinit animia Sc quietum, adeo ut quia maximc opus est homini tolerantiasilentio ait secessu, tum maxime pretrahat illum sub dium,operiantch irae,contentiones, amoreS,dolorct, coingant multa tum saccre nefaria,tum loqui nequa accommoda tempori. Ita hueadmodum periculosior est tempestas quae uetat in portum appellere. ea quae cohibet a nauigando,uidem quae in animo accidunt tempestates grauiores crum ae non sinunt homine contrahi, neq; ratione perturbatam consistere, sed nullo gubernatore, nullis fulturis inperturbatione atq; errore pnitioso cursu procul auecta si ceps in metuendu aliquod incidit naufragiu, suam* ipsius uitam illisa comminuit Proinde his quoch de causis grauius est animo c coipore aegrota propterea quod hi tantu prutiantur,illi non solum patiantur,ueruetiam faciant male. De nil quorsum attincide morbis multa uerba facere ipsum Multitudo tempus noSadmonet Vidctis in lite hanc multitudinem
celaunea in confusaneam,omnicvix hominu genere pcrmixtam tu
bam hic circum tribunal ac forum congregatam. Non in hoc coucncrunt isti ut diis patriis rem diuina faciant,no ut com/munia inter se sina peragant, non uti Ascreo Ioui Lydora seu fhuu primitias serant non Baccho furiosum th, rsum, se cris noctibus dicomunibus epulis orgia castrates quin magis ceu morboru ui uicibus annuis recrudcscentchuc ad lites ec condicta certamina ueniunt suas facultatos coli ituri. Uro causatu multitudo,negocioruml, ueluti collecta pituita