장음표시 사용
121쪽
Salebra Tertullianeae. 5us, tantiam abest, vigentes suos Reges sacerdotibus
sub ij cerent. Erant enim summa magna, sed infra Deum. Ergo sup na Sacerdotes collocabantur. An hodie Imperatorem. Reges Claristianos fas esset appellare summa magna, soloque Deo minores ne illa quam admitteretur eiusmodi formula cum Sum niti Pontifex Ronianus eis praeseratur. An saltem antiquis Christianoris temporibus. aetate nempe Collantini, & deinceps licuisset sic loqui sane Imperatores etiam Christiani talibus usi sunt vocabulis, ut voluerint nos intelligere quid de sua lentirent maiestate diuinitatem, perennitatem sibi tribuerunt sua iussa dixere caelestia diuina oracula . de nullo mortalium sic ausi sunt loqui illius tempestatis homines Adde solitos iurare mortales, praesertim milites per maiestatem Imperatoris, ut est apud Vegetium per nullius alterius nomen iuralse repet imus.
23 uenus dixerit Tertullianus Deos in potest, te Imperatoris esse Ca P. XXXV. D caput cap. et inquit Tertuli colimus impe
ratorem, uti minem a Deo secim um, et folo Deo minorem , ic enim ommbus maiore i, dumfolo Deo minor erit,
sit et, si diis maiore V, umeri si in pote fatebunt eius. Angelos ignorabant Gentile, . nam Geni videbantur ipsis este di At An elidis non stini. Cur vero ait in potestate Caesarum elle De Obξ an Sol,Luna. caetera i , sidera subctant imperatoria nam haec onania tanquam
122쪽
Numina adorabantur amationibus puto Tertii lianum nomine Deorum intelligere statuas deorum. has enim ceu Deos ipsos venerabantur Templa, quicquid in templis erat Gesarum erant. Non alio sensu potuit pronunciare Deos in potestates saris esse. nam si dicat Deos gentiu esse qmones,ut scribit ad Sca Pulam capri non allirmabit, puto,apsos in potestate imperatorum esse. An enim Caesare imperare pol rant daemonibus)Nequaquam .verba ad Scapulam haec sunt . Caeter praeter unum Deum ipsi putatis
De Gladi jotectate minus caute videri locutum Tertullianum. CV XXX Vj.
V Idetur Tertullianus existimasse fas non esse exemcere imperium, gladijq, potestatem quo ansemaduertitur in facinorosos nam de Idololat cap. I P. quaerit, an militia admitti possit ad fidem, saltem insuerior, cui non sit necessitas immolationum Velcapitaliaum iudiciorum. Quasi significet eam saltem, quae superior est, quaeq; coniuncta habet capitalia iudicia, nequaquam ad fidem admittenda sub ij citi, quomoth autem hellabit Christ ianus immo quomodo etiam in pace militabit inegiadio quem dominus ab Iulii Militat in pac ,
qui gladio punit scelera. At Christianus in pace militare nequit , si Christus abstulit gladium inepti Anabi. ptista nostra tempestate asserunt non esse in quemquam
123쪽
quam animaduertendum gladio. sed qui nus a tales aequis ferat auribus f inspice cap. I 3. Epist ad Rom. si Gentiles cum laude militarunt gladio in pace, cur non militabunt Christianii militarunt profecto omnes Imperatores Christiani, qui praefuerunt imperio, legetq; sanciuerunt, qui in Codice legi possent nam dis Putare de eo, quod tot secula exercuerunt optimi Imperatores,esset hominis insani. Talia tempora non viauit Tertullianus si vidisset, non illa protulisset incaute, ut puto, quae iam prolata fuerunt
Cur putaueris Tertullianussas non esse ChriBiano potestatem lai j exerce
PVtat Tertullianus Christiano non licere exercere potestatem gladij. de Idololat. cap. 7. nam dum agit de Christiano, qui cauere sibi debet diligenter ab
Idololatria inquit iam vero, quaesum pote fatis, neque iudicet de capite alicuius vel pudore jeras enim de pecunia ,
neque damnet, neque praedamnet, neminem inciat .mmi
nem rectis at o torqueat ubi vidcs non ii filias ipsum ires, po se exercere iudicia ciuilia, pronunciare de pecunia , ut iacget ascisse in capitalibus iudicijs versari cur sic scias isse putamus critillianum excin-plum Christi prs oculis habuisse videtur nam cap. II. eiusdem libri inquit. Si pote lati ius quoque nunm, ne in L sitos
124쪽
suos siti m exercuit, qmbu ,rdidis minhaeri sunmus ely, plenissime te itformam suis, dire ni omni a tigio et D gestu petereatis sub ijcit omnes potestates esse inimicas Dci commonefacit ei aDM,Oω aesta secuti poterit res u u forum ahemi, verun et ini nicas Di se . Sed sus.cepta a Constantino religione Chiistiana intellexerunt omnes Christiani potestates minime malas esse, cum ijs Respublica nequeat carere. Nimia seuerita prscipite egit Tertullianum in hanc opinionem.
An regnum Magiuratus inter pompas dia-Lu recensenda Cap xxxviij
ΙNter pompas diaboli recenset Tertullianus trabeam, togam, purpuram, regnum , omnia magistratuum insignia, gladi potestatem, Meiusmodi. Curita P quia Christus abiimuit ab omnibus istis ide quo ait
cap. 18. de Idololat. Gloriam fecidi alienam etsibi, et fuis iudicauit. Igitur quam noluit rejecit,quam reiecit m-muit,quam damnauit inpampa diaboli deputauit non enim
damnasset nisinonfua alterius autem esse non possunt , nisidiaboli , quae Dei no mi Qui si vera sunt quicumque baptismu suscipiebat, cogebatur magistratu decedere, deincepsque priuatus vivere, si nollet peccare in stipulatione, qua se obstring bat Deo in baptismo. Siquidem vera serent,quae Tertullianus profert sed euentus ipse docuit falsam esse Tertulliani opinionem,cum Christianam religionem amplexi suerint ipsi imperatores, re S
125쪽
reges quis enim inter Christianos fastigium imperis, regni pompis diaboli accenseati
i e Castribus, s pote latibus noui Ner eadem
videri pronuntiare Tertullianum.
Cap. XXX ix. NON eodem modo videtur loqui Tertullianus,
quando alloquitur Gentiles, Squando agit cuChristianis na lib. ad Scaput asserit Christianos colere Imperatorem ut hominem solo Deo minorem in Ap Iogetico assirmat Christianos per salutem Imperatoris iurare, magniq; facere eiusmodi iuramentum. rursus in lib. ad Scaput inquit Christianos pro Imperatoris salute sacrificare pura prece. sed in lib. de Idololat. dicit omnes potestates, dignitates, non solum esse alienas a Deo, sed Dei ella inimiciis pompis diaboli eas accenset. I, si sacrificandula pro pompa diaboli in iurandum per incolumitatem rei, quae a Deo aliena est an colenda est potestas inimica Deir lib. de Idololat cap. II.
Christus regnum, potessatem , quam noluit, reiecit, quam reisiecit damnauit, quam damnavit inpi n.pa dianti defutauit.
Experiris distacultatem in his conciliandi S puto icjOderi posse potestatem per se rem bonam esse, uni a Deo sit instituta, ut consulaturit blica saltili4 Lblicsq; incolumitati . damnat autem crtullianus in Caesari bus, xpotestatibus Idololatriam, cuius causa cir ita L scrt,
126쪽
sert, quae ex libro de Idololatria depromi possunt Expenditur locus D. Pauli RomἈ3 aduersus Tertussianum. a XXXX Rom. s. Paulus laudat potestates, Magi .
stratus gerentes gladium, eis omnes vult sub fesse. At eiusmodi potestas videtur esse mala. Nam Christus talem potestatem non exercuit, teste Tertulliano de Idololat cap. 17. omnis autem Christi actio est nostra institutio omnes huius seculi potestates non solum alienae, sed&inimicae Dei sunt docente eodem ibid. cum per illas consulantur supplicia aduersus Dei seruos non difficilis est responsio. Nam Christus venit, ut moreretur progenere humano, non ut exerceret potestatem in prouincias certe potestate non sunt alieneta Deo, cum ipsum habeant avectorem . nam quod Gentiles abusi sunt gladio in innocentia capita Christianorum, id sui factum vitio hominum , non ipsius reii,
An pratexta posset concedi Chri Iiano pCap. XXXXI. DIxeris secum pugnare Tertullianum ib. de Id
lolat cap. 18 ubi purpuram inter pompas diaboli recenset, cum tamen affirmet posse concedi prae
127쪽
textam puero. At praetexta purpuram habet coniunctam, saltem aliquid purpuras respondendum est purpuram, quatenus estis signe dignitatis damnari a Te tulliano Praetexta autem erat inligne aetatis sed inquies eos, qui sacrificabant solitos indui praetexta, ut discere est ex primo Anna Taciti Inserta igitur erat Id lolatrie atq. adeo ab ipsa Christiano abstinendum erat. Responsio est facilis; nam praetexta a viris quandoque extraord mem sumebatur s&ab ipsa abstinere debere Christianos dixisset Tertullianus sed praetexta liuetoga puerilis nullius dianitatis erat insigne, nulli idololatriae inserta, ut miria non sit si Tertullianus affirmet
potui is puero ingenus concedi. An roga a Tertulliano recens ita fuerit inter pom
Toga posita sumpsisse pallium Tertullianum cum
legamus forte suspicari licebit inter pompam diaboli recensuisse togam knam in lib. de idololat .cap. 8. videtur omnem habitum cum dignitate coniunctua Christiano remouere docet enim ver Christianum ex forma domunica debere agere. At dominus seu vestitu incultus par igitur remoueri togam a Christiano.&deinceps inter pompas diaboli recenset ea,quae a Christo spreta atq; omissa suerunt. Respondere est, Tertullianum quidem spreta toga sumpsisse pallium, ut do
128쪽
ce sit,sed non ideo interj0mpas Diaboli credendus est
recensuisse togam,cum toga esset communis vestis Oinnium ciuium Romanorum, non sua natura Idololatriginserta Neq; enim toga erat insigne alicuius Magistratus, & dignitatis. En verba Tertulliani lib. de doloI. cap. I 8 penes nosmeti si necesse fuerit poteriispuerilis
praetexta concedi puerilis fioti, natiuitatis insignia , non pote ratis generis, non honoris, ordinis non supersiitionis. caterum purpura, velcaetera insignia dignitatum,habent profanationisse maculam. Etsi igitur Christus non incessit in toga, non tamen necesse erat abstinere a toga.
An homini Chrinliano liceat militare non alis connanter locutum Tertullianum Cap.Yliij QVid de militia Christianorum senserit Tertullianus, hic quaerendum cap 2 Apolog. ait: vobisci militamus in lib. de Corona cap. narrat quemdam Christianum magis Dei militem, ceteris constantiorem fratribus vides,inter milites fuisse multos Christianos. putabant igitur sibi licere militare. Speccasset Tertullianus, qui cum defensionem Christianorum exararet, nomineq; omnium loqueretur,dixisset militare quoq; Christianos, si ipsi existima illant fas non esse Christiano homini militiae varcare sed negotium magnum lacessunt quae leguntur apud eundem lib. de Idolol. cap. is excludit aperte dignitatem e rum, quibus incumbit ob munus immolare nam vitanda est
129쪽
da est eiusmodi militia ob Idololatriam sed quid dicen
dum de cali rati, cui non est tabcessit immolationum.
ri Cafari. Sed cur non pol cst quis c arsari militare ob Deum Θ subditicini ria uenire sacramcnto diuino humano . si eiusmodi argumentatione Idololatriae obnoxiam militiam damnat claudo scis in ijs quae sequuntur,vid tu absolute dan mare militarem vitam ait enim eos ludere, qui de Mosis virga, de Aaronis fibula, de Iohannis loro de Iosue. gmen agente C quum tu , asseruntque bclla se populum . Dicita bellasse, at negat iam bellare posse, cum dominus abstuleti gladium giadium, inquit, Dominus ab Uulit nec putat presidium militia collocandum in militibuS, qui adierunt Iohannem, aut incenturione, qui crediderat, naena sub ijcit omnem postea militem Dominus in Petro exarmandodfinxit quasi cum dixit Petro, conuerte gladium tuu inva inam, substulerit omnemn alitiam Centurionihilominus Act Lo sua pietate placuit Deo nam preces ipsius, Melleianosyns ascenderant ad Deum adde Conllantinum Deo acceptissamum bella feliciter gessisse in rem Christianam quorum causa TertullianuScontra militiam non strinxisset telum disputationis.
130쪽
De confessione ductorum ante Baptismum e penduntur verba Tertulliani Cap xlj v. SVnt verba Tertulliani de Baptis cap o Nobisgraistniandum ea si nonpubisce consitemn iniquitares,aut turpitudines nocteas indicat eos, qui baptiχati sunt a S. Iohanne publice confestas fuisse sua delicta. illosau. tem, qui confitebantur peccata, baptismum cum Vellent suscipere non palam dixisse qua in re peccassent puto his verbis Tertullianum apposuisse hanc cofessionem priuatam, quae praemittebatur Baptismo , illi, quae
cum poenitcntia coniuncta erat, Mexomologcsi a Tertulliano appellatur non uno loco Certe qui acramentum poenitentis obibant in veteri Ecclesia, videntur palam,hoc est in Ecclesia dixisse quid commisissent. Tanta erat pietas corum, quDlla tepestate colebant Chrisstum . Aucto deinde Christianorum numero mos Obtinuit , ut in aurem Sacerdoti delicta narrarentur.' Mirum autem non est confessionem, tis tempore Tertulli ni placci, at nonnullis suscepturis Baptismum priuatim peractam , quandoquidem potuisset omnino omitti haec mea est de Tertulliani loco sententia, quam tamen paratus sum reijcere, si quis docuerit a me non recte intellectam.
Ne haereas vide quae et rius expθno infris in lib. de Vita Chri-nian ante Connant. Cap. LI.