De dogmatum Origenis, cum philosophia Platonis, comparatione. Salebrae Tertullianeae. De vita Christianorum ante tempora Constantini. Opus Paganini Gaudentij ..

201쪽

De Vita Christian ante Con 'uint. o

qui dicunt,haec obseruata suis te a Christianis,ne scandalum praeberetur ludaei , si viderent totam legem Moissis insuper haberi, atq; contemni ab ijs, qui Christo nommina dedissent sed aio ratio scidali cessarat palam ueni in profitebantur Clicilliani, cum Iudaeis non sentiare, eosq; ut hostes Chrilli a uel sabantur ut dicere par non sit Christianos Iud forum causa bilinuisse a sanguine. Nonne in Occidente id institutu in viguit usquo ad Mauri tempora in in Oriente ipse Leo Imperator exilio putauit multandos, qui sangumem comederenta paruerunt Christiani praecepto Apostolico, quod extat Act. I s. Et si tunc habuerint rationem Iudaeorum, cum edictum condiderunt, polleritamen auctoritati Apostolicae id acceptum retulerunt, Apostolorum a causa sibi saciendum putarunt, ut sanguinis esum se mouerenta suiSinoribu S. Necta Pen peccamus nos hodie qui sanguine vescimur. etenim necesse nyeli omnia praecepta Apollolicae se per e tua, semperque obseruari ad finem usq; seculorum quod alis Sexempli ollendere fas esset, si id nunc ageretur videri tamen potest meus conatu Sin Diuinam Genesim, ubi de tota quaestione plura depromo.

I fui ieres Chri Ilianas consuetos ad os ubi conuenire iris, qui mariti non sent. Cap xlvj

IVsserat Paulus Christianos se mutuo excipere osculo in ea, quam ad Romanos exarauit Epistola hoc

obser

202쪽

16 P amni Gaudentis Th.

Obseruatum apparet ubiq; in coetibus Christianorumί post cxcessem ipsorum Apostolorum, cum celebrar tur diuina Eucharistia sunt verba Iustini in secunda Apologia pro Christianis:p UZprecationem nos alutamus mutuo osculo. in viri tunc mulieres osculabantur,etiasi coniuges non essenis haereo nam saltem extra ordinem mulieres Christianas solitas fratribus ad osculum occurrere testatur Tertullianus cap. q. lib. 2. iam vero alicui ratrum ad osculum conuenire dermo est de muliere Christianassii sit nupta Gentili an feret ille uxorem sua Christiano ad osculum conuenire' Nequaquam.

De osculo , quo se inuicem in Ecclesia excipiebant Chraniani. Cap. xlvij.

APud Gentiles frequenter ad osculum occurrebant cum obuium haberent aut sanguine sibi iunctum, aut amicitia deuinctum. ut mirum non sit, si apud Christianos priscos osculo requenter uterentur, pignore fraterni amoris, beneuolentiae in Christo. Hinc S. Paulus cum scriberet Epistolam ad Romanos cap. I 6 dixit: Salutate inuicem in osculosancto imitatus est S. Paulum Ignatius Ep. . quae est ad Tarsenses, dum inquit salutate inuicem in osculo sancto obseruant autem interpretes osculo exaequari omnes. Cum enim omnes Christiani sint fratres in Christo, omni uvna est dignutas. En tibi Theophil verba in locum Pauli Nealtercatio oriatur, quod Naria etiamperse appetatione sint num cupati

203쪽

De Vita Christian ante Constant. Isr

cupati in pari prorsus Ludum genere agi cti, hos demum

ex osculosancto per scct, paresfacit, ne maior inferiorem contemnat, et Insirior inuideat,na: ori cuti l cf. 1 A mi- rigante inest coaequam e Theodore tu sanciuna osculum interpretatur honestum modestum, sincerum, germanuna Sab omni dolo alienum. ibidem ait S. Paulum iubere, ut Christiani se inuicem con plιctantur. Ex Tertulliano lib. de Oratione cap. q. discere est Christianos peractis precibus se solitos inuicem excipere osculo nam vocat ibi osculum signaculum orationis, Os editq. pacis fuisse pionus,&argumentum .puto autem nomine orationis, quado de osculo agitur, intelli prs-cipue Eucharistiam in oblationem corporis &sanguinis Domini. nam in lib. ad Scaput inquit: a. r camus pro Imperatore pura price. Hoc cit absq; offuso san-ouine victimarum . sic quando deosculo disputat Tertullianus inquit: eoratio cum diuorrio sanct o sui integra, quem Domino officium scient m imperta paxὸ qua usacrisicitim, aqua sim pace cciditur ΘVides noni ruisse alere inter se simultatem Christianos, quandoquid misperacta Eucharistia pacis pignus inuicci inter e communicabant. Ita fouebatur mutuu amor, mutua beneuolent i ab v propterea admirationis pleni Gentilcs dicerent de Christianis: ut se inuicem amant. dissimulandum autem non est, osculum signaculum orationis

fuisse proprium Christia notum. Non nim lcgimus Gentiles, aut Iudaeos in templis,& Proseuchis peracta oratione, peractaque re sacra se inuicem exosculatos. Sic nouimus nullam societatem posse coalescere nisi

aliquos

204쪽

aliquos habeat ritus sibi proprios, ex quibus velut ex tessera innotescant,vi cum alijs non confundantur.

2 Ion ideri milum senatorem , aut maioren H octratu uisti chrinianum ante tem

ra Constantini Cap. xxxviij.

Erisimile admodum est, nullum senatorem, magistratumq; praesertim maiorem suisse Chrisianum ante tempora Constantini. Nam dignitas, Mpotestas eiusmodi non poterat non esse coniuncta cuna idololatria, ut disputat Tertullianus lib. de Idololat. cap. 7. Ι 8. quod si aliquis ex eiusmodi ordine suscepisset religionem Christanam,abdicasset sese magistra. tu, quem exercere non poterat absque idololatria Norilegimus autem in historia Ecclesiastica quemquam sic se gessisse. Inde videmur posse colligere nullum homi. nem Senatorij ordinis, aut ex maioribus magistratibus suisse Christianum. Res profecto, quae ad dignitatem religionis Christianae valde fecisset, non omitia fuisset a Christianis Scriptoribus. sorte dices tale dignita temnon fuisse necessario coniunctam cum Idololatria.licet enim Tertullianus ipsa insignia magistratuum enumeret poni pis diaboli,s idololatris id tamen non videtur esse assii mandum Cur enim quis non potest eiere quς magistratuum sunt,dumodo non colat deos ' negare tamen o possumus valde fuisse dissicile in tali falsigio vi tare dololatriam, ut propterea putem, si quis sulcepisset

205쪽

o Vita Christian ante Constant. Id

sit religionem Christianam, quod ab huiusmodi fastigio deicendisset ad humilitatem Christo dignam

Fuisse quosdam sinatores Christianos ante tempora Constantini Cap. ljX

ET si sigillatim in historia Ecclesiastica non recenseamur,quod sciam, senatores,qui Christiani fuerint , pronuntiare tamen licet aliquos ex eiul modi ordi. ne fuisse Christianos. nam Tertuli lib. ad Scapulam cap. q. tiri imas faemmas, clari 'nos viros Seutro ciens bulus I LIsisse, n modo non sit,Ῥreum eris filmonio exo nauit, sepopulo furenti patim inis r. iitit. Dices, SenatoreS non potuisse vitare Idolatriam . nam in Curia fiebat res sacra Victoriae,&apud ipsus aram iurabat SenatuSin verba Imperatoris teste Symach. in epis ad Valent in An clarisima viri, quoru meminit Tertuli. dololatriae labe polluebantur nisi dicamus eos abstinuisse Senatus vix video qua ratione potuerint evadere Idololatriae notam. aut asseramus Seuerti ipsis indulsisse ne iurarent ad aram Victoris, aut etiam stirmemus iurasse ipsos in verba Imperatoris absq; eo, quod tangerent aram Tertullianus tantum refert Seuerum nullum δε- cessivisse negotium sane lammae clarissimae longe melius suae pietati &religioni poterant consulere, cum

206쪽

Veteres Chrissianos existimasse missam esse faciendam philosophiam Cail

liqui Christiani non existimabant bene conum

ni re Philosophiae, & Philosophoruin sententijs, cum fideis do e natibus Christianis. Sane S Paulus videtur Philosophiam submouere, dum inquitavbiscrutator huiusfeculi quis est sciuiator seculi nisi physicus Col. a. inquit Nemo vos decipiat per Philosophiam,& ina nem deceptionem vides Philosophiam apud Apostolum nihil aliud esse, quam inanem deceptionem simplices rudes homines primi sunt amplex Religione Christianam percurre memoria eos, qui a Philosophia

transiuerunt ad fidem , vix unum atq; alterum reperieS. prcesto est Iustinus cum Pantaeno sed non fuisse magnos Philosophos, putandum est. Pantaenus Catechista

postea fuit, nullaq; scripta ad nos transmisit Iustini lubri satis indicant non sedisse in primis subselli s. qui aliquid ediderunt pro Religione christiana Philosophi nolarunt , non Clemens Alexandrinus, non Eusebius. fatemur Origenem suisse magnum Philosophum a satius erat eum nunquam animum ad lectionem Philosophorum appuliste nam exitiales haereses ex Philosophia intulit in Ecclesiam. dogma certe suum Arrius dicitur ex scriptis Origenis hausilla obstetricante Phil sophia . qua de re mihi no pauca prolata sunt in opusculo de comparatione dogmatum Origenis cum Philoso

207쪽

D Vita Christian ante cinctant.

phia Platonis. Tertullianus por id non in loco ostendit haereses exco ritari ab ijs,qui Philosophis dant operam, incipiuntq; de Religione Christiana dissercre de Hermogene haec habet in libr. contra ipsum cap. I. achria liano conuersus ad Philosophos , de E cisse in Academiam

CV porticum, inde fumpsit a Stoicis Materiam ci domito po-m re, ex qua omnia postea fecerit vides, qua ratione in heresin se induerit Hermogenes, dum nempe non contentus sacris litteris,4 Apostolica simplicitate ad philosophiam se confert , ut lectio Philosophorum periculo non vacet in lib. de Resurr. caria. c. I. indicat Philosophos pulsare interdum veritatem, non adire cap. 3 eiusdem lib. cum aiunt secum Seneca philosophoo posimortem omnia simuntur etiam ipsa, tunc meminero sapientiam faeculi, Liustitiam pronunciatam si haereticus adfectili ingenia confugerit, discede dicam ab Ethnico corur. Hermo .cap. 8. appellat haereticorum Patriarcha Phdosophos. lib. I. contr. Marcion. ca I 3. astarma desapientiae pro.

Iebsorum ingeniis omnem ars animari ait alibi Philo sophum esse gloris anima it intelliganuis ambitioni,&famae praecipue velificari eos, qui Philosophiam profitentur superbia porr,mater est haereticorum nam ut Philosophi varia habent sectarum nomina quae imponuntur a primis auctoribus opinionu, ita Maeretici sic appellantur, ut astar mare fas sit magnam si similitudinem inter Haeretico & Philosophos. his igitur de causis antiqui Christiani putabant iisam esse faciendam Philosophiam.

208쪽

cuosdam apud veteres Christianos solitos confiterisua peccata antequam bapti rentur

MIrum est narrare Tertullianu lib. de Bapt. cap.

ao oportere ingressuro Baptismum orare , ci confessione omniiιm retro delictorum idq; confirmat exemplo eorum , qui tincti sunt a S.Iohanne quod i men repugnare videtur discrimini,quod est inter poenia tentiam,S Baptismum nam Baptismus sua vi delet peccata,neque indigetvllacofessione,aut satisfactione Quid respondendum , ut nodo huic Tertullianeo occur a-mus Θ dico, non fuisse necesse confiteri sua peccata ante Baptisnium. Si tamen id fiat,augebitur pietas . non necelsaria, caeteroqui bona non nocent. Non necesse certe fuit,eOS, qui baptiZabantur a Iohanne confiteri suadelicta , cum nullum extaret in veteri lege praeceptum quo quis iuberetur singillatim sua confiteri peccata, aut etiam tingi Ita&apud veteres Christianos aliqui ingressuri baptismum confitebantur peccata, s tisfaciebantq; id tamen potuisset omitti, nullusq; dubito a multis id omisium nam in Ecclesia Catholica necessaria non est consessio peccatorum, nisi quatenus absolutio conferenda est a Sacerdote tanquam Iudice Quis autem nescit Sacerdotem absoluere non solere a peccatis ante Baptismu etenim hoc seret turbare ordinem

209쪽

De Vita Chrisian ante Conctant. Is I

dinem sacramentorum,s poenitentiam praemittere baptismo. legebaptismum Constantini apud Euseb. lib. de vita ipsinis,Theodosiij apud Socrate de confessio ne peccatorum nihil leges. Quod igitur ait Tertullianus quosdam consellas suadelicta ante Baptismum , id sic intelligendum, ut dicamus confestas suisse non ut ab soluerentur a Sacerdote,sed potius, ut hac ratione animi sui demissionem ostenderent, docerentque sibi admodum displicere vitam praeterito tempore traducta. Non enim ut absoluerentur a S. Iohanne confessi sunt sua delicta , qui baptiZabantur . sic explicandum etiam est quod addit Tertullianus de satisfactione cum non satisfacerent de pristini . quasi satisfactio imposita fui set a Sacerdote, sed sponte , liberaque animi sententia seipsos ieiunijs, geniculationibus, alijsque vexarent. Priu ilimne in aurem Presbteris recen erent

Christiani sua peccata , an palam in Ec

omologes Tertullianus vocat quas secun-

dam poenitentiam . cap . de poeniten. ius igitur , inquit, formientis secundae , punius si una est cur vocatur secundae una est, quia cum dolore coniungitur, ut via iam cificiatur. Neque enimalia est poenitentia, quae intus dolet, foris fateturta satisfacit dicitur tamen secunda, quia aliquid addit

210쪽

in te no dolori dixit in externos actus hinc ait, Maeselam consciensiam praeferri,sedaliquo etiam actu adminia straria is actus exomologes appellatur, qua Victum domino confitemur 'Ut satisfactio confessione di ponatur Sed quae fatebantur peccata utinam clarius de Confessione scripsis et Tertullianus opus non suit graphice describere, quod quotidie ante oculos Christianorum versabatur non diserte dicit inaurem presbyteri dixisse peccata hoc discimus solitos euulgare, quae alios latebant . si assirmes videri detexisse omnia delictai

ram tota multitudine. inquit enim Tertuli. cap. X. Pl ro , tamen hoc opus ut publicatione ui, auis ogere,aut

de diem in die disserre prsfumo ait potuis 'numquemque libere dicere, qua in re peccasset , cum fratres dolerent potius, qua miraderent . interfratres atqscon semuos, b communis es, metus, gaudium, dolor,passi quia communisspiritus de communi domino, I patre hquid tuos aliud, quam te opinaris ' quid confortes casuum tuorum, Nplausores jugis sit tantum in aurem dixissent Sacerdotibus peccata cur erubuis ient ob multitudinem' adde locum ex libro de Baptismo, quem alibi expendo, qui docere videtur quosdam solitos confiteri etiam anteia Baptismum, sed priuatim, ut ostendat exomologesin poenitentiae cum publica conses Sone delictorum con- itincta suisse. Non adeo tamen clara sunt verba Tertulliani, ut omnem tollant obscuritatem. Qu'd si tunc, quando Christiani pauci erant, talde addicti sanctitati morum,viguit mos in Ecclesia palam peccata dicedi, par fuit, ut aucta Religione, totoq; Imperio R