장음표시 사용
211쪽
Dis sprCII, I694untur dominio veluti vacuae , non quod hostes z bellum ipso iure rerum suarum domini essera an , sed quia illorum dominium non obstat quo mimis hostis victor res eas auferre , sibique habere polst . Quae doctrina huc redit , eas res esse vacuas , quia alter hostis ob maiorem potentiam iure quasi suo auferre potest . Quod si verum est , omnia uni virorum fortium , adeoque principium iuris naturae , id est iustiis injusti criterium . positum est in armis viribus, quod mere,obbesanum est, quotique ne Pusendorae quidem ipse dixerit. f. XU. Ego te sic explico . occupationes bellicas non posse esse iustas , nisi in bello iusto , exploratum est Bellum autem iustum tum geritur, quua aut iura postra defenduntur defensione inculpata , aut ablata repetuntur . In his casibus secundum principia superius demonstrata licitum est eo usque bellum protrahere, quousque hostis in eo statu constituatur, in qua aut non possit amplius nos iniuria lacessere, aut nostra nobis iura resecerit . Quod si ad hostem comprimen indum necessarium sit ei vires auferre, urbes , divitias, homines , quin id sit justum nemo dubitabit . Acceis
di quoque , quod iustitia ipsa exigat , ut dum in iis
tur pax , tantum rerum hostilium retineatur , quanotum sussicit ad belli impenus compensandas. f. XVI. Praeterea licitum est in bello iusto retinere ea , quae reddita hostes iterum adversus nos a mare possint . Homines vero nisi refractari Wpe Petu contumaces , nullo modo retineri possunt subtervitute , licet in custodia haberi queant ii , qui bello originem dedere , aut milites , donec res a Ce componatur , ne scilicet si restituantur , hostem adversum nos potentiorem essiciant . Sic enim statuo, totam Ethnicorum philosophiam, qui opinabantur posse in capitis urbibus homines omnes aut ad internecionem usque delere , aut servare ad iustam servia tutem, falsam omnino esse , nec locum hanere posse,
nisi in uno tantum casu , quum scilicet nullus alius
212쪽
im s. modus superest , quo ad iustam pacemis obedienistiam redigantur . Sed imperium in homines in naturali statu viventes iure bestii occupari nequit , nisi si ccupetur , aut ad eos conservandos , ne scilicet illa naturali libertate abutentes in mutuam
perniciem ruantra aut ad nos tutos reddendos ab eo rum ineursionibus . Horum omnium una et ratio
quod homines omnes liberi nascantur , nec liceat sub imperium mittere , nisi aut ob eorum crimina, quae solo imperio expiari olim , aut ob eorum liberam deditionem . Ex his , ouae dicta sunt dijudicari facile potest , an S. Auguli de imperio Romanorum diis
sputans recte scripserit, Romanis, s vellem esse jus ,redeundum fuisse ad Casas. f. XVII. Ad iustam quoque occupationem pertinent Thesauri , de quorum prioribus dominis nullo certo argumento vel indicio constat i ii enim naturaliter sunt inventoris , veluti res nullius Quanquam aliter legibus quibusdam civilibus populorum constitutum quandoque est , id quod in antecessum fieri potest nam potest populus , aut Princeps , cuius est terrisorii imperium , in antecessum haec sibi reservare is quodammodo occu Parem quo casu inventor nihil iuris habet in hujusmodi res . Sed leges Populorum civiles super thesauris videri possunt apud eos , qui ea de re ex institvit disseruerunt. In primis consuli possunt Grot de j re Beli. ac lib. a. cap. 8 ibique commentatores, Sel denus lib. 6. Iuris Naturalis c Gentium cap. 4 , Gotofredus tomora codicis heodos pag. ad 3.3. XVIII. Veniamus ad accessiones . Alter -- duc, ut dictum est , acquirendi dominium originarius est accessio , per quam intelligimus jus ea , quae
substantiae nobis acquisitae accedunt , incrementa n his vindicandi . Quum autem res nostrae incremem
tum accipere possint vel naturae ipsus beneficio vel industria nostra , vel natura, industria simul;
inde factum est , ut iurisconsulti accessionem partiti
213쪽
e. g. lius naturae beneficio debem n faeturam animalium , accessionem per alluvionem is similia industriae nostrae tantum speeiem rei nostrae inductam , scripturam sculpturam, picturam in fi lia. Denique inessem, vindemiam , aliosque fructas teli ris nostrae naturae simul' industriae debemus. f. XIX. Quod autem pertinet ad iustitiam huiusmodi accessionum , in naturali accessione disti .suen
dum putat rol. , utrum res nostra tale cepit iner
mentum , de cuius origineis priori domino nullo certo argumento constet , vel aliquid , quod in alistius dominio est , rei nostrae accessit . Priori casu, quum res illa , de cuius domino nihil certi constat pro re nullius merito habeatur , ea iure nobis cedit veluti vacua , seu nullius . At in posteriori casu res
habet dominum , qui alios usu rei suae turdi excludere potest iguu nostra effci nequi . . Quare si posmi separari a re nostra , reddenda est fidis . domino : si non possit , dandum est pretium . Haec omnia manifesto fluunt ex iis regulis , quae superius positae sunt f. XX. Porro super accessionibus industrialibus , mixtis sequentes regulas , ex principiis uris naturae statuit Pleinereius de iure Murae in Gent. lib. I. cap. 9. Quum agatur de accessiori rei alienae ad rem nostram nobis invitis , aut insciis nam si consenserimus , res utraque in ommunione positiva erit V, distinguendum est , utrum ea accessione res nostra evaserit deterio , vel plane inutilis , an vero
melior'. praestantiorque . primo eas , qui id essicit
aescepta re corrupta , ubi eam dominus concedere ve, lit , tenetiit ad omne damnum nobis resarciendum
id est ad restituendum non solum rei pretium, etiam iustae affectionis verum etiam qu dquid in bonis nostris laesit . Id sequitur manifesto ex regulis de nemine laedendo , quas natura omnibus praescripsit, qu superius explicuimus. 'f. XXI.
214쪽
x a Dis I S. f. XXI. In secundo casu iterum distinguendum est , possint nempe res iunctae sine notabili dispendio
damno separata, necne . Primo casu , quum utrius-
re rei domino ius sit alterum rei suae ulu excluden- id vero aliter fieri nequeat , quam rebus illis separatis , conficitur eas esse separandas. Posteriori casu alteri addieenda est , qui alteri pretium rei suae reddat . Addicenda autem est ex regulis prudentium ei , cuius pars nobilior est in praestantior . Scio Iurisconsultos Romanos censere , ubi duae res dolo malo iunctae sint , accessionem sequi dominum principalis , qualis est aedificatio in solo alieno . Si id fit ex legibus societatis civilis , idque in aenam eius , qui prudens ac videns rem tuam alteri conis iunxerit , non audeo damnare , dummodo ne res iuncta si magni pretii . At id ex lege naturali non sequitur , neque consentaneum est mutuae hominum charitati . Ex his principiis responderi potest infinitis quaestionibus , quas super his rebus Iurisconsulti in Theologi morales excitaverunt e nos principia explicanda suscepimus , non singulas species definiendas . .
De modis aequirendi Domini derivatis.
S.I. Uae in dominio iam eonstituta sunt . . vel sunt in communione positiva, vel in proprietate , ut supra dictum est .
communione positiva ad proprietatem fit transitus , aut divisione , aut cessione . Division quidem, si quilibet partem rei iuri suo proportionatam mor Prietatem accipiat . cessione vero si rem totam reliqui socii ei cedant . Res vero in proprietate positae eranseunt in alterius dominium traditione , cujus nomine intelligo omnem omnino alienationem, quae iure fit.
, II. Alienationes dividi solent ab iis , sui haed
215쪽
rarias , seu necessarias . Necessariae appellantur eae, quae ex anteriori acquirentis iure proficiscuntur, 'quae necessariae dicuntur in effectu , non in caussa que enim ulla alienatio in caussa necessaria concipi potest . Voluntariae vero sunt, quae de novo dece nuntur , libere consentientibus tradente & accipiente. Secundo dividuntur in I ras in conditionale . Priarnae domini translationem a nulla onditione suspendunt secundae vero a conditione aliqua vel circumstantia. Tertio dividuntur in alienationes de praesenti in de futuro . Primae sunt , quum nobis adhuc vivis rerum nostrarum dominium in alios transfertur: secundae quum transfertur post mortem nostram Iam consensus in suturam alienationem vel est exinpressus is dicitur alienatio testamentaria r vel ex fine , intentione in coniectura voluntatis colligitur, quemadmodum putat Grotius in dicitur successio ab
3. III Quum res in ommunione positiva est , ure naturae, nisi aliud pactis constitutum sit , cui libet licet provocare ad divisionem, portionemque suari repetere , praesertim si ea communio minus sit ei commoda , ut scilicet dominium iuris sui plenum bere possit . Nisi enim id liceret , inutile essetis rum dominium . Qui , ' inqisit aliqui , si communio illa his legibus statuta fit, ut esse debeat perpetua R spondeo pacta sancte servanda esse, sed eas communi ni illius leges non posse semper intelligi ita ut etiam
minus commoda sit sociis communio , perpetuo retinenda tri neque enim credendum est , ocios his legibus communionem inire voluisse ; quia natura fit , ut quisque statum minus commodum aversetur Quare ea pacta interpretatioqem aliquam exeipere possunt . Id tantum vetat non paElarum modo fides, sed lex naturae pri nari , ne tunc a communione
discedere velimus, quum fieri nequit fine aliarum .eiorum damno
216쪽
ouam ut . Eindatur in partes ac sua cuilibet addic tu . Si posterius , uni addicitur , qui ceteris locus pro ratis portionibus satisfaciat o neque enim ad divissionem jure provocari potet I , quippe qua res corrumpitur . In addicenda uni prae aliis indivisibili , aut eligenda persona ex communi sociorum Caas enses, aut, ubi plares contendunt , sorti id committendum est . Nam quod quidam docent , rem addi cendam ei personae, quae praerogativa alioua ab aliis distinguitur , id ex naturae non est , quando agitur de Iustitia commutat iςe, 9. . Sunt res quaedam pluribus communes, ad quas licet omnes simul ius persedium habent , nemo
tamen habet singillatim , . . ad eleemosina , quas montes Pietatis dicti largiri ex legato debent , Omnes pauperes ius ahen acquisitum ex earum legatis.
qui hujusmodi montes fundaverunt . sed nemo habet singillatim ius persectum. In his rebus divuendi i cum non habet perfecta aequalitas rei digidanda . sed proportio Geometricari nec ex live perfecto , sed impersectoo Proportis Geometrica in hoc posita aest,
ut sit rati dati ad ius datur, ut ratio eius, quod datur alteri ad eius ius . Ita s. sit. 6.l ad a. iaratione tr*la erit a. ad . in eadem validae , Quare in his rebus diuidendis servandum non est illud, i ut totum ad tot uni . ita pars similis ad similem , sed potius illud , ut si datum X ad indi sentiam , . . , pauperis in , ut est datum Z. Indigentiam pauperis. 2. Explicemus hoc eraempla, et Mille pauperes habeant ius ad mille aureos natum α alterius henignitate . In his ureis distribuendis non est servanda prior illa proportio , utrangulis pauperious dentur in singuli aure , sed hae potius , ut pauperi A. cuius indigentia erat . , datum sit a. ἰpauper B cujus indigentia est a. detur 4. ita ser vabitur proportio Geometrica . Eadem porro propoc
217쪽
DE Os vr C t s. 7stio servanda est in iustitia distributrice , quum agisve de paenis , praemiis , aut officiis ex cuiusque meritis cistribuendis , modo nihil praecessit, quo jus iustitiae distributricis evaserit ius strictum iustitiae commuta tricis', a vero quae dicitur ab Aristotele pro orti. Arithmetica , quae posita est in medio indivisibili' aequaliter ab utroque extremo distantes, quale est . . a. in Io., locum in his rebus Aullum habere potest sed ne in iis quidem semper virtutibus , quae nostri custodiamin culturam spectant l, quod paulo post Pisortitotele animadvertit. 'VI. Quaeritur hoc in loco , quaenam harum Proportiorrum in paenis infligendis serUanda st iis stinguendum est: habent enim aenae duplicem finem, satisfactionem injuriae alterius datae is publicum exemplum, ne scilicet similiter peceetur . Quod ad primum finem , persecta aequalitas servanda eiis agitur enim de iure alterius persecto reparando, Quod ad alterum finem Geometrica proportio locum ab re tabc : nam plerumque ob pubi eum utilitatem cet esse paullo severiorem, seu gravius punire , qu i crimen absolute coissideratum meretur. Quandoque ob
eandem rationem licet aliquid remittere de conllitura
paena , si id suturi sit in publieam utilitatem f. VIL Si res communis uni sociorum: aatribuatur,
ea vocatur cessio . Quum autem unus in reliquorum omnium locum succedat, sequitur eum succedere quo
oue in jura omnia eorumdem, atque idcirco subireae res, ut omnia commoda , ita incommoda . Ex quo inturali principio recte deduxerunt Iurmonsulti Romani , easdem omnino exceptiones opponi posta Lessionario , quibus adversus cedentem locus suisset, Sed ex eodem principio sequitur , seu res dividatur seu concedatur uni , intelligi traditum liberum dominium rei ac propterea socios Ecere debere, ne d minus in eo domini impediatur a caussa aliqua an- secedente . Id totum dicitur a Iurisconsultis .em Ηο-nem rei praestare . Quocire praestatio evictionis ex
ipse naturae iure proficitatur. S. VIII.
218쪽
' VIII: Veniamus ad traditionem . Homines meum dominos dominium patrimonii sui , aut totum aut ex parte in alios transferre posse, iuris est naturalis post introductum rerum dominium inest enim hoc jus in ipsa dominii lem natura, quae posita est in iure omni modo re sua utendi . Itaque praeclare
Aristot. proprietatis , inquit , definitis se , ubi he.
ne nos est ius alienandi . Ceterum nulli dubium eli, quin possit per societatem , aut eum, qui in socie. tate summum habet imperium , constitui, ut non nisi sub certis conditionibus dominium transseratur . nam rerum privatarum dominia non possunt ita adchinistr
xi , ut publica civitatis elicitas laedatur . Quare i re prodigis alienare prohibetur iure prohibetur ali nare iis , qui nondum plenam rationem habent Eadem de regula in quibusdam civitatibus prohiberi
potest alienare in straneos quaedam rerum genera Eae autem prohibitiones naturae domini non ad veris antur, siquidem ipsa naturae lex praecipit , ut ita rebus nostris utamur , ut neminem interea laedamus,
me ipsis quidem nobis exceptis. f. IX. Ex doctrina Iurisconsultorum . dominium traditione translatum non intelligitur , nisi rei posseusione tradita . Apud plerasque etiam Europae Gentes exigitur , ut traditionis apud Populum, aut Masgistratum fiat professio, resatio in acta. Quae mesa ex iure sunt civili , prudente licet statuta ad fraudes cavendas. Nam alioquin ius naturae hujusmodi forma
ditates ignorat lassicit nempe nostra voluntas traden. di expressa per verba , aut alia signa externa , consensus acceptantis , item aliquo signo externo e pressus . Externa autem esse debent gn dantis in
adceptantis o nam solus actus internus non est con-
fruens naturae cietatis humanae . Uide rot de aure Belli, Pacis lib. a. cap. 6., ibique Cocceii. f. X. Sed ut transferatur dominium necessarium quoque est , ut qui tradit rem aliquam habeat, aut habere ponis transferendi voluntatem . Quocirca ex
219쪽
Ε Ο I77 commodato , deposito , locato non intelligitur dominium transferri , multo minus si res tradatur pra cario , vel alio titulo pro tradentis arbitrio revocabi-. non enim qui tradit voluntatem habet alienandi . Praeterea si animum tradendi vel alienandi habere quis nequeat , quo tempore tradit , ut infans furiosus , mentecaptus , similesci nullo modo transfertur dominium : nam voluntas non est rationalis. b. XI. Jam vero potest quis non integrum dominium transferre , sed sibi ex re sua commodum aliquod , aut utilitatem, reservare . potest ad tempus aut sub conditione aliqua , vel obligatione transferre et Id enim proprium ei domini pleniis absoluti Inde natae sunt servitutes , inde genera dominiorum,
pleni in minus pleni , directi utilis , de qui,
bus diligentillime Iurisconsulti disserunt . Omnes uisiuimodi alienandi species ex natura domini consequuntur . Quare , quum dominium rite acquisitum vim habeat ex lege naturae, inde quoque haec omnia vim suam trahunt quae proinde larvare necesse est . 3. H. Inter species alienationis usitatiores stamentum recensetur . Sed illud inter doctos sum
mopere controvertitur , utrum ex ii te naturae , an
vero ex iure civili vim suam habeaut testamenta Ea controversia non parvi est momenti Etenim si testamenta iure naturae rata sunt , nulla humana auctoritate aut rescindi , aut immutati possunt sanctumque habendum est , quodcumque eum in Ovdum statutum est . Contra vero si ex iure tanturn civili vim suam habent , ubi summus Imperans erepublica esse judicaverit , ea rescindere , vel immutare jure suo potest , velut summus Reipublicae mo
q. XIII. Ut ea controversi rite componatur Omnium primum constituenda est testamenti definitio, ut ejus constet natura. Grotius lib. a. de Iure Belli , Pacis cap. 6. f. q. testamentum sic definit , alienati univers itrimonia Osri in mortis eventum , ante e ta
220쪽
i s. revocabilis , ruem interim jure possidendi , fruendi. At recte Pusendoes lib. . de Iure naturae in Gent: eap. o. a. , aliique viri docti observarunt , rotianam definitionem esse contradictoriam, seu constare ex repugnantibus . neque enim testamentum esse potest alienatio , ubi & revocabilis sit is retineaturius possidendi in fruendi, ac consequenter alios exincludendi . Hoc enim ius integrum dominium constituit , quod ubi non transfertur , ne alienatio quidem testamentum esse potest . Sane vero posita Gr
tiana definitione rogant, quandonam testamentum alienatio sit, ante ne quam testator moriatur , an postquam objerit Z non primum , quum adhuc retineatur dominium t nec alterum , quum iam dominio excesserit, quod idcirco transferre amplius nequit moriste enim rerum terrestrium finiuntur dominia. Itaque rectius usendorae ipse testamentum ex mente Iuri L consultorum Romanorum definit , declarationem v luntatis nostrae circa successores in bona Hira pose mortem Hiram , quae tamen ante mortem pro libito noseros mutabilis is re cabilis . Est scilicet huiusmodi declaratio pollicitatio quaedam , quae nullum jus in
heredem transfert tales enim pollicitationes revocabiles esse ipse ostendit rotius lib. a. de Iure Belli
pacis cap. II. f. XIV. Hac posita definitione , quaeritur , an introducto legitime rerum domini , ex ejus natura necessario consequatur , ut quis ita efficaciter testari possit , ut eius testamentum iure naturae vim efficaciam habeat , quemadmodum omnis alia voluntaria alienatio , quae inter vivos fit mrotii mensem, testamentum , ut alios actus externos , qui eietatem spectant , sormam certam posse accipere a iure civili , secundum quam nisi instituantur , δε-ctum nullum sint habiturici a substantiam ipsam testamenti cognatam dominio esse , eoque posito , esse iura naturalis . Sed dubia super ea re non levia movet Pusendorff. Henricus vero de Cocceii Commenta rio