Io. Augusti Ernesti Archaeologia literaria

121쪽

9ar 3. In Dorico genere columnae non habebanthases, ut patet ex earum reliquiis; quarum' exemplum etiam nuper in Do RVILLII Siculis

P. I. p. 34. 97. 99.) editum est; nec earum apud vi TR IUM in descriptione est mentio ulla: eas addidere Iones. Ratio diametri ad altitudinem non somper eadem fuit. In antiquissimae simplicitatis exemplo, in Ruinis Graecis P. II. p. a. est quintuplex; altera, et melior, sextuplex fuit; denique recentior et mollior septuplex, in templo

Augusti Athenis deprehensa 6bid. p. i 3. .

34. Iones, graciliores iacturi columnas, diametro octauam primum altitudinis partem attri-huerunt, post octauam cum semisse: additis insuperficie striis, quae tamen et in antiquissimis Doxici generis repertae sunt in capitulo volutis, velut Cincinnis capitis, aut arboris pendentibus foliis, cum noua trabeatione, et minori ipsarum columnarum interuallo. Is . Hanc gracilitatem et hunC ornatum Columnarum auxere Corinthii, addito superne abaco, infra acantho hortensi, ut species calathi efficeretur, a qua capitulum ipsum appellatum est. Paullatiinque plura columnis ornamenta addita, quorum origines et Caussas narrat UI

lumnis ad Vitruvium: in primis editorem Ruinarum Graecarum, Ρ. II. Vbi de architectura Uetere, et columnarum ordinibus ex obseruationibus nouis disseritur. . I 6. In columnis perfectis ad intelligentiam veterum oportet scire, imam esse basim cum

Iblobate, medium suum, summum capitulum:

122쪽

93 in aedificationibus capitulo imponi epistylium t architravo, huic zophorum lafrise), qui sustinet trigly ha et scalpturas la corniche), eaque dicitur

in arte trabeatio p entablemeno. Ceterae partes artis studiosis cognoscendae relinquuntur. I . Ordinis porro Dorici et Ionici usus diutissime, etiam in Europaea Graecia et insulis GraeCis mansit; nec id modo testibus antiquis creditur, sed etiam in ipsis templorum reliquiis

cernitur: Corinthius, Ut opinor, Venustior et argutior visus est, quam pro dignitate et maiestate templorum, denique grauitate religionis;

quod et VI TR IVS r, a. agnoscere Videtur.

Nam omnino in sacris antiqua simplicitas et gravitas placuit: itaque et in hymnis Dorica sere dialectus probata est. et 8. Sed praeter haec tria genera columnarum sunt duo alia, Tuscanicum, et Italicum: illud simillimum Dorico; sed simplicius Doricum antiquissimum. Haec similitudo, locum faciens confufioni in parum attentis, suadet coniicere, id genus antiquissimis temporibus eκ Asia in

Etruriam venisse. Italicum recentius est, ut cuius ne VITROIVS quidem mentionem facit, mixtumque e Ionico et Corinthio; unde et compositum appellatur; nam in capitulo v. c. habet Corinthium calathum et Ionicas volutas; quae est manifesta κακοθλαι ornandi, officiens magis verae pulcritudini, quam seruiens.

I9. Memoratur et a UITRUVIO I, r. Ordo

Caryatidum; quae sunt figurae mulierum stolatarum pro columnis: cuius exemplum Athenis ita templo

123쪽

. templo Erechthei reperit Ruinarum Graecarum

editor. V. P. II. tab. a I.

ao. Sed haec ratio exornandi opera per porticus migrauit paullatim in aedes humanas, palatia, et villas Regum, Principum et locupletiorum hominum, in primis apud Romanos, initio facto a Lucullis: suntque libri Latinorum pleni vestigiis huius magnificentiae, Vt CICERONIS, PLINII, STAT D Siluae v. in Tiburtinum Vmisi, in Surrentinum Polli0.cit. Accessit magnificentia e marmoris pulcritudine et varietate, Columnarum altitudine et densitate, porticuum ipsarum longitudine et Iaκitate; quippe et milliariae sunt, sv ETON. Ner. 3 i.) item duplices ac triplices: a qua magnificentia, basilicae, regiae, sunt appellatae v. tura. ad SVETON. Aug. 33. Huius magnificentiae exempla sunt in Ruinis Palmyrenis, et alibi, add. Gothosn ad Cod. Theod. l. 4s. de oper. pubi. ubi et tabulata, i. e. Maeniano inter intercolumnia memorantur, ut statuae ad columnas singulas, et in intercolumniis, apud CICERONEM Verri I, I9.ua. Alia magnificentiae et cultus genera multa in publicis priuatisque aedibus fuere, ut scalae . sine quibus templum nullum, aUctore CICERONE, forium exornatio in postibus per testudinem PL I N. 9,i 3.), in valuis per sculpturas, emblemata CIC. Verr. 4, 36. , Ut trichora sALMA s. ad vo PISCI Pescenn. c. I a. et M A R Κ L. ad Stal. Sila. I, 3, 38. , Ut tegulae pictae, auro inductae, marmoreae LIV. 4a, 3.) ante' a LIV. a6, a 3.) fastigia, quae propria templis, C Ic. Or. 3, 46. v. Claυ. tacdron. in h. U.

. .'

124쪽

a g. In interioribus aedibus cultus magnificentia suit, primum, in pauimentis, quae vel marmoris varii maioribus segmentis strata essent, Graece litho rota, vel tessellis minutis, ad varias figuras rerum velut pictura quadam, quo nomine et ars appellata est) exprimendas structis arte, unde et tessellata dicta, itemque

vermiculata, et mutua: sed musiua haec opera e pauimentis in parietes atque cameras sublata sunt, P LIN. 36, 26. Marmoris loco, post Augusti tempora, in parietibus et cameris vitrum figuratum et pictum, s. coloratum Uarie, usurparum, auctore eodem i. c. PLINIO: adde de vitreo genere CAYLUM T. III. p. 393. in pr. T. I. p. 293. sqq. operum mustuorum reliquias multi

edidere, SPONIUS, MONTE FALCONIUS, CAYLUS, etc. Opere proprio C IAM PINVS,

Rom. I 69 o. f. Vix clarius est Praenestino, quod et TH. SH A W Itiner. V. m. 334. exhibet, et illustrauit in primis BARTHOLOMAE Vs V.C. libello ingenioso in Comment. Acad. Instr. et ad calcem Picturarum, a C A Y L o Collectarum. De m suis operibus uniuersis, praeter C IAM PINUM, et Furiettum, adeundum Glossarium C ANGII in Minitium opus. Pauimenta magnifici operis intemplis etiam ap. S. BERN HARDUM occurrunt

in Epis . ad Guil. Abb. S. Theodorici.

24. Sed id ornatu parietum etiam alius usus marmoris et vitri suit; nam et crusis marmoris varii, tum plani, tum caelati, inducti sunt, auctore, Ut PL I N I V S tradit, 36, 6. Mamurra ; et segmentis postea vitri; unde quadraturae vitreae in parte magnificentiae e copiis diuitiarum commemorantur a voPIsco in Pirmo

125쪽

96 ac. a. et orbes pretiosi in parietibus apud sENECAMEp. 87. Vbi tamen marmoreos Vulgo intelligiant. U. et BoNARO TAM 'praef. Obs. in Fragm. vitriant. p. VI. Nec minuS eboris caelati ad eum usum et mentio est, et exempla reperiuntur, Vt ap. CAYLUM T. V. p. a 3 o. Alium parietum Ornatum e picturis in tectorio supra commemora

aue. Sed eum habuere, sicut superiorem operis musiui, communem cum camaris: recta laqueata, s lacunaria, et picta Gr. φατνωματα) varie sunt, et lita auro, distincta gemmis, margaritis. De eorum structura bene VALEs Ius ad Euseb. vit. Cons. M. 3, 3 a. quem compilauit secure Η Α st D V I es V s ad Plin. 33, II.

α 6. Descriptio ipsa aedium priuatarum magnificentior fuit haec: primum aditum dat ves, bulum Graecis προαυλιον , inde Uenitur in atrium Gr. αὐλην), quod porticibus circumcluditur Gr. περίπυλον); in quibus bibliothecae, ut in Augusti atrio, et alia: hinc aedes ipsae; de quarum partibus dicere nil attinet: extat de iis liber GRAPALDI, saepe repetitus. Post eas impluvium ; in quo ara Deorum penatiUm, U. Clau. Cic. in h. v. In villis distinctio est urbanarum partium, i. e. ad similitudinem urbanarum aedium structarum, quae habitantur a Dominis, ab rusticanis, ad Vsum rei villaticae, Ut apud

MARRONEM cle Re rus. In illis trichora, practoria , triclinia, cubicula. diaetae, etc. memorantur. De ceteris generibus operum publicorum, ut theatris, circis. amphitheatris, etc. in quibus . architecturae artificium expromtum est, dicere hoe loco non attinet. a T. Arin

126쪽

ur. Architectura ut primum per Asiaticas

et Graecas colonias in Italiam venit, i. e. Etruriam et Graeciam magnam; ita post eκ iisdem locis Romam, viguitque Caesarum aetate pri ma: post, seculo secundo, per κακοθλ αν Corarupta magis, indies vitiosa facta est; donec baraharies ingruentium populorum eam plane de

leuit. -

a 8. Instauratio bonarum literarum, dum toatis viribus agerent hoc eius aUctores, Ut omnestantiquitatis reliquias indagarent, per quas lux affunderetur auctoribus latinitatis et literis, aditum fecit ad architecturae veteris primum cognitionem, et, bonitate eius animaduersa, etiam imitationem. 29. Primum reliquiae illae Romanae per Ita liam et vicinas regiones spectatae sunt modo ab eruditis viris, et libris vulgatae sunt ad usum litea irarum bonarum, donec a Mediceis incitati artifiaces eas figuras, et reliquias ipsas, spectare coepere ad usum artis. . Post etiam in Graeciam et orientem reliquum plures profecti sunt ad quaerenda et inspicienda huius generis opera, in primis missu Ludovici XIV. Regis Franciae , ut formas eorum descriptas reportarent 3 denique etiam quidam priuatim eo abierunt, et multa, ad architecturam veterem pertinentia, retulere. go. Ex iis itineribus nihil pulcrius hoc in genere accepimus Ruinis, primum . Palnnyrae, Lond. I 53. et Balbia, i s 7. ibidem magnifice editis, a Britannis duobus, Woo D et ΠΑWax I N S , deinde Graeciae per architectum Regis

Francici, LE ROY Paris. 1738. L Athenarum

G per

127쪽

98 Per ROB. fAYER, Palatii Diocletianei in Dalmatia per R. ADAM. II 64.

31. ged et alia opera antiqua, Vt templa, theatra, amphitheatra, porticuS, arcus, aquae- Mimas, balnea, mausolea, pyramides, obelisci, et similia, a pluribus edita laminis aeneis, et illustrata sunt literis, quae in altero genere antiquitatum enumerari et explicari solent, magnoque numero dat FABRICIus in Bibliogr. Antiq.

3a. Artifices, ex hoc genere claros, eorumque opera nobilia enumerant FR. IVNIVS ad calcem operis de pietura vetere, et FELI BIEM, eodem, quo de pictoribus scripsit, opere. De uniuersa architectura veterum eruditum Cominmentarium habemus wINLEL MANNI.

128쪽

CAPITA SINGVLA

130쪽

EXCURSUS I.

Complures viri eruditi, Auctorem immortalem, aede disciplinis aliis longe meritissimum , in eXylicanda et secernenda Aut uitauis in uniuersum, τῶ tiqui sigillatim, adeoque etiam Arthaeologiae,

notione non satis subtiliter versatum este, contendunt.

Nec immerito, si quid video. Postremum enim vocabulum, si per se spectes, eiusque notationem siue ετυμον simul respicias, expositionem rerum antiquarum, siue disputationem significat de rebus antiquis. h. e. antiquitus vel gestis, vel institutis et sancitis, vel eonsilio diuerso diuersa ex materia faelis efformatisque per homines satis ingeniosos, ut id, quod cupiebant, facilius et rectius consequerentur. Quo sensu latissimosi accipias vocabulum, de quo quaerimus, id complectitur ea omnia et singula, quae, ex priscis temporibus quocunque modo seruata, ad nos peruenerunt. Supersunt autem primo scripta, tam απογραφα in Codd. MSS. quam αιυτογραφα in lapidibus, metallis, rebus aliis; tum opera arti cum manu facta, eademque non solum qua rationem, sed etiam qua consilium usumque maxime diuersa, ut, sigua, simulacra, templa, aedificia, alia: quorum lia sola per se existunt, reique cuiuspiam im ginem sistunt, alia in m teriis aliis aut caelata, aut incisa; alia denique rerum senulacra sola suppedit ni, alia non sine litteris, ea quali comitantibus; laudem varii generis utensilia. vasa, instrumenta, sacra, domestica, bellica, clii rurgica, mundus muliebris, cet. De quibus omnibus , ,

G a si qua