장음표시 사용
141쪽
magnificana, sed non ut optimam et pulcerrimam et ut opera, in quibus arti cum immortalium ingenium , prudentiam, manus dexteritatem, et gustus elegantiam multo plus, quam eorum materiam,
etiainsi pretiosissima sit, mirari et aestimare debeas. In quo quantum peccatum sit a plerisque , illustris Heynius loco, quem supra dixi, satis demonstrauit. Cuius viam et rationem propositam si hoe in studio tractando sequimur, iure quodam nostro sperare possvinus, fore, ut tam egregiis artis priscae operiabus spectandis, et penitus cognoscendis, veri pulcri sensum et gustus elegantiam adipiscamur, et quid artis, venustatis, ingenii, quin sapientiae, in eis iniit, plane
perspiciamus. Quae omnia tantum abest, ut 1 olis ex libris aut simplici talium operum spectatione veniant, vi potius identidem ad haec artis monimenta redire, singulas eorum partes, vel ininutissimas, recte scrutari, subtiliter inter sese comparare, talique ratione odulorum iudicium recte et vero conuenienter formare debeamus , antequam , quod volumus, reapse adsequimur. Cui haec omnia facere, et C rinthum, ut ita dicam, adire non contingit, eius Cognitio rerum similium, et inde hausta intelligentia nunquam non manca et imperfecta sit, necesse
est. Quid ' quod ad haec ipsa spectanda et diiudi
canda, praeter alia, simul adferre oportet facultatem criticam, multo Vsu exercitatam, ut ingeniosam artificis antiqui , manum et laborem a recentioris Cuiusdam instauratione, ne dicam, fraude, secernere possis, nec te turpiter decipi sinas. Hoc tum in ingulis operum similium partibus tenendum est, tum in nominibus, quae eorum multis temere, neC raro fallendi caussa, adscripta sunt; quin etiam in titulorum vere antiquorum litteris , quas saepenumero aut mutatas, aut Inducias constat in numis, aut a
142쪽
H3 manu recenti adiectas, ut, in gemmis, statuis, protomis, basibus, vasis, aliis, quibus imposior turpioris lucri amans, plerumque prisci cuiusdam viri celebetari mi, aut artificis clarissimi noniςn addidit, ut emi ribus cupidis facilius imp ere, suamque mercem carioris vendere posset '). Quo pacto numi antiqui res quosdam indicauit.
deprauari soleant, et re- Alium, eumque Roma apso deprauati sint, satis num, et nonnulla eius
indicauit Christius libello, opera ficticia, exposuit Zeuuii U. C. cura edito, Illustri T. Caylus, Recueti p. i67. T. qui etiam d' Antiquites, Tom. V. p. 369. eiusmodi imposto- p. a l.
143쪽
Opera antiqua non male, nec temere dispertiuit E R N E s T I Celeberr. in litterata et litteris earentia: habebat enim, quo se tueretur, effatum: ApOriori sis denominatio, quod iam tritum sermone, et vulgare est: recte etiam posteriora interdum litteris esse notata obseruauit. Interea leuiter lapsus esse videtur, numos non minus, quam Codd. scriptos, cha tas, titulos, prioribus adnumerando. Verum est, hos sine litteris non esse, quin ne animo quidem fingi posse ; numorum etiam antiquitus cusorum plerosque litteris insignitos esse. Sed nihilo secius eorum complures, litteris prorsus carentes, hoc, illo loco percussi sunt, hodieque exstant: quod plane demomserant libri, in quibus, adiecta sngulorum pictura
lineari, recensentur et explicantur. Cuiusmodi numos, si opus esse crederem, proserre possem . Siculis, quos Cels. Princeps Torremutius promulgavit, item ex numismatibus Musei Honorii Arigoni, Veneti, A. Μ Dccxxxxi. Tamisi editis, alios ut stentio praetermittam. At enim vero, ut in numiS, alioqui litteratis, non pauci reperiuntur litteris carentes; ita, ex altera palete, inter opera antiqua, vulgo litteris carentia, genus occurrit fere nullum, quod
non interdum litteras prae se serat. Hinc Athenaeus Deipnoseph. l. XI. c. q. p. 466. f. et Casaubonus in NiimaduerS. ad Athen. p. 78 s. g. ex Alexidis carininibus commemorat vasa et pocula γζαΜατικα, Κ eo
144쪽
x Isb. e. litterata, eademque aureis litteris insgnita confMartoressi de Theca Regia Calam. I II. c. q. p. 39 a. s : et in Winhel anni Historia Artium, Italice sacta, et Mediolani promulgata, in lucem quasi exiit Torm I. p. gi.) vas vitreum, singulari
artificio, tornique ope factuin, in cuius collo, infra oram supremam, litteris, ferruminatis quidem, sed vitreis et exstantibus, scriptum est Bras vivAaravLTIs ANNI s. Annulos, tesseras, quin latereseoctiles una cum litteris ibi expressis, commemorauit Illustris. Caylus Rec. d' Antiqv. Vol. IIII, p. 266. et alibi). Columnas, tabulas pictas, gemmas, alia huius generis, quae praeter morem litteras in fronta gerunt, de industria omittere placet. Adeoquaverum est, regulam vel legem, sine exceptione, esse nullam.
145쪽
Complura quidem, quod nemo facile inficiabitur,
scitu et iucunda, et necessaria, hoc capite comis plexus est, ac cum viris eruditis communicauit B. ER-NEsTI: quem his plura.etiam in scholis, super hoc loco disputasse fatentur, qui Ipsum audiuerunt, omnes. Verum haec, maximam partem, iudicabit απροςδιο- νυσως dicta esse , qui ex eiusmodi institutione non nisi τὰ Antiqui notitiam haurire auet ac percipere 3 etiamsi in alia omnia abeat, qui antiqua, ad viuetasam rem litterariam pertinentia, h. e. archaeologiam litterariam, sibi traditam cupit et inculcatam. Huiusmodi lectorem, reor, vel maxime tanget quaestio, hie loci agitata: nimirum de scripturae omnis, adeoque de litterarum ipsarum originibus, prima singula. rum figura, propagatione, vicissitudinibus, reliquis, quae coniuncta sunt cum eximio, quin plane diuino scribendi, h. e. animi sui sensi, cogitata, varia idearum et notionum genera et sorinas, paucis litterarum figuris, aliorum conspectui quasi subiiciendi, atque adeo cum ipsis absentibus et posteris communicandi, instituto. Quod diuinum appellari posse arbitror- Unde adstipulor etiam Britanno illi Οἰνωνυμω, qui nec prorsus absonum, uec a verosmili alienum, aut Deo o. m. indignum esse contendit, siquis hune, sapientissimum rerinia omnium auctorem, contendat, Mosem
146쪽
per se, nulliusque alius internentu, scribendi artificium docuis Ie v. Some Enquiries concerning the firs Inhabitanis, Language, Religion, Learning and Letaters of Europe. Oxsord IT 38. serm. q. p. 96. is 3. Verum ut secus existimes, id tamen dignum prosecto
est, quod vir quisque eruditus recte aestimet, et propter emolumenta longe maxima indaget ac demi. retur. At enim quum idem hic locus, per se quidem ad historiam litterariam pertinens, tangatur a quouis
ipsius auctore, neque ad του Antiqui, quod proprie
dicitur, naturam et rationem referri iure quodam suo
possit e rectius, me saltein iudice, fecerit B. A. si tali quaestione hoc in libello, si non penitus omissa,
certe quidem non nisi οὐς εν παρ cha memorata, plenius ac copiosius, quae ad priscorum artificum opera ingeniose affabreque elaborata spectant, et ad horum elegantiam, venustatem, praestantiamque videndam
necessaria sunt, exposuisset. Sed eum credo aliquid sequutum: loci grauitatem maxime, et multiplicem eorum, qui historiae litterariae ignari, ipsum audiebant, fructum et utilitatem. Quod si Ipsius fuit consilium, ut videtur suisse, tantum abest, ut hoc vituperare possis, ut potius recte et vere laudare debeas. Quo quidem ab loco perquam fructuoso , ne veluti asymbolus discedere videar: itidem nonnihil super eo disserere, quidque mihi videatur, paucis exponere placet. Λc primum quidem omnium, ut prorsus irritam, ita et inconsideratam, nequid grauius sciscam, opinor esse operam eorum, qui hodie in perscrutanda scripturae historia eo progrediuntur, Ut, qui mortalium pro primo et principe eius auctore habendus sit, definire velint. Rem adeo vetustam quum ad liquidum explorare nec Graeci potuerint, nec Romani: qui istam nos, bis mille annos serius degentes, priuatique tot priscis monimentis, vere et recte expe-
147쪽
rrg aediamus 3 Et ut reapse expedias, ecquem inde fructum
ad ipsam rem litterariam, huiusque florem et incrementum, redundaturum esse censest Nomen, arbitror, prorsus inane nossemus, cuius scientia viris eruditis non plus prodesse queat, quam ignoratio obesse. Praeterea fieri quoque potuit, ut homo non unua, sed plures simul, idque casu, quod saepe acciditis coninstat, vel urgente necessitate, et prouidentia diuina adiuuante, prima artis tam singularis, tam mirificae initia inuenirent, inuenta alii posthae pedetevtim perficerent. Quod si acciderit, rei, de qua qu erit ritam auctorem primum, quam certum exploratumque
tempus, ne Oedipus quidem plane docere possit. Quod idem de integris populis diceodum opinor. Sunt quidem plerique, qui artium et institutorum
omniuO omnium velut incunabula apud Aegyptios quaerenda esse contendant, auctoribus potillimum. Franco- gallis, Illustriss Caylo, Gogueto, aliis, ata eoque scribendi etiam artificium ab iis cogitatum, et posthac cum Mose, populi Iudaici legisl tore, et scriptore, cuiu3 libri exstant, omnium vetustissimo, aliisque cum populis communicatum perhibeant: V rum ego ipsorum rationibus nondum potui persuaderi, ut hanc in sententiam abirem. Aegyptiorum iugenium, mores, et reliqua vitae instituta, qualia quidem Mosis aetate, non diu post, Ptolemaeis regnUtibus, fuere, me adducunt, ut ipss adstipulari vehementer dubitem; in primisque e ussae istae, quas Britannum ανω μον, quem supra dixi, docte et ingeniost per sequutum reperio si. c. p. Io 4. g. 3. Ac de ceteris quidem bellis, quas vocant, artibus, alio loeo, quid milii videatur, disseram: hoc opinionem quesem. eui quo meam de scripturae originibus breuiter stria est inique exponere placet. Non temere Britannus eruditulanua, Warburionu3, existim se videtur,
148쪽
in contraheudo quocunque negotio, Vt, emtione, Venditione, permutatione, cet. significandarum figuras quibus veluti cogitatorum et sensuum signis uterentur primi homines: v. ei. Divine Legation of Moses,Book IV. Sect. 4. vol. III. p. m. 69. s s. quo loco sententiam suam illustrat, confirmatque exemplo Mexticanorum, figuris similibus utentium, ut populares suos, bellum sibi ab hoste peregrino inferri, docerent, i. c. p. TI. not. d. e. posthac mera signa, velut ea, quae hieroglyphica vulgo dicantur, usurpari coepta: tandem ad litteras ipsas, et scripturam propriam peruen- tuna esse. Nec longe ab eo di 1cedit Goguetus, initium fuisse ratus in scriptura hieroglyphic : sequutam esse syllabicam, qualis sit hebraica sine punctis, seu
vocalium fgnis: tandem vi m et rationem per Cousonantes et vocales simul scribendi stabilitam fuisse s Dei' origine des Loix, des Aris, et des Sciences, et deleurs progr*s, Tom. I. Livr. a. Chap. 6. p. n. 36 I. sqq.). Altera sententia adeo non quod visum est uonnullis
aduersatur repugnatque cieri, ut potiuS utramque, iusta earum contentione secta, eodem collineare appareat. Auctor enim FrancΟ - gallus non minutiquam Britannus, scribendi initia contendit quae venda esse tu pictis rerum ipsarum figuris: id quod tuetur etiam αιωνυμος, quem dixi, huius popularia, scriptores alios antes fatus l. c. p. 93. . Verum Aegyptii pro obstinato, quo erant, ingenio et pertinaci anti uitatis amore studioque eas, veluti a Thauto sibi tra-itas, adeoque secras, seruare, atque ad indicandas
rerum plurium ac recens inuentarum ideas, nonnihil interdum mutare et augere, quinia litteris iam iuventis, ab aliisque communiter usurpari coeptis, diutius adhibere, quam prorsus relinquere malueriint:
quas Graeci posthac, haud dubie per sacerdotes calli-
149쪽
dos versutosque decepti, et persuasi, eIs res non vulgares ac publice gestas, sed arcanas et religiosas O cultari , temere ac sine grauiori caussa ἰερα γραμματα, et υρογλυQώκα Vocarunt. Qui opinionis error
per eorum libros vel ad nos peruenit. Illustriss quem supra dixi, Canus, in Rerum antiquarum Colleetione Tom. I. p. 63. et V. p. 77.) emcere quidem ex quibusdam fragmentis Aegyptiacis adgreditur, plebem pedetentim ex hieroglyphicis iustas litterarum figuras derivasse, et in scribendis rebus vulgaribus adhibuisset quod iam ante eum Κircherus assirmauit sHist. Obel. Pamphil. art. I. , aliique colligere voluerunt ex inseruptione Aegyptiaca, in Montesalconii opere Antiquites expliqv. vol. II. Pari. a. pl. CXL. promulgata. Quin sententiae, ab hisce viris eruditis propositae. praesidium et argumentum peti posse videtur ex Ve bis sequentibus Diodori Sicii, qui, obseruato, Βιβλιολ γ. p. Io I. edit. Steph. τας τε ταναγαλμιατ- sc. apud Aegyptios, ἰδεας, mi τους
quidem locus rem dubiam satis probabilem reddit. Prinium enim Diodorus, scriptor admodum recens, nec tempus designat, quo Aegypti vulgus γραμμακτα δημωδε usurpare coeperit, et τα ἱερα καλουμενα, quae in Aegyptiis soli sacerdotes discant et caldeant. παρά τοῖς Ai9ἰο λιν. ait, απαβας τουτοις σΘ τῶς τυπως . Tum figuras, quas in fragmentis, quae diximus, Aegyptiacis, admistas videmus aliis hiero. vphicis, pro veris litteris habere vix licet, propte ea quod a cuiusque populi antiqui litteris nimium quantum discrepant. Et ut denique verae sut litterae, quas
150쪽
nas illi viri doctissimi contendunt, nihil tamen certi ex eis effici cogique potest, propterea quod vera hasementorum illorum aetas plane ignoratur. Recenti
ra esse possunt, et tempore scripta eo, quo Aegyptiis, regum Graecorum imperio subiectis, scribendi via et ratio iam satis cognita erat et perii ulgata. Vnde illa, et similia fragmenta , vim probandi aliquam habere negat ανωνυμος Britannus, quem saepe iam diximus, i. c. p. Io 8. s. ). Id quod plenius adhuc intelligi potest ex U. C. Tvchsenii commentatione super pris- eorum Aegyptiorum via et ratione litteris propriis scribendi, quam lingua vernacula exaratam, locum primum occupare iustit in der Bibliothek der alten Litteratur und Kuiast, et huius quidem pari. VI. Quid 'quod hic non minus, l. c. p. 6 i. ss) quam ille, i. c. p. 1o4. s.) nec Mosem, nec Cadmum, scribendi artificium ex Aegyptiis discere potuisse, causis non leuibus adductus, contendit. Quamquam enim alter omni Aegyptiorum sapientia imbutus esse Aet
Ap. VII. aa. , alter primus litterarum plerarumquesguras Graecis attulisse memoratur: num ideo credamus , necesse est, Aegyptiorum aequalium scientiain et prudentiam comprehendisse, praeter artes alias, iustam et satis perfectam scribendi viam et rationem. populis , quotquot tum celebres erant, Omnibus adhuc incognitam, nec usitatam, ita ut homines omnino omnes, adeoque Moses pariter ac Cadmus,
eam non nisi ipserum in scholis discere potuises, ac debuissent' Impetrare ab animo profecto haud possum, ut Aegyptios solos, uti aliarum disciplinarum omnium, ita scribendi artificii gnaros, reliquos populos omnes ac singulos artium prorsus expertes, verbo,
aeque stupidos, stolidos, bardos ac barbaros suisse existi inbm , ac multi hodieque in Aliae, Africae, Americae regionibus extremis et insulis prope adi