Io. Augusti Ernesti Archaeologia literaria

231쪽

una cum απογραφω, litteras priscas quam accuratiss- me ob lectorum oculos ponente, Neapoli Cioi ccxxxx. promulgavit; item tredecim missionis honestae exempla , diuerso et tempore et loco effossa , et in lucem prolata, quorum indicem in praefatione Sylloges est rius Antiquorum monimentorum, p. XI. dedi, eo quod omnium antiquissimam, Claudianam, praeter alia, hoc libello interpretari mihi visum est. Haec, quae dixi, exempla sententiam meam plane confirmant. Sed praeter haec, diu ante Minois, Cretensis, leges aeneis tabulis insculptae feruntur: et Talos,

ipsius quasi administer in iure dicundo, ἐν πιαλκοῖς

quotannis pagos omnes lustrasse, ac vidisse, ut eas obseruarent homines, teste Platone, in Min. p. 13 vol. VI. ed. Biponi. cons Iolin Gillies History of ancient Greece, iis Colonies and Conquests, p. 3 o. vol. I. ed. Basil.). Tum aliud memoratur a Pausania Eliac. pr. s. l. V. c. a 3. p. 43T : qui, ante Iouis signum, in Olympia collocatum, λιν, inquit,

p. 428. mentionem iniicit columnae peruetustae, quae sola steterit ex Oenomai aedibus, fulmine incem sis ac combustis, cum tabella aenea, in qua hince versiculos videbat incisos: Κω γαρ ἐγὼ κείνων ei κ . οὐ ξένε, λείψανον ρμων, Στυλος ἐν Οινομαου πρίν πον ἐνοοῦσα δοριοις ' νυν δἰ παρα Κρονίδην κἀριπι ταδ' εχουσα τα δεσμα

Verbo, noi, divisae in quattro 3786. in lucom edith, c ' parti, di Pietro Napoli piose hoc de viro erudi-Signoretti, Napoletano, to disputatur. cuius volum. V. Neapoli

232쪽

Verbo, cognitam habebant prisci homines aeris et rerum , ex ipso fabricatarum rationem, idque sciebant quouis ligno, et res, ex eo factas, quibuscunque ligneis durabiliores esse ac perenniores. Hinc diuersi

generis instrumenta et vasa aenea habuisse narrantur.

In aliis quam plurimi3, quae fugere, qui Homerum legit, possunt neminem, de simili poculo, seu υδρία

χαλκη, disserit Pausanias, hancque ab Aristomene, qui Messeniorum dux et propugnator erat sortissimus, imminente patriae fato ineluctabili, noetu in maxime deuia desertaque Ithomes, montis, parte, insciis omnibus, defossam quidem, conditis in ea consito longe prudentissinio sacrorum arcanorum ritibus, sed aliquamdiu post, ab Epitele quodam, accepto per visum nocturnum mandato, rursus effossam, et ad Epaminondam delatam esse memorat Messen. s. l. IIII. c. 26. p. 343. s. coli. c. ao. p. 3283. In ea per hunc, non manibus irreligiosis, sed sacris antea rite peractis, aperta quid repertum sit, post videbimus di hoc loco id tantum bene obseruatum velim, vasa quoque aenea priscis hominibus visa esse aptissima rebus, quas interire nolebant, conservandis. Fieri quidem potuit, ut illi tabulas ligneas cum plumbeis, Propterea quod hoc metallum facilius diduci malleo, stilusque acutus sine multo labore litteras in eis fingero

poterat, permutarent, antequam ad aenearum usum

procederent: sed tempus exiguum eos docuerit, Oportet, plumbi massam non esse satis durabilem, sed igni facile liquescere, aliaque ratione corrumpi solere. 1ta Boeoti, proximi Heliconis accolae, Hesiodum ipsum, vel quemcunque hominem alium, unicum vatis, quem dixi, opus genuinum, εργα plumbeis in tabulis scripsisse contendebant; quin ostendebant Pausaniae , tabulam plumbeam, prope sontem, Hi pocrenen, collocatam, in qua id

carmen

233쪽

carmen exstare perhibebant: sed quam hic scriptor,

τοι πολλοι υ πο τοὐ χρονου λελυμασμύνοι, vetust

te, magnam partem, prorsus vitiatam fuisse testatur Boeotic. s. l. VIIII. c. 3 r. p. TTI). Quam plumbi, μολίβδου, metalli facile dispereuntis naturam ut non ignorasse videtur praetor, quem paullo ante dixi, Messenius; ita tabulas, in quibus incisa erat, τῶν

μεγαλων Θεων ἐγεγρο ττο η τελετη, i. e. Deorum

magnorum mysteriis initiandi et sacris operandi ratio, quamuiS e κασσιlερω, albo et praestantiori plumbo, siue stanno , non e μολ factas, credidit in pom. Io aeneo condendas, antequam in terra defoderentur: haud dubie veritus, ne nude ac sine to veluti munimento defossae, a telluris humore, Iale, nitro, particulis aliis, breui tempore vitiarentur. Atque hac cautione adhibita, quod sequebatur, reapse adsequutus est Aristomenes, vir patriae amantissimus, eodem Pausania auctore. Interim quo tempore hoc ab aliis hominibus aut populis factum est, eo fieri etiam po. ruit , ut alii res adhiberent alias, in quibus pauca animi sensa et verba scriberent: ut, solia maiuscula actorum nonnullarum, Vt, palmae, populi, maluae, sim, lium, quae, succo per vim expresso, instrumento

ligneo alioue laevigari, et ad scribe um adhiberi solebant more sere Malabaris hodieque usitato; tabulas . rara illitas, quas, vulgo pugillares, Graeci κν wον Paus. in Phoc. s. l. X. p. 898) ut Latini , ceram Quinctil. I. O. l. XI. c. a. g. 3 δ) vocare suerant; plagulas linteas, quarum binae seinper, recte sciteque

eonglutinatae, satis firmae erant, et scribendo aptinsimae; eorticem, et multo frequentius librum nomnullarum arborum, iusta Iatione praeparatum; pelles caprinas ouillarite, λφΘερας, ita ut pilis non abrasis, alterum tantummodo latus huic negotio aptarent:

quae fuit caussa, cur το liber apud Latinos, ut ,

234쪽

aos apud Glaecos, Ionas potissimum Herodot. Hist. l. V. p. 399. s. coss. not. T. ad h. l.) βίβλον, siue codi-eem, significaret. Alia, rarius ad scribendum usu pata, Vt et quae de papyro Aegyptiaca et charta Pe gamena, seu membrana, sunt dicenda, hoc loco de industria non tango. Verum etsi prisci homines tot et tam varias res in scribendi negotio, plus, minus, adhibuisse memorantur: nemo tamen facile erit, quinearum plerasque partim scriptis longioribus excipiendis minus aptas, partim admodum imbecillas, fragiles et ficillime perituras fuisse, pervideat. Ipsa aetas,

ignis, aer, imber, caries, Verbo, hostis non unus eas vitiare poterat, adeoque impedire, quo minus res, in 'eis scriptae , posteris, quorum eas non ignorare potissimum intererat, usui forent. Ut igitur viri prudentiores, rerum similium vel inutilitate, vel fragilitate intellecta, ad aeneas, quod supra demonstratum est, progressi sunt tabulas, et res gestas, imstituta, Dederum leges, cet. in his memoriae prodideriint, eo quod in locis sacris tutisque admodum sa-eile adseruari possent: ita contra ad saxa et marmora abierunt, si monimenta rerum, posteritati tradendarum, in locis publicis collocari oportuit: quod

Aegyptiorum, Graecorum et Romanorum ratio usus-re, et tot lapides antiqui cum maxime superstites

emonstrant ita, vi rem in dubium vocare nequeas.

verum haec iam persequi non placet, quoniam breui post hoc super loco, si quidem velim, pluribus dis-1erere possum. Ad id potius pro se quisque mecum iu-

tendat animum, qua via et ratione satis probabili, ad volumina paranda et scribenda peruenerint prisci homines. Eam non tam asstrino, quam solummodo coniicio, talem fere fuisse. Nimirum ipsos constat d scribendum, praeterquam alia, libro, siue interiore quarumdam Hrarum corticu uses esse. Gran-

diorum

235쪽

diorum et annis quasi prouectiorum librum vix credibile est, eos sumere potu ille; quoniam ex his non facile decorticari potest ita , ut integer et scribendo

aptus sit. Ex tenellis contra, quasi iuuenilibus et teretibus, non solum exterior, i. e. corteX proprie dictus, sed etiam interior, certo anni tempore, et adhibita cautione necessaria , sine magno multoque

labore deglubi potuit, et scribendo aptari. Sed tu in talis libri plagulae per trunci teretis ramosique rationem non poterant esse nee admodum altae, nec latae,

ut adeo non nisi pauca in eis scribere possent; donec sollertis ingenii homines, ratione huiusmodi plagulas

consuendi aut conglutinandi excogitata, aliis materiam suppeditarunt, in qua longioris argumenti res exararent. Quas plagulas ut ex tereti deglubere solebant ligno, seu trunco, ita quoque non potuere non facile comprehendere, eas una cum rebus ibi scriptis tum demum melius et certius conseruari possie, si circa idem illud, aut simile lignum volutas, et involucro tectas, in loco quodam sicco tutoque adseruan das curarent. Quin fieri potuit, ut postremam plagulae intimae oram e ligno non penitus decorticarent, sed in eo haerere sinerent; alteri vero et oppositae eiusdem orae plagulas, quotquot opus erat, adsuerent adglutinarentve, eoque modo docerent alios, quid facto opus esset, ut plagulas scriptas bene recteque Conseruarent. Qua ex coniectura, si non prorsus se illis, absona et temeraria est, plane potest intelligi, qua via et ratione priscae aetatis homines ad volumina paranda peruenerint. Nimirum adipiscebantur, quo dixi modo, cylindrum, eundemque quasi naturalem: hic habebat umbilicos, siue cornua: verbo, res tantum non singulas, quae in volumine integro adfuisse me morantur. Nil ipsis, nisi ornatus adsciticius defuisse videtur. Qua in coniectura mς agis etiam confim

236쪽

. aormat, quod de tabulis, e κασσιτερω, seu plumbo camdido, factis, ab Aristomene, grauissimas ob caussas, aenea urnula conditis, et in tellure defossis, Paus niam memoriae prodidisse, supra iam narraui. Epaminondas enim, cui nocte antegressa, in somnio, vir grandis natu, cum infulis et reliquo antistitis o natu adstiterat, cuique Epiteles, simili viso eadem nocte admonitus, urnulam i ii l oldesignato effossam attulerat aperiundam, in hac iitatibus castis, piis ac religiosis aperta, reperit κασσίJερον ἐληλασμένον ἐς

Qua ex scriptoris Graeci narratione, quid efiici cogique possit, quis est, qui non facillime pervideati

primum memoratur stannum in tabulam unain pluresve, easdemque tenuissimas, diductum: quod metatilum haud dubie antelatum erat aeri propterea, quod hoc non aeque, ac stannum, in eiusmodi laminas diaducere , et ad conuoluendum satis idoneum reddere, usu didieerant. In illa illisue laminis exarata erat Initiorum, seu mysteriorum certorum formula: qualia haec fuerit, hic inquirere non attinet. Satis pro

consilio hostro est, si eam stilo, vel alio instrumento

acuto, massae huic molliori facilius, quam aeneae, inscalpi potuisse notamus. Vnde in bac virorum rei antiquae intelli sentium coniectura, a rerum molliorum usu ad duriorum tand peruentum esse , si quid veri inest, ut inesse arbitror, probabile fit, tabulas istas paratas et scriptas esse, antequam ad aeneas progrederentur. Tandem ex hac historia, vel, si mauis, fabula apparet, librorum sue voluminum mnuoluendorum rationem eo iam tempore, si non statam, certe quidem inchoatam esse: maxime quidem, si Aristomenes, necessitate coactus, tabulas ab interitu seruandas propterea conuoluerat, quod eas

237쪽

2o8 expansas aeneum, suod supra dixi, vasculain capere nequiret. Itaque ad volumina, quae proprie dicuntur, peruentum esse videtur. - Librorum quadratorum, quos vocant, alia est ratio: quippe quorum origo ex περῶν, siue caprinarum ouillarumque pellium usu, multis repetenda creditur. De hoc

supra dictum, et simul monitum est, priscos homines non nisi id pelliun latus, quod pilis natura carebat, ad scribendum aptasse, alterum, pilis quasi consitum,

non item. Igitur in una tantummodo earum parte

quidquam scribere poterant; et valde dubium est, utrum eiusmodi pelles conuolui, et quod in eis scriptum erat, diu propagari et posteris tradi potuerit. Inuenere posthac homines ingeniosi viam atque media, pilos ex altera parte deglubendi, et hanc itidem scripturae capiendae aptandi. Quod quo tempore, quave occasione tentatum sit, non liquido constat. Sunt, qui rei periculum factum existiment, quo tempore Attalus Pergami bibliothecam instruere adgressus, prupyrum Aegyptiacam hoc consilio emendam nascisci non posset, per Ptolemaei, biblio laecam Alexandri.

nam condere, et libris, quoScunque et undecunque adipisci poterat, 'comparandis aut describendis locupletare auentis , inuidiam et legem, qua eiusmodi Papyrum exportare vetabat. Cuius penuriam, et inde natam caritatem, aiunt, permovisse aetatis illius homines, aliis sagaciore ut non solum utramque pelli. Uin partem mundare, et scripturae capiendae idoneam

reddere , sed etiam pelles satis paratas in plagulas

quadratas dissecare, in harum auersa fronte non minus, quam in aduersa scribere, scriptarum et iusto ordine collocatarum oram sinistram filis consuere inchoarent. In quo, si res vere, quo perhibent modo, accidit, librorum nostrorum originem deprehendimus. Uerum sunt alii, qui membranae pariter

238쪽

aω9ae quadratorum librorum inuentum alii aetati, aliis hominibus tribuere malint. Quam litem redie veroque conuenienter dirimere non licet per testimoniorum fide dignorum defectum: lsinc in ea cognoscenda ultra coniectiaras, easdemque meras et inanes, reor . progredi posse neminem. Quare ad locum, ab ER-NERTIO τω πανυ copiose tractatum, et ad criticen magis, quam ad το Antiquum pertinentem, nihil amplius adiiciam, etsi de codicibus, quos rescriptos appellare solent, horum caussa et aetate probabili, detrimento etiam litteris optimis per eos illato, varia non adeo vulgaria, quae dicere possim, habeam. Fieri potest, ut alio et loco, et tempore, a me eXp

nantur.

239쪽

EXCVRSVS X

Excursu antegresso monui, priscos homines ad saxa et marmora descendisse, si qua monimenta rerum , ad posteritatem pertinenti in locis publicis collocanda erant ita, ut aeris, pluviae, ventorum, tempestatum pliarum vis et impetus eis facile obesse postent. Neque tamen existimandum est, eiusmodi Iaxa vel marmora, ut primum hoc consito usurpari sunt coepta, ingeniose affabreque caesa esse, et litteris incisis, id, cuius memoriam propagard debebant, lectores docuisse. Sumebant potius principio communes et deformes, quos offendebant, lapides, et horum vel unum, vel plures, erigebant, aut compinnebant ita, ut monimenti vim et naturam haberent

posthac cultiores et instrumentis necessariis instructi, e saxis rudibus, cippos, columnas, pilas, pyramides, Obeliscos, aras, cet. caedere inchoarunt, ac locis satis conuenientibus, ut, vel sine titulis incisis, monime torum loco essent, collocarunt. Inuenta tandem serian Hoe de loco varia satis

exquisita, et nequaquam vulgaria,sue tralaticia,eπ-

posuit Juvenet de Carie eas in libro gallice scripto: Essais fur lyhistoire des Belles Leitrea, des Scien-ces, et des Aris. Τom. a. p. IOl. 1s. quae cum iis, quaΘ hic traduntur, recte et utiliter comparare potest lector prudens, et plura discendi cupidus.

240쪽

seribendi via et ratione, figuris vel littetis incisis tum

caussas , tum consilium huiusmodi saxa collocandi exposuere. Quem morem tantum abest, ut ex Sethi instituto consilioque derivandum existimem, ut potius ea, quae Iosephus de duabus patriarchae, quem dixi, columnis memorauit Antiq. Iud. l. I. c. a. t. 3. P. 3 1. Ol. I. Opp. ed. Haverca inp.), non nisi meris sabulis Iudaicis accensenda contendam. Interim ille peruetustus est, si quidem auctoribus priscis fides habenda. Nam Sesostris, rex Aegyptius, per regiones Omnes, quarum populos subegerat, collocasse narratur Herodot. l. II. seel. Ioa. s. p. I o)-ας, siue cippos, in eisque, qui manu strenui, et libertatis amantes

fortiter pugnassent, iusta laude cohonestasse; qui timidi et imbelles fuissent, incisis muliebribus genitali- bus infamasse. Quin nonnullos huius generis cippos sese vidisse testatur Herodotus l. c. seel. Io 6. p. I I et qui alio loco l. VIII. seel. 3 o. extri p. sas) XerXem, Graecis bellum illaturum, venisse memorat ad confiniae Phrygum ac Lydorum, ubi cippus, a Croeso defixus atque erectus litteris indicasset utriusque populi fines. Quid ' quod hic mos alios quoque populos fere barbaros haud fugit, auctore quidem Plinio, qui in Arabiae insulis, Isura, Rhinnea, et proxima, cuius nomen haud expressit, exstare ait scriptas stelas πηλας) lapideas, litteris incognitis H. N. l. VI. c. 28. p. 33 T. Vol. I. opp. : quod idem memorat de Aethiopiae insulis, ultra Isidis portus sitis, iisque interio Gbus; in quarum altera itidem stelas lapideas litteris ignotis esse testatur l. c. p. 34a . Sed ignoti horum

cipporum tituli nos minus tangunt, quam notiores eorum populorum , quorum res gestas indagare et cognoscere, nostra magis interest. Itaque ad horum