장음표시 사용
531쪽
L I B. IX. C A P. XI. sostum in filios immoderata jura , quae cerae barbariem sapiebant , cultioriis
bus Romanae reipublicae temporibus fuerint valde imminuta nihilominus tamen Iustiniani aetate tantam parentes retinebant in filios potestatem , ut idem Imperator χἀ Instit. de patria potestate assirmaverit : Nulli alii sunt homines, qui talem in liberos habeant potesatem, qualem nos habemus . Quocirca , cum leges Cesareae Viribus carere voluerint matrim nia a servis contracta , non eonsentientibus dominis , quorum subsunt dominio οῦ mirum non est , earumdem edicto , fuisse robur ademptum
conjugiis a filiissa milias celebratis sine consensu parentum , sub quorum
III. Utratque civiles leges , tam videlicet, quae servorum, quam quae filiorum familias solo contrahentium consensu inita matrimonia infringebant. quondam ratas habuit Ecclesia r etenim S. Basilius epi' I99. Crinonica 2. ad Amphilocbium can. 4. tom. Oper. pag. 295. ait Matrimonia sine ais . quι potey atem habent, fornicationes sunt. Neque ergo, vivente patre , neque hero , qui conveniunt , extra rvrehensionem sunt ' quemadmodum , s annuant cobabitationi, quos penes huius rei es arbitrium , tune fram;tatem coniugii accipit eobabitatio. Et Concilium Aurelianense IV. annis 4 I. can. 22. rom. 2. Collectionis Harduini col. I 439. Ut nullus per imperium pore iatrs sitiam competere audeat alienam , ne coniugium, quod contra parentum voluntatem imρie copulatur, vetus evitaitas iudicetuν ' sed, scut es probibitum, non admittatur. In his, qui perpetraverint, excommunicationis severitas , pro modo piaculi , imponatur e & can. 24. loquens de
conjugio servorum, decrevit : Quaecumque mancipia , sub specie conjugii, ad Ecclesae septa confugerint, ut per hoc credant, posse feri coniugium ' minime eis licentia ινibuatur, nec talis coniunctio a Clericis defensietur : & paucis interjectis, complectens tam servorum , quam filiorum familias matrimonia clanculum, & propria auctoritate, inita, addit e De qua re dece nimus, vν parentibus , aut propriis dominis , prout ratio poscit personarum ,
accepta fide excusati , sub separationis promissione , reddantur ; postmodum
tamen parentιbus , atque dominιs libertate concessa ., s eos voluerint propria voluntate coniungere. Concilium Cabilonense II. anni 8I3. ean. 3 . relato a Gratiano in Can. ult. 2ρ. quaes. a. postquam dixit: Nobis υisum es, ut conjugia serυorum non diνιmantur: hane statim limitationem aὸjecit : Ubi ιegalis conjunctio fuit, o per voluntatem dominorum . Ac denique, ut alia praetereamus, quae ad rem congessit Gonetaled ἰn Cap. fin. de coniugio servorum , num. 3. σ seq. Ahyto Episcopus Basileensis in suo Capitulari teculo I x. edito, apud Harduinum tom. 4. col. l2 4. can. 2I. edixit : Ubi vero mancipia , non unius , sed disessae potestatis iun Ia fuerint , nisi consentientibus utri Me domιnis . bui movi copulatio rata non erit . IV. Verum postea consultius visum est Ecclesiae praefatas civiles leges, pluribus seculis a se aut approbatas, aut toleratas , corrigere, & abroga re statuitque , ut deinceps nuptiarum validitas a solo penderet contra hem
532쪽
hentium consensu, nequaquam autem a nutu eorum, sub quorum domi.
nio , vel potestate contrahentes existunt : quod generatim sancitum leg mus in Cap. Cum locum, de sponsaI. matrim. in Cap. Licet, &in Cap. Tua, de sponsa duorum; speciatim vero de servis rescripsit Hadrianus Papa ad Archiepiscopum Salisburgensem in Cap. Dignum , de coniugio ser:
νum : Nec inter servos matrimonia Aebent ullatenus probiberi y γ se, contra. dicentibus dominis, inυitis, contracta fuerint, nulla ratione sunt, propter
foe , Ecclesiastico judicio dissolisnda e ac tandem de filiisfamilias , post
alias sanctiones indicatas a Juenin cit. diis. IO. Paesi. s. cap. g. art. I. definivit Tridentinum sess. 24. cap. de reform. matrim. ubi anathemate perinculit , qui falso Uirmant, matrimonia a filiisfamilias sene consensu parentum contracta, irrita esse, oe parentes ea rara, vel irrita facere pope. V. Quamobrem non licet hodie easdem civiles leges , jamdiu ab Ecclesia rescissas, excitare, earumque obtentu, firmitatem adimere aut servorum, aut filiorumsamilias connubiis, quibus domini , vel parentes non annuerunt . Quod autem assirmat Boetimerus Jur. Eccles Protestantium lib. 4. tit. 9. s. nempe in Pomerania , west phalia , & Bohemia, ubi adhuc remanent vestigia antiquae servitutis , & etiam hodie reperiuntur homines proprii, hoc est existentes sub dominorum proprietate , istorum connubia non aliter esse valida, quam ex dominorum consensu , aut est accipiendum de servorum conjugiis quoad effectus civiles , aut non est
admittendum a Catholicis illis in regionibus degentibus , qui sanctioribus Ecclesiae legibus reguntur. Intra fines pariter poenarum civilium concluditur edictum a Christianissimo Rege Henrico III. in Comitiis Ble-
sensibus anni Is 79. art. O. promulgatum, atque a Ludovico XIII. anno Ioast. & I 639. renovatum, quo nulla, & invalida declarantur matrim nia a filiisfamilias contracta sine consensu parentum: illud siquidem ve hum invalida , non esse aliter explicandum , quam per solam relationem ad contractum civilem, ejusdem Ludovici nomine, Clero Gallicano responderunt Regii Commi tarii I uti habetur rom. 3. rerum , O decretorum Chri Francica , testaturque Lovetus , in Parisiensi Senatu Constiarius , tit. o.
liii. M scribens e Nullitas matrimonis proveniens ex defectu conditionum, quas requiris articulus 4Ο. Bissensis Constitutionis, nisilatenus attingis uxo eramentum , quod nihilominus in i o matrimonio exsit e non agitur de Sacramento matrimonii , aut ejus essentialibus caeremoniis ' sed de validitate'
conυentsonum matrimoniairum, de accessoriis matrimonii, de dotis validitate, eommunitate inter virum, o uxorem: quae conventiones non dependent ex
theologicis deessionibus ,sed ex edi Iis in Partamento verificatis. Idem ostendit Ilaacus Hahertus , Episcopus Uabrensis , in libro de iusti a connubialis edicti a Ludovico XIII. condisi, ubi haec habet: Non multum laborandum es de conciliandis Regiis edistis cum Ecclesiae sententia : nullo sequideo unquam edicto , matrimonia stiorumfamilias invalida , ac nulla esse absque consensu parentum, tutorumque, consiturum es, etsi hic errω multis imp Diuiti oti by Corale
533쪽
3 L I B. IX. C A P. XII. I με- . Prohibita quidem sunt; sed, invalida, oe ntilla esse, haudquaquam ὰesinitum. Unde etiam Decessorum suorum vestigiis insistens Rex Cbrisiauis.
simus Ludoiseus, ea iterum probibuit, ac auserius interdixite inυalida immen , ac nulla esse , contra Tridentin.e Sinnodi decretum , ae Theologorum tinanimem etsam in regno suo sententiam , minime sanxit. Idem tradit Ca-hassutius su theor. O prax. Jur. Canou. lib. cap. 26. num. 6. m 7. ubi
Brodeum carpit , quod Regium edictum ad iplam etiam sacramenti ra- tionem protraxerit. Idem docet Gerbasius in libro, quem inscripsit Tra- Natus pacificus me. pag. so . Idem Natalis Alexander Theolog. dogmat.
morat. lib. 2. de Sacram. matrim. cap. 2. art. 3. Prop. I. Quocirca n scimus, qua ratione Iuen in cit. dist . I . cap. 3. an. a. metuerit suum casis
culum adjicere tot Doctorum Gallicanorum sententiae , Regia etiam declaratione firmatae , & decidere noluerit, an revera in Gallia matrimonia
inita a filii Hamilias sine consensu patentum , sint valida quoad substan- etiam, etsi civilibus effectibus destitui nemo dubitet . Neque extra institutum vagati sumus , dum hec proIixius enarravimus ; siquidem verebamur , ne Episcopi , praedicti Iuenia , aliorumque contra communem sapientiorum Galliae Doctorum sensum idem . scriptitantium , auctoritate aecepti, non audeant in suis Synodis declarare, matrimonia a filii stamilias, invitis, ae insciis parentilaus, contracta, etsi illicita, valida tamen esse, ae proinde integrum non esse contrahentibus, quamdiu eorum alter superstes est, alias nuptias inire e quam prosecto Synodalem declarationem , ad consulendum animarum saluti , non solum utilem , sed maxi
Exempla alia legum e vilium a fure Canonico correctarum : ubi praecipue de . Hieriis, o Concubinatu.
JUxin leges civiles , conjugatus cognoscens solutam , adulterii judicio
non tenetur, l. 6. I. F de adulteriis, & l. 2. Cod. eod. tit. quammvis adulterii crimine damnetur conjugata solutum admittens . Aliud statutum est a Iure Canonico, quod tam virum, quam uxorem, eadem lego
teneri voluit, quia utrobique idem ligat fidei conjugalis vinculum: qu
o Ambrosus lib. I. de .Abraham, relatus in Cau. Nemo ., 32. qu β. q. ait: Nemo blandiatur sbi de legibus homiAum . Omne Ruprum adulterium es, nec viro licet, quod mulieri non licet. Eadem a viro , quae ab uxore, .aebetur castimonia. Quidquid in ea, quae non si legitima uxor, commissum fuerit, adulamii eνimine damnatur: ubi Glossa verb. de legibus , notat . sua dicunt, quod adulterium non committitur cum soluta , sed eum nupta Acrius eas Romanorum leges reprehendit Hieronymus in epis. ad Oce num de morte Fabiolae, cujus fragmentum refert Gratianus in Can. 2O. ea dem
534쪽
dem eaus. 32. quaes. s. ait quippe Hieronymus rom. I. Operi col. 4ss.liae sunt leges Caesarum, aliae Cbrisei. Aliud Papinianus, aliud Paulus no-ser praeeipit . Apud illas viris impudicitiae frena laxantur , m sola Itupro, atque adulterio condemnato , passem per lupanaria , or ancillulas libido pe mittitur , quasi eulpam dignitas faciat, non voluntas . . ud nos, quia nontieet Dominis, aeque non licet viris, eadem semitus pari conditione censetur. Ad eamdem inter leges Caesareas, 3c Ecclesiasticas , hae in re di- strepantiam allusit Augustinus lib. 2. de adulterinis coniugiis cap. 8. num. 7. tom. 6. Oper. ωI. 4 . ubi quosdam inducit adulteros , ita seeum vicem loquentes: An vero sexus noseri dignitas bane susinebit injuriam . tit eum aliis Deminis, praeter uxores noras, s quid admittimus, in uendis paenis , mulierιbus comparemur Z Eosque in hunc modum conqueri , addit
Augustinus, confisos juribus serensibus , discrimen ponentibus inter viri,& uxoris conditionem.' Sed si s ait ) , quibus displicet, ut inter virumor uxorem paν pudicitiae forma servetur , . potius eligunt , maximeque in hae causa, mundi legibus subditi esse , quam Cbrisi; quoniam iura forensa
non eisdem , quibus foeminas, pudicitiae nexibus viros videntuν obseringere m. Abrmatis autem pnedictis legibus civilibus , nimium indulgentibus vir rum impudicitiae , consequens fuit , ut eadem actio ad divinium dare.
tur uxori contra virum adulterum , quae huic competit adversus adulteram uxorem ' quemadmodum perpendit Hieronymus est. eps. ad Oceanum relatus in Can. Praecepit , quaest. Praecepit Dominus, uxorem non
debere dimitti, excepta ea a fornicationis, of s dimissa fuerit, manere innuptam. suidquid viris jubetur, hoc consequenter redundat in Deminas. M.que enim adultera uxoν dimittenda es, vis moechus retinendus: eui conis1bnant Augustinus relatus in Can. Idololatria , 28. quaesi. I. & Innocentius I. H. ad Exuperium Episcopum Tolosanum cap. q. relatus pariter cit. taufa 32. quaest. s. Can. M. ubi rationem insuper expendit, propter quam rarius contingit, maritum adulterum ab uxore dimitti: Et illud desideratum ess sciri scribit Innocentius) , cur communicantes viri eum adulteris uis
xoribus non conveniant , cum contra uxores in consoνtio adulterorum virorum
manere videantur Z Super hoc Chrisiana religio adulterium in utroque sexu pari ratione condemnat . Sed viros suos mulieres non facile de adulteris aec sant, Er non habent latentia peccata vindictam. Viri autem tiberius uxores adulteras apud Sacerdotes deferre consueverunt ' σ ideo mulieribus, prodito earum crimine, communio denegatuν .... Cum ergo par causa st, interdum, probatione eessante , vindictae ratio conquiescit.
II. A legibus civilibus permissum este eoneubinatum eum una, uxoristo O , domi retenta , asserit Cujacius e quod si verum sit , nemini dubium est, eas leges, utpote iuri naturali, & Divino contrarias , esse ab Ecclesia reprobatas , praesertim a Tridentino Iesb. 24. cap. 8. de reform.
marram. ubI concubinarios tam solutos , quam uxoratos, s ter ab Ordinario moniti, concubinas non ejecerint, seque ab earum consuetudine non δε- Dum
535쪽
L I B. IX. C A P. XII. sost iunxerint, excommunicatioue feriendor esse , decrevit . Diximus , si verum sit, quod sibi persuasit Cujacius : alii enim aeque docti , ae eruditi Iuris Civilis Interpretes . praesertim Merillus Observat. lib. 3. cap. I s. halluciis natum existimant Cujacium, qui concubinam confudit cum pellice: con eubina quippe a legibus civilibus permissa, erat vera uxor, ducta tamens ne dote, 3c nuptiali solemnitate I uti colligitur ex i. I 4 . ff. de υerb. Fignis. I. Donationes , si de donationibus , Sc Iustiniani Nomella I 8. a legitima vero uxore differebat , sola dignitate , quia scilicet concubina, etsi & ipsa uxor esset , non transibat in familiam mariti , neque istius participabat jura , privilegia , & honores , quorum consors fiebat uxor
legitima; quod constat ex eir. I. Donationes, & pluribus exornant Meriulus eii. loci Antonius Augustinus de emendatione Gratiani lib. I. dialog. II.& du.Cangius in Glossario verb. Dos. In hoc eodem sensu sanctissimos antiqui Testamenti Patriarchas, quibus permissa erat polygamia, praeter uxores, habuisse legimus concubinas. hoc est aliud uxorum genus, quae unice ad procreandos liberos, non ad familiam regendam , resque familiares ad. ministrandas , essent admissae e etenim Cetura in cap. 23. Genesis , dicitur Abrahae concubina , & uxor; & Agar , quae ibidem appellatur pariter ejusdem concubina, in cap. I 5. vocata suerat vera uxor: quod bene animadis vertit Bellarminus de Concilior. auctorit. lib. 2. cap. 8. proposit. II. III. De ejusmodi concubinis , & non de pellicibus , loquuntur antiqui canones , concubinas ad Baptismum , & concubinarios ad Communicinnem admittentes. Concubina cujuspiam infidelis mancipii fait Auctor Constitutionum Apostolicarum , loquens de Bapti l mo , lib. 8. cap. 32. ) illi soli dedita , admittatur ' se autem etiam eum aliis petulanter agit , reiiciatur . Et Patres Concilii Toletani I. habiti anno goo. cap. I7. relato a Gratiano in Can. Is qui, diu. 34. Si quis habens uxorem fdelem , concubinam habeat, non communicet. Ceterum is, qui non babet uxorem, o pro uxore concubinam habet, a Commun one non repellatur . tantum ut unius mulieris , aut uxoris , aut concubinae ut ei placuerit ) si conjun tione conten. ius : alias viisns abjiciatur, donec de at , m ad paenitentiam reυertatur. Ac denique Isidorus relatas in Can. s. ead. di. 3 . Christiano non dicam plurimas, sed nee duas simul habere licitum est, nisi unam tantum aut uae rem , aut certe , loco uxoris si coniux des ) , concubιnam . Omnes , in-q iam , ejusmodi Canones non loquuntur de pellice, sed de uxore , non adhibitis dotalium tabularum solemnitatibus ducta , quam , vocabulo a Caesareis legibus usurpato , Sc communiter tunc usitato , nominarunt cou. σωθι uam . Ita canonem Toletanum interpretatur Gratianus cit. dis. 8 . ubi ait: Concubina hic ea intelligitur, quae, cessantibus legalibus inserumen-ris, unita es , cr coniugali sed tu ad ciscituν . Hanc coniugem facit sedius: concubinam vero lex nominat. Gratiani vero interpretationem amplectuntur, & illustrant Correctores Romani in eod. cit. Can. Is qui , Ant nius Augustinus , dc Bellarminus cit. Ioc. Hurtadus Resolui. morat. ιom. I.
536쪽
tract. I. de Absolutione Sacramentali cap. s. per totum , Binius in notis ad eumdem canonem IT. Toletanum , tom. 2. Conciliorum Hispaniae collectorum a Cardinali de Aguirre pag. I 8. num. 22. Natalis Alexander disesert. 29. ad sec. I. Atque in eumdem sensum tam canonem Toletanum, quam locum ex Apostolicis Constitutionibus allegatum , accipiendum as. serit etiam haereticus Binghamus Origin. Ecelesin. tom. q. lib. II. cap.
s. II. & tom. 7. lib. I 6. cap. II. s.
IV. Quod si quis Patres Toletanos loquutos velit de vera pellice, hoe est muliere, nullo conjugali scedere , viro juncta, sed unice ad explendam
Iibidinem ab eodem domi retenta, tune dicendum esset, eos nomine Com. munionis , quam concubinariis non censuerunt denegandam , non intellexisse Communionem Eucharisicam, sed solam communionem citatim, a qua depravatis ejus seculi moribus, quantum fas erat, indulgentes, illos non judicarunt repellendos ; uti, post Ferdinandum Mendora, eumdem canonem explicat Cardinalis de Aguirre citi Ioe. num. 23. oe seq. Ecquis et nim credat, novendecim sapientissimos Patres, qui Toletano Concilio intersuerunt , potuisse permittere , ut Divinae mensae participes fierent somnicarii, non solum nulla peracta poenitentia, verum etiam io suo crimine insordescentes, quos Apostolus Paulus I. a. Corinthios s. e regno cinis Iorum exclusit , & ad Dbesios s. non babere haereditatem in regno Chrisi, oe Dei, praedicavit ZV. In sensu a nuper exposito diverso, concubinae nomen accepit S.
Leo Magnus in responsione ad inquisitiones Rustici Narbonensis , relata in Can. I 2. 32. quaesi. 2. ubi postquam dixerat : Non omnis mulier iuncta viro uxoν es viri, quia nee omnis filius est haeres patris: addit: Igitur cuiuslibet loci Clericus , s Iliam suam viro babenti concubιnam in matrim . um dederIt, non ita accipiendum est, quas conjugato eam dederit, nis sorte illa mulier ingenua facta , m dotata legitime, o publicis nuptiis b nestata videatur. Loquitur nimirum Pontifex de concubina, quam vir si-hi devinxerat non solum sine nuptialibus tabulis , sed nexu solubili , seu quam ad individuam quidem vitae sibi asciverat societatem , sed ad sui
arbitrium duraturam . Ejusmodi concubinarum genus , quas alio nomine ancillas etiam appellabant , quaeque nulla ratione esse poterant verae uxores , a Paganis inventum , pedetentim fluxisse in Christianos , constat ex I. I. Cod. Theod. tit. de naturalibus liberis, ubi durior fit conditio naturalium Iiberorum , ut metu poenae hominum animi avocarentur a con-eubi natu gentili , m admodum solubili , more Romano inito . Ea nihilominus lex, ab Imperatoribus lata, non valuit eumdem detestandum ab sum e Christiana republica eliminare r insequenti quippe aetate adhue plures inventi sunt , qui licere putaverint , unam foeminam sibi jungere quam possent pro libito a se abjicere ; quod discimus ex Marculso formul. lib. 2. cap. go. & ex Mabillonio tom. q. nates . Iam vero has concubinas , quae vere erant pellices , respexit Leo , cum Clericis permisit.
537쪽
L I B IX. C A P. XII. sit filias suas nuptui tradere viris habentibus concubinas e cum his quippe , ad tempus dumtaxat acceptis , haud consistere potuerat insolubile vinc tum matrimonii . Hanc sibi mentem esse , aperte significavit idem Pontifex, inquiense .Aliud est uxor, aliud concubina: & paulo inserius: μα-
cillam a toro abiicere, σ uxorem certa ingenuitatis accipere, non duplicatis
conjugii , sed profectus es bonestatis . In easdem temporarias concubinas pluribus in locis invehitur Augustinus, & praecipue de bono conjugali cap.
14. relato in Can. s. 32. quaesi. a. Coucubinae ad tempus adhibitae , nec etiam i causa fliorum concumbant , iusium faciunt concubinatum . De illis pariter expresse loquitur Ecgbertus Archiepiscopus Eboracensis in suis excerptionibus ex sacris canonibus , sanctorumque Patrum dictis , concinnatis .
cap. 127. tom. I. Collection. Contil. Britann. pag. Iost. ubi haec habet gustinus dicit: suale es, quod multi virorum , ante nuptias , concubinas sinoi adhibere non erubescunt, quas posὶ annos dimittant, se posea legitimastixores accipiant ρ Unde coram Domino, oe coram in Melis ejus tesor , atque
denuntio , Deum via conjugia semper probibuisse , nunquam placuisse e
praecipue temporibus Cbrisianis concubinas habere nunquam licuri , nunquam licet , nunquam licebit.. VI. Infiniti essemus, si ceteras percurrere vellemus leges a Iure Can nico deletas. Duas alias tantum indicabimus. De Iure Civili vidua nubens intra annum luctus , & multis fit obnoxia poenis , de quibus Cironius adiit. Decretalium de secundis nuptiis ' & inter ceteras notatur infamia L Li- herorum , 8 I. J de his, ciri notantur infamia iisdemque viduis , intra an . num nubere, vetitum etiam legimus a Concilio AEnha mensi, habito circa Bnnum I O9. in cujus can. I s. praecipitur : Et si quaelibet vidua , quae seipsam recte continuerit , sub praesidio Dei , Regis , oe sedeat Iz. mensis marito orba ; deinde eligat , quem ipsa voluerit e rom. I. Concilior. Britanis aliae pag. 289. Verum ejusmodi leges abrogarunt Urbanus III. in Cap. q.& Innocentius III. in Cap. s. de secundis nuptiis , quorum postremus ait: Cum , secundum . Volum, mulier , mortuo viro suo , ab ejus D lege solura, oe nubendi cui vult, tantum in Domino, liberam habeat facultatem ; non
debet legalis infamiae sustinere iacturam , quae , licet pose viri obitum infra rempus luctus scilicet unius anni spatium ) nubat , concessa si tamen ab
pinolo utitur potesate. VII. Iuxta antiquiores leges , jus erat marito occidendi uxorem in adulterio deprehensam: quod videre est apud Couarr. - 4. Decretal. parta 2. cap. 7. 7. num. I. Posteriori vero jure Digestorum , & Codicis Iustinianei , facultas quoque data est marito occidendi adulterum turpiter eum uxore agentem , in propria domo deprehensum ς uti liquet ex I. Marito, F ad leg. Juliam de adulteriis , & ex ι. Graechus C. eod. tis. Pa.
tri quoque facta est potestas interficiendi filiam , in sua potestate existentem , in sua domo, vel in domo generi in adulterio deprehensam, dum modo tamen una cum ipsa adulterum quoque occidat , l. Quod ait, L
538쪽
si1 DE SI NODO DIOECE SANANibit interest, i. Nec in ea , ι. Patri, m tribus seq. F ad legem Iuliam de adulteriis . At omnes ejusmodi leges , utpote quae impunitatem dabant delinquentibus adversus quintum Decalogi praeceptum , quo cuilibet interdicitur , ne quemquam privata auctoritate interficiat , sunt a Iure Canonico rescissis, uti habetur in Can. Inter haec, quaesi. 2. Quare ab Alexandro VII. die 7. Septembris I 66s. Apostolicae damnationis tela
confixa fuit etiam haec propositio, in ordine I9. Non peccat maritus , ociscidens propria aufIoritate uxorem in adulterio deprehensam. Quin immo ad. eo Ius Canonicum abhorret ab occisione uxoris , etiam in adulterio repertae , ut virum, id scelus perpetrantem , non solvat ab impedimento , quo in Can. Interfectores, Sc in Can. ia monere, 33. quaesi. 2. ceteros ligavit propriae uxoris intersectores , ne deinceps possint cum alia matri. monium contrahere I 'uti perpendit Perea de Matrim. disp. 23. sect. 5. num. 2. quod tamen impedimentum esse tantum impediens , & non dirimens , docet eum communi S. Thomas in o. di L 38. quaes. I. an. 2. .
Ad aliquid vero indulgendum humanae imbecillitati, & subitae irae , qua
homines exardescunt , cum suae , suaeque familiae honori illatam Injuriam . propriis oculis conspiciunt, statuit Alexander III. in Cap. Si Uero de sent.
excomm. ut excommunicationi Papae reservatae non subjaceat, qui in Gericum cum uxore , matre, sorore , vel Ilia propria turpiter inventum , manus iniecerit violentas.
VIII. Quas hucusque enumeravimus , aliasque similes leges , a Iure Canonico correctas, frustra Episcopus in sua Synodo commemoraret, nisi forte ab illis aliquod argumentum desumere vellet ad magis roborandas suas Synodales sanctiones. Sic , si in Synodo agendum foret de adulteriis, posset hujus criminis gravitas vel inde colligi, & ponderanda proponi , quod leges civiles interdum permiserint occisionem adulteri in flagitio deprehensi . Ita pariter ad compescendam effrenatam licentiam filiorum familias nuptias contrahere praesumentium , insciis, aut juste , ac rationabiliter renuentibus parentibus , merito diceretur , ejusmodi connu-hia non solum esse a naturali , & Divina lege graviter prohibita , sed di insuper legibus civilibus adeo exosa , ut, si illis standum seret , validitate carerent . Is denique servandus est modus , quem tradit sancti iasimus Nicolaus Pontifex in epistola ad Concilium in Dioecesi Silvanectensi congregatum , relata in Can. Lege Imperatorum , disi. Io. ubi sic
legitur e Lege Imperatorum non in omnibus Ecclesassicis controυersis utendum es, praesertim eum inυeniantur Euangelicae , ae Canonicae sanctioni a.
ἰiquoties obisare. Deinde vero, nonnullis adductis exemplis, & Praedeceusorum testimoniis, quibus id comprobatur , ita concludit : Non quod Impe torum leges quibus saepe Ecclesia utitur contra haereticos , saepe contra I nos , utque eontra praυos quosque defenditur ) dicamus penitus renuen dos, sed quod eas Euangelicis, poseolicis, atque Canonicis decretis qui-
539쪽
L I B. IX. C A P. XIII. SI legum civilium usu plura inserius, ubi de legibus a Iure Canonico silen
Ge is dubitatis olim exorta , an quaedam Lex Civilis esset a Jure Canonico recepta, an potius abrogata', atque ideo an valide contrahi pina matrimonium inteν Vitricum, orem Privigni.
CVm sacrae Congregationis Concilii Iecretarii munere langebamur , acriter in ea disputatum fuit, an textus Iuris Civilis in I. Uxorem. F. de ritu nuptiarum , esset correctus , & abrogatus a Iure Canonico in Cap. Non debet , de consanguinis. σ innit. Disputationi autem causam dedit quaedam Synodalis Constitutio , cujus firmitas a praedictae legis civilis pendebat firmitate. Quidam Episcopus in suis Constitutionibus Synodali-Dus explicans impedimenta matrimonium dirimentia , & speciatim impedimentum affinitatis provenientis ex copula licita , dixit , matrimonium valide contrahi non posse inter vitricum, & uxorem privigni, juxta citatum textum Iuris Civilis in I. Uxorem, Is. β. de rit. nuptiari ubi Papinianus ait Uxorem quondam privigni conjungi matrimonio vitrici non oportet I nec in . matrimonium convenire novercam eius qui privignae maritus suis: cui quidem textui minime derogatum addebat ab Innocentio III. incit. Cap. Non debet de confanguinis. assinit. quoniam , ut ipse aiebat , Innocentius dumtaxat revocavit , 3c abolevit impedimentum secundi, &tertii generis affinitatis in linea collateralium; non autem in linea ascendentium, & descendentium e sicuti utrumque textum , Canonicum scilicet, & Civilem' perpendentes, docuerunt Oinotomus ad lib. I. Instit. tit.
de nupt. num. Iq. Arnoldus Vinnius ad eumae titi num. 2. Ioannes Schnei. deunitus is comment. ad Insit. Civit. lib. I. de nupt. rit. Io. pag. so. Brune- man in Comment. ad Pandectas ad cit. leg. Uxorem , Is.ss de rit. nuptiari
quorum Auctorum judicium non ideo parvi faciendum est, quod ii sine heterodoxi, quoniam & ipsi , quoad matrimonii impedimenta , Ius C
nonicum sectantur : quare citatus Schneideunitus affirmat , hanc unicam ob causam matrimonium inter vitricum , & uxorem privigni , ab eorum consistoriis irritum pronunciari suta ait ) in hoc easti Jus Civile em prese non reperitur correctum a Jure Canonico. Idemque in tribunalibus Gauliae saepius judicatum , resert Antonius Mornaceius in Observat. ad 24. primos libros Digestorum lib. 23. ad IN. 42. de rit. nuptiari pag. 852d Et dato etiam, pergebat Episcopus, quod in casu matrimonio non obstet impedimentum affinitatis , obstabit saltem impedimentum publicae honest iis ; quod consideravit Modestinus Iurisconsultus , cum in leg. Non faciale , 4. de gradibus, assinibus ait o Hos itaque inter se, quod, assin ratis causa parentum loco , Iiberorumque habentur , matrimonio copulari ne- .
540쪽
fas es . Et profecto matrimodium , de quo est sermo , ob maximam , quam redolet, inhonestatem, a Iure Civili improbatum censuit Faber in
sua Iurisprudentιa Papiniana tit. IO. de nuptiis princ. 6. illat. I 2. inquiens :Inhonesium autem palam es, eam , quae aliquando uxor fuerit illius , qui mihi aut filii, aut parentis loco fuerit, uxorem a me duci. Cui adstipulatur Caris petovius lib. 2. Iuri prud. consist. tit. I7. da dispensati matrim. in grad. pe hibito defuit. II; . pag. 182. ubi aico Privignus a vitrici , ω bie νυνμι a privigni vidua abjimere debet, non solum ob rationem Mnestatis, quae in matrimonium multum attenditur , sed etiam propter expressam Iuris Clidis dispositionem .
II. Nihilominus tamen , hujus quaestionis articulo in sacra Congregatione Concilii mature discusso , expensisque rationum momentis , a n bis, qui ut diximus ) ejusdem a Secretis eramus, in utramque partem adductis. quae legi possunt in Thesauri ResoIut. tom. a. pas. 25. eadem sacra Congregatio die 8. Martii IIa I. validum pronuntiavit Matrimonium inter vitricum, & uxorem privigni contractum. Neque enim ulla habenda suit ratio praedictarum Constitutionum Synodalium , utpote quae unice innitebantur juris Civilis lanctionibus jamdiu correctis , atque abrogatis ab Innocentio III. in eis. CV. Non debet, de confanguinis. inis. Ad cuius textus expositionem praemittendum est , triplex olim fuisse assinitatis genus , juxta Cas. 3. σ Can. sn. 3s. ρ es. 3. & Cap. I. de sobole ex secundis nuptiis suscepta, in prima Collectione Decretalium o primum
una dumtaxat media persona: alterum duabus: tertium tribus personis meis
diis contrahebature quae omnia exemplis melius , quam ulla alia ratione . explicantur . Si Titius , frater Caii , matrimonium iniisset , & consummasset cum Beria, haec Caji assinis erat, sicuti nunc est , in primo genere amnitatis e si mortuo Titio, Beria matrimonio iungebatur eum Sempronio , Sempronius alter Bertae maritus , & Caium , & omnes defuncti Titii consanguineos , secundo amnitatis genere contingebat : si demum, mortua Berta , Sempronius aliud conjugium celebrasset cum Naevia , etiatam cum hac & Cajus , & omnes consanguinei Titii , tertio amnitatis genere conjungebantur. Ex his porro assinitatis speciebus quaelibet matrimonio valide contrahendo obstabatd quod ex cit. Can. 3. ω Inal. liquet, dc explicant Petrus Blesensis epis. II s. ac suse Sanchez lib. 7. de Maia arim. disput. 67. ac Basilius Pontius lib. 7. cap. 34. sed Innocentius III. ἐn laudato Cap. Non debet , secundam , & tertiam assinitatis speciem ab levit , & abrogavit I statuitque , ut deinceps sola assinitas primi generis, usque ad quartum gradum , matrimonium impediret , & dirimeret. Adeo autem indefinite Innocentius loquitur , ut gratis omnino , atque arbitrario quis sibi fingere valeat , per praefatam Decretalem abrogatas , & d latas non esse secundam, & tertiam speciem amnitatis in linea recta ascendentium, & descendentium; quemadmodum ad tit. de consanguinis. ω af