장음표시 사용
311쪽
De virtutibus hominisi bi auxilium ad illorum producitionem et & per consequens ex
vi propiij status esset simpliciter
impotens ad attingendam superunaturalium adiuum productionem , ac per consequens licet esset omni supernaturali auxilio destitutus , non tamen diceretur quant lim ad hoc commutatus in deterius ; quia nec unquam fuisset , nec supposito quod produ- condus esset in puris naturalibus su is potuisset in alio statu , a cuius persectione didiceretur fecisse transitum in defectum &prauitatem alterius, sicut contingit Adamo & posteris eius , licet posteri non traseant:quemadmodMn transiuit Adamus e statu institutae in statum destitutae naturae, adhuc potest etiam de ipsis proprie verificari , non transitus qui re ipsa fiat ; sed status , qui praeuenitur ex peccato, quod secum ex utero materno deducunt
Hinc fit, quis d licet de nobis optime veri ficetur id , quod sess6. cap. I. decernit Concilium
Trideminum , hominis videlicet arbitrium esse ex vi peccati viribus attenuatum, & inclinatum; quod intclligendum est non solum de viribus supernaturalibus, & praecipue de dono origi- . natis Iustitiae , sed etiam de viribus naturalibus : nulla tamem, ratione posset illud verificari de homine constituto in puris naturalibus; quia cum ex vi proprijsatus nullum diceret ordinem ad actus, & ad auxilia superia turalia, non proprie dici posset
attenuatus, ac diminutus, seu inclinatus quantum ad naturales vires , nisi accipicndo diminutionem, ut coincidit cum simplici negatione. Patet etiam quomodo nati ratis filius Adae, esset inde longe deterior quantum ad potet tias corporales homine constiti to in puris naturalibus, quia puto ego hominem constitutum in puris naturalibus non fore
subijciendum omnibus his incommodis & afflictionibus,quas pro statu isto patitur , ac sustinet in corpore suo naturalis filius Adae. Ratio est, quia omnia in commoda, &cuncta poenalia fuerunt inflicta Adamo & posteris eius propter Diuini praecepti transgressionem,& propter idem commissum peccatum fuit etiam eiectus de Paradiso terrestri, ut euidenter patet Genesis cap. 3. unde non obscure colligitur; quod si produceretur homo in puris naturalibus , non deberet
habere communem cum posteris Adami vallem hanc lachry-
312쪽
primi Parentis peccatum; qua enim ratione deberentur homini constituto in puris naturalibus poenae praesentis status, si nullo modo haberet in se culpam illam, cuins intuitu & motivo huic lachrymarum valli mancipauit Deus Adamum &posteros eius λ Omnino dicendum est igitur , quod homini
constituto in puris naturalibus, alius diuersus competeret status ab eo, in quo nunc collocantur descendentes ab Adamo : quod si verum esset, sicut probatui
est , tunc consequenter asserendum foret corpus hominis constituti in puris naturalibus nolo futurum obnoxium tot violentis passionibus , quot nunc subduntur corpora posterorum Adami; & per consequens longe perfectiores essent in illo corporales potentiae ac usus ipsarum quam essent in istis, quia non remitterentur, & impedirentur sicut nunc ex violentia extrinsecarum potentiarum : quo fit, ut
violentarum passionum frequentia non possint nunc ita expedite, sicut posset constitutus in puris naturalibus uti corporalibus potentijs suis & retrahere illas a proprijs delectabilibus. Immo
etiam si constitutus in puris naturalibus haberet rationales potentias connexas & subordi natas in operando potentijs sensi. tiuis , sicut habent eas posteri Adar; adhue haberet illas expeditiores & validiores, quam habeant eas posteri Adar et & ratio est, quia cum anima rationalis in illo,&in istis penderet in operando a potentijs sensitivis ; eo esset in operationibus intellecti uis expeditior, & validior in illo quam in istis , quo sensitiuae potentiae essent perfectiores &expeditiores in illo , quam in
istis : sed ita esset de sayο , scutprobatum est; ergo &c. Confirmatur , quod homini constituto in puris naturalibus diuersus competeret status ab
eo, qui nunc de facto datus est posteris Adae, quia data hypothesi, quod Deus ex beneplacito suo, nullo praecedente demerito , priuasset Adamum originali Iustitia, licet tunc non fuisset Adamus in eo innocentiae &persectionis status, in quo extitisset antecedenter ad ablationem originalis Iustitia' : non tamen debuisset exui eiusdem ablationis gratis inflictae, expellide Paradiso terrestri, & per consequens nec subijci incommodis
313쪽
iustri , eigo a sinuli cum nullia tis , fuit gratuita ; non tamen . praecXisteret culpa in homino obedientia quedam inferior ad con to in puris naturalibus, hanc, & eperior ad obedien-
- μὰ dientiam pissentis status : sicut
m Smali Iustitia, alius sibi debe- enim in corporalibus, qui nun-ret competere flatus ab illo, qui quam laborauit ex pedibus r
competere status , si nec status rasset , fuisset perspicacior ad naturae destitutae, nec Iustitiae intelligendum, quam poster naturae sibi congrueretξResp - res, & voluntas ante e ectionem dendum est, debere sibi con- mali promptior , fuisset persis
Deus nouitiqui nouit etia quis, fuissent adeo vehementes 1 sum
3 qualis esset homo producem autem actibi, T
dus in puris naturalibus. res post peccatum. Oppones nobis,probado quod Oppones ; quis negauit tunc viles purae natum non forent non futuram concupi centiam fortiores viribus eiusdem natu- transcendentem limites rationis
posit peccatum . Primo, dbe- quis etiam negabit modo co lentia carnis ad spiritum fuit in cupiscentiam transcendere limi primo homine supernaturalis di rationis, ita ut captiuais
314쪽
In stata Lxocentie'. 28stia abstractus de illectus. buissent in ipso animationis mooppones ex nostra doctrina , mento rationis usum . Ratio du. sequi, quod vigor humanarum bitandi est,quia etiam in eo sit virium posset ita minui, ut nihil tu habuissent infantuli magnam remaneret de eo, & tunc seque - cerebri humiditatem , di cons retur error Lutheri;nempe quod quenter phantasitam non expe- liberum arbitrium esset de solo ditam ad rationis usum, & diti titulo , aut etiam titulus sinore. Respondeo , quod huius modi vigor non minuitur per amissionem perfostionis natur iis ; sed per appositionem con
cursum. Haec ratio, ade, conuincit D. Thomam, ut eX ea
natiuitatem eκ utero habuissent infantuli rationis usum, & disntrarii , sicut vigor vini minuitur cursum. Contra tamen est, quia per appositionem aquae. Adverte , ne hanc similitudinem iuxta limites sine latitudine accipias :aqua enim sufficiens est ad cor. rumpendum vinum , & non vigorem vini tantum &c. Si hoc non placet , dicas in dicta D. Thomae ratio videtur stipponere , quod in statu inia centiae notitia intellectiva non , poterit haberi nisi per conuer sionem ad phantasmata : hoc suppositum, seu fundamentum noni est satis certum omnibus clinationem minui per appos, Scholasticis, praesertim Scoto in tionem impedimenti, sicut in- quaestionibus de anima ; ergo siclinatio ad videndum minuitur per appositionem prohibentis lucem salua tamen naturali
esset verum , quod extituri in statu innocentiae nora necessa-2- rio habuissent notitiam intellectitiam per eonuersionem ad phantasmata, esset etiam verum quod non obstante organorum
indi spositione , statim in ipso
Virum pueri in sum innocentia eorum animationis instanti perhabuissent in primo anima- fectum habuissent rationis v-tionis momento Usum sum , & discursum . rationis P Praeterea D. Augustinus, ut refert Scotus, videtur reducere
Nota, an nas ituri homines impotentiam cognoscendi since in statu innocentiae ha- ras veritates ad infirmitatem ex
315쪽
285 De virtutibus hominis peccato in nobis subsecutam;ergo non existente Adami peccato, propagandi tunc ex ipso nullam incurrissent infirmitatem,& nullam per consequens incurrissent impotentiam cognoscendi sinceras veritates et hoc est, ut Scotus declarat in primo dist. quaest. q. non inuolutas phantasiamatum caligine cX impuritate ;crgo independenter aphantasinatibus, ergo non per conuersionem ad illa. Dices, quod hoc verum est post adeptum usum rationis; cuius tamen adeptio contigisset determinato tempore post nati
Contra hoc est, qua pueruli tunc accedentes ad tempus vel instans , in quo perfectum assecuti fuissent rationis usum ; vel habuissent imperfectas illas intellectitias notitias, per conuersionem ad phantasmata, vel non. Si dicatur primum ; tunc non poterit assignari ratio, cur perrecta notitia intellectitia non debuit esse per conuersionem ad phantasmata et imperfecta vero sic, eo vel maxime, quia nec
satus persectio id admitisset; nec explicari potest, quo pacto fieri
potuerit transitus a cognoscendo obiceia per conuersionem ad phantasmata, ad cognoscendum
illa imine diate independe ter per
conuersionem ad phantasmata. Praeterea primi Parentes in ipso primo corum productionis instanti habuerunt perfectissimurationis usum; ergo etiam & posteri eorum habere debuerunt in primo ipsorum animationis instanti perfectum rationis usum . Consequentia patet, tum quia
non potest assignari disparitatis ratio: tum quia si ideo a Scholasticis communiter dicitur, quod idcirco filij non debuerunt nasci confirmati in sua Iustitia ; quia
non fuisset rationi congruum, ut
plus beneficij praestitum fuerit
posteris in primo ipsorum animationis, quam Parentibus in primo illorum productionis instanti . Praeterea posteri etiam in primo ipsorum animationis instanti
tanquam ij, qui concepti fuissent in originali Iustitia, & probabilissime in gratia etiam ab
eodcm primo animationis instanti extitissent sine ulla penitus praecedente ingratitudine, Deo grati & accepti; ergo vide-tcr rationabiliter dictum, quod tunc coeperint
316쪽
Inflatu innacentia . 287tionem naturae liurumae eleuate
Docens in quo disserat atus Iustitia originalis a flatu gratia gratum facientis.
utrum Iustitia originalis sit donum distinctum realiter a gratia gratum faciente . Nos supra iam examinavimus in propriae Disputatione hunc punetum; de
nouo tamen reuertimur ad illud punctum, ut respondeamus a gumentis aduersariorum.
Prima igitur opinio, quam Solus lib. de natura & gratia cap. 3.dicit esse D.Thomae I .pata quaest. 9S. artic. I. licet oppositum sentiat Caietanus aiserit Iustitiam originalem & gratiam sanctificantem idem esse realiter. Motiua huius sententiae haec
Primo , quia non est ponenda pluralitas sine necessitate , sed non est necesse ponere Iustitiam originalem realiter distinctam a
gratia sanctificante; ergo vi Minor probatur, quia per habitum gratiar poterat Deus subdere vi-rcs inseriores rationi,& rationem Deo , ergo Secundo habitus insuli a Deo in statu innocentiae sunt inius iuxta condi- ad finem supernaturalem I ergo Iustitia originalis verificabat in , ordine ad Deum finem supernaturalem : sed habitus rectificans in ordine ad finem supernarura. lem est gratia. Antecedens probatur, quia natura humarea non fuit condita in ratione humanae naturae tantum,sed ut Deo frueretur I ergo omnes habitus inta si fuerunt in ordine ad istum finem. Patet consequentia,quia omne agens agit propter finem, sed finis naturae eleuata fuit ipse Deus, ut finis supernaturalis, ergo habitus omnes omnes fuerunt insuli in ordine ad istum finε supernaturalem, atque adeo Iustitia originalis rectificabat animam & corpus in ordine ad Deum finem supernaturalem squi effectus est gratiar gratum facientis, ergo distinguitur.Tertio Iustitia originalis secundum Scotum in a. dist. 29. quaest. vnica artici i. in fine, erat donii supernaturale, ergo non erat di.
stinctum a gratia : si enim esset distinctum ; maxime quia illud
non erat ratio merendi, ut docet
Scotus ibidem in solutione ad quartum; sed solum erat ratio, ut per illud donum delectabiliter adhaereret Deo voluntas ma
gis quam alicui sensibili, sed heu
317쪽
. 283 De virtutisas hominis ratio est nulla, ergo acc. Minor probatur, quia habitus recti ficans voluntatem tantum ut sic ,
non est supernaturalis, sed naturalis ; ergo vel Iustitia originalis non est supernaturalis , quod est contra Scotum et vel si est supernaturalis ultra priedicta debet coniungere hominem cum Deo
fine supernaturali; qui est essectus gratiae gratum facientis. Confirmatur, quia illa formi est supernaturalis, quae attingit Deum pro ut in se est: sed Iustitia originalis, quae secundum
Scotum est donum supernaturale ultra hoc, quod est rectificare vires inferiores in ordine ad rationem, & ratione in ordine ad D um, debet attingere ipsum Deum , pro ut est finis supernaturalis ; sed hoc est munus gratiae gratum facientis, ergo
Verior tamen est sententi Scoti in a. dist. 20. quaest. unica
ad quartum , ubi ex res h asserit Iustitiam originalem fuisso habitum realiter distinctum a gratia sanctificante, quod etiam sustinet Caietanus quaest. 99. &cum eo debent tenere omnes
Theologi affrinantes cum Magistro in a.dis .r . hominem suis. se creatum cum Iustitia originali dumtaxat, & deinde consecutum fuisse gratiam . Pro senten. tia Scoti intelligenda aduerterudum est .
Primo secundum omnes G. tholicos Prothoparente in nostra
habui l se Iustitiam originalem , nec in hoc est aliqua dissicultas ;nec etiam inquirimus , an illa Magistri sententia, quam retulimus , sit vera . Item notandum
quod gratia praestantior est, quam Iustitia originalis , quia perfectitis nos Deo coniungit, ut ait Scotus ubi supra, & Gabriel in a. quaest. a. quia Iustitia originalis smnabat sensualitatem, & coniungebat Deo ut fini conuenienti de delectabili, sicut dicimus hominem perfectiorem. Leone, quamuis Leo excedat in fortitudine ipsum hominem: ita quamuis Iustitia originalis
in fraenando sensitalitatem, pra staret gratiar. quia tamen gratia excedit ipsam in praestantiori proprietate, quia coniungit nos
finivitii no & summe honesto, propter se summe diligendo; ideo gratia praestantior est Iustitia ; immo etiam certum est,
quod plus ad bonum inclinat dec&citat, quam Iustitia originalis; quapropter praestantiores & fortiores sunt isti Diuina gratia muniti, quam suit Adamus,cum consideratur sola Iustitia origianali
318쪽
dum, quod cum finis Iustitiae originalis & gratiae sint diuersi, necessario ipsi habitus debent
esse diuersi: gratia enim ordinat hominem ad finem supernaturalem , Iustitia vero Originalis solum ad naturalem finem; &ideo illa est ad actus supernaturales , haec vero ad naturales tantum. Duplex enim defectus in natura humana nuda reperitur, primus , quo homo patiebatur magnam dissicultatem in ordine ad suum finem commensuratum ; alter,quo nullum opus naturale quodcunque illud esset , poterat gratiam & gloriam promereri: contra priorem defectum, data est Iustitia originalis ; contra posteriorem vero gratia . Ut melius hoc intelligas .
Moneo vltim5 ; primum defectum hominis conditi in puris naturalibus sic esset explicandum , quod scilicet in operando secundum rationem haberet dis ficultatem , tum propter infirmum & imbecille corpus, & de.
fatigationem in exercitio virtutum : tum etiam propter concupiscentiam, & appetitum senti-tiuum, quia licet ex natura sua non feratur absolute in malum,
sed in bonum sibi conueniens ;
tamen quando aliqua de causa , illud quod sibi conuenit, nCn
ideo dicitur quod appetitus inclinat ad malum , ut contingit in comedendo carnes et idem appetitus , qui inclinat ad esum carnis in die Iouis, est qui inclinat ad comedendas illas die Veneris ; tamen die Iouis non inclinat ad malum, sed in die Veneris . Cum ergo appetitus sic insurget contra rationem, homo in illo statu dissiculter operabatur secundum rationem.
Primus defectus est,quod pecnullum opus potest in illo stata mereri gratia & gloriani in stata
vero naturae integrae & bene institute,in utroque erat rectificata natura & ad operandum secundum rationem , & ad promerendam vitam aeternam ; quos duos effectus D. Thomas tribuit ci-dem habitui, qui simul crat Iustitia originalis & gratia: Iustitia quidem quatenus rectificabat cain ordine ad finem naturalem sgratia vero quatenus rectificabat ipsam ad nnem supernaturalem ; atque adeo secundum D. Thomam ille habitus appellandus erat simpliciter donum supernaturale. At vero secundum Scotum, munus originalis Iustitiae tantumo o Crat
319쪽
erat rectificare corpus & ani-lnam, ac appetitum sensitiuum
ad ratIonem, de rationem ad Deum finem naturalem, unde sensibilitas tunc nullam molestiam inferret rationi, nec membra hominum fatigarentur, possetque homo uti illis quoties, &quando vellet, & quia haec Iustitia concessa Adae , crat transferenda in posteros , inde originalis dicebatur, quae cum tantum sit ad reformandos defectus naturales , naturale donum &nati supernaturale censendum est
distinctum a gratia gratum faciente .. Accedant rationes pro hac parte : illarum prima sit. Iu-ititia originalis noli erat principium meriti sicut gratia , quae principium meriti est, ergo erat distincta realiter ab ipsa gratia .
Secundo potentiae distinguntur per actus ; ergo actus plusquam specie distincti, requirunt habi. tus specie distinctos: sed actus naturales I supernaturales plus. qua ni specie differunt, ergo &habitus. Tertia ratio desumitur ex Genesi 3. cap. ex quo colligiatur haec dona fuisse realiter sperata, & unum post aliud in Eva,
ut not te Anglos ici suis storibus Theologicarum quaestionum super a. tomum dist.2 9 dissiculi.
. ubi hae sola ratione Scoti placitum amplectitur, quia Eua sta tim amissa gratia post peccatum ,
non continuo amisit Iustitia in .
sensit inobedientiam , sed amisit illam quando peccauit Adamus, cui fuit donata ratione totius naturae a dicit enim textus; edissct aper os fuisse oculos eorum oci arto probatur , quia Iustitia originalis erat habitus rectificans homine in ordine ad Deum
finem naturalem: gratia vero rectificans illum in ordine ad supernaturalem finem ; ergo nolo erat idem habitus. Antecedens patet: nam ut optime docet noster P. Uega lib. a. de Iustificatione cap. I I. Iustitia originalis data est ad resormandum defectus naturales, & ob id donum naturae censetur , & quae ab ipsa incilicimine fuissent, dicuntur naturalia et nam gratuita ea dumtaxat vocantur , quae perficiebant in , ordine ad supernaturalia, ut gratia & virtutes infusae. Tandem confirmatur, quia Adamus per
poenitentiam recuperauit gratia, non tamen recuperauit Iustitiam
originalem, ergo non sunt idem habitus, sed alius de alius . Legatur prima Disputatio huius tractatus , in qua opulentissime de hac re disputo. Descendamus ad solutionem argumctorii.
320쪽
In statu innocentiae. 29 IAd primum negatur minor, nam Iustitia originalis necessaria est ad rectificandum naturam in suo esse naturali ', gratia vero necessaria est ad esse supernaturale,& ad operationem meritoriam . Ad secundum dico , quod habitus inius in statu innocentiae an- funduntur iuxta conditionem naturae eleuatae suo modo: nam clun rectitudo supernaturalis supponat rectitutiden naturalem , etiam habitus rectificantes
in ordine ad esse supernaturale supponunt habitus rectificantes ad esse naturale,sicut gratia pri- supponit naturam. Ad tertium dico, quod loquendo de supernaturalitate in ordine ad agens,& quantum ad modum , sicut
oculus csco restitutus licet sit sua pernaturaliter, naturalis tam in
se, quam in ordine ad operationem & potentiam passiuam : est tamen supernaturalis quo admodum, quia a nullo agente nisi supernaturali potuit restitui; ita donum gratiae originalis simpliciter erat naturale, & donum naturae secundum se , quia scilicet non attingebat Deum , prout in se est, quam secundum operationem , quia non eleuabat naturam in ordine ad actum meritorium & supdrnaturale, immo etiam erat naturale in ordine ad subiectum , in quo recipiebatur. Doctrinam hanc explicabam Disputatione prima ex doctrina Scoti in a. dst. 29. ubi quia Iustitia originalis non est principium merendi, ut Scotus ipse docet ibidem, computatur inter perfectiones naturales, non autem naturales: quasi vero consequantur necessario naturam Corum ,
quibus exhibentur , vel quod viribus naturae valeant obtineri, sed naturales ; tum quia dicuntur congruere toti naturae, seu
speciei ; tum quia exhibentur in ipsa productione omnium, &singulorum indiuiduorum talis naturae seu speciei. Claram reddet hanc doctrinam id, quod habet Scotus in a. dist. 3. qmest. 9. S. Ad quaestionem m. ubi examinans , an species essentiam Diuinam distincte repraesentans, qua asserit praestitam fuisse omnibus& singulis Angelis in primo instanti creationis ipsorum , dici
debeat naturalis, an supernaturalis, haec habet formalia verba: Et istam speciem repraesentant me sentiam Diuinam intellecIuι An.
gelico , non videtur inconueniens ponere intellectui Angeli inditam
esse a principio ; ita quod licet ipsa non sit naturalis intellectui hoc modo, quod iste intellecZus possit ex