장음표시 사용
361쪽
oui dicunt eam intellexisse eius non ita fuisse sed in tum;vt igno- orationis auctorem fuisse Da- rarit, quod sibi mulier persua- monem , atque id fortasse fuis- debat, esse peccatum . se eius primum peccatum, quod Alii dicunt Euam fuisse se-
loquentem Daemonem audierit. Primum illud repugnat persectae scientiar, qua ante peccatum primi Parentes praediti erant: alterum nec etiam placet, &. videtur pertinere ad fabulas Poetarum . Tertium non placet, nisi commoda aliqua ratione cX-plicetur.
Itaque exi stimaui Daemonem a recto serpente coepjsse coram
Eua curiose cuncta speet. lnte miris se motibus commouere, &ad mansuetudinem ac placabilitatem inducere, ut eam in admi rationem rapuerit: tum varios
edidisse sonos , deinde humanam vocem efformasse ; unde illa peno extra se posita, nor modo non territa est ; sed magnam etiam coepit animo voluptatem. Hoc iudicat Robertus in Genesim, &c. Recte autem Daemon aggressus est f a minam , ut miniis cautam ac prudentem Viro; unde ait Paulus ad Timothraim a. Adam non esseductus , mulier autem fuacia in praeuaricatione fuit. Quibiis vcibis Augustinus I .des ita ita cap. ir. existimat Paulum voluisse significareAdamum
sperauit scientiam Diumam; Adam autem cum sciret id esse falsum , & contra Diuinum prae ceptum, sibi tamen facile poenitentiam pollicebatur.
Petes curiose, cuius esum pomi Deus interri-
fuisse ficum, quod ais r mant Gregorius Naziametentis in Cantica, Theodoretus quaest.28. in Genesim , Isidorus Perusiota apud Lipomanum in Catena Genesis 3. ideo quo Christus Math. a r. maledixit fi-
cui , quod alijs non placet; quod quasi de alia quadam a bore dictum sit; Conserunt fo
lia ficus, ct fecerunt Abi per o
Sed quale tandem pomum fuerit, certum est ut ait Grego. rius Nazian renus loco citato non fuisse prohibitum ; quia aliquid in se immundum contineret; nam Christus dixit:
quod intrat in os , coinquinat hominem . Idem vero Gregorius lib.
362쪽
primorum parentum . 333 lib. r. Philosophiae cap. a. ait de non est verisimile in medio fuisse in eo pomo vim quan- Paraditi hanc arborem noctuamdam i nsitam inferendi cognitio- collocasse. Si plura de hac ira
nem; itaque eius esum Deum, desideras , contule Doctores, prohibuit se , ne homo suae natu. apud quos multas , ne dicam arae imbecillitate cognita tantam infinitas,reperies,vel fabulas, vel rerum corporearum curam gere. speculationes .rct, ut Diuina negligeret : sed hoc videtur repugnare naturae PROPOSITI U VH. plantarum , ut in animis h0- .minum scientiam in generaro In flatu innocentiae fuisset gener possint. Idem lib. a. de creatio- tio cum coitu cum sin asine hominis cap. a o. verba illa delecIatione . interpretans : De omni ligno Paradisi comede, de ligno autem scien- H Raemittimus certum etsi , tiae boni , ct mali ne comedas , oec. t quod in statu innocentiae Hanc legem in duas partes di- foret vera generatio naturalis astribuit; in prima nomine omnis nam necessarium erat compi Ercligni intelligit lignum vitae, quo illud praeceptum a Deo imp Ou- significatur Diuina sapientia , in tum Genes. I. Crescite, multipliqua est omnis sincera , & castata, camini, ct repetete terram ; & ja- voluptas . In secunda prohiberi cet illa multiplicatio indiuiduo- Iignum aliquod contrariae quali- rum pro illo statu non esset ne-tatis; quod tamen & colore & cessaria ad conseruationem spe- voluptatum illecebris serpens ciet humanae, quia saltem ab ex respexit, ut ad eius esum allice- trinseco homo esset immortalis, ret eam. & sic in uno tantum indiuiduo Ambrosius libro de Paradiso posset perpetuo conseruari; ta- cap. 2.existimat in eo pomo fuis- men necessaria erat, & ab au- se vim aliquam naturalem homi- istore naturae intenta propter tres nibus nocivam , atque idcirco rationes. Prima, ad communi- eius esum fuisse hominibus in- candum suam bonitatem plu .iterdictum. Hoc non multum , hiis indiuiduis eiusdem speciei: mihi probatur: nam eadem ra- Secunda ad restaurandam ruitione debuissent prohiberi mul- nam Angelorum ; nam cum plura alia , aliaque venena ; Dein- rimi Angeli peccando de Coelo
363쪽
334 De productione ceciderunt,congruum erat quod tiae esset cum sensuali delecta- pluriim homines generarentur ; tione. Monemus tamen , quod quod in eorum loco in Coelo illa delectatio non esset in illo collocarentur. Tertia ratio est, statu adeo immoderata, nec per- quia omnes a primo Parente de- turbans usum rationis, sicut in bebant contrahere Iustitiam originalem , quod fieri non posset, niti ab ipso descendetent per naturalem generationem . Monemus secundo probabile esse ex Scoto in a distinet. a. quaest. a. quod cum mares , &foeminae haberent vera communia realia, tot essent viri quot foeminae; ita quod numerus Vi
rorum non excederet numerum foeminarum , nec e conuerso:
sed unusquisque haberet propriam uxorem , & vir diutius vivens transita uxore ad statum statu naturae lapsae.
Soli illi, qui nune sunt eleιZi ct praedestinati in juru innocenti uissent nat6 ct nullo modo reprobi damnandi.
consensu Theologorum , quod licet actus Diuini intellectus , & similiter actus Diuinae voluntatis sit unus simplicissi-
beatificum, aliam uxorem non , mus actus ; admittit tamen prio ducet et, nec e contrario uxor ritalcm , & posterioritatem na- diutius vivens marito, alium ma. turae in attingentia obiectorum . ritum non ducerct: cum cni
secundae nuptiae in hoc statu naturae lapsae non sint laudabiles , multo minus essent laudabiles pro illo statu perfectissimo , &ab omni imperfectione libero. Iam probemus nostram Pro ita quod prius natura illi actus
terminantur ad aliqua obiecta ,& posterius ad alia ' etenim in 'primo signo naturae Deus ab aeterno cognouit seipsum I in secundo signo seipsum amore beatifico amauit. In tertio signo positionem ; passio naturalis ne- scientia simplicis intelligentiae, cessario consequens ad coitum cognouit omncs creaturas pos- pro omni statu , debet eum con. sibiles : in quarto signo decreuit comitare: sed eiusmodi cst de- certum ,& determinatum hom lectatio sensibilis respectu coitus num numerum, de Angelorum , carnalis; ergo in statu innocen- quos cognouit possibiles , ordi
364쪽
primorum Parentum . 33 Snare ad gratiam, & gloriam, natis : etenim non decreuit tota negative se habens ad reprobos. maliter totum numerum futur nam per illud decretum non de. rum hominum, nisi postquam terminauit aliquem numerum praevidit lapsum totius generis reproborum fore; nec etiam de- humani. Quod autem ultimo terminauit non fore . In alio loco debuit Deus facere decre-
mum procreare, & ab eo descendere totum genus humanum per naturalem generationem illi, omnibusque ab eo descendentibus Iustitiam originalem promisit; dummodo perseuerarent in obseruatione sui praecepti. In alio posteriori signo decreuit permittere lapsum primi Parentis , & totius generis humani , unde cognoscens ipsum peccaturum, in alio signo decreuit remedia adhibere, ut posset saluari : & postremo decreuit
totum numerum futurorum hominum in toto decursu temporis usque ad extremum diem ;inter hos principaliter intellexit illum determinatum numerumclectorum, quem in quarto fi-gno praedestinauit, & concomitanter alios,quos pro nullo signo positive non elegit, nec posititie exclusit a gloria.
fuisse futuros antequam Deus praevidit,& praecognouit lapsum generis humani , & depcrditio nem innocentiae & Iustitiae origi tum defuturitione hominum in actuali existentia pro aliqua disserentia temporis constat ex hoc , quod ordinate volens
qualis est Deus) primo vult fi nem, & postea media ad illum, inter illa media prius vult , & intendit illa , quae sunt prOX
miora ; & posterius ea , quae sunt remotiora a fine, & quae
prius in executione ponuntur zscut enim illud, quod est primum in ratione, est ultimum in
executione ; sic illud, quod est
primum in executione , debet esse ultimum in intentione : ac
inter illa, quae Deus exequitur in tota serie , & ordine praedestinationis, & ordinationis hominum ad gloriarm primum est, dare illis actualem existentiam prius enim debent actualiter existere, quam possint recipere actualiter media ad finem cons quendum ergo in illa serie prae. destinationis , & ordinationis hominum ad gloriam; ultimum, quod debuerit Deus decernere,& determinare,erat suturitio ho. minum in actuali existentia . Iam
365쪽
336 De prsdocti ne Iam ergo probemus nostram illi soli, qui nunc nati sunt ele-
Propositionem , quae docebat isti , potuissent esse de numero solos illos , qui nunc sunt clem electorum a Deo determinato, ac praedestinati; in statu innocent ae nascituros , & nullo pacto reprobos damnandos . Propositio nostra est Scoti in a. distinet 2 o. quaest.2. Probatur auctoritate D. Gregorij in Moralibus lib. . cap. a a. in fine, ubi nostram Propositionem clarissimis terminis docet. Probatur secundo , quia ex supra notatis Deus ante prae uisionem peccati primi Parentis , ac lapsus totius generis humani determinauit
certum numerum elactorum,qui necessario esset complendus in , statu innocentiae ; cum decretum Dei fuerit efficax , & in fallibile , & soli illi essent nati, qui de illo numero futuri essent, quia nullus reprobus in illo statu nasceretur 1 sed illi so. ii, qui nunc nati sunt clecti, potuissent esse de illo numero ;ergo illi soli in statu innocentiae fuissent nati, & non illi qui nunc sunt reprobi; sed qui nunc nati sunt reprobi , nequissent esse de illo numero nam licet quilibet reprobus in particulari non necessario habeat, lubdmereatur excludi a numero electorum ; habet tamen quod illud infallibiliter mereatur ergo ac proinde illi soli in statu inno.
centiae essent nati. Sit altera ratio : DeuS non
decreuit illos futuros, qui nunc reprobi sunt, nisi postquam prae uidit lapsum generis humani ;& tunc decreuit illos futuros, ut si non cooperarentur cum au. xiiijs , in eis manifestaretur Iustitia punitiua, ergo, &c. Item in statu innocentiae non essent nati plures homines, quam forent necessarij ad complendum numerum electorum a Deo determinatum t sed soli illi, qui nunc nati sunt electi forent sus.ficientes ad complendum illum numerum , & plures non requirerentur; ergo soli illi essent nati , & nullo modo reprobi . Oppones ; in statu innocentiae sicut nati essent homines, qui nunc nati sunt electi, ita &eorum Patres necessario essent nati : sed Patres , ex quibus generantur multi electi, sunt rc. probi ; ergo in illo statu essent etiam reprobi , & non electitantiam . Respondetur distinguendo maiorem; pro illo essent nati alii Patres eorum, qui nunc nati sunt electi : concedo
366쪽
primorum parentum: . 337 maiorem, nati essent Patres re- pleant, illi soli nati essent, sed
probi, ex quibus nunc generan- Deus non praefiniuit n um eru nia, tur ; nego maiorem et illi enim praedestinatorum ante prae uisione electi, qui nunc nati sunt ex re- lapsus primorum Par entu ; ergo probis,in statu in nocetiae ab alijs in statu innocentiae non tantum electis nati essent, & non ab ijs- electi essent nati. Minor proba-dem numero Patribus, ex qui- tur, praedestinatio fuit facta ex massa naturae humanae iam corruptae per peccatum originale
I. cap. 9. Nonne habeι potesalembus nunc gcnerantur; nec hoc est in conueniens et docuimus enim
in Physica , quod causa secunda
sua,nec sese determinat ad hunc figulus luit ex eadem massa facere
numero effectum; quin immo il- aliud quoddam vas in honorem is , tum determinantur a solo Deo,& proinde ide numero effectus, qui producitur ab una causa, potuit produci ab alia eiusdem rationis : nam Deus potuit aliam causam aci illum numero effectu potius, quam ad alium determi nare; & per consequens posset
efficere, quod iidem electi qui
nunc sunt nati ex reprobis, in statu innocentiae nascerentur eκ electi S.
Oppones secuno . Ex hoc dicimus, quod in statu innocentiae
ement nati soli illi, qui nunc sunt electi; quia Deus praefiniuit, ac
praedeterminauit numerum praedestinatorum ante praeuisionem lapsus primorum Parentum, ac totius generis humani: & clam ille numerus esset tantum futurus in gloria , & illi tantum qui
nunc nati sunt clecti illam adim- aliud in contumeliam ergo praedestinatio no fuit facta ante prse uisionem lapsus primorum Pare-
Deo praefinitus; Concessa maiori, negatur minor; ad probationem distinguo antecedes: praedestinatio fuit facta ex massa naturae hir.
manae iam corruptae,quo ad excicutionem concedo antecedens , quo ad intentionem nego antecedens; & hoc est, quod Apostolus loco citato intendit. Ad pleniorem intelligentiam aduertendum est, quod praedestinatio quo ad intentionem est illud deocretum a Deo factum in quarto signo a nobis supra assignato a te prae uisionem peccati primi Par tis; quo scilicet praedeterminauit
certum numerum hominum futurorum in gloria , non determinando hunc , aut illum determi-V ii natu
367쪽
333 m productione nate ,& in particulari suturum nam ibidem inquirit; an filii ex
de tali numero : unde h*c praedestinatio fuit facta ante praeuiissionem lapsus primi Parentis, &totius generis humani; praedestinatio autem quo ad executione est ista , qua Deus ordinauit, &elegit hunc , & illum in particu lari ad gloriam , & ad essendum denumero illius, quae prius prS determinauit futurum in gloria haec autem praedestinatio fuit facta ex malia iam naturae corruptae, quia postquam Deus priuidit lapsu in generis humani, &decreuit adhibere remedia, &hominibus tribuere auxilia , ut saluarentur; respexit ad eorum opera, & elegit , ac praedestinauit ad gloriam hunc, & illum in particulari, quem praesciuit cooperaturum cum auxilijs, & finaliter perseueraturum in gra
Primi Parentes habuerunt species
infusas rerum naturalium in et maer ali, seu quoad ea.
otum dat Scotus Propositioni in a. dist. ao. quaest. S. primis Paretibus naturaliter nascituri in statu innocentiae crevis.sent in corpore, & scientia sicut modo : si autem non supponeret primos Parentes habuisse perfectam magnitudinem corporis, ac rerum naturalium co nitionem,& per consequens infusas earum species, sine quibus scientia infusa haberi non potest; frustra inquireret , an eas habuissent filij ab eis nascituri, nam tamquam certum deberet supponere filios non futuros in illo statu praesectiores primis Parentibus . Eade Propsitio colligitur ex code Scoto dist. 3. qu st. I I. ubi asserit Angelos habuisse species infusias re. rum omnium intelligibilium, seu
cocreatas; rationes,quibus docet
congruit fu isse Angelos accepisse species rerum omnium intelli. gibilium concreatas; conuincunt congruum fui sie primos Parentes habuisse illas. Probatur igitur nostra Propositio: scientia infusa non habetur nisi per species infusas, sed primi Parciates habuissent scientiam in. fusam rerum naturalium quo ad earum essentias , & quid ditates genericas, & specificas; ergo habuerunt species infusas earum 'Probatur illa maior: nam ipsae species intelligibies infusae rei usunt
368쪽
primorum Pararium. 339 sunt ipsa scientia 'infusa habitu a- sequens primi Parentes habuelis,quia scientia seu cognitio ha- runt scientiam, & species in fusas bitualis nil aliud est, quam qua- rerum naturalium quo ad eorum litas intellectui adhaerens,& con- essentias , & quidditates generistituens ipsum in actu primo prutentem actualiter cognoscere ob tectum, seu habere cognitionem
de illo, sed species intelligibiles, infusς sunt qualitates intellectus
adlisrentes,& ipsum constituentes in actu primo potentem habere cognitionem actualem de
illis obiectis quoru sunt species; ergo sine specibus infusis nequit haberi scientia infusa. Minor prioris syllogismi probatur ex capiteis. Ecclesiastici, ubi de primis Parentibus asseritur Deum illos scientiam impleuisse : probatur
etiam ex cap. 2. Genesis, ubi nar ratur Adamum omnibus animata. tibus terrae, & uniuersis volatilibus Coeli congrua suis naturis nomina imposuisse ; quod fieri non posset; nisi haberet cognitionem , di scientiam de illoruin naturis , & quidditatibus: sed iula scientia non erat acquisita, siquidem animantibus nomina imposuit prima die,qua fuit crea. tus, antequam fuit a Paradiso expulsus. Nec est credibile, quod in tam breui spatio tempo. ris possit acquiri scientia de illis; ergo illa scientia erat insula,&cum ipso concreata , est per corr.cas , & specificas . Oppones primo ex tertio Genesis ; ubi dicitur de primis Parentibus,post clam fructuis prohibiti aperti sunt oculi amboru , quod nihil aliud est, quam dice. re eorum intellectus fuisse illuminatos ad cognoscendum ea squar prius ipsis fuerunt ignota ἔnam ibidem non est sermo de oculis corporis cum non fuerint primi Parentes procreati caeci sed de oculis mentis , nempe in.tellectus; ergo aliqua fuerunt ipsis ignota in statu innocentiar, &proinde non habuerunt scientia
infusam omnium rerum naturalium . Concesso antecedento ,
negatur consequentia : quippe verba sacrae Scripturs solum insi. nuant apertos fuisse oculos primorum Parentum ; hoc est illuminatos fuisse eorum intellectus ad cognossendum turpitudinem peccati ab ipsis comissi in particulari, quam licet antea non co.
gnouerint: tamen inde non consequitur , quod non habuerint scientiam, & cognitionem infusam omnium rerum naturalita in quo ad earum essentias,& ouid
ditates genericas , & specificas;
369쪽
3 o preductione nam licEt non habuerint in statu diu Adam perseruauit in innoce.
innocentiae cognitionem prattica
illius peccati in particulari eiusque turpitudinis , habuerunt tamen scientiam peccati in communi,& quoad eius rationes genericas , & specificas, sicut &aliarum rerum naturalium.
Replicabis; Adamo dictum est a Domino Gen. 3.post pecatum: Ecce Adam quasi υnus ex nobis factus es, sciens bonum, o malum oc. ergo ante peccatum nullo modo habuit cognitione ma-Ii . Negatur consequentia ; nam ibi Deus locutus est ironice tantum , reprehendens Adam.
Obiicies secundo; Deus increpans Adam se abscondentem eo, quod nudus esset, dixit : Quis indicauit tibi, quod nudus es ergo ante peccatum Adam sua nuditat cm veluti paruulis ignorabat , & consequenter non habuit scientiam infusam omnium
rerum naturalium. Negatur consequentia: nam Adam ante peccatum cognouit se fuisse nudum, nec verba scripturae indicat post Peccatum tantum, & non ante cognouisse suam nuditatem , sed solum significant non concepisse verecundiam de sua nuditato ,
nisi post peccatum: in statu enim
innocetiar cum nulla esset verecundia homines esse nudos,qua,tia, nullam habuit, nec cognouit de illa verecundiam; hinc verba Scripturae nihil aliud significant, quam quod Adam non aliunde fuit, quod verecundiam concepisset de sua nuditate,nisi ex hoc quod trasgressus Diuinum prς-ceptum coincedendo fructum , quem Deus ei praeceperat, ne
Oppones tertio; serpens deceit Euam promissione scientiaroni & mali dicens: Eritissicut Dir frientes bonum , O malum M. Sed si Eua habuisset rerum naturalium scientiam non fuisset decepta ex illius promissione, quia cognosceret se iam illam habere;
ergo primi Parentes non habuerunt scietiam infusam rerum naturalium. Respondetur Euam nofuisse deceptam ex promissione scientiae naturalis, quam iam habebat; sed alicuius scientiae alterius ordinis, quam credebat serpentem posse sibi dare. Oppones quarto : Adamus
non imposuit nomina astris,nam hoc soli Deo reseruatum credimus iuxta illud Psalmi 1 6. Qui
numerat multitudinem stilarum , o omnibus eis nomina vocat; ergo inde clare colligitur Adamo neu liquam communicata esset cognitionem astrorum, quippe tunc
370쪽
primorum parentum . Dreis nomina imposuisset. Debi- fientia , Ut sciam di positiones omlis est, & Spurius hic discursus, bis Terrarum, o Virtutes elemen- unde & si ex eo , quod Proto- parens imposuerit animalibus nomina, dcducatur eum habuisse eorumdem cognitionem nam valet tamen) Astris nomina non non imposuit ; ergo illa minime nouit. Primo quia utique potuit illa cognoscere, & eis nomina non imposuisse; quia iam is antea nomina habuerunt a Deo imposita. Item Christus eis nomina minime imposuit; cum tamen eorum notitiam .habuerit: nec est verum cognitionem Astrorum esse propriam solius Dei; ita quod nequiverit a Deo comamu mcari Adamo,ctim talis scien. tia fuerit communicata Salomoni , ut legitur Sapientiar 7. Psed dii mihi horum , qua sunt verae torum , M. Hinc colligo , quod rationabiliter astrorum scientia debuit communicari Adamo in ,
illo Delicissimo innocentiae statu; erit enim Magister , & caput trutius humanae propaginis. Minus nocent nobis verba illa de Salomone dicta . Regum: Dedi Dίico apiens, & intelligens taliter; ut nullus ante te similis tui fuerit , nec post te smilis tui fuerit surrecturus. Intelliguntur quiPpe haec verba de hominibus panisticularibus , non uniuersalibus; quo in sensu poterat dici homo
uniuersalis Adam, clam cunctorum hominum foret caput. M - .mento talem cognitionem fuisse communicatam Christo.