장음표시 사용
71쪽
Iustitia origisalis 3Ifione praecepti pro poena infli- nec immediatε Deum denegaregenda , & non minus bonum quam malum Adami, eiusque posterorum rsepiciens; Vt propterea exhibitis illis omnibus necessariis ad recte operandum,& conseruandam per conseques
fuit bonum & malum z bonum, ex libera obseruatione praecepti; malum vero, ex libera trangressione illius .
Posita igitur a Deo lex illa, etiamsi statuta & lata fuerit omnino independenter a libero Adami consensu sicut multum probabile tenendum est vel ex hoc etiam honestissima fuit, quia
per eam veluti utrique fortunae; ea tamen lege subdebatur Adam , ut huiusmodi subiectio acceptis prius a Deo omnibus necessario requisitis ad originalis innocentiae conseruationem, libertati subderetur ipsius in recte vel inordinate operandum :& quia aversus a Deo , &conuersus ad creaturam transgredi maluit , quam seruare praeceptum impositum ; inde factum tuit, ut libere sibi & eius posteris amiserit a Deo acceptam in
Hinc sequitur , nec absolute adultis posteris Adam speciale auxilium illud, quod necessarium fuisset illis ad retinendam
adtualem innocentiam: sed omnino conditionate, posita videlicet in esse prius conditione e , libero videlicet demerito praeuaricationis Adae;omnino etiam mediate praeeunte videlicet, &mediate eodem Adami dcinerito . Neutiquam igitur actualis
innocentiae amisso dici potest in . adultis posteris Adam absolute infallibilis, & necessaria , si denegatio memorati auxilij non est ex aliquo absoluto Dei decreto; sed conditionato dumtaxat,idest ex decreto, & lege cum praedicta conditione connexionem
claudente, & ex ipsius positione vim suam , suamque executionem habente.
subsisteret, nedum in amissione primaevae innocentiae actualis; verum etiam & in subsequentibus actibus peccaminosis , passina dicerentur absolute necess-tari ad peccandum . Quia quandoque Deus in poena praecedentis peccati, denegat peccatori auxilium effrax ad vitandum aliud peccatum : nullatenus dici potest lex inferens necessita
72쪽
De naturastem tollentem rationem meriti,
vel demeriti ab actibus humanis illa; quae ut suum sortiatur eisectum in praemiando, vel puniendo supponit, & connotat tanquam necessariam conditionem , liberam humani arbitrii
Quo fit, ut denegatio effracis auxilii ad vincendam gra
si in poenam sit praecedentis peccati ; neutiquam eam pbnit in , actu peccaminoso necessitatem, quae tollat ab eo rationem demeriti et quia in potestate sua fuit, dum in gratia existebat, bene uti auxilio et quod in fallibiliter tune praestabitur ipsi a
Deo; cum non appareat, cur homini iusto in quo non supponitur, nec supponi potest mortale demeritum deneget Deus necessaria auxilia ad vincendam
tem, & licet denegato huiusmodi auxilio, sequatur lapsus in , ' Peccatum; ea tamen infallibilitas, & necessitas non est in fallibilitas absoluta tollens de medio rationem demeriti ab actu peccaminoso, sed conditionata dumtaxat, seu infallibilitas, &necessitas non consequentis,quae aufert necessariam libertatem ad
merendum, sed consequentiae, quae nullatenus praeiudicat eidelibertati, quam actus peccaminosus, ut formaliter talis includit .
Ex di ctis patet Andream di Uegha fuisse deceptum in eo, quod conceperit legem illam, quam impugnat, legem fuisse
absolutam ex absoluto Dei beneplacito procedente omni P nitus eliminata ex parte humani arbitrij conditione; vel si aliqua subintellexit cum illa conditionem, trepidabit timore, ubi nullus penitus aderat timor. Si carentia originalis Iustitiae in paruulis, & amisso actualis innocentiae in adultis nullam inuolueret connexionem cum libera
primi hominis actione et sed reperiretur Iustitiae carentia in illis, & amisso innocentiae in istis, ex absoluto dumtaxat Diuinae voluntatis decreto; quo pacto illis carentia, & istis amissio posset ad demeritum imputari Qua ratione posset Deus exigere a nobis innocentiam,nisi esset debita nobis ; & quomodo esse posset debita nobis, nisi accepissemus eam a Deo:& quo pacto accipere potuissemus illa a Deo,nisi Deus ipse liberctae liberaliter exhibuisset nobis ipsaΘDono
73쪽
Iustitia originalis. 39Dono igitur dedit illam Deus dum pacti cum Adamo initi pro- Adamo , & in Adamo posteris latam. Hac facta , & absoluta
eius. Accepit enim Adamus,& Adamo accipiente, etiam pO- steri ut moraliter contenti in ipso acceperunt eam in illo; &Adamo illam amittente , etiam
posteri amiserunt in ipso. Ex eo igitur , quod Deus dedit illam Adam , & in Adamo posteris ipsius; & ex eo insuper, quod Α- damus eam accepit, & posteri in ipso, & Adam,ac posteri contraxerunt debitum habendi originalem Iustitiam, quod debitum fuit materiale actualis in Adam , & originalis Iustitiae' in posteris , ut Scotus docet in a. Gist. 32.in responsione ad tertium
principale primae quaestionis subiit. A. Et quamuis ex Scoto & datio, & acceptio concurrant ad constituendum in nobis hoc debitum ; magis tamen reuocat illud ad donationem,quam ad a Ceptionem, ut patet ex ipso in Σ. dist. 32.quaest. a.parum sub lit.
D. Facile poterunt haec & alia, quae ibidem docet Scotus subiit. C. obuia fieri Andreae de Ve-glia, & videre per consequens praese m legem a Deo statutam non fuisse absolutam; sed omnino conditionatam, & per mo- aduersus Andream De Veglia digressione, regrediamur nunc ad iterum probandum, quod . Adam utramque amiserit posteris
innocentiam, habiIualem paruulis , originalem videlicet Institiam, δ' actualem adultis.
colligitur ex Tridentino sess. s.in decreto de peccato originali canon. a. ubi definit Adamum perdidisse sibi, & nobis Sanctitatem & Iustitiam, quam a Deo acceperat. Tunc sic,Tridentinum asserit Adamum perdidisse sibi,& nobis Sanctitatem,& Iustitiam ; ergo nedum perdidit nobis habitualem, verum etiam & actualem innocentiam,& Iustitiam: consequentia patet, quia nomine sanctitatis & Iustitiae exprimere voluit, & exprimit utramque innocentiam, de Iustitiam . Nec dicas Sanctitatem, & Iustitiam esse hic nomina synon ima, tum quia nulla penitus apparet ratio, cur Tridentinuin via voluerit his nominibus syno- nimis ; tum quia ratio dictat omnino fuisse in re tam seris
74쪽
o De natura, abstinendum a nominibus syn nimis, idest ab inutili eiusdem rei per diuersa nomina repetitio
Nee etiam dicendum est Tridentinum intellexisse per sanctitatem habitum sanctificantis gra. tiae, & per Iustitiam donum ori in alis Iustitiae: nam & si verum sit originalem Iustitiam significari per alterutrum istorum tantum , quod per san titatem non intelligat Concilium gratiam, sanetificantem conuincitur ex rationibus , quibus supra probauimus per sinctitatem non intel-
Iigi gratiam sanctificantem , .seu
sanctitatem habitualem. Cofirmatur praemissus discursus eκ eodem Concilio sese. 6. cap. I. ubi unico innocentiae nomine comprehendit sanctitatem& Iustitiam , quam sess. .can. a. definit Adam nobis perdidisse , dicens: Primum declarai Sancta Synodus ad iustificarionis doctri-- nam, probe oesiacere intelligendam oportere, Ur v Juisque agnoscat, is fui iur ; quod cum omnes homines in prauaricatione Ada innocentiam perdidissent cyc.Igitur ideest de mente Concilij nos perdidisse sanctitatem Adam , & Iustitiam ac perdidisse in ipso in-n0centiam ; patet, quia idem est
e qauditate de mente Concilii sanctitas &
Iustitia, quam in Adamaim-'simus , & innocentia quam inis ipso perdidimus; ergo idem &nos perdidisse in Adam sanctitatem , & Iustitiam , ac perdidisse
in illo continuationem illius rectitudinis, & Iustitiae tum hab tualis, tum etiam actualis,quam habuissemus in statu innocentis. Consequentia haec patet ex so mali ipsius innocentiae significatione, quae continuationem fundamentaliter dicit illius sanctitatis , rectitudinis, & Iustitiae , in qua persona innocens reperituri: formaliter vero negationem importat interruptionis eiusdem sanctitatis , rectitudinis , & Iustitiae ; penes hoc enim proprie , ut communis Scholasticoru sententia fert , innocentia a potentia distinguitur , quod illa negationem: haec vero affirmationem interruptionis inuoluit; innocentiae igitur statum , hoc est continuationem rectitudinis , in qua tunc constituti fuissemus , ami simus in Adam : statum inquam innocentiae habitualis omnes ,&singuli non peruenientes ad W- sum rationis; statum vero innocentiae actualis , etiam omnes,&singuli adulti. Hinc aduertendum est , quod
75쪽
huiusmodi statuet innocentiae ne- & Iustitiam , quam sese. S. ean.a. . dum includit memoratam recti- asserit Adam nobis perdidisso.
tudinis continuationem; verum etiam & infallibilitatem continuationis, quia ex eo quod Scotus in a. dist. ao. quaest.2. docet non alios videlidet homines futuros in statu innocentiar, nisi praedestinatos: sequitur manifeste quod si Adam primam superasset tentationem, ita ut omnes
posteri primam vicissent tenta tionem , alias nati non fuissent
nisi soli, quia nunc sunt electi ;nisi dicere velimus, quod qui
cecidissent , resurrexissent per poenitentiam , & quod per consequens tunc institutum fuisset instrumentu in aliquod mortuorum,quod non videtur perfectio. ni illius status satis consonum,&per consequens sicut si Adam, primam vicisset tentationem,co firmatus fuisset in gratia; ita &cius posteri primam vincentestentationem, statim confirmati fuissent in gratia. Iuxta igitur hanc Scoti sententiam Adamus dum amisit nobis innocentia , sed confirmationem insuper &perseuerantiam in illa. Confirmatur iterum idem discursus ex eodem Tridentino sessi6.cap. 7. ubi solo nomine Iu-
sitiς comprehendit Sanctitatem, Et licet Concilium explicite loquatur ibi de Iustitia, quae datur suscipientibus Sacramentum Baptismatis; loquitur tamen de ea,
tuae quatenus data renatis locolius, quam sibi, & nobis perdidit Adam; ergo loquitur draea ut similitudinem habent cum illa , quam sibi & nobis perdidit Adam. Similitudinem inquam) in ijs, quae formalem
ipsarum rationem non varient; ergo loquitur de ea, ut repraesentante illam in hoc, quod si Iustitia quam accipiunt , qui sacro fonte Baptismatis mundantur , habitualem, & actualem simul importare debet innocentiam : ita etiam actualem, & habitualem importare debet ea squam sibi, & nobis amisit Adain. Prima consequentia patet ; quia si nullam haberent inter se similitudinem , non appareret quo pacto Iustitia Baptismatis daretur renatis loco illius Iustitiae, quam sibi & nobis perdidit Adam. Secunda consequentia etiam patet , quia ex eouod Iustitia Baptismatis signicet, seu repraesentet Iustitiam j, quam amisimus in Adam, quantum ad hoc , quod sit actualis ,
76쪽
vel habitualis, aut utrumquo praestandam erc. Tune sic: Adul- non variat rationes formales ip- ti utramque accipiunt in susce- fatum : sed baptismalis Iustitia , ptione Baptismatis Iustitiam ha- in adultis suscipientibus Baptis- bitualem , & actualem ; ergo mum dicit simul utramque Iu- baptismalis Iustitia in adultis sustitiam, & habitualem, & actualem; ergo etiam Iu ilitia, quam
in Adam amisimus , utram quo importat innocentiam habitua- Iem, &actualem . Consequentia patet per declaratam similitudinis rationem , quam illa
fundat ad istam . Minor subsumpta non erit probatu difficilis, si aduerterimus quod manifeste Concilium in citato loco sese. 6. cap. 7. loquitur de Iustitia, quam in susceptione Baptismi accipiunt adulti , ut cui denter ex eadem sessione cap. s. ubi Concilium lige habet formalia verba. Declarat praeterea usus iust carionis exordium in adultis perChri- .sum Iesum, praeueniente gratia sumendum esse. Et prosequitur ibi doctrinam de i plorum vocatione & conuersione, libera assertione, & cooperatione; & cap.6. ad loneum de libera eorumdem
dispositione ad gratiam iustiti cationis, & in ipso cap.7. inquit; Hanc sidem aute Baptismi Sacramentum ex Apostolorum traditione,
thecumeni ab Ecclesia petunt , cum peium sidem, vitam auream scipientibus Baptisma,utramque
simul importat Iustitiam habitualem , & actualem . Consequentia patet, antecedens probatur ; sed antequam probetur, Operae pretium erit referre hic verba Concilij cx cap.7. videlicet : Itaque veram ct Chrisianam iustitiam accipientes eam , seu primam stolam pro illa , quam Adam sua inobedientia sibi, er nobis flem didit , per Chrsum Iesam illis donatam ; candidam ct immaculatam iubentur statim renatι conseruare , Ut eam perferant ante Tribunal Domini nostri Iesu Chrisi,
Duo in hisce verbis pro clariori praemissi antecedentis probatione, sese nobis offerunt notanda. Primum est, quod quamuis Concilium loquatur hic de habituali iustitia, quam adulti accipiunt in susceptione Baptismatis , ut manifeste colligitur
tum ex participio accipientes tum ex nominibus primam stolam ) tum etiam ex adiecti uis candidam & immaculatam quae omnia inhaerentem significant lia. bitum;
77쪽
Iustitia H alii . υbitum; nihilomitas de actuali uelatis de promi Gg, Gunae I
etiam iustitia loquitur: adultus stitiae timorem propter peccatum enim rite ac recte suscipiens Ba- ad Dei misericordiam consid ptismum, nedum habitualiter; randam, conuersio in spem fiduo verum & actualiter ossicitur iu- ciamque propitionem a Deo o
ri tinendam, eiusdem Dei tanquam Pro cuius clariori intelligenis totius fontis dilectio, peccato-tia notandum est secundum , rum odium, ac detestatio, su-
uod iustificatio ex parte solius scipiendi Baptismum , nouam subiecti, idest adulti Baptismum vitam inchoandi, ac Diuina ce- suscipientis duo necessario dicit mum mandata seruandi proposi-
in ipso : alterum in genere cau xum ' , . , is materialis, alterum vero in , Posteriora vero , quae ad tu maenere causae formalis; vel po- ficationis perfectionem attinent , litis alterum ut praeuiam dispo- sunt peccatorum remis io ,- sitionem ad iustificationem ip- tisfactio, & renouatio interiorissam , alterum autem ut perfe- hominis per voluntariam sv lce-ctionem eiusdem . Dispositio ptionem gratiae & donorum, &α non est quid simplex; sed mul- Ex his nunc manifeste lique-tiplex quoddam ex nonnullis scit, quod quamuis Christiana adulti diuersae rationis actibus iustitia,quam adulti in lutceptio. constitutum . Perfectio item est ne Banismi accipiunt ex princi-Quid multiplex,ex diuersis etiam pallori sui signi ficato formalem rationibus entis integratum: eata importet iustificationis perfectio. uuae ad dispositionis constitutio- nemi remissionem scilicet peccanem concurrunt Trident. sess6. torum, interioris hominis sanctia enumerat; quae vero perfecti ficationem, & renouationem pernem absoluuntdequenti capitulo voluntariam susceptionem gratiet declarat. & donorum : in suo tamen adaeia Priora , quae dispositionem, quato & extenso conceptu spe concernunt, sunt post excitandi, ctata, memoratam etiam ex Tri-& adiuuandi gratiae auxilium in dentino depromptam disipositio- adultis;fidei videlicet conceptio nem enumeratorum actuum mul ex auditu,libera motio in Deum, tiplicitatem integram necessario libera item assentio diuinitiis re- includit i quia necessario vi cxF a Tri-
78쪽
Tridentini doctrina obscure col- ni activitate absolui, Tridentiligitur,necessariam habet in aduL num etiam eodem cap. 7. usumto suscipiente Baptismum eius- nomine susceptionis, quae ad re- modi cum dispositione iustifica- ceptionis magis quam accepti tionem, ad quam est. nis nomen accedat , nedum timi His praemissis facili negotio buit ipsi activitatem ; verum probatur nunc minor superius etiam & Iibertatem, dum inquit: subsumpta tali pacto: Christia- Hanc dispositionem, seu praepar na iustitia, uti de ea loquitur lionem iustificatisi a consequitur , I ridentinum ubi supra, utram- quae non obola peccatorum remissio, que importat & habitualem, & sed sanctificatio, o renouatis int actualem iustitiam, ergo adultus rioris hominis per voluntariam δε- homo utramque accipit in su sce- sceptionem gratiae or donorum , circ. ptione Baptilinatis, iustitiam ha- En quam diserte Concilium tri-hitualem, & actualem. Ante- buat susceptioni gratiae , & do-ccdens & consequentia patent norum in iustificatione adulti in ex dietis et nec te moueat partici- Baptismo libertatem, diem ass pium illud accipientes quoTri- rit illam esse voluntariam ; quae dentinum utitur dicens et Itaque tamen libertas necessario in wram ct Christianam iustitiam, uitate radicatur. Quid illo, &accipientes, M. quod passionem participatio ipsi recipiens) acti- dumtaxat praeseferre, & solius uitatem , ac libertatem tribuit per consequens habitualis gra- Tridentinum sess 6. cap. II. dum tiae seu iustitiae, quae proprie re- ait : Declarans praeterea usus -- cipi dicitur, inductionem signi- ρ cationis exordium in adultis afica re videtur: nam praeterquam Dei per Chrasum Iesum praeueniem
quod ex propria ipsarum signifi- te gratia sumendum esse, hoc es abcatione non paruum intercedit eius vocatione , qua nullis eorum inter verbum accipere,& ver- exissentibus meritis vocantur, ut bum recipere dissidium ; cum qui per peccata a Deo aures erans hoc solam videatur dicere passi- per eius excitatisxem , atque uitatem , illud vero econtra vel adlauanum gratiam ad conuerte
solam importare activitatem, vel dam se ad suam ipsorum ius ca- si passivitatem aliquam includit, tionem eidem gratiae libere Ou- nunquam tamen poterit ab Oin nodo, se cooperando desponantur ;
79쪽
ustitis originalis ita mi iuuente Deo cor hominis per libertas in homine Spiritus dian. Spiritus Sancti illuminatiouem , nec isti inspirationem recipiente po- homo ipse nihil omnino agat inspi- test. Pro exacta ad praemi Tim rationem illam recipiens, quippequi instantiam responsione , sit. illam , ct abdicere potes , nec tamen fine gratia Dei mouere se ad iusitiam coram illo libera sua voluntate
eti tangente Deo cor hominis per
Vamuis variae sint SchoIasticorum sententiae circa modum, quo ponitur Spiritus Sancti illuminationem, nec in se prima Spiritus Sancti illu- homo ipse nihil omnino agat inspi-- minatio in intellectu humano; rationem illam recipiens , erc. Sta- cum alii dicant produci in ipso atim tibi elucescit Concilium tri- solo Deo, mere passive se habe huere homini recipienti Spiritus te intellectu: a qua sententia non Sancti inspirationem , activita- abhorrent Scotistae, qui Praece-tem in eandem inspirationem . ptoris doctrinae inhaerentes ii Et si expendas, quae immediate a.distinct.9.quaest. I. & a. per i sequuntur, videlicet et 2uippe tum, sustinent actum vitalem produci posse in potentia vitali a solo principio extrinseco , nedum increato; sed etiam crea-
qui illam , ct abjcere potes, nec tamen sine gratia Dei mouere Ioad Iustitiam coram illo liberaetoluntateposset, M.Statim etiam occurret tibi Concilium Tridei, a potentia intellectivas,eo tamentinum eidem homini recipienti hinc inde intercedente dissidio, Spiritus Samni inspirationem li- vlisit a Deo omnino intellect bertatem. tiam potentiam praeueniento, Dices , quomodo potest dari & illuminationem incipiente; a libertas , ubi nulla est activitas ; potentia vero ut Diuinae actioni,& quomodo excogitari activitas, & cooperationi coagente,& co ubi est sola passultas Recipere, perante. ut formaliter recipere est , nil omnino nihiIominus ampla aliud penitus importat quam , istenda est secunda haec explici pati, ergo nulla penitus excogi- ra sententia , tanquam ea, si tari activitas, & multo minus magis consentanea est praemi
80쪽
doctrinae Concilij tribuentis ii mini a Deo per Spiritus Sancti
illuminationem, praeuento respectu receptae illuminationis actiuitatem. Et quamuis Tridentinum sessi 6. cap. s. declaret, &poceat praeuenientem gratiam vocationis dari peccatoribus' a
Deo vocatis, nullis eorum existentibus meritis: haec tamen meritorum exclusio longe omnino diuersa est ab activitatis exclusione , optime siquidem huic Concilij do trinae cohaeret, quod
peccator Diuina vocationis, gratia pranientus Omnia penitus excludat a se merita respectu illius,& quod non omnem excludat activitatem ; quia aetiuitas iraec, quam ea lege , & ratione ponimus subordinatam activitati, &influentiae primi efficientis, ut nullo modo erumpat, & erumpere possit in ordine , nisi prius prioritate a quo, non autem in quo erumpat in ordine suo primum efficiens: nullatenus praeiudicat illi prini eniendi rationi, quam vocationis ratio primo prima formaliter inuoluit; quia semper illaesa , &inuiolata perseuerat in ea praeuentio, si peccatoris hominis activitas, & ut in
actionem erumptura, & erum-dens omnino ab ipsa praeuenitur. st quiddilate Maximum tamen inferret illi praeiudicium quaeuis umbra m ritorum in peccatore vocando existens, quia tunc nec gratia illa esset gratia, si ex meritis; nec diceretur praeuenire peccatorem,
sed praeueniri potius ab ipsus
Aduertendum est etiam,quod potentia vitalis est productiva actus vitalis; est receptiua illius,& formaliter operativa per illum . Istorum ordo in potentia .vitali ex ipsa ordinatorum rati ne liquescit, nequit enim intelligi potentia recipiens actum, ni-
.si pra intelligatur producens illum ; & nequit intelligi operans per illum, hoc est vitaliter tendens per eum in obiectum, di percipiens illud , nisi prae intelligatur recipiens actum productum . Et quamuis productio ,
receptio , & operatio in uno &eodem instanti temporis contingant; necessario tamen admi tendus est inter ipsas, ordo na
Exercet potentia vitalis vitalitatem in productione actus , in receptione actus producti, & in operatione per actum productum , ac receptum et sed nomexercet in omnibus activitatem , quia & si proprie exerceat eam in