Aloysii L. B. a Locella Tria tentamina ad illustrandas leges 12. tabularum

191쪽

furtivo solum tigno, hoc est, de eo, quod quis sciens alienum esse, sine domini voluntate iunxit, an potiuS simul de eo lex sensurit, quod bona

fide iunctum sit, quodque suum quis esse putabat. Equidem DCile rem

eX pediri censeo, si de tribus casibus intelligatur : scilicet cum de duobus dictis, tum etiam de eo casu, quo quis tignum ab alio subreptum, ignorans aedificio suo iunxit: idque ob eam rationem, quod sit tignum apud

FRANC. HOTOMANNUS Antiquit. Rom. III. Pag. 465. Edit. Uud Eusath. Vignon I6oo. de tigno surtivo et non furtivo imgem intelligit. At cuIACIus de furtivo solum tigno intelligendam esse monet pluribus locis. Vide eius expositionem ad Tit. D. ad exhiben um ρμ. 6I3. tom. VII. et Purariti. in lib. XLVIl. D. tit. II. Pag. 865. tom. I. Dit. Neap. fol. I aa. Eum sequitur quoque V IN C. GRAVI NA Orig. tu . emu-54. - a I 4,

192쪽

eum inventum fuerit, id furti conacepti genus est. Ρorro in his casibus discrimen hoc intercedit, ut qui mala fide iunxit praeter dupli

poenam, ad ipsum etiam, rei pretium, actione rei vindicationis conveniatur: 7 9 contra ea, qui bona fide

iun Ita CUI AC IUS et GR A VINA M . it. Hic tamen in eo falli videtur, quod acti. onem ex XII. tabulis hoc tantum casu conia cessam fuisse arbitratur. Ceterum, surtum concePtum dicitur, quando reS furti Ua, iis lemni ritu per lancem et licium quaesita, et apud aliquem, qui licet fur non sit, rem tamen furtivam ella sciverit, inventa est. 4. I. de obite . quae ex delici L. 8. C. ex quib. ca . Vide ABR. wIELINGII DM- trib. de sur. Per lan . et lic. Μιγ ς. III 9. Hoc nimirum indicat ULPI Nus in L. I. a. D. de tigno i icto his verbis: non enim Ila eum to ινenImus, qrtari ρυHentem , sed ita, quasi dolo malo fecerit, quo minus J3 Iideat. Enimvero, quum actionem ad exhibendum dandam esse ait, quae Praepa- . ratoria est rei vindicationis, recte, meo

193쪽

iunxit, in duplum solum, subaudito

rei pretio, condemnetur; aequum enim est eum solvere, non modo quanti tignum est, Verum etiam quanti domino interest, siquidem suas forsan aedes vineasve fulcire voluiLset: 'o cumque in eo quod cuiuΩ que interest probando aC dilucidando multum semper degotii sit, prinpterea lex XII. tabularum, dupli poenam in hoc genere constituisse videtur. Denique qui oblatum sibi M tb

quidem iudicio, cum HOTOMANNO DC. IV. cit. dici potest, hunc Ulpiani locum sic Interpretandum esse; secus enim inutilis foret ad exhibendum actio, quoniam lex III. bularum tignum eximi ac solvi prohibuit Et hoc est procul dubio illud timi

pretium, de quo mentio' fit in L. 98. D. de solui. et liber. s. Vide L. 24. D. de reg. tum L. I I. D.

194쪽

I 8 Ex PLICATIO ALIOR. QVORVND.

tignum furtivum, ignorans, tun Xe- rit, non Videbatur sane in triplum condemnari debere, ut aliaS actione praetoria furti concepti; 'b sed - quoniam eiusmodi tigna sunt inventu facillima, praesertim in vineis legem Decemviralem, quam Proponimus, ad hunc Casum traXere iure- consulti, ita qdidem, ut is, qui haCactione reus erat iudicatus, ab eo

qui obtulit, quidquid per eam domi. no praestiterit, repetere possit. μ' )Illud

desipia praei. HOTOMAN. Disput. de eo quod interes caP. IV. Pag. 29-io Furti concepti suisse tripli poenam iure praetorio; ex legibus vero XII. tabularum eandem quae surti manifesti, docet A GELLIUS NOS Attic. XI, I . Pag.

Disit iroo by Coc e

195쪽

Illud hic singulare est . quod ab eo

qui bona fide tigno alieno usus est, diruto aedificio, aut purgata Vinea demtisque pedamentis illis sive perticis , quae ad tempus Vineis iunguntur , dominus tignum suum, si duplum nondum sit consecutus, per rei vindicationem recipiat; nunquam enim hoc casu dominus esse desinit. Porro, actionis huius fomM et mula.

Vide 3. 29. I. de rem diνis ubi haec habentur: Quod δε aliqua ex causa dirutum At aedis irem , Poterit materiae dominus, s non

fuerit avium iam consecutus , tunc eam νInducare et ad exhibendum de ea re agere. Et L. . .*. II. D. de adquir. rer. Gm. - Nec t

mea ideo is, qui materiae dominus fuit, desineius dominus esse: sed tantisper neque νindicare eam Potes, neque ad exhibendum de ea agere, propter legem X L tubularum, cet. Praeterea huc spectat fragmentum illud ex XII. tabulis apud FZsTu Μ XVII. Pag. 48 I. additum priori fragmento rest tutumque ab

I AC. GOTHOE EDO in hunc modum: TI-

196쪽

mula varia fuit quandoquidem . si

furtivum tignum fuisset furti formula adhibebatur; sin minus, communis illa actionum personaliu1M AIO TE MIHI DARE OPORTERE. b Idem quoque de laesa existimatione dicendum.

GNA. QUANDOQUE. SARPTA. DONE C. DEMTA. ERUNT. VINDICATO. Malim

tamen pro tenuitate mea sic restitui :QUANDOQUE. SARPTA. id est purgata

a. Videatur BARN. BRISSONI Us Deformesis V. pag. 372. Mit. MOgunt. I 649. - Arg. L. 8. C. ex quib caus infam. ConL CUI Ac Ius Puratiti. in lib. XLVII. D. tit. II. Pag. 866. tom. I. Quod si ignorans furtivum tignum iunxit, idque apud eum conceptum sit; non videtur propterea existimationis suae iacturam secisse. Vid. d. L. 8. C. ex quib. caus infam.

197쪽

Explicat legem Decemvir alem de a

ctione de DIs TRAHENDIS RATIONI-aus in duplum.

IIdem Decemviri, qui pupilli vi- .

tam ac bona tutoribus concrediderunt, ' opem quoque tulerunt pupillis adversus perfidiam illorum, duplici tutelae actione prodita. Al-Μ a tera,

i.) Teges hac de re huiusmodi sunt

proditae : PATER. FAMILIAS. UT EI. LEGASSIT. SUPER. PECUNIAE. TUTELAEVE. REI. SUAE. ITA . IUS. EST Oo Et item: SEI. PATERFAMILIAS. INTESTATO. MORITUR. QUOI. IMPUBES. SMUS. HERES. ESCIT. AD GNATUS. PROXIMUS. TUTELAM. NANCITOR. Denique: SEI. FURIOSUS. EXISTAT. AST. OLOE . CV. STO S. NEC. ESCIT. AD GNATO ROM. GENTILIO M QI E. IN. EO. PECUNIAQUE. EisIUS. POTESTAS. ESTO. Vide si placet de his fusus co MMENTATOR Es ad XlLiab. quos in Tent. I. f. m. recensuimus.

198쪽

tera, qua' dolum tutoris fraudulena ter tutelam gerentis coercebant ' altera

Hoc nimirum est jus 'ecti crimen, quod

ex lege XII tabularum descendere, ipse gnoscit IΜPERATOR in pr. I. de μὴ ea. t tor. cui respondet ULPIANUS L. I. 3. a. D. eo L Suspecti autem dicuntur tutorbs, qui vel non ex fide tutelam gerunt, sive dolo malo, sive culpa et negligentia non satisfaciunt ossicio, vel moribus suspici- onem movent. l. s. s. ult. I. de jusse El. rut . 'L 8. D. eod. omnibus autem patebat suspecti tutoris accusatio; unde qua i puolica dicitur in l. 3. I. Q. t. et L. I. g. 6. D. cod. Suspectis hac actione factis, primo omnium administratione tutelae interdicebatur, et interim dabatur curator. L 7. C. eod. Deinde, si vel dolo malo, Vel culpa sua, paxum diligenter tutelam gelslse appare-'Tet, remoUChantur. L. .l. 3. q. la. D. desin

Deli. tu'or. Et quidem, si dolus vel lata culpa intercesserat, cum infamia. L. T. l. I. D. eost. et ε. 6. I. eod. Nonnunquam etiam, si insignis tutoris pelluceret fraus, factum-Ve atrocius, ad Praesectum urbi remittebatur, extra ordinem punienduS. 3. IO. I.

199쪽

altera autem, qua duplum repetebant eius, quod tutores Conturbatis distractisque rationibus, e rebuSpupilli averterant atque subtraXerant; eaque actio DE DISTRAHENDIS RATIONIBUs dicta. Quo minus

Vid. L. a. D. de tui. ET RATIONI

BUS DISTRAHENDIS et util. cur. caias act.

Distrahere autem rationes, est Conturbare et separare rationes; ut distrahere funus in L. s. D. ad leg. LI. Unde dicimus quoi que di rahere cohaerentia , CICER. De ostetis III a. distrahere issem, TACIT. Annis. I, M. Et sBNEcA Dis. II. ait: disrahit arti

mum librorum multitudo. Praeterea notat CUI AC IUS Interpr. ad Rul. Sent. Recepi. II, II. Pag. 4oT. rum I. quum actionem de obstrahendis rationibus dicimus, disrahendus positum esse pro disractis; ut cum dicimus, testamenti iaciendi, litis contestandae, rei iudicandae. Equidem non dubito, inde inprimis famam esse ut tam inusitatum nomen huic actioni tribueretur, quod iure- consulti haec verba, procul dubio, ex ML tabulis desumserint, quod novum non es-

200쪽

I 84 EXPLICATIO ALIO . QVORVNII. .

ferendi sunt, qui duo haec iudicia, non dubitant pro uno habere, turis piterque confundere ac permiscere; quantumvis ea ipsa Digestorum compilatores velut de indu- , stria, quo huiusmodi errorem longiuS removerent, discrevisse videantur. Hinc quoniam in ipsis adeo legibus discrimen fui sis Credimus, vel doctissimi IAC. GoΤHoFREDI vestigia, in recensendis eorum verbis, haut

duri se, nemo tam est in iurisprudentia hospes,

. qui nesciat. - Ex horum numero nominari mere tur FRANC. BALDUINUS Comm. ad XII. tab. leg. caP. XL. Nam qui eum secuti sunt, suis commentariis vix operae pretium secere.

s Quippe in duobus diversis titulis, de hisce actionibus agretur. De priori scilicet titulo X. libri XXVI. de altera vero titulo III. libri XXVII.