장음표시 사용
191쪽
militum suis praedicaverunt et, quanta praedae B. c. faciendae atque in perpetuum sui liberandi facultas daretur, si Romanos castris expulissent, demonStraVerunt. His rebus celeriter magna multitudine peditatus equitatusque coacta ad cnStra Venerunt. Caesar etsi idem, quod superioribus diebus acciderat, 35 Dre Videbat, ut, si essent hosteS plastSi, bulcire defeαted. celeritate periculum effugerent, tamen nactuS equiteScirciter XXX, quos Commius Atrebas, de quo ante dictum eSt, Secum transportaverat, legiones in acie pro caStris constituit. Commisso proelio diutius unostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt ac terga Verterunt. Quos tanto Spatio Secuti, squantum cursu et Viribus emcere potuerunt, complureSex iis occiderunt, deinde omnibus longe lateque aedificiis incensis se in castra receserunt.
Eodem die iugati ab hostibus missi ad Caesarem de 36paee Venerunt. HiS CaeSar numerum aobsidum, quem ante imperaVerat, duplicavit eosque in continentem adduci iussit, quod propinqua die aequinoctii infirmis navibus hiemi navi
Ipse idoneam tempestatem nanctus paulo p08t mediam 3 noctem naVeS SOlVit; quae omneS incolumes ad continentem pervenerunt; Sed eX iis onerariae duae eosdem, quOS reliqui, portuS capere non potuerunt et paulo infra delatae Sunt.
Quibus ex navibus cum essent expositi militos 37
192쪽
102 MORINI AND MENAPII REDUC . f1v.
circiter trecenti atque in castra contenderent, Morini, quos Caesar in Britanniam proficiscens pacatos reliquerat, Spe praedae adducti primo non ita magno Suorum numero circumsteterunt ac, si sese interficia nollent, arma ponere iusserunt. Cum illi octo laeto Sese defenderent, celeriter ad clamorem hominum circiter milia sex convenerunt. Qua re nuntiata Caesar omnem ex castris equitatum suis auXilio misit. 3 Interim nostri milites impetum hostium sustinuerunt atque amplius horis quattuor fortissime pugnaVerunt et paucis Vulneribus acceptis complures ex his occi- 4 derunt. Postea Vero quam equitatuS DOSter in conspectum Venit, hostes abiectis armis terga Verterunt
38 Caesar postero die Titum Labienum legatum cum iis legionibus, quas ex Britannia reduxerat, in Morinos, a qui rebellionem fecerint, misit. Qui cum propter siccitates paludum, quo Se reciperent, non haberent, quo Superiore anno perfugio fuerant usi, omnes sere in 3 potestatem Labieni pervenerunt. At Q. Titurius et L. Cotta legati, qui in Menapiorum fines legiones
duxerant, OmnibuS eorum agriS Vastatis, frumentis succisis, aedificiis incensis, quod Menapii se omnes in densissimas silvas abdiderant, Se ad CaeSarem recep- η erunt. Caesar in Belgis omnium legionum hiberna constituit. Eo duae omnino civitates ex Britannias obsides miserunt, reliquae negleXerunt. His rebus gestis ex literis Caesaris dierum viginti supplicatio a
193쪽
C. IULI CAESARIS DE BELLO GALLICO
L. DOMIΤΙΟ, Ap. Claudio consulibus discedens ab 1 hibortiis Caesar in Italiam, ut quotanni8 o. ordeps a fleet offacere consuerat legatis imperat, quos legionibus praefecerat, uti, quam plurimas pOSSent, hieme naves aedificandas Veteresque reficiendaS curarent. Earum modum formamque demonstrat. Ad celeri- atatem onerandi subductionesque paulo facit humiliores, quam quibus in D OStro mari uti consueVimus, atque id eo magis, quod propter crebras commutationes aestuum minus magnos ibi fluctus fieri cognoverat; ad onera ac multitudinem iumentorum transportandam paulo latiores, quam quibus in reliquis utimur maribus. Has omnes actuarias imperat fieri, quam ad rem humi- 3litas multum adiuVat. Ea, quae Sunt USui ad arman- 4 das naVes, ex Hi Spania apportari iubet. brinos the Pirus-II Se conventibus Galliae citerioris pur- ur ueactis in Illyricum proficiscitur, quod a Pirustis finitimam partem proVinciae incursionibus vastari audiebat. Eo cum venisset, ci Vitatibus milites imperat certumque 6
194쪽
A. U. C. 7 in locum convenire iubet. Qua re nuntiata Pirustae legatos ad eum mittunt, qui doceant, nihil earum rerum publico factum consilio, Seseque paratOS eSSedemonstrant omnibus rationibus de iniuriis satisfacere. 8 Percepta oratione eorum Caesar Obsides imperat eosque ad curtam diem adduci iubet; nisi ita fecerint, sese 9 bello civitatem persecuturum demonstrat. Iis ad diem adductis, ut imperaverat, arbitros inter civitates dat, qui litem aestiment poenamque con Stituunt. 2 His confectis rebus conventibusque peractis in cireturna into inh teriorem Galliam reVertitur atquo indoa ad exercitum proficiscitur. Eo cum Venisset, circuitis omnibus hibernis singulari militum
studio in summa omnium rerum inopia circiter se centas eiu8 generi8, cuiuS Supra demonStraVimVS, naVeSet longas XXVIII invenit instructas, neque multum
3 abesse ab eo, quin paucis diebus deduci possint. Collaudatis militibus atque iis, qui negotio praefuerant, quid fieri velit, ostendit atque omnes ad portum Itium
conVenire iubet, quo ex portu commodissimum in Britanniam traiectum esse cognoVerat, circiter milium passuum XXX a continenti: huic rei quod satis esse ανα- Visum est militum, reliquit. Ipse cumt,e Treveri, legionibus expeditis IIII et equitibus DCCC in fines Treverorum proficiscitur, quod hi neque ad concilia veniebant neque imperio parebant Germanosque Transrhenanos sollicitare dicebantur.3 Haec civitas longe plurimum totius Galliae equitatu The tricte of the Valet magnaSque habet copias peditum,
a tangit. In ea civitate duo de principatu inter se
195쪽
v.J RIVAL CHIEPIS OF THE TREVERI. 105
contendebant, Indutiomarus et Cingetorix: e quibus salter, simul atque de Caesaris legionumque ad Ventu cognitum est, ad eum Venit, Se SuOSque omneS in ossicio futuros neque ab amicitia populi Romani defecturos confirmaVit, quaeque in TreVeri S gererentur, ostendit. At Indutiomarus equitatum peditatumque qc0gere iisque, qui per aetatem in armiS eSSe non poterant, in silvam Arduennam abditis, quae ingenti magnitudine per medios fines Treverorum a flumine Rhuno ad initium Remorum pertinet, bellum parare instituit. Sed posteaquam nonnulli principes ex ea 5 civitato et familiaritate Cingetorigis adducti et adventu nostri eXercitus perterriti ad Caesarem venerunt et de suis priVatim rebus ab eo petere coeperunt, quoniam civitati con Sulere non ΡOSSent, VerituS, ne ab omnibus desereretur, Indutiomarus legatos ad Caesarem mittit: Sese idcirco ab suis discedere atque 6 ad eum Venire noluisse, quo facilius civitatem in ossicio contineret, ne omnis nobilitatis discessu plebs propter imprudentiam laberetur: itaque esse civitatem in Sua poteState, SeSeque, Si CaeSax permitteret, ad eum in castra Venturum, SuaS ciVitatisque fortunas uius fidei permiSSurum. Caesar, etsi intellegebat, qua de causa ea dicu- 4
silio deterreret, tamen, ne aeStatem in TreVeris con- Sumere cogeretur Omnibus ad Britannicum bullum rebus comparatis, Indutiomarum ad se cum CC obsidibus venire iussit. His adductis, in iis filio propin aquisque eius omnibuS, quOS nominatim eVOcaVerat, consolatus Indutiomarum hortatusque est, uti in
196쪽
106 PREPARA PIONS FOR CRO ING.
s ossicio maneret; nihilo tamen secius principibus Tre-Verorum ad se convocatis hos singillatim Cingetorigi conciliavit, quod cum merito eius a se fieri intellegebat, tum magni interesse arbitrabatur, eius auctoritatem inter suos quam plurimum Valere, cuiUS tam 4 egregiam in se Voluntatem perspexisset. Id tulit factum graviter Indutiomarus, Suam gratiam inter suos minui et, qui iam ante inimico in nos animo fuisset, multo gravius hoc dolore eXarsit. 6 His rebus constitutis Caesar ad portum Itium cum ' Q. , recus=m legionibus PQGenit. Ibi cogn0sest, LYt iti δή naves, quae in Meldis factae erant, tempestate reiectas curSum tenere non potui8Se atque eodem, Unde erant profectae, reVerti8Se; reliquas paratas ad navigandum atque omnibus rebus instruc-3 tas invenit. Eodem equitatus totius Galliae convenit numero milium quattuor principeSque ex omnibus 4 civitatibus ; eX quibus perpaucos, quorum in se fidem perSpexerat, relinquere in Gallia, reliquos obsidum loco secum ducere decreVerat, quod, cum ipSe ubeSSet, motum Galliae Verebatur. 6 Erat una cum ceteris Dumnorix Aeduus, de quo
Dumnoriae resista, Rnte ab nobi S dictum est. Hunc secum
habere in primis constituerat, quod eum cupidum rerum ΠOVarum, cupidum imperii, magni animi, maga nae inter Gallos auctoritatis cognoVerat. Accedebat huc, quod in concilio Aeduorum Dumnorix dixerat, sibi a Caesare regnum civitatis deterri; quod dictum Aedui graviter ferebant, neque recusandi aut deprecandi causa legatos ad Caesarem mittere audebant. 3 Id factum ex suis hospitibus Caesar cognoverat. Ille
197쪽
omnibus primo precibus petere contendit, ut in Gallia relinqueretur, partim quod insuetus navigandi mare timeret, partim quod religionibus impediri seso di ceret. Ρosteaquam id obstinate sibi negari vidit, 4 omni spe impetrandi adempta, principes Galliae sollicitare, SeVOcare Singulos hortarique coepit, uti in
continenti remanerent; metu territare: non Sine cauSa 5
fieri, ut Gallia omni nobilitate spoliaretur; id esse
consilium Caesaris, ut, quos in conspectu Galliae interficere vereretur, hos omnes in Britanniam traductos necaret; fidem reliquis interponere, iusiurandum 690Scere, ut, quod esse eX usu Galliae intellexissent, communi consilio administrarent. Haec a compluribus ad Caesarem deserebantur. Qua re cognita Caesar, quod tantum civitati Asiduae v dignitatis tribuebat, coercendum atque bu is finiri. deterrendum, quibuscumque rebus poSSet, Dumnorigem statuebat; quod longius eius amentiam progredi Vid- aebat, prospiciendum, ne quid Sibi ac reipublicae nocere posset. Itaque dies circiter XXV in eo loco commor- 3atus, quod Corus Ventus naVigati0nem impediebat, qui magnam partem Omnis temporis in his locis flare consuevit, dabat operam, ut in Ossicio Dumnorigem contineret, nihilo tamen secius Omnia eius consilia cognosceret ; tandem idoneam nactus tempestatem milites 4 equitesque conscendere in naves iubet. At omnium 5 impeditis animis Dumnorix cum equitibus Aeduorum a castris insciente Caesare domum discedere coepit. Qua re nuntiata, Caesar intermissa profectione atque si omnibus rebuS postpOSitis magnam partem equitatus
ad eum insequendum mittit retrahique imperat; si 7
198쪽
108 SEUOND PASSAGE INTO BRITAIN. lv
700 Vim faciat neque pareat, interfici iubet, nihil hunc
Se absente pro sano facturum arbitratus, qui 8 praesentis imperium negleXisset. Ille enim reVo catus resiStere ac se manu defendere Suorumque
fidem implorare coepit, saepe clamitans, liberum 9 se liberaeque esse civitatis. Illi, ut erat imperatum, circumsistunt hominem atque interficiunt; at equites Aedui ad Caesarem omnes
8 His rebus gestis, Labieno in continente cum tribus The crossino. legionibus et equitum milibus duobus ro- licto, ut portus tueretur et rem frumentariam pro-Videret, quaeque in Gallia gererentur, cognOScereta consiliumque pro tempore et pro re caperet, ipSe cum quinque legionibus et pari numero equitum, quem in continenti reliquerat, ad Solis Occasum naves solvit et leni Africo provectus, media circiter nocte Vento intermisso, cursum non tenuit et longius delatus aestu orta 3 luce sub sinistra Britanniam relictam conspexit. Tumr SuS aeStuS commutationem Secutus remis contendit, ut eam partem insulae caperet, qua optimum eSSe4 egreSSum Superiore aeState cognOVerat. Qua in re
admodum fuit militum virtus laudanda, qui vectoriis graVibusque naVigiis non intermisso remigandi laboros longarum naVium curSum adaequarunt. AcceSSum est ad Britanniam omnibus navibus meridiano fere 6 tempore, neque in eo loco hostis est Visus; sed, ut postea Caesar eX captiViS cognoVit, cum magnae manuS eo conVeni Ssent, multitudine naVium perter. ritae, quae cum annotiniS priVatiSque, quas Sui quisque commodi fecerat, amplius octingentae uno erant
199쪽
visae tempore, a litore discesserant ac Se in superiora a loca abdiderant. CaeSar eXposito exercitu et loco castris idoneo scapto, ubi ex capti ViS cognoVit, quo in Stubbore τε-
tibus decem ad mare relictis et equitibus trecentis, qui praesidio navibus essent, de tertia vigilia ad hostes contendit, eo minus Veritus navibus, quod in litore molli atqu0 aperto deligatas ad ancoram relinquebat, et praesidio navibusque Quintum Atrium praefecit.
Ipse noctu progre8Sus milia paSSuum circiter XII et hostium copias conspicatus est. Illi equitatu atque 3 essedis ad flumen progressi eX loco Superiore nostros prohibere et proelium committere coeperunt. Repulsi ab equitatu se in silvas abdiderunt, locum nancti egregie et natura et opere munitum, quem domestici belli, ut videbantur, causa iam ante praeparaVerant: num crebris arboribus succisis omnes introitus erant 3
praeclusi. Ipsi ex sit Vis rari propugnabant nostrosque 6 intra munitiones ingredi prohibebant. At milites legionis septimae testudine facta et aggere ad munitiones adiecto locum ceperunt eosque ex SilVis eXpulerunt paucis Vulneribus acceptis. Sed eos fugientes siongius Caesar prosequi Vetuit, et quod loci naturam ignorabat, et qu0d, magna parte diei consumpta, munitioni castrorum tempus relinqui Volebat. Postridio olus diei mane tripertito milites equitesque 10
in expeditionem misit, ut eOS, qui fuge- The sto .rant, perSequerentur. HiS aliquantum itineris pro- digresSis, cum iam extremi eSSent in proSpectu, equites a Quinto Atrio ad Caesarem Venerunt, qui nuntiarent,
200쪽
Superiore nocte ma Xuma coorta tempeState prope omnes nax es afflictas atque in litore eiecta S e88e, quod neque ancorae TaneSque Subsisterent neque nautae
ex eo concurSu naVium magnum eSSe incommodum acceptum.11 His rebus cognitis Caesar legiones equitatumque Q. , b. bu rQUOD ri atque in itinere resistere iubet,st ipse ad nn S revertitur; eadem fere, quae ex nuntiis litteriSque cognoVerat, coram perspicit, sic ut amissis circiter XL navibus reliquae tamen refici posse 3 magno negotio Viderentur. Itaque ex legionibus labros deligit et ex continenti alios arcessi iubet; 4 Labieno scribit, ut, quam plurima S posset, iis legioni-5 bus, quae Sunt apud eum, naVes inStituat. Ipse, etsi
res erat multae Operae ac laboris, tamen commodissimum eSSe Statuit, OmneS 11aVes Subduci et cum castris
6 una munitione coniungi. In his rebus circiter dies X consumit, ne nocturnis quidem temporibus ad laborem 1 militum intermissis. Subductis navibus castrisque egregie munitis easdem copia S, quas ante, praesidio navibus reliquit, ipse eodem, unde redierat, proficis-8 citur. Eo cum Veni SSet, maiores iam undique in eum locum copiae Britannorum conVenerant summa imperii Cassiseἶἶ-nus. bellique administrandi communi consilio permissa Cassivellauno ; cuius fines a maritimis civit, tibus flumen dividit, quod appellatur Tamesis, a mari 9 circiter milia paSSuum LXXX. Huic Superiore tempore cum reliquis civitatibus continentia bella intercesserant ; Sed nostro adventu permoti Britanni hunc toti bello imperioque praefecerant.