De Origenis ethica

131쪽

Gregor. Non sufficii orare certo quodam orationis tempore, Sed tota vitiin0hua, qui indesinenter oramus, dicas pater noster, o tui es in coeli ': Sitque conversatio nostra nullo modo super terram . sed omnino in eoelis- i orat 22 De terrenis exeundum est ei. qui de disinis colloquium abii rus eri l. in Gon. 38 Mirabilas habet oratio ollectus quare multo tu valet in

Sanctus orando, quam peccatores innuine res praeliando-. m. in iam XX in ratione non multum loquendum, non exigua tetenda, nec de terreni rogandum, me cum ira aut animo perini bato, Sed neque Sine puritate; nec remissionem peccatorem potest orans e sequi, misi ex corde remiserit ratri illa lae veniam iniuriae postulanli utile erit omnino , Si quis mente intentuS etiam positione vel uenusexione mel. Se inqui curn supremo eo OStendat cet. De Orat. 8.

132쪽

VI. De variis agendi m0tivis et gradibus perfectioniS.

summi monimi in vita morali stu0ela agendi intentio. Hominis mini, ut animalis rationalis, Omnes elus liberi maxim0 eum ratione coniuneti sunt. Nihil voluntas nostra petit, quod non antea intuli tu petendum ei propOSuerit; neque umquam omnino OVelia voluntas, nisi quid i Occurrerit, quod i placini eamque delectol. ' Cum autern mulla Sint, quae Pelore non licui ab his abstinondum osse primum quidum constat. Sed etiam in his, qua p0lor lie0t, mulla si volandi varietas, i 0- eundum liaee, quibus incitamur ad ag dum, Varius est valor

operationum OStrarum. Hoc quidem primum prinei piunt inlusere OsSumus Dei voluntatem supremam et ionum humanarum S Se Or- illis m, atque hane ob rem omnia 0ri deberi Consonantia eum divina voluntate. 3

Au do divers. u. ad Simpl. 22 voluntas ipsa . nisi aliquid occurrerit, quod delectet atque invitet nil nain moveri nullo modo potes . Tertuli. Ad V. Mai C. I. 25: quae autem voluntas sine eoncupiscentiae sit inulo est 30uis v0let, quod non concupiscet ρ Cis Scholasticorum illud nilii volt linia nisi domitum-. ru δεῖν θεοκύνοιος π ro M κριλὴ μένους C. et S. Vt 35. i iiii sui scii apud homines videri servare veritalem'. H. in des Xa v. V. 2

Si inar Morasth. reibur ima. p. 7: Tertullian i60 240 hob mores ei vor das de Willo Goties das Heliste Prinetis dos situlet Gulen ei-. s. Tertuli de posti nos vero pro nostris angustiis unum inculcamus, bonum atque optimum esse, quod Deus praecipit. Audaciam existimo di bono divini prae cepi disputare. Neque enim, quia bonum est, idcirco auscultare di bemus, sed quia Deus rastemii Ad exhibiti inem obsequi prior est audioritas imperantis,

si illini utilitas serviuniis-.

133쪽

lli l

' Ibid. ill 5s: Si orso, ui siclis. νοντες τοι in rei εξ γενισθε H. m iam XXV. ,: non omnis labor peccata eximit, sed ille, qui propter Dominum agendo impenditur- Sel in Ps. XXIV. 8; eis. Vil bi; nos enim vitae ossicii sungi dicimus eunt qui prae oculis habet, et qui Pi in ditor Sit et quae grata illi sint, quique id ligit, ut Semper Deo placeat', ili. V Ill sit Christus, optimae nobis vitae exemplum hir in ovis hortalus es homines, ui quaecumque sacerent, Deo placerent omnia- ib. s. 68.

134쪽

nibus vid iniuria ' Deus enim, quod homo non polusi, Corda hominum seruiatur ei interrogas, ' linque valorum hominis ru moris i l inlunitionis e gruiniis diiudicat ' Sicut enim non hoc proprium Hestaliam si, ominis10r0 aliquid opsere quidum malo nudare homin involuntari0, sed tune d iam si compi tum peccatum. Si concordat aetio malo eum malo animo: ' iis

Bonav. l. c. p. 45. Honorem Duo osseri qui mi se tristitia se ex necesSilate pauperi

it ut eleemosynam. Sol in Ps. XXVIlI. . uod hominum causa facimus: quod enim tantum videtur, pulchrum non est, quippe quod opinione Sol uni Sit et non ore animumque suis os inani imagine decipiat-. I se orat. 20. Ouod pulchrum sexistimari potuisset et dignum laude, tunc inquinatur, cumidis iis a nobis, ut videamur ab hominibus ei gloriam ab hominibus accipia

aliare Deum. Sel in Ps. LXXXXVIII. i. Fieri potest, ut iuxta quod extrinsecus putet, iustus quis sit coram h in inibus cet. Schol in Luc. l. i. sExti in Prov. II. l: Sel in Ps. XXII l. vers. 4 Sel in Gen. XXXV. R , Neque enim propositum mentemque alterius videre alius aut cognoscere potest.' M. in Num XV . .' , era nam lue sunt quae commendant Ostiam Deo , . in Levit. V. 12 ih. l. 5.β Huc reseras Adamantium pului rem malam fiseri posso bonam per bonam intentionem et Com. in Mailli tom. X. 22 quod etiatur infra V ID. a. RI; i. ill in

Liae it Cis etiam in Ciceronis lili I. se illi. de ossiciis, quase dicunt utilium phili,sophi de servandis promissis. Similia dicenda sunt de iis quae scripsis rigenes demendo eis ossidioso. Putat enim Deum multa quidem dicere verbis i inlii Dis ol per aenigmata, ut veritati apud eum dignitas sorvaretur-; homo autem, ut in umbii necessitas mentiendi', . . medicus aut principes, ilia iis oportet ili quando mentiri vel eoniri l flos vel pro patria ut civibus'. diligenternitendat, ui sic utatur interdum mendacio, quomodo condiment os medica mineμ. in enim inendaciis debes senseri mensura . sicui tenuerunt udith, Esili Q, Jacob Si autem mentimur, ut magnum nobis N aliquod quaeratur bonum, adustis: Hi sumus pius qui se osso diei veritatem. x lib. l.

135쪽

0 iam illini ira boni ullustri . tia i ita iii in bonu cum bono

3 Com. in p. ii nom. l. i. Actus ergo eum ratione ei ratio eum adlibus sociatur, ut ii consonantia in utr0que. l. in Exod Xlli T. rara προλοις κα ὁ νόμος, καὶ ro βουλλὶμ νου περιrεμνονος rei ιον ποιεῖ m Ioiaria a Cela. V. li: .. Sic itaque diversa erit circumcisio pro diversa eorum, qui circumciduntur doctrina-. b. l. e. s. infra p. 2s a Z p etali opere c. p. in p. ad noui se hae longius explieasse dici or genes lib. l. in , quae tamen expositio, latina versione nobis relicta et multum abbreviata, nihil ore de hac re dicit s. supra adnot. 4. Pragm. in Prov. l. ver G. ' -Pigros ad poenitentiam non timor Dei impelli sed daemonum qui illos ad desperationem incitant. Exp. in Prov. XVll. l. Cela. l. 20.' Nihil cor nostrum neque custodit, ac timor Dei siquidem timor Dei quilibet a malo declinaL Sel in s CXL in Levit h. VII. l . . Di .. Multi et e philosophis sapiunt e luturum ess iudieium redunt Immoi talem namque animam seniluni et remunerationem bonis quibusque positam eonstentur Hoc ei haereticorum nonnulli faciunt et, quantum X petit, timo-

136쪽

is tamen Duo laesen alia motiva, Spe et aritaS. DUIS PO-nit Orig0nus Specios hominum omnium Orum, qui per fidem ad saluium properant. Altera est eorum, qui promiSSionum Oolestium cupiditat in sensi summo studio diligentia quo nituntur, ne una Sallem minima Os boatilud praeterent, habunt i0siderium, non solum bonodietionis capion lae set mei in pari sortis sanctorum, sed olium Ssistero in Ora Spoelia Dei se semper Sse eum Domino'. Aliora os specio eorum, qui se ipsi tendunt ad salutem. Sed non tam amor ben Odielionum et sesiderii inflammantur, quam hoc habens magis in conspoetu, ut distant sumeti mihi non iro in g0h0nnam, sussiet mihi non iro in ignem olei in Ilii'. Talis nutum eum propositi si div0rsilas, ortum st nobiliolis res illos, qui boni 0siderio es medictionum amoro quod ionum St, agunt, quam illos, qui pro mali multa bonum

Seelantur in rem futtiri iudicii gerunt et actus suos tamquam in divino examine requiren

dos cautiu tem perunt'.

d infirm οπινεῖν ti is iv κυρίου. Dicitur hoc loco timorem esse in ilium sapientiae et lamon sapientiam praecedere timori. e tamen putaveris esse duas

species timoris, quae hic confundantur; nam sine vera peccati cognitione quam doce sapientia, nullus omnino timor eoncipi pol est: si autem semel concoperis limorem magnum ex hoc facie in viri uis ei sapientia progi sum.

eis. I. 08: Confusio haec assectus est laudabilis, qui peccantem ad

H. in s v. l. 2.- H. in m. av. X. T ibid. iterum invenitur distinctio inter i ii K. qui non metu ν nae, sed benedictionum ei repromissionum desiderio veniunt ad Falulum, et eos, qui malorum metu es suppliciorum timore complentes, quae in imo scripta sunt, veniunt salutem.

137쪽

euritus sui visus is si ausa'. sus, ut in omnibus robus, otium in loci uobis exemplum uim in eoena discipulorum

4 eis. Ill. 6. Multi etiam entium philosophi ad exercendas virtutes nullium perae contulerunt; in hoc quidem Stoici eo usque processerunt, ut contenderent virtutem propter ipsam amplectenilum esse. Cels . is Chri stiana religio doces utilem proprie esse virtutem tam pro selieitate in terris,

quam in coelis aequirenda τὼ κυριως συ μ εἱ- α si ἐστιν, και 'ρὶν nori Q. Cela Vlli. 2.), alque certe haec virtutis speranda praemia iis ad bona agenda vehenienter excitant: Sel in Gen. XXXV. nimirum liae vir

Ib. l. c.' Ιb. l. c. de hoc timore, qui poenam non habet , Saepe loquitur scriptura divina, ib. l. e.

138쪽

0s ro redi us illa, quique lil principium sapientiae Dei secun

di in initiationum . inis orgo moliris fundimus omn0s, ut veram nostram fulici- tuli posita in servitio os infima uni in Dui, assequamur. s lim :il noli id non ali omnibus pari persuetionis gradu stat, superesi, ut, qualem uiui Adamantius ae ei summa presectionis, investi mus. Ut 0ram nanciseamur salutem, primum requiritur, ut uiam uel eognoscamus. I Ad hunc cognitionum accipiundam id opus si sidui absoluta nee suas, quam Clemens M andrinus iturum atque saepius X- primit . multis iocis etiam ab Origon assii matur. II ad fides gratia ei si uetus Spiritus uneti si ut si ad am naturalibus viri

Τ fisso D ὁ φόβος ἀλγὶθ, aris o toti Ullam , . . . . agna in Prov. c. I. Vel S. T. - 'atre , Si de timore, qui cum caritate non coniungitur, agunt, saepissime ulla videntur intelligere, qui nere metuit Oena S, vel eum, qui poenas quidem metuit, Sed etiam tam est, uti dicimus, Serviliter servilis, ut poena mereatur Origenem non semper Odein sensu loqui videri potes

iis, qua diei do filiis Abraham; sicut filius alter Abrahae erat de ancilla et alter

de libera, illiorum alter . accepit benedictionem et sepromiSSione ur, sed etiam alter accepit dona et non dimittitur vacuus la Omnes christiani OSSunt filii Abrahae diei et recipiunt alii morita gestorum alia. In his ni in Sunt aliqui pro caritate adhaerente Deo . alii pro metu et timor futuri iudicii. Unde et apostolus Joanne dicit: qui timet, non est persectus in caritale; et socia autem diluetio foras mittit timore ni . Isto ergo, qui in caritate persectu Sest, filius liberae est, qui ver non persecta cari late, Sed suturae poenae metu et suppliciorum timore mandala custodit, est quid om et ipse filius Abrahae accipi et ipse dona, i. e. Opori Sui mercedem . quia etiam , qui calicem nil uno frigida dederit tantum in nomine discipuli, non peribit merces eiuS . Tamen inferior illo est, qui non servili timore, sed in caritatis libertate perfectus est. In Gen. h. VII. l. Ila consequenter debebat rigenes scribere se timore, quia ipso identidem homines metu poenarum inferni commotos, ad viam virtutis facillime conv0rti dicit: es. X p. in Prov. Sal. I. I. M. T. p. li I. lli ni non X his exemplis videri potest, non semper aperia est in rigene

139쪽

μή r. b. i. res C; consequenter ergo dicitur in Matili uri n. ll. 5 m

140쪽

l 20lunt . . . nostici ' Qui hoc Dei donum ' adimi sunt, i Delum habent sacrae seripturae intulluetum atqui veram sti illionoui Christum intelligunt non tam crucifixum, quam Lo- sum livi nunt, patri coaefurnum et eoamualem. ' Cum ergo, qui simplicem dum habent, quasi carni agglutinati, imo caro sint ' VPi min nosticos attollit ad videndum ipsunt euiusmodi erat, animitam caro fi es', ut hanc ob rem etiam nostici in ii saeti es supra hanc reundum earn introductionem evecti sunt ullo rem praestantior Signo Si S. quam ui H G. Quod Oeobal Cl sens, si otiam sententia originis Nemo pervenit ad amore, nisi or sed in doctrina Adamantii

ipso moris non Si summum donorum Dei. Per singulos nim os s gradus y ad summum et primuin charisma pervenire POSSU INUS. ad Sapientiam. Atque haud divina sapientia'

- eorum St, qui eminent i Xeellunt intur os, qui christianam religionum se e tantur'. Atque hinc est, quod non obvium quemque invonias divina hac Sapientia ornatum'. Ν oliam ius Sapientia arcana disseruntur simplicibus es rudibus. Qua divina sapiuntia iXOrnat L homines ion Solum pervenerunt