De Origenis ethica

171쪽

successoris electione permittere. In uni h. XXll. i. Conditio rincipum populi u in Ulum pro suis impriis arguuntur et iis, sed ei Pro opuli scalis Guntur reddere rationi uae si cogitarent homines, nunquam cuperent nee ambirent ad populi principatum. H. in uni. XX. l. De virtutibus ab e clesiae principibus dolendis es in Mailli tom XVI. n. 724 ib.

sustinere debeat ac summis proinde dissicultatibus ei periculis defungi μ' xp. in Prov. XVII. 93 eis. HI 55 supra ID. in adnot

3o, illii contra Thomasium l. e. p. 34 essenti sapientiae esse positam defendi in Logo recte intellecto. Hei eiden ciem ei orig. is Si assendes Logos, nichis solist, ori das esen des silieri Wissens estetit '' tapos in Prov. I. l. ' Ethie. te. I. T. etiam Thom. q. . II. q. i. a. 2.' In Lev. h. VI. 4. - Scholastici theologi dicunt esse sapientiam virtutem intellectualem, scientiam in universalem, quae ascendens ad De talia ex eo, tamquam e Summo et unie principio, deducat Ouinem cientiam ea I luereducat ad Deum.

172쪽

lini in humano sapit tia mure virtus est naturalibus viribus aequirenda, divina aulam maxime gratiae ut d Mur. Humano su sei rutia, quae ei sapiuntia mundi vocatur ei stultitia si apud Deum, tamen schola et X citatio anima esse potest, i non tamen ita, ut a divinam sapiunt iam acquiramus; si enim divina sapiuntio primum summum donorum Dei, quam sci-li: es fides ani0cedunt. Humano enim sapiuntia non potus scireo intelli re Dominu que agnosci 0 iudicia et miserie diam es iustitiam eius, qua et Supor terram'. 3

in p. ad Om. IV. . Agit Origenes r. III. 3 1-3 de triplici sapientia et secundum I. Cor. I. I. distinguit sapientiam huius mundi, principum liuius mundi Dei. Sapientiam huius mundi aliam quandam putat SSe, atque principum huius mundi eamque esse dicit, per quam sapientiam intelligi videntur ea et comprehendi quae huius mundi Sunt Qua tamen in se nihil habet, ut possit aliquid vel de Divini late vel de mundi ratione vel de quibuscumque excelsioribus rebus vel de bonae ac beatae vitae institutione sentire, Sed Stiali v. c. ut est omni ar poetica Vel USica, cum quibus adnumeranda est

fortassis etiam medicina μ. Sapientia principum huius mundi est Aegyptiorum Secreta, quum dicunt, et occulta philosophia et Chaldaeorum astrologia trandorum de Scientia excelsi pollicentium , sed et Graecorum multiplex variaque de Divini late Sententia'. r. III. . . Hanc sapientiam a principibus huius ni undi Dan tu bona de docentibus putat Orig ines populis vel gentibu irnilitum Sse. b. III. 3. 3. - aliis virtutibus intellectualibus iniri ne vix luidquam invenimuS. Multae quidem alium virtutum breves delinitiones invenimus, praecipue in fragm. ex per Orig. exstantibus et a variis editoribus editis M. P. G. 0 g. p. l sed haec omnia plane sunt abrupta et tam diis ficilia intesseelu, ut ipsi Latini interpretes et editores aleantur e multa quae verboienus quidem verterint in intell0xisse. Sequuntur nonnullae quas in

disciplinam dicit autor libri imverb. moralem virtutem intellectum

divinum scientiam- παιδείαν κλμ ρεπιλν λθει' ἐννοιον in ν λίαν pro r. Exp. li Πωv. V. 33; veritas est summo sapientia . . . intellectus es prior scientia', quare, qui habet scientiam, si intelligens etiam, qui autem intelli-- . t necessorio ii in scientia praeditus est Sel. in CXVlll. II.

173쪽

i l. in .l s. av. V. l. s. inlia illa. I. in ecclesia, licet omnes intra unam fidem contineantur atque uno baptismate diluantur, n0n tamen unu omnibus atque idem prosecius est, sed unusquis tu in suo ordine. - in Gen. h. l. 3. li in um. Vii. O .' li. Vil l .

' H. in es Xav. V. I: Lices generalis nobis si una persectio, tamen Secundum unamquamque speciem virtutum, quam aggredimur explicare, eam potuerimus integre persecteque e implere, si ipsius virtutis sua qui persectio. V. e. si is, qui iracundus est, virtutem mansuetudinis cupit adipisci, sine dubio primo ossendi in multis, donee longa meditatione usum multi temporis in naturam convertat Et eum obtinuerii quod proposuit adipiscitur quidem persectionem mansuetudinis, non tamen ex hoc etiam ei Hetionem Viri ulu in Ollanimi possideat. Sic ergo . . ei Amgum quidem est sed valde iuvat cognoscere, quae Orig. Sagae sed phantastica interpretatione dieii leprose tibiis virtutum in explicando Israelitarum itinere per desertum saeti , ubi, quidquid arboris vel lapidis et invenerunt, significa aliquem prinsectum animae. . in Num. XXVII. 2 similia invenies in 's. XXXI. h.

IV. 1 es. b. h. V. 2: .. vides ergo . quia Oinini semper auxili indigemus. Primo, ne cadamus, tum deinde etiam. Si ceciderimus, ut reSur a muS . si In ep. ad Rom. I. 5.' H. in X Od. I. 4.

174쪽

152 etiam in praesenti viis puto, quod formam atque umbram tenere possimus virtutum, ipsas vero virtutus tunc, cum v n in illa, quae se res ta sunt. Et ideo iustus nunc magis, ut mili videtur, in umbra virtutum, quam in ipsis virtutibus vivit'. 'Hanc ob rem etiam res rei virtutum ac certaminum praemiali, qui bene curiaverunt, post hanc vitam res vitia sunt alial nil neque in his terris sine sera finio si virtus, cum Deus hiciani nobis illius praemii primitias quasdam se arrham benigne dones 'i

175쪽

VIII. )e peccatis, peccalaruni sensibus

et remediis.

Di malo vel Hecato supra iam, eum di uotioni lii in os mali fractabamus, generatio Origenis rincipio exposuimus; reliquum si, ut, quae de Hecatis pudiali 0r eripsserit, xponamus. Ac primum quid0m, si de peccatis agimus, excluduntur omnino quae physice malu nominamus. o nim re vero non sunt mala, sed malo solum corpori u ui exteriora se, urin i u κui ', qua, per abusion muruχs ior κως vocantur mala.

aec mala uiui dum eruat 00us iis suo purgat ei erudii qui verbo i doctrina sanu rudiri nolunt ' Quae auton inhonestatis ordine mala sunt ea 30 solo malo neque ullas mus a Deo ei ari postea si judemus fluius deind0 mulinaturam per Se non omni ex parte ossi malum i molesiam Celsus putabat, ' nos aulum mne malum per se esse malum . imo inani , qui malo . . iniquitati ommunicos . esse amicum ei

ipsius moechum diab0li contundimus Bonum proprie, uisupro dictum est, virtus si se omnia, quae in virtute procedunt; proprie ergo malum ut inhonestum id putandum est, quod virtuti

t Ceis. VI. 6. Ib. IV. 70 τὸν a dy aκῆον λ σιν D πάντη εἶνcti iοχθλὶ ο ὶν s. Supra p. 60, 70. q. ' ἡ Omnis, qui iniquitati communicato moechus est diaboli, qui lini USuxorem duxit nequitiam. Exp. in Prov. V. l. M Cois. l. 4. Ita etiam Stoici dicebant; s. Supra p. 6. - , Peccati namque natura haec est. Si fiat quod lex vetat In ep. ad

176쪽

strationum peccat, ' atque hoc si commune omnibus peccatis. Possumus ergo iam nunc contra eos, qui docuit Deum

auctorum esse peccati, haec respondere: imum non Me maloruli Ni l vili vitiosarumque actioni ian auctorem Uuod Si revera

- eorum auctor, quomodo consisseres id, quod do iudicio praedicatur'. - Ν0qu0, eum pur Dei Verbum omnia laeta inli vitium, Omni susto p0ecali, ut Omnia prava et occala saeta sunt a Deo. Ex iis, qua supra dicta sunt se participali ehominis eum Verbo divino, o ipso concludi obse esse etiam omne peccatum contra hoc orbuni, vel generaliter Ontra rationem, quod revera multis locis rig0nus salsetur. Dicitonim omnes creaturas rationabiles laudis vel culpae Capace 'Me, laudis quid 'm, Si secundum rationum, quam in Se habeant, ad meliora prosciant, culpa vero, Si rationem rectique tenorem de-esinunt.' Si huic ortu addis tiam, qua hoc divinum V

In Dei administrationem peccat, qui peccat.' eis. Vil. 69. Plane ergo consenti Oriones cum . Augustino, qui definit peccatum esse dictum vel actum vel concupitum contra legem aeternam c. auSt. XXII. 2i cs.

' Com. in Joan. 0m. l. i. ' Pr. l. Dol. in eant eant. XXV. I loquitur Origenes vita contrario modo oppositoque rectae rationi de Orat. I. distinguuntur quaei luis in mulli proxiuiis peccavit, aut quae praeter rectam rati0nem quovis modo sibi conscius sit, oi seri H Q 0ra 'voti se ur- ιm i Muro συνειδότι f. p. 155. a. q. Ri sicui semen Dei in eo, ilia natu es ex eo, manens, causa fit, Cur peccare non ossit, qui unigenito verbo ei nimi matus est, sic omni . qui

sucis peccatum, semen diaboli inest, quod quamdiu in anima est, ni in sinit i. iii agere osse. Quod quidem de moruli impossibilitate, ut de impossibilitato efficiendi aliquiis meritori, dicium sutes. me D, Sy nones ieceatum, non id, fuerat, Filium L ei agnum fieri, piis uti irii L eum in carne positum iugulari, sed mansisses hoc, quod in principio erat, Deus verbum verum qu0niam ideolum introivit in hunc mundum, peccati aeuiem necessitas pr0pitiationem requirit, et pro

177쪽

bene meretur, uinumqui imul ad virtutem ad ludendii uni quid, in multi adversariorum Origenis tui ut ii Hii-rii in alii u abuti osso suoddam rincipium mali, atque i umipsum substantium alii on quidem in 'eciali hi coli ini: si principium, tamen materiam ii ipsum corpus humanum causalia vel occasionum i l sedem omnis peccati asstrinabunt. Quae dixerit Adamantius ouiro has liuereticorum sententias, supra iam dicta sunt, se Vi calorum substantiam osse nullam ei omne i limi nihil esse, quia non sit iis, peccatum non fi

pitiatio non uil nisi per hostiam, necessarium sui provideri hostiam pro peccatis. l. in um. l V. t eis r. l. 2. M.' Sel in s lit i quod ad hoc dictum attinei praeter naturam , e te liticorum more Ioquitur Origenes, etsi non eodem sensu, quo Stoici

nem redii iustique erat, repulari ei peccatum dicitur e e. parte, quo erui in eo vivae rati inis apparuerit- supra p. 65. a. 5. - Malum duris ii nonii voluntate Dei iii καrura usi ii mi μου , sed eo non prohibente oυκ0,1oora Pr. III. 2. i. sed litur Deus etiam malis ad bona efficienda, i P

tot πύνως. ess J V. 70; is VII. Si i in una. XIV. s. Rede p. l. 330. -- Nos eum ipse si vita et de vita in hominibus . in in autem pectum committatur contra rationem, . . Verbum, consequenter omne peccatum eontrahit aui privationem aut diminutionem vitae. uti ubique docet Adamantius in Coni in Oan. cf. etiam in Levit. i. IX. l.

178쪽

Rodem modo sanam siundi or unus doctrinam, O quod non in materia conflare se, calum putat. Multa quidum sunt . quae abusiv0 immunda ei impura nominantur, proprie aut , quod os impurum, id ritur a vitio. Impuro autem non est naturo corporis. Nisi enim, quo natura corporea est, ea malitiam impuritatis genitricum coniunctum habes. ' Malinam naturarum mortalium esse malorum causam, prorsus nugandum St, O contra sua cuique voluntas ausa ipsi est malitiae, qua malum est, ut o mala sunt actioni , ad qua compellit, neque quidquam aliud, si

accurate loqui volumus, ni aliam existimandum est'. - ΙIoc nimai veram peccati notionum omnimodo requiritur, ut sit voluntarium, . . libero voluntati nostrae eonSensu commiSSum. Itaque ruele definiunt quidam πον isλν, . . nequiliam spontaneam volvoluntariam sessu malitiam' ἔκ mo κακo hoc ergo si nequitiau, ut Oluntate et studio mala fiant. 3 EX0mplum hoc molius do oebit: ira appollulio significat voluntarium quidpiam, quod nonnulli desiniunt os, qui ausisse videntur ulciscindi appetentiam. Significat liam involuntarium, quod a nonnulli Vocatur prima commoti O, quae corti quibusdam irritationibus rahit ad eam, quam prius definivimus iram'. Apparot ortu hoc SSe iram aliquam , quae non Sit peccatum , quaeque On-diim a libera voluntalo nos urguat ut aliis Oeuat'. Ut de hac irae prima mommotion involuntaria. ita etiam de omnibus aliis

179쪽

Coni in Mailli. Om. XII. T. Quid de peccatis non voluntariis, set quae non sp0nte fiant, rig. putaverit, invenis h. in Levit II. l l l . , ν χὐ ira 'i' μαρτύνει κονοιο ς, δε προ νύ- ω βελ ro h δέον mi L. Adnot. in Levi l. e. IV. ob peccata quaedam involuntaria in vetere foedere luasdam civitates refugii 0nstitutas esse, h. in Num XXV lIl. 2.' Alio loco rig. persectae discretionis tempus in duodecim anno Onere videtur: hoe hominum natura non recipit, ut ante duodet in anno Sapientia e0mpleatur. Aliud est partem liabere sapientiae, aliud sapientia esse completum'. In Liae. h. XIX.' In p. admovi V. h. in Levit VlII 0 Com. in Joan. Om. II. . y tan iis autem , qui ad Dominum convertuntur, principium dueitur a pravorum actuum abstinentia, finis vero est puritas ordis. Sel in Ps. LVII. ', Dispar est ergo ratio e versionis ad Deum et aversionis ab eo.

180쪽

non possit in corpor0 non continuo, si quis ab octioris hominis incipia institute, 0rv0niai fiam ad iniuriorum conlinen-

fiam, ut si non mouehatur in eoimoire, nec in orde mouehatur . )Ex his abonius divisionum est inla cordis, OriS. operis. Griplex namque forma si Hecalorum; omne nimi0edalum aut in saeto aut in urbo aut in consonsu montis admittitur 'l' X eogitatione enim prodeunt primum urba, deinde ipSa pura. Aliud auium si cogitationibus lantum uelare , quod Qt Ol Orn-bit sest , aliud . rebus ne urbis, quod et serieulosum et grave est'. uapropto, Si quando uniant nobis mala Cogitatio lus. rus te e d 0mus nequo v bum pros fri 0 0que mali uel quid admitter0. Si aulum in cogitalionibus contingat , motum vel noxam sister00, quilibet probus , haec in Seipso custodit neque obum

doque incurabile exsistit . 3 nimirum, quia iam ad Xli a prodiit se calum ei crinsueus iam habet suos 1 foetus, qui dimetallor

Com. in Matth. nom. XI. 15 Semen te uti cogitatio tervet Sa - o mitti αρωρείας ληιο ῖς ror is et in Ps. XX. veri Il. ' Com. in p. ad nom. I. a. ut e de tantum moechatur, vere peccatum commilli adulterii, sed erimen dimidia e commissum turpius est quam volitum tantum pessimum amon Si peccatum omni ex parte plane persectum. Tom m Mutth. I. 2. n. 495. In exercendo malo quae in corde si nequitia, intensive augetur tom in Dan. XXVIII. I 2. n. 385 In cani eant IV vers. 5: Tres issae in nobis peccandi viae, aut

enim in facio, ut in dicio, aut in 'oratione peccatur. li in xod. i. . i. Tripi se namque si etiam bene agendi via, nihilominus eniti vel opere vel eogitatione vel verbo , ni aliquid agitur. lli. l. c. Quoniam igitur muli 0- iii in peccatorum initium humanus Si sermo, ei os nostrum multis malis ministras . si valdo dissicilis est iuveniri hominqui, qui una saltem h0ra os suum ei in una suam observet i 0ceat , in P. XXXVIII. i. . . l.

sanciis, quibuslib0s proximis meis.'