장음표시 사용
161쪽
Dei Filius per operation0m intellectualem ex Pati e genera uri ab
sesso d. ii0d intelligitur, duplieiter aeeipi potest. Uno inodo,
Sumendo Verbum Seeundum Suum esse intentionale et repraesentativum tantum alio modo sumendo illud in quantum est quoddam physi eum nee idens. Et si quidem sumatur primo modo verum Si verbum esse id quod intelligitur, quia si eoadem est apprehensio verbi et rei in verbo repraesentante, si eut idem est motus tu imaginem in quantuni imago St, et tu rem ipsam euiuS Si imago. Seeundo utent modo verbum nou sest nisi te etio uis obieetum nisi in aetii essex et, quando inisellectus supra Suum opus regreditur Billot D Dootrino p . 23. in . Porro ratio ponsendi eiusmodi verbum in e0gnitione erent et naturali iii eo eontiuetur, quod perceptio in primis nunquam immediat terna luatur ad rem intelloetam secundum quod in Suo proprio esse consistit id est, obiectum nunquam per semetipsum eoniungitur intelle e tui in osse obioeti et intelleeti Ibid. p. 22.). Unde equitur, pr0eessionem ρrbi non esse universaliter do ration intell0etionis, sed optime conelpi possu iniselleetionem se eundum quam nullum verbul pr0dueitur. Si enim obi0etum per Semetipsum unirsetur intelleetu dogn0seeuti in ess rei tutellectae, non pus esset verbo ad tutelligendunt et ido die- tum est Supra, non sequiri orbum in vision beata imo Ver upparet quod ne dari potest, quia eum nulla similitudo ereati repra0Sentare valeat divinum esSentiam ut in se est, Op0ri ut omnino ut ipsamet per seipsam coniungatur intul- lectui beato, tamquam gerens vices speeiei simul impressas et expripssas. p. 24. - Verum haec opinio non eae unoe iis difficilis et minus probabilis apparet. Et primo quidem minus probabit osse apparet, verbum 84. intelleetusti realiter distinetum esse ab ipso intelloetionis
aetu; nam, ut Supra ostensum est, in ipso formali actu intelleetionis omnia inveniuntur, quae propriam rationem verbi eonstituunt; unde si praeter ipsum intelleetionis actum verbum aliud realiter distinetum admittendum foret duo verba inentalia in cognitione intollsetuali exstarent quod arbitrarium
et superiluum esse perspieitur. Secundo vero adhue minus probabile esse videtur, verbum mentale esse medium obieetivum
162쪽
uqui uinini intρlloeti0n simul ori, uni tam qua ui irino insem vols 90eul uni se olbieetum in eo se iuston uno intuitu attingo i0mus et steri verbum non ogiiDSei non posset, quin dieitur sessse ratio bioetiva eost nos 'endi obieet lam, Sed propter quod rim/mq/ιodque tute et illud magis: niqui in diroeta cognitione issio
oonsei sentia nihil praet0 ipsum cibi estium eo noscimus ergo. Insup0r sup0rfluum osse videtur verbum iam quam medium inqu0, qui: aliti uni intor in felleetum dognose sentem se Obiqetum lion sequiritur quam quae per Speciem impressam et ipsuna
uetum intelligo udi ab setur. Deniquo tertio hane homi starum opinionem prae opi, istin D0 melior 3m xhibore analogiam ad pro 'sessio uom orbi divini explieandam in si a pat0bit. Munda igitur explienti a supra prop0Sita, Seeundum quam verbustim uti nihil aliud si quum pS aetus intelle eius, prout ex una partu dieit 0Speetum ad tutellectum uni quam suum ritieipium, ex altera vero parte r0Speetum ad bieetum tamquam inise iiii 0ualis seiusdem expreSSio vel imago. 25. Cum hae verbi me utulis explieatiori eoue0rdant divorsa SS. atrum et delesino ostiorum effatu. S. Augu8finus . . si verbum mentale d0Seribit: In illa igitur aeterna seritate.
ex qua semporalia saeta sunt omnia, formum, s0eundum quam Sumus t Soeundum suam se in n0bis se in eorporibus vera et reeta ration aliquid operamur vi Si menti aspissimuS; ut qu itide eo ne eptam rerum verae sem notiti illi tamquam Verbum apud nos ab semus, set testudo intus gignimus nos an0bis a Siren d di Sesedit. Cum aut seni ad alios loquimur, v 0rbo intus intinenti minis10rium v0 eis Adhibemus aut lieuius signi corporali S ut per quandam otii memorationum Son,ibilum tale aliquid in otiam in anim audi0utis quale de l0quenti Sanimo non se odii ' Do Trinit. . . . .). t ibi. sem in
na S litur Verbum is nod otiis modi sit omniu0 euiusmodi estillii ei 'utin. 0 sua iis, ellur. Formata quippo eogitati ab
163쪽
Dei Filius per operationein intillecti intelli ex J irre pueratiir. Ibi
terius sed lina id opus S in orulli, Illibit loci iii nitar. 0r- serr0 0titiam, aliquod Signum quo signi fie0 tur assumitur. Et plerumque sonus aliquando otiani nutus ille auribus illo oeulis exhibetur ut per Signa orporalia etiam storpori S 0nsibus verbum, quod mente gerinius, innotoseat l. 1 b. e. l0j. Et iterum alibi: . Seripi urae sanetae verbum esse definiunt. quod intra animi silentium qui eo uel pimi vel bun ε SS definiunt ipsam e0gitati tristin, qua adhue intra eon Seientiai
in medium. Vox sonus est index eogitationis v 0rbum vero ipsa e0gitatio ' Serna. 20. de sanetis, de euius Huniuitate tamen non steri constat). Similiter . Damascenus , , Verbialia 3 naturalis mentiS 26. agitatio, qui movetur et int0lligit et eogitat veluti lux ipsius et splend0 existens. Si praeterea verbia in infit num quod in ordo tantum l0quimur D fide ortilo d. l. 1. e. 13.)E S. Anselmus: Cum ni in eogil n0tu in inihi 0minem abSsentena, soruantur acies e0gitationis sest in ivlo in inaginsem eius, qualem illam per visum sui lorum tu me utoriam attraxi: quase imago in cognitione Hrbum est eiusdem hominis quem e0gitaudo die0. Habses igitur non rationalis, cum se cogi tundo intelligit, Sueum inagin0m suam e S liatam, id Ste0gitati0u0m sui ad suam similitudin0m, quasi sui tui preS-sione s0rmatam, quani vi ipsa S a sua imagin nonnisi ra
intelligit, giguere eonsul, si uni inl0m sibi similitudinem suam,
Dunique ips0 S. Thomas , , Verbiani quidem triplicitur u 27. nobis pr0prie dieitur; quarto aut sui m0d dieitur improprie sive figurative. Manilastius autem set eo ni munius tu nobis dieitur verbum qu0d40e pr0 fertur qu0d quidem ab interiori proesedit. quantum ad duo, qua tu sext0riori verbo inveniuntur selli edi vox ipsa o signifie uti vostis. 0x ni in signis eat intellρotus
Onceptum . . . et iterunt v0 ex signi sientiun vo imaginatione proe sedit . . . Vox autem qua non St igni sientiva.
164쪽
ext 0r, quia igni sient iii ieriorem mentis doneeptum. Sio igitur primo se priueipuli ter interior menti eonesepius ρrbum dieitur: seeuudario vero ipsa vox interioris eo ne epius signi sistativa tortio vero tu, imaginati voci verbum dieitur . . . Diditur uisem figurativo quarti modo verbum id, quod verbo signifieatur si meitur: si eut onsu fuimus distere: Hoe est verbum, quod dixi, vel quod mandavit rex demonstrato li- qu fact0, qu0d verbo siguis ratum est, vel Simpliciter nuntiantis ot i iam imperantis S. h. i. p. q. 34. a. l.). Et alibi . V orbum intell0etus nostri Soeundum euius similitudinem loqui possumus do verbo in divinis, si id ad quod
operatio intelloetus nostri terminatur, quod est ipsum inteli stetum se obtuetum ab ut selleeiu expressum vel ipsa aste expressi 0), quod dieitur eoneeptio intellectus; sive sit on-eoptio signi sietibilis per vostem ne implescam, ut aestidit qualido in inlloetus ornast quidditat08 rei uin, si V 90r Deem Diu plexam, quod edidit, quando intelloetus componii it divi-
t0uli 0nsem int0ll0eium id, quod in seipso eo idipit intellestius d ro inisellecta uua quidem in nobis neque est ipsa re8, quae iniselligitur, o in est ipsa substantia inisellectus sed est quaedam similitudo e0 neopta ab iniselleetu se ruintellecta, quam voste ε xieri oros signis eunt laude et ipsuini sentio verbum interius nominatur, quod est exteriori 0rho
significatum. Et quidem quod praedi et intentio non sit in nobis ros int0liseeta, inde apparet quod aliud si inl0lliger rena ut aliud os intolliger ipsam intenti0nsem intol
dsitur Se his fini Disput metaph. n. 302. J. 28. e Iam an hastae sit orbi ii senta oognition producti
165쪽
Dρ Filius per operutionem iiiisellectualem ex Patre generatur. IA:
gentia intolligo uti lii Odueatiar, utpote qui X 0 Si ierup0tentia intollige udi set se ipsum serbiim in uetu onstituitur Verbum divinum non se iudigentia ut potentialis ut sui prili ei pii, sed sex tu, periiseti0uo se m eunditate prodii et lur utpote quod ex esSentia sua n0n possentia. 0d puri8Simia aetus iii tolligendi sest. Quarto igitur verbum croatia in sorti; acei donialis tutellest tum iu rationi intelloetionis aut uans St; 0rhum aut 3m dixi num infinita substantiu ρ ini 'liqelio subsi- Stolis est. Quinto donique in pro lueti Dii xserbi ci pati sorinure praesentatiun il si propria si ros distineta n formit, quae est prinoi pium verbi prodii et ivum, uni illa ad iuue s habeat ut uetus si eundus ad uetum pri inum in prodia eti0uo autem Verbi divini, quamvis principium produeen ii 'e06surio distinetum sit a seri, prodii et 0. 0rma tu inen quae tu hoeos rati repraesent audi ead0m est euin soria in quae in illo ratio prodi istendi ust, quippo eum sit ipsus ii intelligero principii prodite0uiis Verb0 0mmuni statum. tollim Hrbi divitii produeii , nequaquam die0r0l0tos trai Situm d potentia tu aetum, sed ommunientio iusdem purissimi et simplieissimi uetus est.
166쪽
29. 2 Probatur eae script ιν a. - Iam Secundum S. rinitatis persollam, Filium Dei, per intellectionsem divinam pro 'edore rationi verbi mentalis exposita saeti probatur et nomino Verbi qu0 eidem p 0rsona in scriptura tribuitur; et toniti matur ex nominibus Sapisentiae et imaginis, quae pariter
ibidom de eadem usurpantur. Itaque a Filius D0 80eundum aeras littora Verbum se est; qui auto ut 0rbum Dei est, per intelloelionem divinam pro eo lit orgo Filius se per int0lle eti0nem divinam proeedit. Probatur maior Iu prologo evangeli S. Ioannis et 1. Ionii. . idem qui Filius sei dieitur etiam orbum Dei appellatur: t poeul. 19, 13. Christus pr0prio nomine Verbum
Dei nominatur Et odatur nomen eius Verbum Dei. AtquΘhine eonstans semper ut consentiens otiani ruditionis d0eirilia est Fili lini Dei t Verbum essu unam eand0m qu divinam perSonam. Ita Damasus apii de elarat . Cum pSe
Uilius sit Verbuni Dei' t: , Si quis nou dixerit Verbum Domini Filium ρ Deum, si eut Deum atr0m ius, et omnin
i. 10. Den Z. n. 29. n. 34.3. Neeu0u Coucilium Chalcedonei se Ibit,et , .unum et undem Filium unigenitum Deum, Verbum Dominum Iesum Jhristitui D. n. 134.). Iam vero hoe 0men orbi 0 de Filio Dui proprio sensu usurpari absquo dubitatione eertum esse ρbet, quamvis eum Variis haeroite is etiam Durandus oppositum dideri ausus sit Ino. d. 2. q. 3. et . T. q. A. i. tenim cum idem nomen simplieiter et sine ulla restriettonu sel limitatiori si vo explieita ivo implieita adhibentur a sensu proprio recedere fas non Si neque enim ullo modo ui aginandum St, gravissima et fundamentalia dei mysteria constat iter metaphoriei terminis pro poni Seeus tiam termini Patris et Filii tropie aeeipi 0s seni t 0nsse iii eritor totum odorinitatis dogma et eum ipso alia penitus destruerentur. Qua eum ita sint, etiam totai raditi nomen Verbum Dei ori tanter proprio en Su SnrpnVii. Ita v. g. Cyrillus A. 0ntra Eunomium: Quid ob Seero I0nnii statuos, qui Fili uni voeat Verbum atquelia ne maximo propriam app0llutio iuni tribuit, quaeque S-
167쪽
Dei Filius per operationem intellectualem ex Patre generatur. 161
scutiam ius in cim imanifeste 3 it nim: In prineipio erat Verbum . . . VideS, quomodo essentiam Filii exponathoe nomen et liast appellutio Verbi, quae Seeundum naturam signis eat Thesaur ass. 19. . Similit0 alii ali 0s ut Athanasius in orationibus contra ita u0s, Augustinus in libris μTrinitate i. 15. e. 0. s.), I. Damascenus D fido orthodoxa l. 1. . . S.). 0niqire S. Thomas propriam eam aeceptio non hae ratione eonfirmat . . Ariani quorum fons
Origμnes invenitur posuerunt Filium alium a Patre osse in diversitato Substantiae. Unde cinati sunt eum Filius Dei Verbiani dicitur astruere non esse proprio dictum, ne sub ration Verbi pro 'odontis e0gerontur fatori Filium ρ non esse sextra substRntiam atris. Nam verbum uterius si adicent pro dedit quod in ip80 manet. Sed necesse est si ponitur verbum Dei setaphorie di etiam, quod ponam verbum Dei propri dictum. Non enim p0t0st aliquid meti phorie vorbum diei nisi ration munissestationis; quia vel
manifestat istut verbum, vel est verbo muniistatum. Si autem est manisses fatum verbo, portet ponere serbum, quo manifestetur. Si audi, in dieitur verbum, quia xterius manifestat sea, quae exterius manifestantur, non distulitur verba, nisi inquantum signis eant interi0rΘm senti cone0ptum quem aliquis etiam per exterior Signa manifestat. Etsi ergo orbum aliquando dieatur metaphorie in divinis, tamen oportet 0-nore V 0rbum pr0prie di etiam quod personaliter dicatur S. th. 1. p. q. 34. R. l. ad 1.3. Probatur minor. ae iam simul eum maiore demon 30.
strata intelligitur, sed ulterius si confrinari potest. Cum Filius si sit orbum Do proprio letum est aut Verbum Dei prolatum si v prolatilium aut sero imman0ns. Iam vero Filius Dei pot0st qui dona diei sit a Patribus dictus est verbum Dei prolatum quatenus creation et incarnation manifestatus est; atvero imprimis vero et proprio sensu Vorbum Dei immanens est. Et0nim primo, ut ex argumentatione S. Thomae supra relata patet, non potuisset fieri verbum
Dei prolatilium, nisi prius sirhum Dei immausens suisso Praeterea Christus Filius si ab Ioann manifesto exhibetur
168쪽
162 De S. Trinitate. Thesis A. tamquai topi h. im cilicreatum, aeternunt, divitia natura praeditum a atro distinctum et personale tale auteni Verbuiu proseet non solum prolatum, Sed inmanen est, ideoque porintelleetionem prodedit. Ergo Filius Dei, eum sit Verbuni per intellectionsem divinam procedere intelligitur Apposito
vers. n. in Similito alii. 31 Filius Dei in seriptura tamquam sapientia Patris X-hibotur. am quae in libris sapisntialibus d Sapientia tamquam do persona subsistente enuntiantur es thes 3. n. 10. . Patribus onsentiontibus de orsona Filii intelligenda sunt. Quod vero quidam antiqui scriptoros eadem de Spiritu Sanetoaeceperunt ut Theophilus ad Autol. . . . . et 18. ut
S. Irenaeus haer. l. 4. c. 20. moralem on80uSum lion ollit. Etenim plerique seriptores eiusdem aetatis Sapistutiam Filium Do intelligunt ut . . Atheniigoras Legat. n. 0. 3. S. Justinus diat eunt Tryphone . 61. et n. 29.), Clem sens Alexuu-drinus Strom. 6. 3. Tertulliauus Adv. Hermag. c. l8. . atque praetore et inprimis iam tempore Arianae haeresis Me intorpretatio in universa ecclesia ommunis evaserat es th S. 3. n. 13.). - Ceterum hae interprotatio ex ipsa scriptura satis certa esse videtur etenim ex una parte, quae in libris su-pisntialibus do Sapientia nuntiantur, eadem in ovo Testament Filio sive verbo tribuuntur; et ex ultera parte isem Filius vel Christus ibident xpressis orbis si sapientia dieitur ut Matth. 11 19. Luc. 11 49. l. 0r. 1 24 30. Ita tu nullii dubitati esso potest Filium ess Supientiani Ρatris. Atqui ad Filii appellation iudieatur laudent ex intellectione paterua procedere. Ergo. Probatur minor: tenim eum tres personae dixi uue sint Sapientes, in ipsa sapientia ratio unica, ob quam Filius speciali modo se pras aliis personis Sapientia die utur nonnisi specialis relatio origini esse potost atqui si propter originem suam Sapientia dieitur, meeossurio ab intellectu pateria pro-
169쪽
Dei Filius per operationem intellectualem ex Patre generatur. IM
'edere redendus est, quia prinei pium sapientiae intelleetus est. Ergo Et confirmatur ex ipsa scriptura, utpote in qua Sapientia do seipsa dieit: Ego eae ore Altissimi prodivi,
primogenita ante omnem creaturam Ucel. 24 5. es.
S. Augustin. de Trinitate . . . . e siqni ius Filius Dei in seriptura nomine maginis alii8-32 quo similibus denotatur, ut Col. 1, 15. Imago Dei invisiabilis. 0 h. 1. 3 Splendor gloriae et figura s/ιbstantiae eius; 2 Cor. 4 4. Illuminati evangelii gloria Christi, qui est imago Dei: Sap. 7, 2b. 26: Vapor virtutis Dei, emanatio
quaedam claritati omnipotentis Dei sincera candor lucis aeternae, peculum in macula Dei maiestatis, imago bonitatis illius. Atqui eum hac ratione imaginis eonnexa est origo Filii ab intelleetia paturno. Ergo.
Probatur minor. Et primo quidem hane conusexioneni
indieant S. Patres est eluvius ii Trinit. 2, 11. 0 6 5-Tatque uig. 0 Trinit. di Sp. 2. Seet. 2. - Praeterea veros ipsa int0rna imaginis ratione donSequitur, quippe quam S. Thomas te stelarat: De rati0n imaginis est Similitudo Non tamen quaecun in similitudo sussistit ad ratio noui imaginis, sed similitudo qua os in sp0 ei rei vel aliqua in ali.
quo Signo Speciei. Signum autem spe et ei in rebus orporeiη maximo videtur esse sigura. Vidennis enim quod diversorum animalium secundum poeiem Sunt diversae figurase non
autem diversi olor0s. Und si dupingatur olor alleuius rei in pariote, non dieitur esse imago nisi depingatur ligura. Sed siqu0 ipsa similitudo sp0eis suffieit vel giri ae sed requiritur ad rationem imaginis origo quia ut Augustinus diei in lib. 83 quaestion. q. 74. post init.: unum Vum non est imago alterius, quia nou est ρ illo sexpressum. Ad hoe ergo quod vere aliquid sit inaugo requiritur quod ex alio prododat imito ei in specie vel saltsem in signo specioi'
S. h. l. p. q. 35. a. 1.3. Quae eum ita sint, imag0 pr0 prioρst Perfecta militudo ad eaeemplar eae ressa eae vi actionis 'ed quasi- actionis, qua exprimitur. Et sane hae definitio communi hominum aeeoptioni respondet et omnibus imaginibus naim utilius nrto saetis ionvonit it V. g. pieturae photo
170쪽
graptitae statuae: si sero Similitudo non adesset vi ipsius stetionis, qua producitur, per Se et imi maliter imago proprio sensu non esSet. Ium hine facile argum sentiam eruitur. Videli eo eum Filius ex d0etrina seripturae sit imago Patris peractionem pro edat neeeSSe St, quae per se et formaliter ipsum eonstituat porseetam Similitudinem ad xerupta Patris sexpressam atqui uni est eiusmodi aetio Ista int0ll0etio divina orgo Filius per intellectionem paternam prostedit. 33. 3 Eae traditione. - S. Patrum hae in re eoinmunis est doctrina eamquo probant imprimis iisdem Seriptura testimoniis, qua modo ad demonstrationem adhibita sunt, prae- sortim vero inde quod Filius propria rati0n V0rbum atris dieitur et est. Di re iam elara pauca testimonia exempli eausa adducere satis erit. Itaque Cyrillus Aleaeandrinus: ἡ Sermo, inquit ille prolatilius, quo utimur, in mento et ex mente gignitur; ne videtur quidem diversus sesse ab eo, qui in eoi de Versatur, quatenus extra os exiStit. 0lut e prolando missus in ludem. Si autem rursus in ipso, iquo similis in omnibus Etenim videre sistet in sermone e0gitationem illam qua e0rdis Sermo dicitur, ae vidissim in sente verbum adhue aditum. Ita Filius Dei siti divisione proq0dens a Patre. eharas ter Si t expressa figura propristiatis ipsius. Verbum enim est laypostatice existens et vivens ex vivo Patro
Thesaur. 6. . n. Augustinus: Quanti ergo concipis Verbum. quod Γ0seras. Qua vis di re et ipsa rei eoueoptio in ordein iam verbum At. Nondum pr0 cessit. sed iam natum est in e0rdse, et manet, ut prostedat . . . Quom0d tu Verbum, qu0 loqueris in ordo hab0s et apud te St, et ipSR On- eptio spiritalis sest. Nam Sicut anima ita spiritus est, ita et verbum, quod e0nesepiSti spiritus est nondunt enim aecepit Sonum, ut per syllabas dividatur. Sed manet in eo n-
cepi i0n0 0rdis et in poeulo insutis si Deus edidit verbum hoc est onuit Filium. Et tu quidem ex sempore gignis Verbum fit m in ordo. Dous sine temp0re gonuit Filium
pol quom ereavit omnia tempora' In Ioann. traei. 4. c. 2.3.lut alibi: Verbum ergo Dei Patris linigenitus Filius per omnia Patri similis sit aequalis, stus do Deo, lumen de iu-