장음표시 사용
301쪽
Spiritum S. ex Filio quoque pr0cedere ex traditi cne comprobatur. E95
illa formula deelaratur, Patrem prius prioritate a quo originem daro Filio quam Spiritu Sanet adeo, ut inter ausem et Spiritum feessario intersit Filius, sine quo prius generato atque etiam spiraut Pater Spiritum Sanetum spiraro non posset. Quare omnino dicendum est, sormulas, alteram Spiritum Sanetum procedere a atro et Filio, et alteram Spiritum Sanetum proe0 lere a Patre per Filium idem quidem,so alio modo signifieare vel quod una directe signifieatur altera nonnisi indireet signifieat. imirum quando dieimus. Spiritum Sanctum prodedere a Patre et Fili directo unitatρm principii siguificamus indirecte vero per ipsa nomina atris
sit Filii ordinoin originis inter Patrem sit Filium, quo hiespirat virtute spirativa sibi a Patre una eum natura divina communicata. Per alteram vero sormulam se Spiritum an tum proeedere a Patro per Filium, direete signifieatur ordo originis inter pers0nas, tu qui bus spirati stetiva subsistit indireet autem unitas principii, quia scilicet et ater et Filius Deus est. leuim subordinatio quam in ista sermula pra positio per innuere videri possit ne esse ne eoneipi potest alia, quam ub0rdinati originis ration dignitatis quam principium prae procedent a prinei pio habet; quare spiratio, quae a Patre per Filium ess dicitur, necessario tamquam uniea eoneipitur, quae in Patre quidem ineommunicata est, in Filio vero communicata.
Hunc vero, qui modo explicatu est, geniamιm ηδε --21.
sum formulae Spiritum Sanetum proeed0re a Patre per Filium, ex ipso usu eiusdem sormula apud utres manifestum est. Etenim primo utraque formula tum a Latinis tum a Graecis pr0 miscue adhibetur. Si ex parte Latinorum . . Tertullianus seribit: Spiritum non aliunde puto quam a Patris per Filium. Cout Prax. . . Et Hilarius: Patrem tonostrum, Filium tuum una testum adorona Spiritum Sanctum tuum, qui ex te per Unigenitum tuum est, promerear. Do Prinit. l. 12. n. T. Ex parto vero Graeeorum V. g. ' phanius saepe dieit: T tvευμα ci του πατ υς καὶ Ου Di . Ane0rai nn 8 9. 11. Qt0m Cyrillus A. v. g. thesaur. 88. 34)et alii Patres graeei, ut iam eonstat e testimoniis supra relatis.
302쪽
29 , De S. Trinitate. Ihesis .
22. Praeterea vor Patres graee disertis vortiis deel araruti: : si at0 aliquid per Fili uni saeere dieatur, id soluin ignis eari Patrem esse prinei pium in prinei pio Filium vero priueipium priueipiatum. Ita v. g. afflius D Spiritu Sanetoe . . n. 21. et Chrysostomus: Si per ipsum dieitur, id ob nullam aliam causam positum est, quam ne qui Filium ingenitum esse suspieetur.' Homit . . in I0an. n. 2. 23. Denique idem elueet Megi ex eo inparationibus quibus Patres gra0ei processi0uem Spiritus Sanet ex Patr0 per Filium illustrarunt selliq0t: Pator es 80l Filius radius, Spiritus spl0ndor; Pater Dus, Filius fluvius Spiritus rivus Paterseaturigo, Filius laus Spiritus aqua Pater radix Filius ru- tox. Spiritus ruetus Filius. stos, Spiritus 0d0r xΛ0ro Filius moi Spiritus dialesid0 Filius ignis, Spiritus ealor: Filius aqua, Spiritus refrigeratio Filius os Patris Spiritus ex ors halitus; Filius meus Patris et sapientia atris et veritas Patris veri Spiritu se ruent et Spiritus Sapientia et spiritus siritatis Filius vita Spiritus virtus ipsius Filii. CL
quod id, quod S. 0et0res et atros distunt sex Patre per Filium pro dedere Spiritum Sanetum ad hanc inisellig0ntiam
tondit ut si hoc significetur Filium ess seeundum graeeos quidem enuSam, Seeundum latin0 ver prineipium subsistentiae Spiritus Saneti sicut et atrem. Et quoniam omnia qna 3 Patri sunt Pater ipse unigenito Fili su gignend0d0dit, praeter 8Se Patrem, hoc ipsum, quod Spiritus Sanetus procedit o Fili0, ipse Filius a Patre aeternaliter abset, a quo etiam aeternaliter genitus St. Doug. n. 586. Cf. Bessa=έon, de processione Spiritus a ueti apud Areadium, opuSeula aurea theologica 321. s. 24 d Cum sormula loqu0ndi modo explieata alia eohaeret ita ut sero idem signisidet. Nimirum Patres Graeci nonnunquam verbis vel disertis vel aequivalentibus oesent Spiritum
Tiκη i. e. sere principem vel priueipalem vel primordialem
303쪽
Spiritum S. ex Filio quoque procedere ex traditione comprobatur 297
dialis consideranda est quae per Filium operetur. Iam vero voeabulum reici Apoκαταψκviκ'ς vim signifieandi relativam habet id00quo adsignificat aliam auSam, qua Sit alvi κα-τ Wiκ', ait Sa nempe X ala Sa vel prindipium sex principio: qu0d etiam expreRSi verbi notant S. Patres ut v. g. B
silius: Quod Pater pse Filium creat id neque impors sed tumoxhibet atris operati0nem nequ0 infirmam ostendit Filii virtutem, sed deelarat uitatem v0luntatis, ita ut partieula per confession0m habeat ausae primordialis τῆς ποοκαταοκτiκhς alti . ' De Spiritu Sancto c. 8.). Si igitur Pat0r ad Spiritum Sanetum refertur ut iri Π oκarapκTiκ l, alia exstat Spiritus Sanet altici, qua sit eiusd0m Spiritus Sanet principium ex priuei pi0 nulla vero pra0ter Filium ess 40test. Quod hae rati0u Patres graue d0eent, quoad rem dena prorsu8 8 eum ratione, quam affert Augustinus deelaranseu Spiritum Sanetum priueipaliter de Patre proesidero dixerit: .Ideo, ait, dixi principaliter quia et de Filio Spiritus Sanetus procedere reperitur Sed h0c quoque illi ater dedit noniam xi stetit et nondum habenti, sed quidquid nig0nito Vorbo dedit gignenti dedit. Si ergo sum genuit, ut etiam de illo donum ommune proesideret se Spiritus Sanctus donum osso amborum.' D Trinit. l. 15. e. 6. Hue poetant etiam alia rati0nes l0quendi requenter rab. Patribus rasteis adhibitase se ille0 qu0d Pater voeatur , uoxii καὶ qui θεorri roci, qua in Filio et Spiritu Saneto est
bula uia apχη t partieulum E ad 0lum atro restringunt adeoque Filio rationem principii relato ad Spiritum Sane
tum denegare videntur. Nimirum Vocabula iTia, amΟV,
di , , Πηγη, ωλη, ono pia et alia assinia particula si in- elusa qualidoquo adhibentur . n0 ad designandum id, qu0d est ausa vel prinei pium simpliciter sei af exprimendam
304쪽
2 m D SS. Trinitate. Ili sis s.causana primordialem, quae non ex ausa, sed principium Mio est. Talis vero causa ei tale principium sane nou Filius, o solus Pater est. - Quae eum ita sint, clare in-
tolligitur eiusmodi diei Patrum a hotianis inspto e tradatholieam doetrinum urgeri Nominatim S. Ioannem Damascenum, testimoniis, quae maxime opponunt, catholidam Osinino negare, sed profiteri satis manifeStum est: Ρatrem, ait,
ex aliquo ρsse non dicimus, sed ipsum Filii atro appellamus Filium item nee ausam ainovi ne Patrem diei mus Verum potius eum ex Patro emo a Patris Filium. Deniquo Spiritum Sanetum et o Patre esse et atris Spiritum diei-mus ex Fili 0 0r Spiritum non dicimus, Filii tanton Spiritum appellamus; si quis nim Spiritum Christi non habsit. ait divinus Apostolus, hic non est eius; et per Filium apparuisse nobisque eommunieari prositoinur. Insufflavit enim, inquit, et dixit discipulis suis: despite Spiritum unotum. Perindo ut in solo quidem os et radius et splendor ipso enim sons est radii et splendoris, utquo per radium splend0r nobis communieatur.' D fido orthodoxa l. 1. . . Qustoreipsa Sen8u explicato necipienda esse etiam aliis eiusdem Doetoris testimoniis conssrmatur: Ν6vi, atrona esse solum SupereSSentialem . . . ipse est verbi abyssus, pnitor Verbi et per Verbum produet0 manisostantis Spiritus . . . Spiritus Sanetus est abse0nditorum stitatis manifestans virtus Patris, ex Patre quidem per Filium procedens . . . Spiritus atris, utpote ex atro procedens nullus enim motus vitalis vel
actus voluntatis est in Spiritu. t Filii Spiritus est, non quod ex ipso sod quod per ipsum ex Patre procedit; solus enim Pater ausa i. e. primordialis est ' De divin. nominibuS). Spiritus Sanetus est ex atra por Filium et Verbum procedens, non tamen filiationis modo . . . Si nim Spiritus Filius Filii ost hab0bit sit ipso Filium et illo alium et id in infinitum ' Ep. ad Iordan. u. 28. es dial eoni Manich. n. J. 26. e Illis quoque oetrina atholida de proeessione Spiritus Sanet eontinetur, quas S. atros oesnt de proprietatibus
puibiis sinsulae divinam personam constituuntur distin
305쪽
Spiritum S. ex Filio quoque procedere ex traditione comprobatur. I99
guuntur. Et Patria quidem duas eiusmodi proprietates assignant: alteram negantem, qua distinguitur tantum civ χος est alteram, qua etiam constituitur, atque hae in ipsa pa- tomitato continstur ita v. g. Mailius ep. 38.). Itaque int0rΡatrem et Filium omni sunt eommunia duobus his exceptis,
quod ator auctoχος sit et quod vere Pator sit. Si igitur Filio exeluso Pater solus principium Spiritus Sancti esset id inde esset, quod moxo: est, vel inde, quod Pater est; atqui primum diei nequit, quia illa propristat nulla originis habitudo designatur neque diei potest alterum quin Spiritus
Sanetus proe0dens Filius esse asseratur. imirum Spiritus Sanetus aut ex Patre Filioque prostedit, aut eum Filio Onsundituro Tamquam Filii proprietates exhibentur, quod ex una 27. parte laoVoc laoVoΥSV ς κ Ο ΔΥεorizo φωτος offulgeat Barilius i. e. v0 quod sa6Voc e laovo sit Gregorius Thaumaturgus, in Symb. d.), et ex alter paris, quod bi' εαυτο καὶ siεδ αυvo notu in saeiat Spiritum Sanetum ex atro procedentem. Iam vero eum utrRquo nota iterum proeessio Spiritus Saneti ex Filio Onnsia ess intolligitur: eum prima, quia Filius μογος ovor at sive μ6Voc lae ιovo non procederet si Spiritus Sanctus quoque ἔκ c0μovo πατpoc prodiret. - Similiter cum alter eonneetitur, quia idoni est Filium por sese a seeum notum tinere Spiritum Sanctum, quam eundem spirare Spiritum Sanetum: neque enim Basilius illo loco de mission Spiritus Saneti agit, sed di notis sempiternis ot necessariis, quibus pergonas divina ab invidem distinguuntur nulla relationum ad terminos temporarios ration diaeta ceterum ut supra iam letum
est missio unius persona divinae ab liser etiaris proe6ssiono illius ab hae ineludit.
Nota Spiritus Sancti duas eodem Oeo a Basilio assi-28 gnantur, quarum una ad atrem, altera ad Filium resertur. Illa in eo si quod Spiritus Sanetus ex Patre subsistat, vel osso habeat pondens a Rusa, qua Pater est, a quo procedit. Altera vero in eo est quod Spiritus Sanetus eum Filio insulto intervallo eoneipitur, quoniam post Filium et eum Filio
306쪽
e0gnOSeatur atque uni Fili c0haereat et sex Filio qndoat iiserri xciij. At quo his quoquo pr0 cessi Spiritus Sanet a Filio eontiu0tur nam primo nulla alia dependentia Spiritus,an et a Filio sugi pot0st praeter d0pendentiam originis deinde eum Basilius Spiritum Sanetum sine ullo utervallo eum Fili donei pi dieit seiusm0di 0xum l0gieum inter os statuit, qui n0nnisi inter e0rrellativa int0resedit nulla aut semuli relati inter persona divina esse p0test, nisi relatio originis inter priniri pium et principiatum denique ut praep0sitio Post ordinem originis ita propositi oum immediatam Filii 0 Spiritus Saneti coniuneti0nem doelarat quae alia esse nequit nisi a int0 priueipium et illud qu0d est a prineipio.
29. Doni iust atres graeei iniversim aSSerunt, nullam esse inter personias divinas distinctionem, nisi per relationis Oppositionem. Scillese duo esse rati0ue distineta, ex quorum uniori persona existat alterum tribus e0mmune quod est natura vel essentia, alterum singulis pr0prium quod proprietas si v idictas a dieitur. orro hoc alterum ad 0mmunem S- Sentiam acced0n non abs0lutum, Sed plutivum est a nihil aliud est, quam paternitas filiolas et progessio sive spiratio passiva. Audiatur . . Grggor ι Naz. qui Arian quae-rs uti, quid desit Spiritui Saneto, quominus Filius essset siue haesitatione respondet nihil deesse, eum De nihil desesso
queat, verum manissestationis ut ita distam, mutuaeque eoruna
rotationis ditarontia ditat sentem et ipsorum sedit appellationem. Non enim Filius est Pater. sed non . desectus propterea ullus intelligitur, ρ essentia summissio, verum illud ipsum nou08Se genitum ess genitum, et procedere bule quid0m atris isti vor Filii, illi Spiritus Sanet appollutionsem iudidit ut ine0nsus pr0prietas hypostaseon trium in una divinitatis
natura et dignitat servotur. Neque enim Filius est Pater quippe unu8 St ater se hoe est, qu0d Pater neque Spiritus Sanetus est Filius qui ex o est; unu enim StUnigenitus, Ηd 0e si, quod Filius. Tria haec unum divinitate sunt, et unum o tria proprietatibus. 0rat. i. Nulla autem relati et nulla ex relatiola pers0uarum in Tri
307쪽
Spilitum S. ex Filio quoque procedere ex traditiori e0mprobatur 301
roi rati inter eas intereedat. App0Sit Gregorius Nyssinua: . Quod si quis d0etrinam n08tram alumnietur quaSi 00, qu0d nullum secundum naturam admittat diserim0n, hypostasium iutroducat permixtionem et e0nfusionem. 0 eriminat0ribus rospondebimus nos si naturam diversitatis expertem confiteri
ut non negemus disserentiam qua Pat0 principium est, Filiu a priueipio, quippe qua solumm0d0 alterum ab ultero distingui concipimus, cum videlidet Patrem esse prinei pium redimus. Filium vero ex prindipi0. I p. ad Adiab.). Et stlibi direet agens dodistineti0no in is Filium et Spiritum Sanetum haec supra jam ad diaeta notat: Eadoni est nostra d0etrina de Spiritu Sancto, in solo ordine disserentiam inter personas agnoscens. Si eut 0nim e0niungitur Patri Filius, et ex ill esse habens non tam0n existentia posteri0 est; si pariter ab Unigenito poni sit Spiritu Sanetus, ita ut solum Seeuudum rationum prinoi pii Filius rastintelligatur hyp0stas Spiritus. Temp0ralis enim dimensi0nses in steterna vita non absent 0eum ita ut exest plurali 0n priueipii S. Trinitas nulla re in seipsa diseeruntur. μ Cont. un0 m. l. l. Similit0 alii Patres ostent. Itaque xSS. Patrum doetrina eo Sol persona quaepiam divina ab altera distinguitur, quod una ab ait sera pr0es dat eique ut prin-eipi principiatum p p0natur. Ergo eum Spiritu Sanctus a Filio realiter distinguatur ab eo quoque prodedit. Neque contra dic potest, Satis esse ad Filium t Spiri-30. tum Sanetum ab invicem di 800rneudas si utraque alia et alia relati0u ad tertiam referatur. Etenim ex atrum doctrina pers0na divina altera ab alistra nou quaeunque relati0ne, sed ea S0lum qua iniser prinei pilain t principiatum est realitor disti uni itur Sari Pat0 alia rotatione Filium et alia Spiritum Sanetum r08pigit neque tamen geuseratio et Spiratio activa duas
personas Sed unam tantum c0nstituunt eum ad invicem non
referantur vel sibi u0n opp0nantur. Ergo Filius non uret persona distinet a Spiritu Saneto, nisi hie ad illuni tamquam priueipiatum ad priueipium reforretur. Quare Patres
eas S0lum relati0n0s ut personas ab invicem distinguentos UOLSideraverunt, qua non Solum diSparatae sed etiam opposita sunt ut irinei pium t priueipiatum. i. . Pat0rnitas ι
308쪽
Filiatio, Spiratio activa o Spirati passiva. quas eum ita sint, totam hane S. Patrum doetrinam Seholastiei breviter at
praeclare comprehenderunt hoc adagio: In divinis omnia sunt unum, ubi non obniti relationis oppositio. μai s Patres graeei saepenumeres illud quoque inculcant, eandem esse habitudinem Spiritus noti ad Filium, quae est Filii ad Patrem Si v. g. Athanasius: Et Filius ait: uua audivi a Patre meo ea et loquor in mundum Spiritus vero aeeipit a Filio. Nam de meo aeeipiet, inquit, et annun tiabit vobis. AEt Filius quidsm in nomine Patris venit. Spiritus vero Sanetus, ait, quem mittet ater in nomine meo. Cum mutem ualem ordinem it naturam 'ciere καὶ pocFiVὶ hiscat Spiritus ad Filium, qual0m Filius habρt ad Patrem, quomodo ille, qui reaturam istum dieit, non idem et de Filio noee88strio sentiet. Ep. 1 ad Serapionem. Et Basilius: ,Eodem modo eum Domino Spiritus effertur, qu eum utre Filius . Nam Patris sit Filii sit spiritus Sancti nomen similiter editum est Quare ut so hab0 Filius ad Patrem sie ad Filium Spiritus seeundum Verbiisti ordinem in baptismo traditum. Quodsi Spiritus eum Filio coniunetus ost. Filius vero eum Patre per Spieuum est et Spiritum eum atre coniungi Quom igitur cloeum habet, ut dicant alterum con-
numerari, alterum subnumerari, cum in una eademque serie
Domina sint ordinata. D Spiritu Saneto e. 17. Similiter alii Patres revera xeeptis nominibus Filii Geniti, Unigeniti.
quae non 80lum proeessionem in genere, sed Speciatim processionem per modum generationis designant, reliquas mes mellationes designantes Filii prooessionem eae Patre ab iisdem Putribus graecis assumuntur axe rimendam relationem
Spiritus Mileti ad Filium. Quemadmodum v. g. Filius est Verbum, mens expressa et ratio atris, ita Spiritus Saneius di 'itur Verbum Filii insin Filii a Basilio et Cyrillo); deinde quemadmoduni Filius imago Patris est, figura substantiae eius sic etiam Spiritus Sanetus exhibetur Filii imag0, imago naturalis, sigillum natura Filii forma Filii a Gregorio Tha maturgo. Athanasio, iasilio. Cyrillo A.); praeterea Gieut Filius is spisendor atris tum oti des lumine. ita Spiritus
309쪽
Spirituit S. ex Filio quoque procedere ex traditione comprobatur. IM
Eanetus splendor est Filii lumen tertium Athan siis Epiphanius): irarum Filius vultu Patris est ut expressis eiu dsm o pariter Spiritus Sanetus vultus Filii dieitur a Cyrillo 3 denuo Filius Sapientia et virtus atris nominatur Spiritus Sanetus autem item Spiritus Sapientia et virtutis velut odor ex ore atque vivens virtus Filii vivontis dieitur ab Athanasio et Cyrillo): tandem Filius est vapor virtutis Dei et emΗnatio quaedam elaritatis atque simili ratione Spiritus dieitur pro sidere ex essentia Filii velut ex aqua vap0r a Cyrillo denique leui rations originis Pater maior dicitur Filio ita Filius adsm ratione maior esse Spiritu Saneto exhibetur a Basilio es Franaelin thes 37. n. II. b. et δε-
eavius, i. 8. e. 7. s.). - ΙRmvero Filius ad Patrem se habsit
ut is, qui est ex principio ad suum principium ergo pariter eadem rations Spiritus Sanetus ad Filium so habet. Confirmatar, quia hae ratione SS. Patres etiam ab Euno re. mianis aliisquo Arianis intelleeti sunt. Et0nim atribus obieeerunt, eur igitur Spiritus Mnetus non amo Filius Filii
dies tur M. Patres vero θspondentes nequaquam hoc uppositum, scilicet processionem Spiritus Sanet a Filio, eg verunt, imo vero eandem inculcaverunt: sed notav0runt huius rρ vel nullam aliam rationem es, exhibendam pra0ter usum loquendi vel doetrinam seriptura et traditionis, vel eiusmodi rationem esse, quia Spiritus Sanetus non ab uno, sed a duobus procedat, vel etiam quia non filiationis modo pro-eedat es Epiphanius onoorat. n. . . Athanasius, ad Serap. I n. 25. Gregorius Nag. r. I. l. 37. n. 7. s.; Basilius, Cont Eunom. l. 5.).g Deniquelatres graeei 0eent, quaecunque in Patris, 33.
eadem et Filio competere, si urin viicis et paternitas saecipiantur. Manuel Calecas v. g. in opere, quod pro Latinis eontra Graeeos de processi0ne Spiritus Sanet scripsit se. 19. Basilium ita hae in raelatu de de deelarantsem: Omnia Filius est, quaeelinquo est ater Patrem dixi et Filium. conserva mihi proprietat0s istas. Manens itaquo Filius ii eo, quod est Filius cmnia est, quaeduraque Pater, Secundum ipsius D0mini oesim dicentis: omnia quaestitiaque habet Pater, mea
310쪽
304 D SS. Trinitate. Thesis . sunt. an revera imaginis omnia Sunt, quaedunque insunt
in pr0t0typa sorma. opposite Cyrillus A. quoque ad verba
Domini omnia, quaecimque habet Pater, mea sunt, aegnotat Charaet0rem denuo in eorum et vorissimum hypostasis paternae seipsum nobis etiam hoc te eo se monstravit Filius et per ea, quae ait, intelligere dat, quemadm0dum eum fructus sit substantia ipSius, milia, qua eiu Sunt, Seeundum nuturam obtinui, ae sibi propria ess dieit; et merito quident.
Cum enim nihil sit, quod dividat a separet alienum faetend0 Patro Filium, quantum ad uin pertinet similitudinis et
a0qualitati genus, hoe solo excepto quod Pater est eumque non dissimili in ambobus modo substantia resplendeat qui fieri posset, ut non illa communia se eadem p0tius ossent in utroque adeo, ut in Filio sint quae sunt Patris et in generante, quae Sunt uniti. In Ioari. l. 1. Et alibi idom: ἡ Quidquid do Patr0 dieitur. hoe ni in d Fili diei 0eesse HSt, praeter h0e ipsum, qu0d est Pater sit quidquid de Filio dieitur h0e vieissiua se de Patre dieitur praet0 hoc ipsum quod est Filius.' Thesaur. 2.)34. lam vero Spiratoris n0ti diversa est a notion Patris ergo commune est atri et Fili spirar Spiritum Sanetum. Quare uetoritat Patrum gra0eorum nititur S. 2 homas quando ex unitate essentiae quae est in utro et Fili 0, Spiritum Surietum a Fili qu0que pro 'sidore liue in ui odii in colligit . Patur et Filius non diffserunt invidem nisi in oe quod hinus Pater, hic Filius. Haboro autem Spiritum Sanetum ex So proeedentem, non pertinet ad rationem paternitatis, neque ad ration una filiati0nis. 0n senim x 00 digitur Pater quin Spiritus Sanetus ab eo prodedit, Duque filiati0ni repugnat.
si)0d habeat sex se Spiritum pr0eed sentem 0puSeu l. e. rn0HOS . 35. Confirmatur tota haec ratio ultim , loe ex doctrina Pa-ifrum graeeorum derivatii quia nullus iniser os invenitur, qui inter proprietates Patrem a Filio distiugustiates vim spirandi numeraverit. Etenim huius silentii rati nequaquam in eo 90ni potest quod do harueteribus personalibus perstinet0riis tantuin egerint ni uitrum in omne in parton hane quaestionem versarunt. inueterea haeretiei etiam 4requeutissime ansam