De sanctissima Trinitate : summa praelectionum

391쪽

Spiritus Sanctus per operationem voluntatis procedit. 385

perlaetior quam non univ0ea: nam de rati0ne generantis est, quod ρnero sibi simile se eundum i 0rmam. Unde hoe ipsum quod in unerati0ne divina est eadem numer 1 0rio gene .rantis et geniti, in rebus autem creatis non est eadem numero, sed specie tantum, Stendit quod generati et 0r 0nsequens paternitas per prius sit in De quam in er0aturis. Und h0 ipsum quod in divinis si distineti geniti a g0nerante Seeundum relati0nem tantum, ad veritatem divinast generationis et paternitati pertinet. . S. Thomas S. h. 1. p. q. 33. . . ad 4.)Seholion. Nec itutatio. - Qua in t0ta hae de proe sessi0nibus 42. divinis quaesti0n exposita sunt, uno eonspeetu exhibere abs re non fuerit. Audiatur itaque S. Thomas 3 totam hane d0e trinam in compendio theologiae breviter e0mprehendens . Quia Deus seipsum intelligit, omne aut0m int0lle etiam in int0lligent est op 0rtet Deum in seips esse, istut intel-l0etum in iniselligente. Intellectum autem prout est in intelligente si verbum qu0ddam intellectus. Op0rtet igitur in

C0n Siderandum est uisem, qu0d eum in n0bis sit aliud esse naturale et iniselligere, portet quod verbum in n0str0 intelle et eone0ptum, qu0d habet esse intelligibile tantum alterius naturae sit quam intelleetus n08ter, qui habet esse naturale. In Deo autem idem est esse et intelligere. Verbum igitur Dei, qu0d est in Deo, cuius Verbum 8 se eundum ρsse iniselligibile id0m esse habet eum Deo, cuius est Verbum. Et per h0e oport0t qu0 sit eiusdem essentiae et naturae eum ips et quod mnia, quaecunqus de De distuntur, Verbo

Stetit autem nisi leetum est in intollig0nte in quantum ι3. intelligitur, ita et amatum esse sib0 in amante in quantum

amatur Movetur enim qu0dammod amans ab amat quadam intrinseest motions Deus autem si eut intelligit seipsum, ita nee esse est, quod seipsum amat. 0num enim intellest- tum Seeundum s amabile est. Est igitur Deus in seipso

tamquam amatum in mante . . .

Μst Uer. De Sanctissima Trinitate. μέγ

392쪽

lius . . .

militer oportet. 00d affecti amantis per quam amatum S in 3Inant', pro 'stdat 3 0luntate amantis, in quantum Stismatis

in se e0nsistit. maii aut0m sit se eundum quandam m0tionem amantis ab amato. Amatum enim trahit ad seipsuna amantem. Igitur n0n 0rseitur muti in similitudin amati

si eut 0rsei fur intelliger in similitudine int0lle et i, sed purseitur in miti steti0n amantis ad ipsum amatum Traduetjo

393쪽

Spiritus Sanctus per perati0nem v0luntatis procedit. 387

auton similitudinis prinei palis sit per genseratio non univoeam, se eundum quam in rebus viventibu generati Pater, t 0-nitus Filius n0minatur. In isdem tiam prima m0ti fit

80 eundum poeiem. Si eut igitur in divinis m0dus ille, qu0 Ddus si in Deo ut intell0etum in intollig0nt exprimitur p0rh0 qu0 didimus Filium qui si Verbum Dei, ita modum. qu De his est in D 00 si qui amatum in amant exprimimus per h0e, qu0d 40nimia ibi Spiritum qui si am ii Dei . . . Seeundum quod intell0etusae tu intelligit. st in ipso id 46. qu0 intelligitur. 0 igitur qu0d si intuli 0etum sesse in int0lligente, pro dedit ex virtut int0ll0etiva ut 0 est verbum

ipsius. Similitor tiam id qu0d matur, Si in amante Se eundum quod amatur ad tu Qv0d aut0m aliquid ad tu am0tur pr0 dedit i x virtut amativa anumtis et x 0n amabiliaetu intelle e to Hoe igitur, qu0d si amatum esse in amant00 du0bus pr0esedit, selli eo ex prinei pi amativo et ex int0lligibili apprehens0, qu0d st 0rbum eo ne septum de amabili. Cum igitur iri 60 0ipsum iniselligent se amant Verbum. sit 'ilius is autem euius st 0rbum, Sit Verbi ater, ut ex dietis patet, nee0880 est, qu0d Spiritu Sane tu S, qui pertinet ad am0rem seeundum quod Deus in seipso est ut amatum in amante ex Patro pr000dat et Filio . . . Ε 0mnibus autqui qua dicta sunt. 0lligi p0rtet qu0d47. in divinitat quendam ternarium p0nimus, qui tamen unitati et simplieitati essentia n0n repugnat. Op0riet nim e0n dedi Deum esse ut xistentem in sua natura, et intelle etiam et amatum a seips0. lit0r autum h0e edidit in Do , et in nobis quia enim in sua natura h0m substantia si intelligere autem et amare eius non sunt ius sub Stantia, h0m0' uid6m 80 eundum qu0d in natura sust 0nsideratur, quaedam re Sub Sistens est: 80 eundum autem qu0 08 in su int0lleetu, n0n est res subsistens, sed intenti quaedam rei ubsistentis, et similiter feeundum qu0d est in seipso ut malum in amant0. Et si ergo in h0min tria qua0dam eonsiderari p0SSunt, id est h0m in natura sua existens, et om in intell0etu exist0ns, ut 0m in m0r existens, et tamen hi ire n0 sunt unum, quia intelligere eiu n0n Si eiu eSSe,

394쪽

388 De S. Trinitate. Ihesis 12. similitor aut sim et amaro, et 0rum trium unus s0lia est res qua0dam subsistens, diliget om in natura Sua existens. In D00 aut0m id sena est esse, intelligere et amare. 0US ergo in As su naturali exist0us et Deus existens in intelleetu 0 D0us xisi sens in amore suo unum sunt, undSquiSque tamen 00rum si subsistens. Et quia res Subsist0ntes in int0ll0etuali natura personas Latini 0 minare c0nsueverunt, Grae ei

lium sit Spiritum Sanetlim . . . 48. Pr0e0ssi autem in se ad exterius 110 terminata n0np0i est aedipi nisi aut seeundum operati0nem intellestius, prout proe sidit Verbum aut oeundum perati0nem voluntatis, prout

pr0esedit am0r. Non igitur p0test ess aliquid divina per80na pr0eedens nisi si ut 0rbum qu0 didimus Filium vel ut Amor qu0 diei mus Spiritum Sanetum. Rursus eum DeuS0mnia uia intuitu per suum int0ll0etum c0mprehendat, et Similit0 un aetii 0luntatis muta diligat, imp0ssibile est 0880 in se plura Verba aut plures m0rses. Si igitur Filisqpr0e0dit ut Verbum sit Spiritus Sanetus pr0cedit ut m0r, imp0ssibilo si osse in Dd plures Fili0s 0 plures Spiritus Sanetos. Item perseetum est, extra qu0d nihil est; p0rtot autem tam Filium, quam Spiritum Sanetum esse simplieiter perlaetum eum uiserque 00rum sit Deus. Pra0terea illud perqu0 aliquid subsistuns si h0 aliquid et ab aliis distinetum, impossibile est qu0 niamur multiplieetur, o quod individuum d pluribus diei 0n 0tost; sed siliati0n Filin est ha0 persona divina in se subsistens, set ab aliis distinet sicut per prindipia individuantia Sortes est hae pers0na humana. Si eut 0rgo priueipia individuantia quibus 80rtes est hie h0mo n0n 0ssunt e0nvenir nisi uni ita etiam filiati in divinis n0n 0tsest nisi uni eonvontru et simile est de relati0n Ρatris et Spiritus Saneti imp0ssibile si igitur in divinis esse plursis Patres aut suros Filios aut plur0 Spiritus Sanet0s.' L. e. e. 37. l. 45. 46 48. 49 50. 2. 56. C0nseratur

395쪽

quaesti tertia.

Do volationum clivinarum xiStantia.

Declaratio. I. 9uaestionis avstumo ut ιm et vivisio. Ia0-1. sti01i d pr0eessi0nibus divinis absoluta re et 0rdine Suste edit alia illa de silati0nibus divinis. Et0nim quamvis nullus rdo rostiis sit in divinis intur pr0e0ssi0nses t relationes, utp0te qua seeundum rem Saltem idem Sunt attamen, quia Seeundum modum n0strum intolligendi ab invidem distinguiautur, Sedundum eundem etiam ordo aliquis apparet selli det sub hoe 0- Spectu pr000ssiones sive origines pri0r08 Sunt relati0nibi is earumque fundamenta e0nstituunt. Insuper traetatio d0 0- lati0nibus divinis ad aliquatum p 0rs0narum di Vinarum earumque ab uvidum disseruntia et eum invidem eou venientiaqintellig0ntiam inauudueit, quia idolie et aedem perS0nae praeei8e per selationes riginis in seipsis e0nstituuntur se ab invid0m realit0r distinguia litur. Quae eum ita sint, reet pr0rsus 0rdin h0 loe poni in tolligitur quaesti n0tata de relati-0nibus divinis atqu0 personarum divinarum per RSdem e0ustitution at tu distineti 0n0. Omnia autem, quae traetanda Sunt e0mm0d ad quatu0 articul08 rev0cantur Artieulus primus D relationum divinarum sexistentia. Αrii eulus seeundus D relationum divinarum eum essentia identitate et ab invidem distinc

396쪽

390 D SS. Trinitate. Thesis 13.

Th0mas, quorum uterque pr0 fundissime h0 mysterium seria l

397쪽

In Deo sunt relati0nes reales ad intra. 391

dii; quia ad se si inui p0t0ns simul cum Fili set Spiritii Sanet0, 0n sunt re omnipot0ntes; quia sero non ad se est Pator sed ad Filium 0 Filius ad 0 st, sed ad Patr0 tui: nde Spiritus ad se in sinu 0d dieitur Spiritus Patris i Filii .n0n si quid di eam tros nisi Patrem 6 Filium t Spiritum

398쪽

392 De S. Trinitate. Thesis 13. aliud. Qui quidem r0speetus aliquando eS in ipsa natura rerum utp0te quand aliqua res Seeundum Suam naturam ad in-vie0m 0rdinatae sunt, et invistem ineli nati0num hab0nt; thuiusmodi relati0iises op0rtet SSe reale . . . liquando Vero respeetu signi sistatu per ea qua dicuntur ad aliquid, est' tantum in ipsa apprehensione rati0nis eo ferentis unum alt0ri: sit tune si relati rationi tantum.' S. h. l. p. q. 28. n. 1. .

Et alibi tom: In h0 dissert ad aliquid ab aliis g0neribus.

qu0 alia genera ex propria ui ration habent qu0 aliquid sitit, stetit quantitas aliquid ponit se similiter stra aliis. sed ad aliquid X pr0pria sui generis rati0n non habet quod ponat aliquid, sed ad aliquid und iuv0niuntur quaedam ad aliquid, qua nihil sunt tu rorum natura, sed in ratione tantum, quod in aliis generibus non contingit.' Qu0dlib. 2. a. . .

29 elatio non est realis eodem, quo est relatio. - NURΘasserti ex n0ti0ne pr0p0Sita c0nsequitur. Cum selli stet 0tera praedi eam qnta positivam realitatum dieant rati0n pr0 pristo uota sui generis relati n0nnis ratione asterius n0ta distineta realitatem inflari. Et re quidem vera, si constipis Substantiam, en e0neipis, qu0d est in se, atque ideo p0 sitivam r0 alitatem p 0nis it0ni si eo ne i pis aegidenS, . . quantitatem vel qualitatem sens in ali 0 0ndipis h0 aliud perfidiens atque e ipso positivam realitatem e0uelpis. At 0r si relati0nsem constipis, n0n 00 pS ponis aliquid in re nee realitatem e0ncipi S, Sed merum r0Speetum, merum ad aliud. Relati igitur ut letum est, non est se alis, quia diei praeeis ad aliquid, sed quia diei ad aliquid, vel respeetum qui undamentum liabet in sublueto, ut attribuitur. Quare deurate di Stinguatur port0 esse ad relati0nis ab esse in eiuSdem per esse ad silatio habet qu0d relati sist, or esse in quod reali 0St. App0sit iterum S. Thomas: Quamvis se lati0ni X 0e quod ad alistrum dicitur, n0n se best tur quod Sit res quaedam e Sttamen re aliqua seeundum quod habet undam sentum iu 00 quod sesertur.' In 1. d. 26. . . ad 3.). Et alibi: Quamvis ad liquid ex rati0uo sui generi non habeat qu0d40 nataliquid, non tamen etiam habet ex ipsa generis rati0ne, quod nihil ponat, quia si nulla relati ess0 aliquid in rerum na-

399쪽

In Deo sunt relationes reales ad intra. 393tura Habsit aut0m relati0, quod, Sit aliquid reale ex eo, quod relationem ausat. quodlib. . . .). Ne quo igitur int0 haec dii ulla e0neipienda st 0mpositi sive physi ea sive seta physi ea etenim esse in et esse ad non sunt duo quae Se invicem perseiant, eum selli detr0lati ut si merum esse ad nihil roalitatis p0nat. Quare

esse in t esse ad duo quasi 4Sp0etus eiusd0m rei sunt. 39 elatio, ut dicit ad aliquid, non postulat determinate 5 ident cari sive cum accidente sive cum substantia sed ab utroque praescindit. Nimirum aliqua sunt qua ex formali sua rati0ne substantiam istunt ut . . animal rati0nal v0larb0r. Alia sunt, quae e formali sua ratione aegiden p0nunt, ut . . quantita vel qualitas, utp0te quae ex eo neeptu Suo ita iniserunt aliquid p0rseetivunt substantia inhaerens, ut aliter e0neepta rationem Suam ess0ntiale amittant. Deniqu0 iterum alia sunt, quae ex s0rmali sua rati0ne dot0rmiunt nee substantiam n0 aceid0ns iusserunt, sed ab utroque abstrahunt atque per utrumque veris stari p0SSunt quale Sunt . . intelloeli sit v0liti0. Iam ver ad 0e 0rtium g0nus sertin0t relati0, quia esse ad ex formali sua ration0, cum dieat serum reSpeetum, n0 postulat magis insesse vel identifidari eum ae ei denti quam subsist0r0 0 id0ntifieari eum substantia. Quae eum ita sint, non repugnat, qu0minu in De re-6. lation0s inveniantur, sane non inha0rentes quidem, sed ub- Sistente 8 quamvis ita revera esse n0 quidem ex rati0ue, Sed ex S0la rev0lati0140 0nstar p0ssit in se igitur dia solum praedicamenta veri fidari p0ssunt, ei licet praedieamentum Sub Stantia et praedi ea mentum relationis Apposito S. Augustinus: ἡ Ιn rebia et seatis atqu0 mutabilibus quod non se eundum Sub- Stantiam dieitur rostat ut se eundum edidens distatur, Omnia enim aesti durit is qua v0 umitti possunt vel minui, ut magnitudine et qualitates et qu0 dieitur ad aliquid, te ut mi- eitiae, pr0pinquitates, s0rvitudines et Si qua huiuSmodi . . . Iu 00 aut0m nihil quidem sueundum ad ejd0ns dieitur, nee tamen in ne qu0 dieitur seeundum Substantiam dicitur.

Dieitur nim ad aliquid sietat at0r ad Filium, set Filius

ad Patrem, qu0d 0 est aestiden . . . Quamobrem, quam ViS

400쪽

394 De S. Trinitate. Thesis 13. diversum sit atrona 880 t Filium SS0 110n est tam seu di- vel Sa Substantia, quia ha0 140n Seeuudum substantiam die untur, sed se eundum relativum, quod tam0n selativum non est