De sanctissima Trinitate : summa praelectionum

451쪽

Th0sis 15. Personae divinae relati0nibus distinguuntur et c0nstituuntur. 445

eunduli ratio noli ab lina illaqu0 prout pers0na includit in sotia toll0 etiam rotationis quae rotatio quam vi e0mparata ad 0ssstutiam ration tantum diisserat ab re tam seri eum parata ad

Artieulus tertius.

Declaratio. I. iuia sint 1 Doprietates et Notio ues. - Cum hi termini e0gnati sint ut quo prases sertim quando de eoti Sti

452쪽

446 Do S. Trinitate. Thesis 45. 2. P0rr eiusmodi proprietates personales in Deo esse certum ratumque est. Qu0d iam patet ex prae sati0n missae deSS. Trinitate , Ut in perS0nis proprietas i in ossentia unitas et in mai0stat ad 0retur aequalitas. Praeterea Concilium Lateranense C declarat: Haste S. Trinita Seeundum eo m-munoni Assentiam individua et Seeundum perS0nales proprietates diseruta. D0niqu idem ex ipso myst0ri manifeste e0nsequitur. Etenim eum pers0na divina realit0r ab invidem distinguantur, pr0feet unaquaeque ratione aliqua assecta

sit p0rtet quae ipsi sit pr0pria et qua ab aliis distinguatur.

Eiusm0di autona rati praeeis est proprieta pers0nali S. 3. 0inde tiam stertiam St, has proprietates recte a nobis

in abstracto concipi, quamvis in D 00 0n disserat id quod est ab eo quo est. Etenim eum m0dus e0neipiundi conersita in D00 rus ponduat magi p0r1Deti0ni t subsistentia divina0, 0dus e0neipiendi abstraeta magis Simplieitatis divina ration qui habet Qu0d praeel arsen0tat S. Thomas . Divinae simplieitati non praeiudieat, qu0d in divinis utamur nominibus eo ueretis et abstraetis

quia Sueundum quod iniselligimus. Sic nominamus. niselle eius autem noster non potest pertingere ad ipsani simplieitatem divinam, Seeundum qu0d Si in re, 0n Siderandam set de Seeundum m0dum suum divina appreh0ndit i 0 minat id est se eundum quod iuv0niuntur in rebus sensibilibus a quibus e0gni ti0ueni ne ei pit in quibus ad signifieandum simplie0s 0rmasn0minibus absti stetis uti inur, ad signi si dandum vero re subsist0nt08 utimur nominibus eo uersetis. Unde et divina rati0n simplieitatis se nomina abstraeta signifieamus, rati0ne vero subsistentiae et om pl0m0nti 0r 0mina constreta. Oport0t autem non 80lum n0mina SSentialia in abstra et et in e0neret 0siguis ear0 ut eum diei mus doliatuni t Deum, vel sapientiam et sapi0ntsem s0d tiam ursonalia ut dicamus at 0rnitatem et Patrem.' S. h. l. p. q. 32. n. 2.3. Cuin quibus e0nSonanthaste, qua alibi hab0t: In 0nerset est duo e0usi durar in rebus reatis. Sei licet e0mp0sition0m t peri Heli 0uem, quia qu0d signifieatur e0ue rotive. Significatur iit per Se existens, ut 0m0 0 album. Similitor se ration abstraeti dii sunt

453쪽

Personae divinae relationibus distinguuntur et constituuntur 447

abstraeto signifieatur per m0dum formae, euius On Si p0rari vel subsistere in se, sed in ali 0. Unde patet, quod si eut tiam os d aliis, qua de De distuntur, se utra rati 80eundum t0tum De e0mpetit; nec abstraetum propter imperseeli 0nsem, nee coneretum propter compositi0nem. Sed quantum ad aliquid utrumque vere dieitur, quia et oneretum propter peri eti0nem et abstrae tum pr0pter simplieitatem. In 1. d. 33, q. 1. n. 2.3. Ulterius autem hic modus concipiendi proprietates per ι-

sonales per modum formarum abstractarum, neces8arius est

ad explicandum et defendendum mysterium S. Trinitatis. Cum nim id eortum sit, pers0nas divinas simul unum esse et distineta8, an quaeritur in qu unum et in quo distineta sint Iamvsero ad hane quasesti0nem OnV0nienter r0Spondori 0quit nisi assigriand pr0prisitates in abstraet0, quibus v0lut 0rmi persona distinguantur, eum in 'sentia persectam unitassem l)aboant. Sane responderi apte nequit Plit rem . g. a Fili distingui ometipso, quia nempe Pater St. ae enim rati0n qui sunt distineti sex hibentur non vero SSignatur id qu0 distinguuntur. Pra0terea non sexhibetur distineti talis. qualis est in divinitat se ut p0t qua est distinetio tantum s0- eundum perso italitates eum in es Sentia periise tam unitatem habeant; verum potius illa responsi0n exhibetur distinetio qua diser0ti0ni sequi val0at atque unitatem naturae ex eludat. Apposite iterum S. Thomas: Cum senim e0nsit0amur Patrem et Filium t Spiritum anetum esse unum Deum et re per-SOna S, quaerentibus quo Sunt unus Deus et quo Sunt tres, Si qui respondetur, qu0d sunt Sssentia se deitat unum, ita oportuit esse aliqua nomina ab Straeta quibus responderi possit, per80nas distingui et huiusmodi sunt pr0ptaset at0 vel n0tion0s in abstraeto signi fierentes, ut paternitas et filiati 0. Et id00 sssentia signifieatur in divinis ut quid p0rS0nae vero ut quis, propristias aut sem ut qu0' S. h. l. p. q. 32. n. 2.3. Praeterea die0ndum ista proprietates esse imuin idem 5. cum personis Quod S. Thomas Si deelarat In divinis non disserunt quod est se quo est sed a10 paternitate est Put 0r. Ergo asser idem si, qu0d pat0rnitas: it ad sem ra-

454쪽

dixerunt relation0 0SS RSSi Siseni 0 . . . Sed quia selati Se- eundum quod Si quaedam ros in divinis sest ipsa divinasissentia; SSentia autem idem si quod persona ut 0 dietis patet . . . oportet quod relati sit idem quod persona.

Hane igitur identitat0m alii e0ti Siderantes dix0runt proprietat0s

6. Deni in proprietate. in Deo sunt non Plures nec pati ciores quam res. Et0nim tres sunt tantum in Smodi rati0nus quarum unaqua sequo aliqui persona divina ita propria St,

ut in aliis n0n in vo utatur selli 00 paternitas Patri siliatio Filio, spirati passiva Spiritui Sancto. - unulli quid semih00logi otium unas ei bilitat0m inter propri0tat08 divina ponunt.

455쪽

Personae divinae relationibus distinguuntur et constituuntur 419

ut pol qua ut 0r t Filius a Spiritu Sari et distinguuntur

ut manifestum St, non de versatur ire rem, quam ei rea

modum loqu0ndi 0l definisendi quare nania in oneordiam facile seducuntur distend0 Pr0prietates in Sensu triet tantum tr0s sunt pat0rnitas siliatio, Spirati paSSiva proprietassis in sqnsu minus triet quatu0 Sunt selliese tribus modo re-eon sitis redditur innas stibilitas propriotat0s in sensu latiore quinquo sunt se ili 00 adhue additur spirati stetiva. 2 De notionibus. - Cum notio g0n0ratim illud sit a. qu0 0s reliqua nobis innot0Sei ut disti ueta ab aliis, in n0stra quaestion n0ti nihil aliud int0lligitur quam rati aliqua, qua divina p0rs0na a nobis e0gn0seitur se ab his distinguitur: hoe autem fit praeeis per pr0prietates. Quare notioneSe0nn0etuntur eum pr0prietatibus, imo ab iisdem proprio 110ndistinguuntur nisi significati0ne vel m0d signis eundi selli estin0tiones addunt respeetum ad cogniti0nem n0Stram quena propri0tates ut tales n0n distunt; quare n0tiones in se non sunt Drmalit0r Sed tantum materialiter qua videtur osse rati0 eur . h0mas dieit, pr0prietate quid sena in se esse n0tio nos authm in D 00 880 0nendas Insuper autem ad rati0n0m 0ti0nis pertin0re videtur ut dignitatem aliquam dieat, eum selli est sit manif0stativa per80nae, utpote qu0d nomen persona dignitatis ti0m0 08t. Rem stelarat magis . Thomas: N0tio dieitur id qu0 08 propria rati e0gu08eondi divinam perSOnam. Divinae autem pers0na multiplicantur se eundum riginem. Ad originem autem p0rtinet a quo alius et qui ab alio et sedundum h0s du0s modo potest inn0teseerepser80na. Igitur perSona Patri n0n 0test innotescere perh0e qu0 Sit ab ali 0, sed per h0e, quod muli est et si est hae parte ius n0ti est innascibilitas. Sod in quantum aliquis est ab e inn0tes ei duplieitor quia in quantum Filius

Μd Iler, De Sanctissima Trinitato. 29

456쪽

450 De S. Trinitate. Thesis 15.

innas tibilitas, paternitas filiatio. Ommuni Spiratio et pr0e0SSi 0. Harum autem tantum quattu0 Sunt relation0s. Num innas stibilitas n0n sest eluti nisi per redueti 0140m. Quattu0rautqui tantum proprie tute Sunt. Nam Ommunis spirati n0n est proprieta8, quia eonvenit duabus pers0ni S. Tres aut sunt n0ti0n08 0r80nate i. e. 0nstituente perS0nRS, Scit paternitas filiatio se pr0eessio. Nam e0mmunis spiratio tinnaseibilitas distuntur n0ti0nes personarum, n0n autem personales.' S. h. l. p. q. 32. a. 3.3. S. Cum mutem hae sit ratio notionum, Iane consequitur, etiam notiones vel esse relationes vel ad easdem reduci. Qu0d

etiam Helarat adhue xpressius S. Thomas: Quia in divinis porsona 80lis relati0nibus distinguuntur, notione autem Sunt, quibus divinarum per80narum distineti innoteSeit, neeesse Stu0ti0nes Aliqualiter ad relati0nem pertinere Sed earunt qu9tlu0r vera r0lati0nes Sunt, quibus divina por80nu ad invidem1 0seruntur; quinta vero ad relati0nem pertin0 sie ut rutationis negatio; nam negati 0 ne ad genu affirmationum reddeuntur, sit privationses ad genus habituum, sicut non homo ad onus h0 minis et n0n album ad genus albedinis.' Comp. the0l. e. 59.). Qu0d idem prae eulis habens Augustinus de elarat, innascibilitatem sive ingenitum esse de Patre non diei seeundum substantiam ide0que vere SSe vi i0nsem: Ν0nerg iam dieamus ingenitum, sed pr e dicamia non genitum, quod tantum valet. Num in aliud dicimus quam

n0n Filium Negativa porro ista partieula non id i fidit, ut utim sines illa relative dieitur eadem prasep 08ita Sub-

457쪽

Personae divinae relationibus distinguuntur et constituuntur 451stantialiter dieatur; sed id tantum negatur, qu0d sine illa aiebatur, sicut in seleris praedieamentis. 0lut eum dicimus hom0 8t, substantiam designamus. Qui rgo didit n011 0m est, n0 aliud genus praedieamenti nuntiat, sed tantum illud negat. Siqui ergo secundum substantiam aio

hom est, Si Seeundum Substitutiam nego, dum di eo non b0m est. Et eum quaeritur, quantus Sit, et Ri0 quadrupedalis est, sequndum quantitatem a10; qui dicit: non quadrupedalis Si secundum quantitatem segni . . . Et omnino nullam praedi ea menti genus est. 80eundum qu0d aliquid isere volumus ' nisi ut sequndum idipsum praedi eamentum n0garseeonvineamur. Si praeponer negativam partistillam v0luerimus.

Quae eum ita sint, si substantialiter uistrem testud0 Filius substantialiter negarem, distend0: 0n Filius. Quia vero relativ aio, dum di eo Filius est ad Patrem enim refero; 0-llative neg0 si di eam: 0n Filius est; ad ar0ntem enim eandem negati0uem reser0, volens Stendere, quod ei parensn0n sit. At si quantum valet qu0 dicitur Filius, tantum-d0m valet qu0 dieitur senitus, si ut prael0e uti sumus tantumdem org valet, qu0 dieitur n0n genitus, quantum valetqu0 dieitur n0 Filius. plative autem negamus distendo non filius; 0lati v igitur negamus distendo: 0 genitus. In genitus porro quid est nisi n0u genitus Non erg0 ree0ditur a relativ praedicamento, eum ingenitus dieitur. D0 Trinit. l. b. e. 7.)Quaeri autem potest, eur in Patre quidem p 0natur n0ti,s

innascibilitatis neque ver in Fili n0ti inspirabilitatis neque in Spiritu Sanet n0ti ingenerabilitati assignentur. - es pondetur tripliesim huliis rei rati0nem assignari posse setheet primo innaseibilitas quidem. 0n autem inspirabilitas ne in- generabilitas speetalem dignitatem die uni illa enim innascibilitat Pater tamquam principium sine principio atque ilans

totius divinitatis xhibetur. Praeterea secundo eum pater humanus ne eessario ab alio sit Sive per generationem Sive per creationem, Deus ater a nemine sive principium in principi est; quare innascibilitas merit tamquam noti eius distinctiva assignatur Cum vero ex altera parte nullus filius

458쪽

spiretur se nullus Spiritu genere illi , rati dee8t 0 quunt inspirabilitas tamquam n0ti Filii set ingenserabilitas umquam u0ti Spiritus Sane ii assign0ntur. Insup0 tertio illa n0gationes nihil propri die uni praet0 Origine et selationes, id00-que tamquam n0siones ab his distinetne e0nsid0rari n0qnseunt. Quarto doniquo multipli dando noti0n08 in solida rati0n0

ad 0rs0nam genitam dicatur ingenitia S, non aeque pr0pt 0r p-p0sitionum ad pers0nam piratam otium inspiratus didatur 3 P0sp0ndsetur eum S. Thomae Propri0ias Patris, prorit nonus ab ali 0 0tius signissentur per semotionsem nativitatis Filii, quam se remoti0nem proe08Si aut Spiritus Sane ii tum quia pr0e0ssi Spiritus Saneti 0n habet 0m seu Sp0eiale, tum quia etiam ordine natura pra0supp0nit sinerationem Filii. Unde semot a Patro, quod n0n sit senitus, eum tamqn sit prinei pium generationis, sequitur e0nsequont 0r quod non sit proced0n prodessi0n Spiritus Saneti quia Spiritus Sanetus n0n si senserationis prinei pium Sod a genit pro dedens.' S. h. l. p. q. 33. a. 4 ad 5.310. Denique quaeri potest, eur notio innaseibilitatis in atroponatur cum tamen Sussiet0nter videatur inn0t0seere ut distinetus a Fili per pat0ruitat0m, a Spiritu Saneto autem per Spirali 0140m activam. - Bationum it0rum r0ddit praeelaram S. Thomas: Sie ut in er0uturi inv0nitur prinei pium primum et priueipium 80eundum ita in p0rs0nis divinis in quibus n0n si prius ot 0Storius, inv0nitur prinei pium non de principio, qu0d Si Pater, et priueipium a prinei pi0, qu0d est Filius. In rebus uulsem ei Hatis aliqu0d principium primum inn0tescit duplieit0r uia quid qui m0d in quantum Si principium primum per hoc qu0d hab0t rolation0m ad ea, quae ab ipso sunt ali m0do in quantum os primum prinisti pium per h0 qu0d 0 est ab alio. Si igitur et Passer inn0toseit quidem paternitat se communi spiratione per i 0Spoetum ad

459쪽

Pers0nae divinae stlationibus distinguuntur et c0nstituuntur 453

posita est ab initio huius ti aetatus ut mult0 nueloatius intraetatu de seri, In ea ruat 0 hyp0stasis nihil aliud sest nisi substantia individua si v substantia prinia e0mpl0ta t 0ta in S atqu0 persona nihil aliud, nisi rati0nalis natura individua substantia Sive substantia rationalis prima stompleta tri0ta in se in hae ver definiti0n termin individuus Teluditur

realiter distinetis tum ea quae parti vel quasi partis est. Atque ha0 est rati hypostasi et pers0na breviter sessu ita eum fusius explieata sit odis itatis. Add0nda 80lum si notati aliqua de mod loqu0ndi nimirum se eundum m0dum l0quendi antiqu0rum th00l0g0rum ab hypostasi s0l0 0mine differt supp0siiud ut subsistentia verum posterioris aetatis

seli 0lasti ei serminum subsistentia Saepe n0n constret sed ab-Strael usurpant non ad igni sistandam t0tam substantiam individuam, sed ad signifieandum illud ipsum qu ultimo est pertinet individua se ab mnibus aliis distineta.

stinctis atqu0 d00 a urso et illa individualitat d0fidit qua

ab innibus alii distinguatur atque tota in 80 donStituatur. Pariter autem χX adem desiniti0ne e0nsequitur, eandem s-

460쪽

454 De SS. Trinitate. Ihesis 15.8ρntiam divinam quatenus non abstraeta a proprietatibus e0neipitur, sed tamquam deutica eum ipsis et per ipsas quodammodo determinata eon Sideratur hypostasin e88 atque personam vel apertum est, ill0s tres: atrom et Filium sit Spiritum Sanctum, qui in eadem natura conveniunt, inter se autem saliter distinguuntur, ver Sensu et perlaeto hypost

stantia divina perlaetam illam individualitatem habet, qua tota

in se est atque ab omnibus aliis distinguitur. 13. 3. Diversae ne personarum clivinarwm constitutione tueOIostorum sententiae. - Quas eum ita sint, inm quaeritur, quaenam vel quales sint proprietates quibus sersonae divinae eonstituuntur et distinguuntur; vel quaeritur, quae nam Sit rati0, qua in singulis personis adessentiam e0mmunem ae dedat altique p0rseet iudividustui sive ine0mmunicabilem sive totam in se se sibi atque ab m-nibus aliis distinetam r0ddens eand0m hyp0Stasin t personam constituat. Ad hane quaestion om in praesenti thesi resp0n