De sanctissima Trinitate : summa praelectionum

461쪽

Pers0nae divina relationibus distinguuntur et constituuntur 455

luta. 0nique tertia rati d0Sumi pot0sti personi pr000d0ntibus Filio et Spiritu Saneto etenim eum hae perSonae pr0dueantur, relat ad asdem prinei pium val0re debet, quod ad relationem in se non est m itus vel producti0. Verumtamen n0n0bstantibus his rationibus certo tenendum est, per80na divinas e0nstitui sit distingui pr0pri0tatibus n0 abs0lutis sed relativis qu0d invietis argumentis d0m0nstratur in 1. parte th0sis. Verum postquam sem0n Stratum est, pr0prietate pers0nas 15 divinas e0nstitiisentes et ab invistem distingu0ntes non osse abs0hitas sed relativas adhue quaeri poteSt, num origines

potiu8, an vero relationes divinas personas constituere dicendae snt. Supseritu quidem has quaesti videri poss0t eum origines t relati0nes, Ut Supra dem0n Stratum St, non solum realiter, sed etiam 1 0rmaliter adaequat idem sint. Verum, quamvis idem in ea ratione, modo tamen n0str0 concipiendi atque etiam m0d signis eandi diffserunt, ut pariter Supra die tum est. Atque haud quidem difforentia suffieit, ut quaesti illa n0n superflue tractetur, quamvis n0n de re, Sed de modo nostr eoncipiendi versetur: t0nim tiam m0dus e0ueipiendi ad 0rtas larinas r0dig0ndus St. Praeterea ean- deui qua0sti0n0m inutilem 110n esse st0ndit tiam sexum plum duorum prineipum seli0lae S. Tlioma et S. Bonaventurast, qui ambo hane qua0sti0nem tractauserunt, verum in se Solvenda in opp0sita partos abierunt. Et S. Bonaventura quidem statuit. pers0na divinas por originis distingui et onstitui quam sententiam si resor S. Thomas: Cum tr08 0rsona divinae

ahquid quo distinguantur ad 0e qu0d hires sint. Invoniuntur autem in divinis pers0nis dii Seeundum quae disserunt Selli det origo i 0 lati0. Qua quidem, quamvis r non differant diffserunt tamqn seeundum modum signifieandi; nam origo igni fientur pH m0duin eius, ut generati0; relatio VΡr per modum ornasto ut alsernitas. Quidam igitur atten-d0uies quod selati ebnsequitur actum, dixerunt quod hypostasses in divitiis distinguuntur oririginem, ut dicamus. Π0d

462쪽

456 De S. Trinitate. Thesis 15.

Ρ:iter distinguitur u Filio, in quantuni ille sensit ut et hie st

l. p. Personae divinae per proprietates non absolutas sed relativas distinguuntur e constituuntur.

17. I. Ex A. Scriνtura. Nimirum in s litteris pur-s0na divinae saltem prima et altera nunquam exhibentur nisi n0minibus relativis praeterea asedem s. litterae laren0s edo dent per80na divina eonvenire tu una eademque essentia infinita atqu0 distinetionem arundum e potissimum indieant, quod inter ipsasna et 0rd est pr0e08Si0nis et mi SSi0nis. Atqui eum his e0nnexum est, persona divinas non distingui atque e0nstitui nisi per pr0prietates relativas. Ergo pr0prietate personales abs0luta ad mera fieti0nis instar roiiciendae Sunt.

463쪽

Peisonae divinae relationibus distinguuntur et constituuntur Abi

alias pr0pri0tu 108 addit eunt nisi relativas imo alias haud rar0 disertis orbis exeludunt. Si v. g. S. Augustinus Seribjt ἡ in Deo n0n esse nisi substantiam et rotationem set quidquid ad 0 et 0n ad aliud dieitur ad s80ntiam puri insero' DoTrinit. l. 5. e. b.). Quibus aut inflarius addit: Si quod dieitur Pater ad se et non ad Filium dissersetur, s0eundum substantiam diceretur; sed quia ad Filium t 0u ad se di

eeptibus in dualitatum Patris ot Filii, nisi aliqua ditarus

464쪽

et Filii u0ntina e0nstituit, utrique pr0prist hyp08tasin tribuens servata natura id sentitate ; addit autem longam explieati0nsem

natura: illorum Dominum, quae ad aliquid sunt'. Th08aur. Α88ert. 11.). - Tandem S. I. Damascenus de ii agen8, quae in divinitate n0n 0mmunit0r, 0 distinetim aeeipienda sint, hae quidsim ita determinat: Hae non naturam exprimunt, sed mutuam ad invi est in relati0nem si exist0ndi 0dum '

20. 0nique eandem esse eommunem S. Patrum doctrinam, testatus est in C0nelli Florentin Ioannes theologus his verbis: Est vero steundum d0etores tam gra0e0 quam latin0 80la relatio, qua multiphea pers0nas in divinis pr0- ductionibus, quae voeatur rotatio originis ad quam duo tantum speetant a quo alius set ut ab alio ' Se88 18. p. Hard. t. . col. 203 noenon Bessario in odem concilio ex traditi0nsi atrum esse e0nsessus st: Qu0d personalia nomina Trinitatis relativa sunt nomo ign0rant' Ibid.); es Petavius do Trinit. l. 4. e. 0. n. 6.).21. 3. Ex conciliomι- ecretis. - pluribu eiuS- modi de eretis inanifesta est veritas huius parti8. Huc Speetant v. g. hae Concilii Toletani XI. . In relati0n perSO-narum numerus cernitur, in divinitatis ver substatilia, quid numeratum Sit n0n 0mpi 0h0nditur. Ergo in h0 80lum numerum insinuant, quod ad invidem Sunt et in hoc numero carent, qu0 ad se sunt.' te hue speetat el0berrimum adagium a Concilio Florentino sanditum: Omnia Sunt unum, ubi n0n bviat rolationis opp0siij0. Praet0rsa hae eiusdem eonstitit orba: Omnia, qua Patris sunt aior ipse uni

465쪽

Personae divinae relationibus distinguuntur et constituuntur 459

esse, quae in qu0libet melior St ipsa, quam n0n ipsa. Et0nim ex dupliei apit tantum provenire p0t0St, ut aliqua proprieta non it perfectio simplex, nimirum vel quia in s0 involvit aliquam limitationem vel quia per opp0Siti0nem X- eludit aliam aequalem perseeti0nsem Iam vero nulla pr0prietas absoluta inisi in se inv0lvit limitati0nem vel imperlaetionem neque ulla per ppositionem exeludit aliam aequalem perlaeti0usim. Quare certe quaselibet proprietas abs0luta in D 00 melior est ipsa quam n0n ipsa adeoque diei perlaeti0nsim simplieiter simplidem. Atqui pr0prietas per80nalis in D00

non potest Seeundum propriam suam rati0nsem formalitor dicere perlaetionem impliciter Simpli dem. Ergo pr0prietates pera0nales in De m0 408sunt 8Se ab S0lutae. Minor probatiιr: Omnis perseetio simplieiter simplex 23. necesSario essentia divinae eonvenit, utp0t qua in sinita sest; proprieta autem per80nalis ad essentiam n0n pertinet quia instommunieabili est atque per80nas eandem Ssentiam habetites

non Sse ab80lutam. 2. p. uamvis personae divinas aliqua ratione originibus distingui et constitui dici possint, melius tamen per relationes constitui et distingui dicuntur.

466쪽

s0na distineti0n0iii a prima et Seeunda nunc indo se petunt,

quod atris ut Filii Spiritus sit, nune illiue qu0d ab is

pr0 dedat. Atqui istut in prini eas rotationes ita in altero 0rigin0s tamquam rationem di Stincti0uis sel Sonarum assignant. Spseei minis es usa quod attinet origines audiantur hae v 0rba Fulg0ntii: Quia aliud Si genuiSSe, quam nutum Sse, aliudque est pro 'edere quam genui SSe vel natum SS0 manis0Stum est quoniam ullus est ater, alius Filius alius Spiritus Sane tus.' De fili ad utrum c. 1 in fin0ὶ Ita tu etiam S. 0- nausentura sestigiis S. Patrum in Sistit atqu0 ad 0rum aue

tori tutem proVOeat. Ne qu ullo pacto mira videri potest haec doctrina neque oppo ta proprie est doctrinae S. Thornae,

quia origines et rotationes in De non divi uni ualiter seque pr0prio viri ualit0r, sed tantum mod0 0nei pi0udi se signi-seundi. Attamen, quia in theologia n0u res tantum, Sed etiam m0dus eo uel piendi et signifieandi n0nnunquam pra0Sertim attentendus si eum S. Thoma potius statuimus 25. 2. Divinae perso uae uel in et De 'iu, Per Ue-ἰαtiones istiusti i et constitui uicuutur. - Cuius ass0rtioni optimam rationem Bddit ipse S. Thomas: S0dhoe i. e. sent0ntia S. B0nnventura se non p0tus Stare pr0pterdu0 primo quidem quin ad 00 qu0 aliqua duo distineta iniselligantur, secesse est eorum distineti insem intulligi per aliquid intrins0eum utrique si eut tu rebus reati S. se per materiam vel per formam. Origo autem aliquius se n0n Signifieatur ut aliquid intrinsecum, sed ut via quaedam a rev0 ad 0m; sicut generatio signifieatur ut via quasedam ad rem genitam, et ut progrediens a generante. Unde n0n O-t0st 8Se qu0d res genita et generans distinguantur S0la ge-u0ranti0n0 Sed p0rtet intelliger tam in generante quam ingenit se quibus ab invicem distinguuntur. In persona Utem divina non si aliud int0llig0r nisi ess0ntiam et relationem Sivo pr0prietatem. Unde cum tu ess0utia conveniant, relinquitur qu0 per relati0nes pers0uae ab invi eum distinguantur. Secundo quia distineti in divinis orsonis non est Si intelligenda, quasi aliquid e0minuti dividatur, quia SSentia commum aemati set indivisa 0d 0p0rtot inu0d ipsa distin

467쪽

Personae divina relationibus distinguuntur H c0nstituuntur 461

eabilitas seeundum 110strum m0dum OgnOSeendi, cone0ptUS ne relationum an originum . . . Quantum poeta ad veritat0m,st uterqu0 idem est in divinis atqu0 adeo e0nstituit personaS, et quier in n0bis pertinet ad substantiam et e0nstitutionem perS0narum; quare ex isti eapitibus sunt aequatus. Nihilominus id n0n best aptitudini huius asinigmatis selli est huius condeptus relationum sex creaturis derivati l distineti a 0neeptu riginum), quale per n08 haberi p0t0st. Quippe inter creatura non possumus e in ei per ipsam ineommuni dabilitatem et distineti0num sine eoneoptu relativ0, cum tamen Origines neque realiter neque Sedundum c0neeptum p0rtineant in rest-

468쪽

Seholion. 27. Solvunt ιν obiectiones. Ἐ0stant aliqua diffistultates, quarum Solution thesi adhuc magis explicatur imprimis e0nsideranda sunt argumenta adversariorum iam Supra indieata:

I Relatione d incis necessario concipimus ad instar relationum creatarum atqui relatione creatae per se et primo nunquam faciunt distinctionem aetremorum, sed eae-trem distincta supponunt atque ad ea propter fundamentum aliquod insitum accedunt; quare etiam aetrema referunt, non autem seipsas Atqui haec omnia cuivis relationi conveniunt,maaeime autem cernuntur in omnibus relationibus originis. Quis re etiam relationes divinae praesertim quia sunt rei tiones originis, aetrema distincta supponunt eaque referunt; eiusmodi autem aetrem a relationibus supposita et propter fundanientum insitum relata non offusi esse nisi absoluta.

R. T0ta haec biecti in salso fundament innititur, scilicet 0iusdem in omnibus rati0nis esse relati0ne divinas ad relationes reatas iam vero inter has et illas ess0ntialis et infinita qu0damm0d diversitas interesidit, eum istae dilidet sint

469쪽

Ρersonae divinae relati0nibus distinguuntur et constituuntur 463aeeidentales, illae autem Sub8tantiale v0 subsistentes; quar0 argum sentum non ston eludit. Cum autem illa sesssentialis div0rsitas iam supra satis explicata sit, h0 l0e iam nihil add0n dum est. - Sed in Strent atque bieetionem urgentis pers0naΡatris n0minatim: 2 Pater, Priusquam generatione activa ad Filium re 28.

feratur necessari iam 8t Per8ona in Se constituta agere 'nim sequitur esse vel actiones sunt suppositorum. Atqui Pater priu8quam generat, non habet relationem ad Filium Ergo Pater ut persona per relationem non constituitur, sed

per aliquid absolutum. R. primo quod spectat ad rem: .mai. ad rati0nem additam d. stetiones sunt suppositorumi. e. actione tribuuntur Stipp0Sit ut priueipi qu0d se requirunt subsistentiam agentis ut 0nditi0n0m c. Supp0nunt agens in rati0n supp0siti iam eonstitutum bd. si aeti est elidita ut ad eidentalis c. si est substantialis vel subsistens . Nimirum salsa imaginati0n hasee bieetio innititur, eum stetiva gen0ratio tamquam aeti elidita Reeidsentalis e0ncipiatur dum reipsa est ipsa subsistens intellestii sub 0rmali rati0no relativi. In Patre igitur p0rs0nalitas, relatio ad ilium, generati activa penitu unum idemque Sunt quare neque unum est prius alter0, 80 simul sunt; neque ulla pri0ritas si interaetum primum et Seeundum. Verum Pater generat, quia Pater est et Pat0 est quia generat: t persona 8 quia generat et vidissim. In omnibus his plena xstat id0ntitas. Qua eum ita sint t0t hae diffidianas non de versatureire rem, quam ire modum nostrum e0neipiendi selli det agitur pr0pri de m0d 0rdinandi 08tr08 0neeptus inada0- quat0S, quo ex reaturi abstraei0 ad simplieissimam pr0prietatem pers0nalem atris transserimus, ne in ireulum vel e0ntradietionem in urramus Quapr0pter:

Respondeo secundo quoad modum nostrum concipiendi 29.

Secundum S. Thomam dii sunt de ratione subsistentiae: primo reddit substantium individuam et ine0mmunieabilem; Secundo eam actu distinguit ab innibus aliis hyp0stasibus eiusdem naturae. Qu0 Si alia hyp08ta8es eiusdem naturae n0n vel nondum sint, nihil0 minus illa substantia individua et

470쪽

in eo in munieabilis V0r sensu se propri0 3p0stasis se p0rs0ua est, quamvis noti actu Sud 0t0ntia tantum ab aliis p 0rs0nis humanis distinguatur. Ita damus primus homo proflaet0hyp08tasi et perS0na erat, priusquam alii homine S xisterent. Iamvstro simili ratione Deus Pater in signo rati0nis aut generationem stetivam potest intullio' per80na, quamvis non uetus0d potentia tantum tunc int0lligatur distinctus ab aliis p 0r-s0nis. Vserum die es quomodo in hoe signo rationis e0neipi potest constitui pr80na ser ipsam relation sim ad Filium R0sp0nd00: 0lati dupliciter spectari potest uno modo qu9t0nus si idem quidem realiter una essentia divina Verum- tam seu ine0mmunieabilis vel aliis v0rbis: speetari p0test quatenus diei quasi p0t0ntiam vel ne eessitatem senserandi atque ade qu0dammod0 9speetum ad Filium generanduna qua rati0ne poetata relati paternitatis omni0d in tolligitur tum ante studere ipsum stetum generandi tum e0nStitu0re ut rei in rati0 ne persona0. Alio modo eadem rehati sp0etari p0test ut e tu reflari Patrem ad Filium generatum vel eon Stitutum, atque te poetata ubdammodo subsequitur etiam e strandi

atque Patroni distinguit stetit a Filio. Priori igitur m0d0 speetata relati Paternitatis praeintselligitur generati0ni et di

theologi atque 4bsurd0s dieii ut 00s, qui se relati0n Patris

cipiendi rati0ne prior esse dieatur pers0na Patris prae actu