De sanctissima Trinitate : summa praelectionum

91쪽

Mysterium S. Trinitatis in V. . t uuitur. 8o

tis ad se velati0nsem . . prox Oenni, utque Similiter pro 'sedunt. quando it Spiritu Saneto agunt. es. Matth. 22. 44 Marc. 1 2 3. 0ll. Mulae h. 3. 1. ΗΡh. i. 5 43. Aet. 2. 17. R.). App0sit igitur Alcitiuus .. Omnis Seriptura setoris ae novit0stum se iiii iii spiratu si callioli est iit selligitur, hoe in sinunt quod Puter Filius ot Spiritus Sanetus unus sit seu seiusdsem Sub statilia atque in si parabilis in divinitat unitatis' Do rini.

Denton Stratio. I. uralitas iersonarum, imo iistiucti εὐ 2. et iram Triuit A ex Primitur. te unimadvertendus HS illo progi sessus revelationis iam supra n0tutus. Jinqu0 I Pluralitas personarum insinuatur Gen. I. 26. , sit Deus ieiunius domine in id imaginem et similitudinem

92쪽

86 De S. Triti itate. Ih0sis 3. nostram, et creant Deus hominem ad similitus inem suus

seundo in autem non Sse pluralem mai0statis ex sei bis sit usorius relatis manifeStul est , , Adam quasi unus eae noue sfoetus est Ib. 3, 22.). Itaque plures hie exhibentur ciuisimul sint eausa sileton set exemplaris hominis. Hi serus in opis attonibus ad extra quidem unus ad intra sero subsist0us in pluribus personis. Ita tiani hu0 verba ommunitor a S. Pntribus a deipiuntur. v. g. ab Iussustino Ne sis est credere ad iii,aginem angolorum40miuom fue turii aut e nil sem AS imaginem angelorum et oi ideo roet0int iligitui pluralitas rinitatis senu tumen Trinitas quia unus est Deius etiani cum dixis,et faciamus, et fecit, inquit. Deus hominPm ad imaginem Dei; non dixit: deserunt di aut ad imaginem d00rum' De eivit. 0 l. 6. . . i. Et alibi torum notat idem sumustinus . , Ne in se ru8tra non est dietum Fadium iis h0minqua ad imagin0m tuam tamquam ritor Fili loqu0rotur: ut ad imaginem uaseam: sed die- tum si ad imaginem nostram. Qu0d sex persona ipsius Trinitatis dieiissinio aeeipitur se eoiit. Surm Arian. U. 6. . Similit0r Falustinus Romanus ii eon substant inlitui Filii eum Patro agonS . Sed videamus si se Moyses host id om doenit quod Apostoli nnuntiauserunt id si omnia o Deo facta sessopor Filium Et dixit Deus faciamus hominem ad inrcliginem et similitudiniem nostr n. ori S unius persona di-eere Faetamus ad mugin 'in et Similitudinem 1108tram, Sed nequ0 divorsa iis italis. Nam pluralitus homini verborum id 0St faciamio se nostram Patris et Filii personus signis eat. Qu0 aiatdiu iugulariter imaginom dicit, una d0itas una Virtus utriusquo persona manifestatur. Si er futura os Christus, qu0m0d tu opera Dei onsors exhibetur Ad ipsum nim dieitur: Faciamus. Si non est verus Filius quom0do una illi eum utro mugo est . . . Non nim dixit: uela inus

ad imagines nostras, Sod ad imoginem vostram . . . Sufficit iniserim de uo uno eupitulo Moysen eo neordasse cum vn

geliis 1 Apostolis . . . semo dixit duos deos liset se timqt Huni die fret: stino non unam muginem Putris set Filii

93쪽

Mysthi iuni M. Titiaitatis in V. T. ii nititiis . Mannuntiavit, et de iiiiii in eunt noxii distero in eoni sione fidos atholi ea non ainen ut per eonsessionen unius Dei, Filius negetur esse, si uod esus os . . . um si non sicut

Patser seu sest, ita se Filius Deus quoinodo illis una imago ρου se undum Moyssen. 0 quoni0do se uadi in Pauliun Phil. 2 6. in somnu Do Christus est aequalis exist0us Deo lib. d Trinit. n. - i. J. Puri ratione eundom extum X-pununt uiuiti alii a res iiiii eonferri o sunt apud Petarium, d Trinit. . . . . n. 4'. S. Doniquo onei lium A uti lienum . ita doerovit: Si quis hod letum: Faciamus hominem, non Patrem ad Filium sed muni oeum loqui ui fir-

2 Trinitas personarum iu uulturos. 3, 3. . , Seraphim . . . . enmabant alter ad alterum et dicebunt: sanctus, sanctu8, sanctus Dominus Deus eaeercituum, Plena est Omnis terra

fori eius. De quo trisagio ita animadvertit Ambrosius: .Quid sibi vult sub uno nomine sanetitatis trina sepetitio Si trina r0potitio, stur una laudatio Si uia: laudutio eur trina repetiti, Tritia ropolitio, eur nisi quia Pator. Filius et Spiritus auetus a uetitat unini sunt Non dixit semel, o Filiuni sequ0Straret non bis, ne Spiritum Salietum praeteriret, unqunter, ne reatura coniungerset. Et ut ostendoret Trinitatis

inium ess deitat0m eum sertio dixisset ganctus sanctus, anctiis addit singulariter Dominus Deus Sabaoth si sit. 2.D. 07. 3. Et Athanasius . . Cum seraphim Hima glori si 'stu te dioenises: Sane us Sanctus, Sanctus Dominus De α 5

baoth. atrem set Filiuiti l Spiritum Suuetum glorifieant. Quapropter si eut ii nomiui Patris et Filii aptimum i , ita et in nomine Spiritus Sancti, si meimur filii se nou sorum Pator ni in t Filius set piritus Sanotus Dominus Sabaoth

HS . . . leoque quae alse dicit in Isstia est Iotinu0 ait dixisso Filium iii Aetibus aut in Apostolorum auiu uit, θη-dem Spirituit Salietum loeutum fuisse ' De Inearn t. c. Arian. n. 10.3. x regorius Nyssenus . . Cum vidit Isaias sedentem Supel Solium Xeel Sum antiquior traditio Patrem osse dieii eum qui ViSu est ρ qui sanetus ter proelamaturi, sed i Vangsi ista vannos ad mininum Ubi istum refert prophetiant . . .

94쪽

. De S. Trinitate. Thesis 3. ni agnus vero Pauliis litidem sermo item testatur Spiritus Suueti fuiss0 . . . Stenti 'DS, latis in0r. Per 18lle astram scripturam.

Huo pstet ar vid0tur ii aut trina sensedietio quus res fi liii Nil m. i. 24-2 6. ., L λ ωsqite 8 Dominus ad Moysen dicens j oq tere Aaron et filii ei)is: Sic bene L etis filii, Lrael et ficetis eis . . Denedicti tibi Dominus et custodiat te. Ostendo Dominais faciem suma tibi et misereatur tui. Convertat Dominus vultum ad te et da tibi pacem. Invocabu ut qtie nomen me uia super filios Israel et ego benedicam eis se ei-lioset S. Phtros ut 10m plures ii triuii 090tition nominis Iah, 0. iiii in line seu sedietion Oeeurrit mysterini: Trinitatis adumbraturi vidi ut quast ypti alio inui ratione non earet eum tria dona per senedicti0nem impertita se inisi tu,

missericordia, pax tribus por80nis divinis atri et Filio ofSpiritui audi , pia ali 0ii approprientur. Aecodit quod otiani Rabbiu quidum eum benedictionem Sic ac seperuti t. s.

95쪽

Mystolii im S. Trinitatis iii V. T. inmutui. 890SSe nis X tu lia se lu)clion i X aliis tosti m0uii R iusde iii Isaia se . D ' is ipse remos et sti tibi vos tunc dic rientur oculi coecorum . . . . D. . et . utili. l. b. t. Vox clamantis in deSe to Parate iam Domini inhvi . . . Dic civitatibus Iuda: ecce Deus inester, ecce Dominus Deus in fortitudine reniet et brac hium eius dominabitur . . . sicut Qxtorsregem suum pascet 40 A. S. 12 2. 45. A. es. Mure. 1, 3. J. Huc ,Iueterea pertinent Bar. A. 38. Hic est Deus noster et ou aestimabitur alius aduersus eum hic adiuvenit

omnem iam disciplina et tradidit illam Iacob puero suo et Israhi dilecto suo se logem Veteris 'l'0stalii senti post haeci illo id0iii seu nos ser in terris nisus est et cum hominibus

conversatus est.' S. 1. . .. Vocabitur uomen eius Admirabilis. Consilirarius Deus, Fortis Pater futuri saeculi Prince 'spucis aeli. . ,.. tibi Doris Iahvse ab infir his ii insei Striginta ar20nt 'is approti uri dieitur es. Muttii. i. si gue h. 12. 0 . ubi liseus qui effudit super orituri David se sus seri tibi talor0SQ 'uμidi in Spiritum erutias et procum, de Se pSi ai ι . . Et aspiciρnt ad me quon Onisaeerunt et planserat eum Planctu quia si super uuiqeuitum, et dolebunt super eum, ut

doleri soles in morte primogeuίti es cloan. Q T. b fecundo suos, simul tiam distinctio et generiatio Filii .

Patre Oxhiboliar Speciosus fornια priae filiis hominum . . . Nedes tua, Deus in saeculum succidi . . . Pro terea unxit se, Deus Deus ti us oleo laetitiuo Dae consortibus tuis . . . Populi coi, itebuntur tibi in ueterni in et in saeculum saeculi '

mino meo Aede a d eaetris meis . . . tecum principium iudie virtutis tuae . . . ae utero ante luciferum genui te

hib0tur sed ii ou a N. Patribus communi consensu talis esse de lardi Ili . ConuodHndum quid 'm sest sextum hebrat eum quod

96쪽

m De S. Trinitate. Ihesis 3. testiuioni uita elatum attinet di Sere palo attamen divelsa tui,

Ioelio aut diesenda st eorrupi aut ita interpretanda ut lium aset 0rnam Filii genorutionsem exhibeat. Sensiis vid0lieot 0rsidiali relati est Deus M Asia in parti ei pom deelarat glorin otregni aetorni, utque huius exaltationi rationem reddit: stae utero a te ne erum cienui te' qua veri,' Augustinus ita interpr0

Deindo Ego utem constitutus Aram reae ab eo super Sion montrem unctum eius, ' aedicari Praeceptum eius. Dominus

dixit ad me: Filius meus es tu es hodie genui te Ρs. . . . Hu0e 0rha in dubitati0ns de Christo dieta sunt et ipsum propri Speetant; qu0d primo pulset x ob. . . ubi postolus in Chostum dii secto poetar te8iatur; secundo X n- torprotulion SS. Patrum intelligitur, ex ilibus V. g. Augustini s destiarat , Itane tam granii 'in promi8Sionem qui putat in Salomon suis esse eompletam multu in i rhi In h. l. J tertio ex eontextu vineitur utpoto in quo thronii nuου 'ituri erigendus et firmandus in si seruum sesso dieitur, ii od se Christo inutum vulset. Quamvis igitur ea v0rba d Salomone quoque valeant, magis proprie tamen Christum pHetunt selli est se usu littorali ad Salomonem situsque semen sive p0storo singulOS ita reseruntur, ut non in Salomone iusque eoteris posteris,ssed in Chiisto solo plenam veritat0m eonsequantur. Iam 8sensus seorundem orborsem tu a S. Thoma explicatur . Deu8 spiritus si et id sec non enserat earn litor sed spiritualiters iniselloetuatitor intolloetus autom die udo euerat orbum quod est onceptus eius; et ideo signanter dixit, quod . D λ- minus dixit ad me id si Pator dixit Filio . . . seueratio ista est singularis, quia dicit: Filius leus es tu . quaSi disteret etsi multi alii filii die untur tum ou Ss filium naturalem, , sibi propriunt . . . Ista senseratio non est temporuli 8, sed aeterna. quia hodie se uui, Aeternitus semper HS prae80DS, et ideo notatur por advorbium praesenti tempori S. e. hodie . . in apto ruitatu Verum, quin illud quod sit quia nondum si ineompletum por eonsequens est; tu ad

97쪽

Mysterium S. Trinitatis in V I. innuitur. 91untsin ita luin est, e0na plotum os et ita perseeium ideo ioni lieit , . gener te Sed senui quia perseeius si SQ tamen. ue pulsetur osse seueriui eius tota in praseiserition et poreon quoias in delaetione addit hodie et coniun git radsenti praetoritu In se hodie et stentii ut Sein genseratiouem Semper sesso se perseetani Ssse set si in hodie permanentia in senuivsero serseetio designatiir, ut Sit ensia' pers0etu es Fili etiamsi generati tun teterna est et semper a me generaris. sicut lum iii Hro serruetum est et tam sen semper prodidita sol se Iii Heb. I. . .

Deniquo aliis pra0termissis huc poetant otiam 2. Reg. T. 4. Ego ero ei in Patrem et ipse erit mihi in Filium Lito quo idem sero valet quod de rusti sedenti teStimonio notatum sest nee non celi l. 14. Inoocavi Dominum Patrem Domini nei, ut non derelinquat me in die tribulationis sine adiutorio Ex quibus munissest eonstat proeedente tempore iam niugis iugisque tum divinitatsem ossi a tum distineti0nem personalem eiusdseni a seo Patri etiam assuetis votoris legis suisso cognitam. 2 Erium itus aucti divinitas et distinctio a seriptura . . non quidem elaro prorsu proponitur, sed Sub obseur in unitur H indieatur. idoli est ex testimoniis . . por se solis in speetis divinitas et istineti , ρrs0nalis Spiritus Sanet vix serimet dρ moti Struri possunt: atvero eum in novo t0stamonio sitos iu Spiritum Sanetum tamquam tertiamss. Trinitatis orsonam elare sit oxpressa est non ibidem asseratur iam in locis quibusdam seleris testam senti obntini ri. munifesto onsequitur distendum osse iam in vetere teSt

monto aliquam adumbration om doetrina ebristiana de Spiritu Sanet euntineri qua deinde in novo testamento distinetius determinuta et explieatius proposita sit. Juod igitur Supra generatim de progredient revelatione mystorii S. riuitatis dietum est in poei d rovolatione Spiritus uneti valet. Quare hue imprirnis speetant orba quibus Petaurus Suam de

Trinitate in veter testa monto revoluti inquisitionem exorditur: Ut sol exortu suo lueen terris offeroris, non o ipso quo Oritur, tineio plenum ae perseetum estistit diem sed quibusdam

98쪽

illii ininaudi gradibus se inerent sentis attollitur si D0i divi uu-

Quibus supp0sitis prinio divinitas Spiritus Sancti in seriptura setoris tostumenti contin0ri in tolligitur iis selli e et ostim0niis quibus Spiritu D0 090ra divina ut er0atio turgitio haris-niatum illustralio roplietarum d Scribuntiar. t. v. g. Spiritus erus res vit OHos. Iob. 20. 13 . Spiritus Dei fecit me et spiracul/ι ii omnipotenti vivi cavit me. Ib. o. 4.). Quis det, ut omni Populus prophetizet et de eis Dominus Spiritum suum s Num. 1l 29 . Verba, ptae misit Dominus exercituum in Spiritu suo per manum prophetarum Laeli. 7 12. . , Spiritus enim tinctu disciplinae effugiet fictum,

et vferet se a cogitationibus quae Aunt sine intellectu, et corripietur a superveniense iniquitate. Denignus est enim se ritus sapientiae et non liberabit ualedicum a lubiis suis; luoniam renit m illius festis es Deus, et cordis illius scrutator est erus et rare uae eius QMditur. Quoniam Spiritus Domini replevit orbem terrarum et hoc, quod continet omnia. scientiam ubet vocis ' Sap. l. 5. s.). Spi itus Domini super

ne, eo quod unxerit Dominus me ad annuntiandum mansuetis misit me, ut mederer contritis corde, et Praedicarem

captivis indulgentiam, et clausis apertionem . . .' IS. l. 1. S.). Quorum testimoniorum nulli vel ultorum etiam disti uetion qui personalem Spiritus Sanet innuser vitisetur. Verum secundo ulla testim Ouin X stant, qua his nugisseam distinctionem pander videntur. Hue Spectant . . itextu : .. Emittes Spiritum tuum et creabuntur. Ps. 10ci 30). , iritum Sanctum tuum ne auferas a me PS. 50 L si , , Ut erit post haec est undam piritum meum super Omnem carnem et prophetabunt IO0l. 2. 28 29). Requiescet super eum Spiritus Domini, Spiritus 9ρientiae et intellectus

3, enitive aliquando omnes tres personae divinae simuleon numerantur ut ut distin tu i ii die utitur. lati Specta PS.

32 6. , Verbo Domini coeli firmuti sunt et Spiritu oris

99쪽

M 'stρrauui S. Trinitatis iii . . innititur. 93 eius omnis virtus eorum. Iii qua verba Petavius notat

. . Hi enim Dominus et Verbum et Spiritus t0tid0m 0rsonas signisi ut que ni ad ni Odum communi irraeeorum e balin0rum omnium conssensu Patruna ec septum est ' L. e. n. 4. Expressius sero loquitur αρiens 9 1 - 1 i) Deus patrum meorum et Domine misericordiae qui fecisti omni Verbo tuo et sanienti tua constituisti hominem . . . da mihi sedium tuarum 8sistricem sayientiani et Oli me reprobare a pueris tuis . . . Mitte illam de coelis sanctis tuis et a sedem H Litudinis tuae, it mecum sit et mecum labor 3t, ut sciam quid acceptum sit pud te scit enim illa omnia et intelligit et deducet me in operibus meis sobrie et custodiet me in sua potentia . . . Sensum autem tuum quis sciet nisi tu dederis sapientiam et mise vis Spiritum sanctum tuum de altissimis'

exlii trar. - ue imprimis spectu ut Proverb. 8 22-314 Dominus possedit me lisei, an naui, senseration habet 0 es. Gon. 4. 1 citi initio lisei, principium viarum uarum, antequam quidquit m faceret a principio Ab aeterno ordinata sum et aerentiquis, antequam terra feret. Nondum erant abyssi et egotiam concepta eram, necdum fontes gravi mole constiterant aute ι lles ego parturiebar. Adhuc terram non fecerat et sumin et cardines orbis terrae. Quando praesurabat coelos ego aderam fi J, ι go ibi); quaudo certa lege et Dro vallabat abyssos quando aethera firmabat sursum et libriabest fontes aquaram quando circumdabat mari terminum suum, et legem ponebat aquis ne transirent fines suos; quando appendebat fundamenta terrae, cum eo liel, apud Um eram cuncta componens lisei, artissex se alumna). Et delectabar h0b. eram delietaei Der singulos dies, ludens coram eo omni tempore, ludens in orbe terrarum; et deliciae meae esse cum filiis hominum. 'E Uli. 24, i . .. Ego eae ore Altissimi prodisi, primogenita aut omnem creaturam. Ego feci in coelis, ut oriretur lumen indefetens et sicut ebida eae omnem terram. Ego in altissimis ubitavi et thronus meus in columna nubis . . . Dd is nihi Iu Iacob inhabit et in Israel haereditare, et iu

100쪽

34 6 S. Trinitate. Thesis 3. electis rinis mitte radices Ab initio et ante saecula creata sum l. e. prod ut in actione Soli I eo pr0pria et usque adfuturum saecul ιm non desinam et tu halita fione sancta coram ipso misisti an 'o mater pulchrae dilectionis, et timoris, et agnitionis, et sanctae spei si me sya fi omnis niae et veritatis in me omnis spes vitae et Cirtutis. p. z. 21. omnium enim rari ea Moemi me sapientia. enim in ilia spiritu ntelligentiae. sanctus, uuieti Omnem habens virtutem, omnia prospiciens et qui capiat omnes spiritus Omnibus 'vim mobilior est sapientia; attingit autem ubique propter suam ninnditiam. Vapor ατ iiς est vir-tiuis Dei et emanati stπαυγασμαλ quaedam est claritatis omnipotentis Dei incera; et ideo nihil inquinatum in eam incurrit; crandor cirros otta est enim lucis aeternae et speculum sine macula Dei maiestatis et imago bonsitatis illius.

Et cum it una, omnia potest et permuneris omnis innovato et per nationet in animas sanctas transferri.

amico Dei et pro hetam constituit Neminem enim diligit Deus, nisi eum , qui cum scipientia in D ιbitas. Est enim haec vecto8ior solq, et uper omnem dispositionem stellarum mei comparata iuueuit ιr prior Attingit ergo is in usque ad nem fortiter et disponit muta suaviter. ali. . . S. . . Tecum a1'ίentia tua, quae novi ope a tua. quae et ast uittunc cum orbem terrarum faceres, et sciebat, quid esset yylacitum oculis tuis et quid directum in praeceptis tuis. . Mitte illam de coelis sanctis tuis et a sede magnitudinis tuae. ut mecum sit et mecum laboret, ut Aciam quid acceptum sit apud te scit enim illa muta, et tutelligit et deducet vi e in Operibus meis sobrie et custodiem me in sua potentia. Quis enim hominum potes Di seire consιlium Dei aut quis potest 'ssittire quid 1 elit Deus . . Sensum autem tuum quis scieti ηι tu dederis sapietitian et miseris Spiritum Sanctum tuum