장음표시 사용
301쪽
tum quod fit cinis,clarum est, quod taedictus cinis, est plus siccus,quam umidus. Et quod est mixtum,&non elementum purum, & per consequens complexionatum : & quod
Mon erat in actu n ipse sepo. Ergo oportuit in aliquo instanti in praete Tito motu humidum ad quatu sui si se sicco. Dicimus no quod licet in aliquo instanti medio in tali transitu a calido ad stigidum,& ab hum, solutio ar do ad siceu m. istis qualitates mira sum tiae sint adaequatae in gradu, tamen ibi non resultat una Hrma media, I nec durat illa adtquatio nisi per in- Replica stans. Sed contra istam solutionem ius m. instat praefatus doctor, quia ista est melior quae dari potest dicens,l ista' responsio non valet,quia in quocunque instanti potest terminari mintus. Secundo, quia cui repugnat esse,& est impossibile ee, repugnat pro omni mensura. Si igitur ex natura mixtioni ut ipsi deducunt impossibile est esse aequale ad pondus, impossibile erit ipsum esse pro quacunsolutio. que mensura. Dicimus nos, quod rationes istae sunt logi cae. non enim procedunt ex proprijs principi js na-r1 turalibus,sed stant rationes imaginariae,licet enim in quocunque istanti possit termitiari motus alterantis ali quod alterabile ad aliquam serma, non tamen in quocunq; instanti potest forma aliqua induci. Nam ut inquit Princeps in secunda Ten, primi, primo cap. No omnis causaquet corpori aduenit in ipsum operatur, ammo praeter hoc uia sunt necessa Tia,sortitudo, scilicet suae virtutis a- sentis,& sortitudo virtutis praeparativae corporis,&possibilitas permit-Iendi ruum tangere aliud talo tem
pore,ut in tali quale illud possit pro-χ
uem re operatio in aliud. unde Aris i secundo coeli & mundi.tex. m. 3 '. ' uniuscuiusque actus determinatum est minimum tempus ad non excindere. Amplius autem ignorare videtur modum quo fiat mixtio. NaAtis . in fine primi de generatione,
quit. Quando autem potentiis adet
quantur aequaliter,tunc transmutatur Vtrunq; Indominans in sui ipsi' natura,no generatur enim alterum,
sed medium commune, & eandem sententiam repetit in secundo de generatione,& corruptione, in tex. co. L 8. & Auer.in cor nquiti Modus
secudum quem mixtio fit,dictus est supelius,& quae sunt miscibilia,& φmixtio contrariorum est quando alterum no dominatur simpliciter soper alterum, neq; habent aequalena potentiam. Si enim potentia fuerit simpliciter dominata corruptio erit dominati,& generatio erit dominΛ-tis. Et si aequales fuerint potentiae, tunc non fiet altera forma,sicut d claratum est in quarto metheor. Secum potentia alterius cociariorum
non tuerit dominas simpliciter, sed dominans dominati generabitur ex Meis aliquod medium. Sed tamen d clinat ad partem dominatis. Et ideo hoc medium cum eo quod est declinans ad alterum duorum extremo rum habet aliquam latitudinem recipientem magis,& minus. Et ex Cotta 'hoc apparebit etiam impoissibile es. Πςntra
se aliquam complexionem te MT.
ratam esse, quam posuit Galen. scilicet temperantiam quae est secudum extrema, quia posuit complexionem temperatam ponderalem non
in temperantia quae est secundum
302쪽
s extrema eomplexionis species, idest .cere determinatam serma, sicut su- Dad iustitiam de qua conliderat me- pra dictum suit, ista aut repugnati a.dicina idem habet Auer. in secun- non est essetitialis,quia in si uic dido Colliget. caevitimo, ubi patet se- Rositiones maleta ales,ut patet co .cundum natura dari non posse com sideranti. naquaeq;. n. forma requis
plexionem aequalem ad pondus in rit determinatas dispositiones,&fm .natura existentem,& si cotingit con qualitatem, & secundum quantit
traria aequari hoc est solum per in- tem,ut sciunt Philosbphi. stans. Ad aliud respondetur, φ illa Ex hoc nota aliam Epositionem, ADDI. Eposivio assumpta per ipsum quod quod medium potest esse unum i : repugnat alicui pro aliqua mensu- ter extrema,& possunt esse plura, &pta,ital impossibile est inesse illi,tue possunt esse infinita, nam medium repusnat ubi pro omni mensura ve punctuale quod mathematice cosi-ra est, ubi illa repugnatia suetit gra- deratur sit semper unu est inter duotia formae, seu essenti alis: fallit au- extrema, sed mediu naturaliter est B tem ubi repugnantia suerit acciden duplex. 6. physi. 32. m. secundum E. talis,& ratione materiar, verbi causa sermam,di est specie distinctum ab homini essentialiter repugnat esse is extremis ad quod motus terminari. Tationalem, & ideo pro quacunque potest,& tale e finitum,quiasipecies mensura hoc sibi repugnat, siue sit formae sum. aliud est differens secu- . tempus, siue sit instas,tamen homi- dum magis, & minus ab extremis, ni puero repugnat sibi senerare, no & non retinet motum, & est in po- tamen repugnat homini pro qua- tentia, & tale est multiplicabileju cunq; mensura posse generare, quia infinitum,unde no semper vera est competit sibi in aetate perfecta. Simi propositi quod extrema sunt plu-liter homo in articulo mortis no po ra,quam media,vel quod unum est test ridere, non tame impossibile est mediu inter duo extrema, quia est homini in quacunque dispositione multiplicitas,ut vides.
. alia posse ridere, licet enim ho sem- PROPOsITIO LXXII. per risibilis est,no tamen homo siem M.' I '
tia ab aptitudine apud sapientes, si- mutans In e
cui dicit Auic. in. s. naturalium par- tremum.
iacula. . cap. S. Ita etiam in propo- π Ropositio ista silet sic allegari, sto in illo instanti medio ubismea & in propria serma scribituriiusum argumenti qualitates extremae quinto physici medium est in quod sunt aequales in gradu,non potest re aptum natum est primum pertingestitare complexio media, quia opor remutans,quam in quod ultimum ter,i una sit dominas,& alia domi- mutat secundum naturam cotinue
nata,& in complexione mixti perse mutandum.Vbi animaduerte quod eli oportet actinas ditari passivis. de medium apud arabes dicitur in te ideo in illo in stati non potesse ser- ubi enim litera nostra habet medix ma media, non. n. in quacunq; me- litera translationis Arabicet habet .sura agens pol in materia in din inter. Et ira dicit Auer. in commen.
303쪽
G qnod interest nerentio de natura
eius ad quod est motus,idest de natura termini motus,quoniam si motus fuerit in loco inter: idest medisserit primus locus ad quem motum mouetur. Et similiter si motus fudirit in qualitate, tunc inter erit prima qualitas ad quam transmutatur
transimulatum. Animaduerte unuquod dissinitio ista data de medio
non secundum unam rationem VmUOcam competit medijs cuiuslibet motus,& ista est causa difficultatis, Reofusionis: unde Auer.ins t.quod diffinitiones rerum ambiguarum. i.
ει multipliciter inetarum disscite assignari possunt,eo ga appropinquantei quod non habet naturam comu nem,& ideo latet, & diffinitio communis declarat hanc naturam communem,& huiusmodi diffinitiones difficile inuemutur per regulas dantes diffinitionem,quae sunt diuisio composi tio,& demonstratio. phI.co m. 1 sic in proposito contingit. Nam medium, ut scribit Commen.
in. . eli&mundi. m. 38. in motu locali di fieri a medio in motu alterationis.Contrarietas. n.inuenitur
in serma. i.in qualitate,& in loco .ae r qui uoce,scilicet φ duo loca contraria debent esse contraria in Drmis,&in locis. Contraria aute quae sunt in alijs praedicamentis, sunt duo informa,& non duo in subiecto, &cuita sit,& contraria quae sunt in loco, sunt duo in Brma,&duo in subi QOecontrario contrarijs, quae sunt duo in serma,&vnum in subiecto, de eum ita sit, & medium debet habere in tetionem duorum extrem rum secundum viam diminutionis necessees ut mediu in loco habeat duas intentiones piratias in QIma .,
de I subiecto. de neresse esuri me Tdium inter duo loca contraria habeat aliquam cotrarietatem in Bima,& in subiecto. Viide necesse est, ut diuidatur in duo loca quae no numerantur nisi propter numeratione subiecti. Alia vero contraria in alijsprqdicamentis quae sunt unum in subiecto,&contraria secundum BNmas medium fuit in eis unum in subiecto,&duosm serma,& ideo nil possibile, ut inter duo contraria ista
Inueniretur unum mediu,aut plus ivnum. Medium autem quod est in loco est impossibile,ut sit unu in subiecto. Quoniam si esset unu in su- Lbiecto non inueniretur in eo cotrarietas,quae est in extremis,quemadmodum inueniretur in mediis quae sunt inter extrema contraria,cotr
rietas. n.quae est i extremi quς sunt in loco est in subiecto,& in irma. Vnde necesse est, ut contrarietas existens in medio sit in serma, & in subiecto muta diminutionis,&ideo necesse est, ut locus meditas diuidae in duo loca. quorum unus est quasi serma,& alius quasi materia, & hoe manifestum est ei, qui bene considerauit. haec Comen. Ex quibus clare elicitur,quod medium in qualitati- Mbus est copositum ex extremis refractis serinaliter remanetibus in eo, ut patet. S .phy. S. 6. I'. dc 2. mentis. non sic aut est de medio in motu locali .unde animaduerte i ita etiam Nota efficotingit de diffinitione motus quod erroris in illa no vniuoce di de omni motu,
sed fm prius, & posterius, & hoe est
ad qd non aduertunt plerunq; D ctores,qui infinitas quaestiones agitant circa hoc de contrarietate,& de continuitate, & de diuisibilitate inuentis in motibus, credentes om nia
304쪽
A IR1' m unam di eandem rationem
competere motui locali, de alijs motibus cum in sit maxima diuersitas. Nam patet,l contrarietas in motu Iocali est in Armam, Ic secundum subiectum, sed contrarietas in motu alterationis est secundum formam tantum,de non secundum subiectu. Similiter contrarietas in motu locati circulari latet: ut dicit Com. I. cc lide mundi. com. 86.quia est ab eodem in idem,& non de contrario in contrarium, sicut est motus localis rectus, licet aliquo modo etia in motu circulari possumus imaginati co- B trarietatem non ratione totius, sed ratione diametri,ut patet. I. coeli. cog .unde m in m. inquit. 'stella in uno extremo dicitur ascedens, di in altero descendens,dc ascendens dicitur contrarium occidenti. Et ita stetiam est de continuitate,& regu Ialitate motus,quod illa proprie re
peritur in motu locali,qui solus mi
augmenti,qui est in animalibus, &c plantis non est vere continuus, sed est compositus ex pluribus motib', α pluribus quietibus,de ita etia contingit in alteratione,ut patet in Octauo physicor. tex. com. 13. licet enim
Arist. in quinto physic.dixerit, quod
motus, & unus motus,& continuus motus conuertuntur: Scin. 6. phys.
quod motus diuiditur secundum diuisionem mobilis, de temporis, tamein sexto, Sc quinto determinauit de motu in communi,non applicando
ad aliqua mobilia determinata, &ideo ea quae ibi de motu tractauit accipienda sunt serendum commu D
nitatem motus,cum mot' sit de natura continui. Vnde ut supra declaraui in proprio Theoremate, aliquae sunt causae quae quodammodo siminaturales, de quod1 modo sunt mathematicae, in ratione enim continui multa sunt in quibus concordat naturalis cum Seometra. in octauo autem physicorum, Se in alijs libris Arist. considerauit motum applieando ipsum ad mobilia determinata per aliquam sermam speciale,
in quibus contingit aliquem motu interrumpi, dc non continuari, qui secundum rationetis commune mo Eius potest esse continuus: unde aliua possunt alicui competere secuta
um rationem communem. 'u tamen repugnant secudum rationem
sectialem Nam coelum potest quiescere inquantum corpus,sed no inquantum coelum, ut dicit Com. in 7. physic. com. 2. dc motus inquan
tum motus potest velocitari in insinItum, δc tame nullus motus est,qui sit velox in infinitum. 6 phvscor. com. Is . Eodem modo est aediuisibilitate termini motus. Nam motus localis, Sc motus augmenti sunt ad terminum per se diuisibilein, sed F motus alterationis est ad terminum diuisibilem per accidens, ut patcr. 6. physic. rex. com. 32. dc 39. Et ideo flustra laborsit, qui volunt ista quae
in motu repetiuntur esse unius rationis una cς,cu hoc inueniri non
possit. unde in simili Aristo dixit dedimnitione anim insecudo de anima.in tex. commen. 3 o. Ridiculum est quaerere communem rationem
in his, de in alteris, quae nullius erit eorum quae fiunt propria ratio, ne que secundum propriam, de indiuidua
305쪽
CG duam speetem di sitietes huiusm . di. Et adeo cum diffinitio motus: non dicatur uni uoce, ea quae pertit Ment ad motum non sint unius ra-: tioms uni uocet in omni motu,& hoc est quod multos decepit.
Frigiditas non ingreditur opus
Insultas, ' Amosia satis est propositio & pasper Pi PD, allegata, feci si vera est opi- u nio Auerro. . primae philosephiM. com. 3 I. Vbi habet,q, idem est a es disponens materiam,& induces Pr-mam, fallit in generatione simpli-
rium,quia si agens generet ex aere, aquam,sicut contingit in transmu- ratione substantiali qua unum et , mentum transmutatur in aliud, isie, frigiditas cum disponat materiam, Limita is eaὸem inducit sermam. Beneve- propcinis. . rum est quod i mixtis,& vegetabilibus, Scammatib' calor est dator sermae. Vnde Corn. m. primae philosephiae, com. Ig. inquit. Calor selis,&stellarum diffusus in aqua, & terra generat omnia etia sine semine na- Calor du- ta. Vbi aduerte, quod calor dupli- Plirixor, ei ter considerari potest,videlicet in-I quantu calor est absolute,&inquantum est naturalis. Si consideretur inquantum calor abselute, sic habet confregare homogenea prima intentione, &segrepare heterogenea. secundaria intentione. Nam ut scrii bit Com. iii secundo degeneratione
gregatione homogeneorum accidit segregatio heterogeneorum, & idestribit. 3 coeli, com .7 . ut sic autem calor habet dissoluere. Sed calor inquantum naturalis,seu coelestis habet virtutem formativam uniuscuiusq; naturae respectu cuius natura- Klis. esse dicitur, ut sic enim in eo est virtus coeli,& motorum cosestium,& vis complexionis, siue imae illi naturae quam sermat, sicut in cal re seminis platat,vel animalis est vis sermativa platae vel animalis,& eo dem modo est in mineralibus, & calore eorum. Vnde opus caloris est educere sermam de potetia ad actsi .vnde sine dubio ad formam introducenda non operatur nisi calor in obbus compositis,liue sint mineralia,& lapides, siue plantae, & animalia, sed frigiditas nihil operatur ad se ma speciei,& ideo Philose iis nun-. Leupatur qualitas mortificativa.T men operatur ad id quod subiicitur Drmae,quia operatur ad constanti partium materiae ne a calore distas uantur,& ideo adunado partes cootinet figuras,& sermas rerum generandarum , & hoc verum est de fibido complexionali quod est secumum proportionem naturae, & substantiae mixti ,&hoc verum est Iocundum Peripateticos,licet Plato, Avicen. liuiusmodi sermas aliunde in materia derivati opinentur, ut dici t Albertus in quarto metheoror. Alio etiam modo limitatur proposi -Mtio per Auer. in eodem loco,quod Vi Alia lim, delicet,frigiditas per se no operatur H ad sermam,tamen per accidens i quantum c5 temperat calorem, qui est causa per se dans sermam, potest &de facto concurrit frigiditas in operationibus naturae illo modo, uia contemperando calorem redit ipsium proportionatum actionibus naturae.vnde sic per accidens, ac secundaria intentione cooperat', sic. glossat Auer. . meteor.in digressi ne,& in. a. de partibus animalium.
306쪽
I in eapitulo de cerebro, & est manifesta seruentia Aristotelis ibidem, capitu. septimo, qui vult cerebrum non esse membrum principians ali quam Virtutem, sed solum sui fri- editate institutum est a natura ad
anc utilitatem ad contemperandum calorem cordis: unde animalia, & homines parui capitis. sunt naturaliter iracundi. Et in anima-xis maxime verificatur proposita propositio, nam Mistotel. in libro de morte, & vita inquit, quod anima omnia mediante igne operatur , & idem dicit in secundo de a-B nima. quod anima omnia calore operatur,Vnde Omnes operationes,
in naturales, & vitales, & animales s rocedunt ab anima mediante in ore naturali, qui est in suumentum animae deseruiens ipsi animae, pro omnibus istis operationibus.
Calor na- Sumitur autem calor naturalis,
io u*Pisi quandoque pro qualitate, & quan
doque pro corpore calido sicut norat Galen. In prima par acula separatorum sermon usu per illo apho. risino. Ventres hyeme,&vere calidissimi sunt natura. quando autem
1 Philosephi ,& sapientes dicunt ca-
C lorem naturalem esse primum motum in animalibus ab anima, &ense uniuersale instrumentum animeti ro omnibus operationibus, inteligunt calorem, pro cali o corpOXe,&quia animano habet aliquod frigidum corpus, quod isto modo sit in stiumentum animae pro Omnibus operationibus, sic intellexerunt sapientes in theorica medicinae istam propositionem, quae di- ait , quod frigiditas non ingreditur opus natariae, rectius a tuem dixissent opus animae,&hoc per se, di
primaria intentione non secunda- γ . Ita, sicut iam clare audiuisti.
Ies dupliciter utitur ad exercia tandum, inficanducit eas ante rationes n ecessarias,m dem o frui litus, quandoque uero ad con
mo coeli,&mundi.commen 8 F. Aduerie ubi nota iuxta sententiam eius in es q3. 3. tertio metaphysico.commento pri- msi uriturmo P consuetudo Aristot. est in omnibus arduis, & difficilibus quae- dialectietastionibus inducere sermones dispu- in locis in taliuos,qui assirmant.& negantide, qWibus noquia nullus scit quantum sint dis, ρε ε ξ μ ciles,nisi sciat eas per sermones disi mones daputati uos,& ita secit Aristoteles in m ratiuois tertio metaphysicor. ubi examinat
omnes quastiones difficiles spectati 'tes ad illam scientiam ad utranque partem per rationes dialecticas. In ratiis autem quaestionibus , quae non Isunt tantae difficultatis, inducit rationes dialeeticas post demonstriti uas. ut inquit vi faciat conuenire, id est ut id quod est verum in se per rationem veram conueuiat etiam sensui quae rationes sunt probabiles, ita notabiliter scribit Commenta. primo coeli.& mundi.commento. 22. Sus sicientia quando fuerit per rari nem vetam demoustrativam, erit
complementum illius. Pro quoaauerte in doctrina Auer serpa o sufficiens est terminus multipleτ, nam Au
307쪽
G qMndoque sumitur pro ratione rhetorica,quae est minoris fidei, quam sit ratio dialecti . nam rhet Cres no tuntur syllogysmo, nee inductione sed loco syllogismi utuntur enthymemate,& loco inductionis visitur exemplis, unde Aristoti in libro Thetori c. inqui quod . rhetorica est assecuti uadialecticae, sic sumpst Coisen. sermones sufficientes ina .coeli, & mundi. comm 34.&. 3.deant ma. commen. 6. ubi colligitur ,
sermones sufficientes sunt infra probabiles. ubi dicit exagitando illam rationem Themistit, quae erat per H locum a minori ad maius, inquit.& iste sermo,aut fiet,ita quod intellectus materialis est corruptibilis, aut non corruptibilis, scili cet separabilis,au t non separabilis,secundum autem opinionem dicetium, quod intellectus materialis est virtus Icorpore,& generatus,t ste sermo erit sufficiens quoquo modo non probabilis. unde sic intelligitur dictum eius
contra Avicen. in. I 2. metaphy. suae commen. omnes viae eius, quas
inuenit adprobandu primum motorem esse praeter viam motus, se ni
I sufficientes quoquo modo,& si rent
verae essent numeratae in metaphysica,&. I . physicor. com. vlti . contra
eundem. Certior illorum sermonsi quibus usus est non pertransit ordinem sermonum probabilium, hoc est dictu,non ascendunt ad illu gradum fidei, & certitudinis ad quem ascendunt sermones Fbabiles, quia sermones sessicientes sunt infra probabiles. Quandoque vero sumi iursuiscientia pro certitudine,& sermo sussic ens pro ratione necessaria&demonstrativa, sic sumpsit Commen. I .coi commen. 2 .ves inquit,
& intelligitur hie per sit Iesentiam K
fidem persectam non abundantiam
existimationis,nam textus translationis arabicae habet ibi. Et potest cos derans sufficere ex multis,ubi litera nostra habet,ex multis utiq; quis accipiet fidem. Quandoq; vero simitur sermo sufficiens pro ratione completa, quae omnia complectitur
ira φ n5 est diminuta, quia aliquid
praetermittat,sic sumpsit ἰAverr. I x. metaphr.co m. IS. ubi dicit. Them. autem dicit sermonem non esse susscientem, quia suit oblitus animalia sine semine. Quandoque vero Lsumuntur sermones sufficieies pro rationibus, quae procedunt ex his, sensu videntur,& sunt propinquae veritati certae. Sunt enim aliquq P-Iositiones ut dic. Abumazar . quae icet non inducant ad primae certitudinis ordinem,tamen nullus sensus contradicit eis,&isto modo sumi
ta auctoritate, videlicet sufficientia, quando fuerit sustentata per rationem demonstrativam erit compi mentum illius,&isto modo possumus exponere dictum Auer. in praefata auctoritate,in. I. coeli. com. 83. Mo quando utitur dialecticis post d
monstrativos est, ut faciat conuentre,quia istae rationes dialecticae,qui adducuntur post demostrati uas F- cedunt ex propositionibus sen istis,& experimentum sermonum Verinrum est,ut coueniat sensatis, ut die. Commen. 8. physi .com. Q.&. I. Hii,&mundi. m. 21. Alio modo
exp onere possumus quod Arist.adducit quandoq; post demonstratiuos sermones dialecticos, ut faciat conuenire,idest ut super conclusio- . ne illa assentiant omnes gentes, vel maxima
308쪽
a maxima pars. Nam viseribitur in 1. metaph .comm.& rex. I s. Aliqui quaerunt sermones demonstrativos de maximam certitudine, & ista est natura philosophorum. Aliqui vero quaerunt rationes probabiles, &hi,ut inquit Aristibi testem dignatur adduci poetam,& Α verr. inquit ibi in comm . p accidit quibusdam hominibus per naturam, quod non possunt pertransire sermones probabiles,& demonstrativos,& isti cuconcedunt prima i ntellecta n n e cedunt ea, nisi inquantum sunt n. mosa. Ita si acciderit,quod contras ria eorum sunt famosa concedent il ' la. Sed tunc insurgit maxima dis- ficultas contra praedicta,quia quando duo essectus sunt incompo sibiles in eodem etiam causae erui simul incompol sibiles in causando, quia . non possunt simul causare, quia altera causante,altera no causabit impedit a sortiori causa illius. Cum igitur stientia,& opinio sint incompossibiles habitus limul I eodem, & de eodem,si aliquis primo habeat opi-C nionem de aliqua conclusione, Se superueniat demonstratio corrumpitur opinio, si enim ambae causae in eodem,stilicet medium dialecticu, &demonstrativum fuerinsidialectLcum nihil faciet impeditum a demostrativo,ita φ nunquam essectus erunt simul, nec causae simul causa-.oso seo. bunt. Et ita tenet Scotus in. 3. sentelia. distinct. 24.quaestio. Unica, qua quaerit, utrum de credibilibus reuelatis possit aliquis simul habere fide,
destientiam in solutione argumen--runa. torum principalium. Sed sta opinio omnino tuta non est,nam licet
verum sit, quod ubi itellectus prius per mediu dialecticum habuit opinionem de aliqua eonclusione qui mopinio est cum sermidine de opposito,& superueniente medio demostrativo per quod paritur scientia
tunc oportet opinionem corrumpi,
quia stire est re per causam cognoscere propter quam res est, & qu niam illius est causa,&quod imporsibile est aliter se habere. Tame ubi 'aliquis Euit aliquam conclusione
per demonstrationem,per quam acquiritur stientia,si ad eandem conclusionem adducatur ratio dialectica,dicemus ne seientiam illam corrumpi, quae fuit aggenerata per demon rasitionem 3 certe non. Nam ECommen.Vult in praelatis locis, qFrationes dialecticae post demonstrativas adducuntur ad confirmanda. . Et tunc restat quaestioni locus, utrum in tali casu istae rationes ag --h' generan t opinionem, aut sei etiam, non secundum,q uia sunt dialecticet. si primum ergo stabit scientia cum xii criopione,quod est falsum. Forte id ices,hoc no potest contingere respectu uni', & eiusdem homini quod aliquis prius sciens aliquam coclusionem per demonstrationem,& n5. oblitus acquirat opinionem per syl. Flosi simum dialecticum. Contra, Impugna, quia Aristot. infinities hoc facit imvnamet conclusione in eadem parte scientiae,quod ubi demonstrauit illam, deinde confirmat eandem Prationem dialecticam. Et ideo vi- solutio M'detur esse dicendum,quod rationes P ix dialecticae non semper aggenerand opinionem, quae est cum tormidi-ine ad oppositum,intelligendo praeeipue illas esse rationes cie numero
dialecticarum, quae ut supra habitu est, procedunt ex propositionibus, quae sensui videntur,&siant propinquae
309쪽
2 quae veritati certe, ut dicit C5ment.
scio. I. I.ccxli. eo. . Aut aliter dici potest, cprationes dialecticae qualescunque non sem per aggenerant opinionem
qu est cum formidine ad oppositit, uia actus activorum sunt in passo i siposito , &ideo quando pastum fuerit praedispositum per actione su
DP . perioris agentis,non potest recipere Proh di actionem debilioris agentis eodem
asti modo quo si pr dispositum no suis
in Gorgia fit,& maxime quando talia agentia ς vult iu sunt diuersa,&diuersorum est usidόdi ari product ua,Vnde quemadmodu conat diere tingit in actione reali quod actio alibi cuius agentis quando tale fit instruditiua d, mentum alterius speciei variatur,si-ririalia ςi cut ignis qn fit animae instrumentiiri si uti h. t multas operationes specie disti , erediti strentes a seipsb,dum erat ases prin
ua vero e cipale,sicut patet ex. 2.de anima. ten
ea ronrb' eom. 1. ubi dicitur φ augmentum
laesem ut principalis agetis crescit in
rhetorici; infinitum apposito combustibili,tadia ciuici. men dum ignis concurrit in animatibus,& plantis ut concausa,& ut instrumentum agit secundum exigeutiam animae,& operatur oppositum illius quod operabatur dum ageret tanquam agens principale, quia sic I ducit ad determinatum finem,& terminum notum in natura. quandoquidem omnium natura constan tium determinatus est numerus magnitudinis,&augmenti. Ita videtur mihi φ contingat in actione spiritali, quod aliqua ratio dialectica dum principaliter assertur sup aliqua conclusione variatur in sua actione, Quado adducitur ad eandem consuum ne post demonstrativam, quia tunc
sit quasi instrumetum illius, semper enim resipectus impsectioris ad perscistius,aut est respcistus instrumenti ad agens, aut est respectus materiae Tad sormam, de instrumentum agit m exigetiam principalis agentis, domateria disponitur m exigentiam
formae. unde quando aliqua conclusio prius innotuit intellectui per de
monstrationem aggenerantem stl-re,quod est rem per causam cognoscere propter quam res est,&quiis-lius est causia,&quod impossibile est: aliter se habere, impossibile est quod
intellictus taliter dispositusacquirae per rationem dialectica veram opi. nionem quς est cum formidine,nisi ille prior habitus scientificus delere. tur per obliuionem aut per aliquam Laliam viam. Sed dico tune φ tales 'Iationes aggenerant oppinione sine formidine. Vnde Auer. I. coeli dicid* sufficientia quando non fuerit sustentata per aliquid, tune est dem dis propinquis veritati certae.
Confirmatur auctoritate Auero ADDI. in 2.ctai,co. I.&exlex. ibidem,ubi
Aristo .dicit ultra rationes quibus demonstratum fuit in primo,sem terni tas,&imortalitas coeli, vel pro niuerso, Vel pro corpore circularim varias expositiones ibi subdit. Et per opinionem eam quae abaliter dicentibus,&generatibus ipsum. MSi. n. sic habere contingi t. fm quem autem modum illi factum esse dicunt non coni ungatur magnu Vtiqi.
habebit, & hoc momentum ad fide de immortalitate ipsius,& sem p irer- onitatem, ubi Commen. dicit si, si aliquis inspiciat sermones Aristot. numerum sequitur impossibile, sed ad sermonesantiquorum plura sequutur impossibilia, & ideo taliter con- . 1sderans acquiret maiorem fide qua prius habuerit per rationem.
Cum autem fuerit sufficietia Q.
310쪽
L ssentata per demonstrationes cer - esse perstasionis species, quarum al- Diras erit complementum illorum ser tera aggenerat scientiam, altera venionum, quia ex conditione sermo IO credulitatem,& fidem sine scietia. num demonstrabilium est conuenientia sensus, & est subtilis responsio sicut vides, quam subtilitas Scotimia. no attingit. Et aduerte unum quod est satis pulchrum in hoc proposito quod teteri multum considerare aliquam rationem in se, de considerare illam in respectu ratiocinantis. Nasat aliquam rationem in se absolute consideratam esse demonstrativa, quia procedit ex veris, prirnis,priori-Dus,& notioribus,& causis coclusio
II uis: quae tamen propositiones licet in se sint necessaliae si apud aliquem
Totum nihil aliud es qua sue par 'res simul ivntilin
CCribitur ista propositio ab ,
tiplex ideo opus est distinctione, na ubi est multiplicitas,ibi est confusio
apud intellectum,ut patet. I .coeli, Sc
ligitur per Auer. I. phy. com. s.sunt Ε tres modi compositionis. Composi- Tressumantur tanquam probabiles, non tio speciei ex suis causis. Et composingsenerabunt in illo scientiam sed tio generis ex suis speciebus. Tertia opinionem,unde scribit Comment. autem est compositio indiuidui ex , in x. meta. cona. Is . quod aliqui n5isuis parti bus is sui qualitatem. Et recipi ut primo intellecta nisi inqua ex hoc dedit intelligere quartu motum fuerint famosa. ita si accide-, dum compositionis indiuidui videlixit quod contraria eorum fuerint se cet, ex partibus ta quantitatem, par . Inosa negabutea, ad hoc. n.quod ali te&n. fin qualitatem in via Auer. sue quis sciat,ut dicit Arist.in. I. poster. matella,&forma,quae a nostris dicu inon sussiciti demonstrationem fa- turpartes essentiales, ut patet ab ipiciat,sed oportet q, sciat sedemo stra- 4 physi. com. 2O.& 3.cςlico. par res autem is quantitatem sunt par- tes integrales, unde aliud est totum essentiale,&aliud est totum integra FEle. De toto autem,& partibus secundum qualitatem dictis aut de toto reu sultante ex partibus essentialibus,aci arealiter distinguatur ad artib' invia ACommenta. multi dubitauerunt, de',
Te, unde multi sunt dantes se scietiis mathematicis,qui nesci ut natura de C monstrationis, & certu est ιν illet rationes apud tales no aggenerant scietiam,sed opinionem , est. n. multum
difficile cognoscere se scire,ut inquit' mulid Aristo. eoaem modo coringit quod issicile ratio aliqua dialectica dum adducien'Qβς ς post demonstrativam illa probabi- Scotus in . 3.sen .disiunct. Σ. q. 2. tenet ς' lia sum utitur apud talem sub ratio- Ane qua habent necessitatis aliquam participationem,inquantum habet generare scientiae complemctum,
ut dic. Commen. D DI. Confirmatur opinio mea aucto- uerro fuisse istius opinionis,*totum essentiale non dicat tertiam en
litatem a partibus simul iunctis rea, liter distinctam,cuius tamen opposi . tum demonstraui de mente eius in rconcordantiis Auer. super. I.phy. ita ,ritate Plata in Gorgia, qui vult.duas come. 17.1'ur varjia auctoritates. eae