Theoremata. Marci Antonii Zimarae sancti Petrinatis, philosophi solertissimi, seu memorabilium propositionum limitationes cum additionibus ab ipso auctore post primam impressionem factis. Mendis quaàmplurimis repurgata, & ad normam prioris ac fidelio

발행: 1563년

분량: 557페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

Theoremata.

G re se possibiles. ab alio acquiretes

necessitatem essendi, sicut sequitur contra Avie.&ista est ratio diuersitatis. nam oes intendunt primam,&ogunt piopter prima, sicut actiones seruorum sunt propter dram. Vt di

Iiter respondet ad istam obiectione motam P ipsum ante Gregorium. Et per hoc patet solutio ad sequens argumenrum,nfi licet qu libet intelligentia respectu sui motus esprii sit

mouens, ut finis Eximus,& ut ases, oes in Iriouent Pp primu fine trincipaliter,que primo appetiit, & a quo H pficiuntur,qui est causa quare cςteret sempiterno tri mouet. unde sine dubio coetu est aIatum ppappetitsi&motu, ut dicit Com. in . I. cap. desilia orb.ubi dicit. & iisi fuit dictu coetu habere alam, nisi pp appetiturantem in eo & motu locale, appetitus aut qui est in hoe corpore, non est nisi, quia corpus coeleste est v nsip se, petens per se non Pp potentia existente in eo diuisibilem ad diui

ruptibile. Pro quo aduerte φ ubi est appetitu ibi est potentia appetes, Nest obiectu appetibile, tales aut Viset tutes sint intellisentiet inferiores ap. propriatae proprijs orbibus, quae mouentur per appetitu ad aliquid nobilius ipsis,&istud est primum appetibile,quod est primum, & summum honu, & primus finis, & iste est qui

largitur perpetuitatem motus cael

ris orbibus, & hoc clare elicitur ex verbis Auer. in penult. cap. libri de Dbstantia orbi ubi ita scribit ad literam. Et cum considerauit in istis virtutiae declaratum fuit ipsi ipsam esse virtutem appetitiuam de virtutibus animae tantum, de cum consi

derauit de istis virtutibus appetiti- Euisc testibus inuenit eas moueri ad appetibile nobilius aptis,& cum considerauit in virtutibus appetiti uis cetlestibus inuenit eas re finitarum potentiarum,&cum psiderauit in continuatione motus eorum, fuit decuratum,P causa continuationis motus earum no est ista virtus qua mouetur,sed illud quod largitur eis continuationem est aliquid appetibile .

quia continuatio non prouenit nisia motore non moto, sequis φ illud mouens,neq; est corpus, nT; potentia in corpote,&Φ est intelligentia

abstracta,& q, istud corpus coeleste Lintelligit hanc intelligentiam, intelligere enim transmutat ipsum appetere ad illud. Vbi imaginatur Auen. v c luna sumptum pro omnibus orbibus habentibus proprios motores intelligit bonitatem primi motori mouentis primum orbem stellarsi fixarum,& ad talem intellectionem in istis virtutibus intelligetibus insurgit appetitus,&desideriu, ut perficiantur a primo, & summo bono.

nam ut inquit Comen. I 2. metaph. coni. 39. desiderium insequitur cognitionem, sicut umbra insequitur corpus,&quia desiderium in natu- M ra,& in intellectu totaliter separato semper est ad nobilius: hinc est, Pistae virtutes appetentes mouetur in

ratione finis a prima, quae est nobis lissima &summa omnisi perfectio. Et dubitabis hic, quia Com. Vult, P Dubium.

prima intelligentia q est primu a

petibile est ca cotinuationis,& sempiternitatis motus, quia cotinuatio est a motore no moto. sed tunc fm hoc v q, aliet intelligeti et sunt motores moti,& hoc est falsum, qa qu libbet Erma liberata a ma, est motor inon

272쪽

Theoremata . III

A non motus neq; per se, neq; per ac- sermitatis,&sempiternitatis motus ocidens. ut dicit Com.in. . mei. co. 2. coeli,& propter istas rones dr motor mutis. Dicamus in via eius,l omnis intel- separatus, quia in mouedo suum orlioentia citra primam, ut supra alle- bem non dependet ab alio motore , gauimus demente eius. 8. phy.com. &quia in mouendo non mouetair

3 2. dr motor motus per accii , non ab aliquo intelligibili, & appetibili quia ali intelligentis moueantur p alio ab ipse,quia sellum intelligit, accides ad motum sui subiecti, sicut ut volunt Peripatetici. Ιχ. metaph est in Armis constitutis inesse per rex. com .s I. Et pro his quae dixi vistbiectu: sed pro quato accidit φor dein fine com. 36. in . m. metaphy. bis motus ab eis moueatur ab alio ubi dicit, & omnia ista dicit ad demotore alio motu,a motu cauato a clarandum corpora coelellia cum proprio motore. nam oes orbes pla habent appetitum propter intelta,netarum mouentur motu diurno a intellectus autem maius bonum ip- primo motore mouente primu -- se appetit, contingit necessario, PB bile. Diit et motores isti moti mo- corpora coelestia appetui in hoc mo E ' P tu aequi uoco pro quato mouentura tu aliquid maius bonum ipsis. Et,ut II 6 primo intelligibili,& a primo appe- cum illa sunt nobilissima corpora

sit motui. tibili,qd est reali nobilius,&perse- sensibilium & meliora, necesse est, ctius ipsis.vnde Com. I 1. meti com. illud bonum quod appetunt, sit . contra Auic.scribit in intelligen nobilissimum entium, & maximetiis non est eo secutio, neq; prouen- quod appetit totum coelum in motus, nee actio,sed solii est ca,& cau- tu diurno. Et incom. 37. ponens diflatu fm φ tutelis est ca intelligen- serentiam inter primam intellige tis. Primus ipatur motor,qui mouet tiam & alias, inquit. & intendit pererbe stellarum fixaru,& totil e lum hunc sermone distinguere inter primotu diurno,dξ motor nullo modo mum principium,& alia principia motus,neq; p se, neq; per accides de abstracta, aliam. videntur electa, &nullo mo eorum que sunt mota per desiderata propter alia. f. principia accras,no. n. mouetur ad motu sui su aliorum motuum coelestium pririer, e biecti,quia est serma separata. Nec motum diurnum,quod autem huc Fdici pol moueri per accidens, quia motum iacit videtur esse electu per suus orbis primo motus ab eo mch se, cum versus ipsum mouet omne reae ab alio motore, Imo non mo- motu velociori, & maiori propriis uetur nisi ab ipso. Sili non di prim' motibus unicuiq; eorum , est n.el motor moueri ab aliquo intelligibi- ctum per se,&amatii ab omnibus,

lin& appetibili quod lit nobili' ipse, tale autem est perfectum. s. finis. αImo in eo simplristasiant eade oles parum insta ibidem dicit, q, per primodis intelliges,& intellω, & intel- mum motum intelligit colus coelectio,& appetibile,& appetes,&ar teste,& per alia mota alias sph cras, petitus,& i5 iste motor prim utroq, quς sunt sub primo corpore,& quae

modo cum sit independens ab alio, sunt in generatio &corrupi. pr. inudicitur motor nullo modo motus,& .n.coelum mouetur fm desiderium,

ideo,est cauta cotinuationis, & vni- ut assimileturei fm suum posse, sis

273쪽

': Theoremata .

d evia mammouetur lassimilesseo

amato,alia aut corpora cclestia mouentur fim desiderium ad motu primi corporis,& ideo planetae habent

motum duplice, ex. I 2. mera. m. I.

ubi declaravit,q, motus coeli est poss bilis ex se.&quia fuit declaratum

est timendam coelum quiescere in aliq ua hora. inal,q, hoc necesse est, Vt ut propter motorem in quo nulla potentia est orno, neq; euentialiter,neq; accidentali aer,& tale no est in materia,patet autem P hoc non est nisi primus motor,ut diximus.13 Et mirum est de Gregorio Arim. &de tot viris illustribus quo in pr senti auctoritate adeo manifeste defecerint dicentes sermonem Auer. fuisse improprium,cum haec sint verba ius,&dissolutio eius est, φ iste motus, ut declaratum est, coponitur ex duobus motoribus, quoru unus est finitar motionis &c. nam debuit ividere, ubi hoc fuerit declaratu, & mani seste patet,cν i eodem. I 2. fuit de Haratum ab Arist in tex.com. 3 3.&etiam in. 2 .de gnatione & corruptio

I in coelo sunt duo moe, videlicet motus diurnus,qui est primi mobilis.&totius coeli,alius est motus planetarum discurrentium super polis m-diaci . & Aristo. vult in pr dictis locis i motus,quI prouenit a motore coniuncto, & appropriato orbibus planetarum operatur generatione, vi corruption per accestum & recessum planetarum in tali obliquo circulo motorum, sed motus diurnus, qui causatura motore separato propter causas dictas,est ille qui operae

continuitatem,& aeternitatem, sicut

expresse poteris videre in praedictii K

locis,imo Aueri in calce com. colligens praecipuu sundamentum de- . monstrationis Arist. inquit. & cum ita sit potentiae mouentes quae fiunt in corporibus sunt duobus modis. aut potetiae extates in corporibus generabilibus & corruptibilibus,& hae impote est,ut sempmoueant se propter transmutatione eorum, & prinpter transmutatione sivi subiecti,&ideo accidit talibus necessario sestudo aut potenti mouentes in corporibus aeterni hae igitur polle, est,

ut moueant semper, &ut non minueant semper, possunt. n. non semp Lmouere, si posuerim' illud ad quod

mouentur. s. primu motorem rece

ptibile transmutationis cuiuscunq; modi, pfit autem semp mouere quillud ad quod mouentur suerit non transmutabile.&hoc est eu non fuerit corpus omnino, si agatur motum aeternu est, necesse est, ut moueatur perpotetiam extitem in eo a mot re,cui nullus modus transmutati

nis accidit, & tale in nulla ma cxistit. Manisestu est autem P potentiae mouentes existentes in corporibus aeternis,quς possunt semper mouere,& rfit no semper mouere, sunt Muirtutes intellectuales existentes in orbib' planetarum,quia primus iu-telli non est de numero taliu virtu- tu,qui possit semp mouere, aut nons, mouere, quia iste inteiss primus no est ordinabilis ad alium finem nobiliorem,aut min' nobilem ipso prima intentione,sicut patuit supra ex disterentia eius ab alijs per verba

Auer. I 2. meta. c5. I. & ita motor iste separatus,a mouetestini ueto, tum coelum motu diurno,& mouet

oes intelis sub ipso,ut finis, semii in

274쪽

Theoremata. II 8

A actu est caua infiniis motionis induratione,& sie intelligis essentiale ordinem,& dependentia in mundo illo siperiori,qua ppauci intelligere irror alio potuerunti Et ex hoc etiam ρο-

teterror aliorum clarissimorum doctotum volentium ex hac auctoritate Averro tenuisse Deum esse infiniti vigoris,cum ipse seipsum aper

te declaret in eodem com . quo talis motor separatus sit infinitae moti Di referendo hoc ad aeternitate durationis, pro quanto mouetur a po tentia non in materia habente con

tinuitatem,& aeternitatem motus.

i. B Sed est dubiu,nunquid primus mini φη ' tot pol dici motor coniunctus,cum moueat primu orbem, & tunc Vr, vel si mouet essective pol dici Hasui orbis,& per piis non debet dici mo-Mas . tor separatus. Dico φ teste A uenias. phy. principium mouens de rebus mobilibus est sicut anima de rebus vivi anima n .est principium veg

tandi, sentiendi, intellisendi, & ms cum mouendi,est. n. mias,& origo Ois motus, ut dicit Them.in principio libri de anima,sie pol dici aia. Sed aduerte, quia dῖ disserenter ab

alijs,quia prim' motor est sicut ara C vris diffusa in totu cosum mediate primo mobili mouendo totu motu diurno, scut aia est virtus, de actus Uus corporis, mediantem in fluxu cordis inquit suas actiones in totum corpus, nam cor est primu qil

participat actiones aiae,quia est primu quod vivit,& est ultimu,qd moritur, sed aliae intelligentiae tau sunt coniunctae propriis orbibus, & illos

solos mouen t,ia nulla aliarum intelligetiarum habet actionem uniue salem,&coem in totum animal coeleste nisi prima, & ideo appellat' aia totius coeli modo declarato, & dicit' Det motor separatus,& motor in quo nulla prorsus est potentia, Sc motot qui nullo modo moueri df, neq; esi sentialiter, neq; accidentaliter fimnultu modorum duorum ex his, diar mota P accias fim praeinductum modu,&ista est meus vera Auer. in hoc loco,que nullus ante nos videre potuit,& Deo sit laus illustranti intellin. Dicamus igitur,q, cu coelum Intellea sumit tribus modis, ut dicit Arist. in I. eli Sc mundi,in tex. co. 96. coetu sumitur tribus modis. spro toto colo, quod mouetur motu diurno, Scpro octaua sphtra,& pro toto mun- E do in propolito aut sumitur ca lumprimo mo proatali magno ex primo orbe,& alijs orbibus ressi itante, talis aut cetii motus catur a duobus motoribus,quia motus planetarum

eausant' a siuis propriis intelligeti j quae sunt apprUria proprijs m bilibus,& sunt finitae motionis in vi gore inter se &pnt adinvicem comparari,& dicunὸ motor coniunctus,& ala sui orbi vel fim via Alex. qui voluit, φ erant formae insormantes, vel propter motu,ut vult Com. ali autem motor est separatus,& est pri iamus moto qui causat motum diur Enum,& est causa sempi terni tatis, iacontinuitatis in omni motu alioru , motorum,& ideo dicitur esse infinitae motionis in duratione, deno in 'vigore, unde et istum modii loquendi liabet Auer. in doctrina sua, et Pinfinita motionem intelligiti tannita in duratione, sicut patet. 2. celi. mc6.39. in solbnectonis. ubi inquit. qili nos non intelligimus pinlinitunisi infinitatem motionis. I.lacti eorum non cessat,& ut supra patuit

ipsemet rarum infra in illo comen.

275쪽

Theoremata.

G 4 I. δα. declarat hoc se debere intelligi,& pro hac expositione ultra alias auctoritates supra adductas audi Α- Ner.in fine penul. cap. de substantia

orbis. I nquit. n.& est declaratum ex

hoc toto quod dixit in lib. coeli, &mundi.s q, si in coelo essent ples steIrae,& vide verba quae sequuntur,ubi, tandem cocludit. ex quo verificatur dator cotinuationis motui est dator esse omnibus aliis entibus, patet autem Q iste est primus motor , α primus sinis, ut patet primo coeli te. O. I ab illo. n. coicatum est esse,& viuere cibus,his quidem clarius, H his veto obscurius. Ad rationem autem Scoti fm viam Αuer. rii detur loquitur Arist. de virtute finita in vigore, sed ut pertractat Auer. illa demonstrationem procedit de virtv te materiali, & ideo es primus mo

tor si mouens aeterno tempore, se

quitur non est vi rius materialis. Sed ex hoc non sequitur sit infiniti vigoris, quia virtutes immateria-Iesomnes sint finitae, ut sic fm materialem eius,&ista est via eius, Vbde tamen ample pro illa demonstratione quae strapsi in i 2. meta. super te .c5. I. Theologi autem, & veri 1 tas tenent Deum esse infiniti vigoris, & dicunt illam infinitatem non insequi materia aut corpus, sed pu mssimum actum,& hoc teneo, quic quid in hoc sentiat Aueri

matera. materiar R O Pos ITI O. L X II.

Corruptibile, π inco)Tuptibilet nere disserunt. Scribitur ista propositioi Io. priamae philosophiae in tex. com. Vlt.& est satis allegata. Diuus Thomas oris bea. ibi dicit Q cum corruptibilium, &ti Thom. incorruptibilium no potest esse una

ecia sumitur, sequatur O illa

quae non commvulcant in materia

genere physico sum diuersia. Inice autem loquendo nihil prohibet νconueniant In gne, inquantist conueniunt in una coi ratione, vel suus vel qualitatis, vel alicuius huiusmodi. h lita habet dicere etiam Scotus qui ponit aliquem conceptum uni- laseo.

uocu Deo,& creaturae, diceret enim glossando praesentem auctoritatem

in corruptibile,& incorruptibile disserunt genere phr sico. Et quia ponit Angelos in praedicamento substanti sequituri non disseruntv- Lnere logico, nec in conceptu comuni transcendenti. Contra illud in quo conueniunt ambae istae opinio- Impum. nes in praesenti loco arguitur . nam Arist arguit ibi. s Io. meta. t .com. vltimi contra Platone inquit enim..

Palam igitur Q non contingit esse species tales quales quidam dieunt. erit enim homo hic quidem cor ruptibilis, hic autem incorruptibi- ilis, equidem specie dicuntur esse e

dem,& non aequi uoce, diuersa vero

genere disserunt plusdspecie. Plato enim ponebat idea hominis,&homo singularis sunt eiuslem speeiei logice, quia nomen,& ratio uni uoce dicit' de homine in c5i ,&de hoe homine,&tn-Plat.idea hominis,

& homo singularis differunt in gne phy sico,quia idea hors non habebat

mamq est senus libysicum, sed ho

corruptibilis singularis bene habe bat materia.& ideo si Arist .arsuenido intelligeret de genere pbysico, quae disserunt genere physico disserunt plusquam specie, sed idea h minis, &nic homo disserunt genere pbysico. igitur disserunt specie .

tunc

276쪽

Theoremata. II

a tune meret prines pium,nam nega rei Plato quod quae differunt gene re phisico, disserunt sipecie speciali sisima logice loquendo, & ideo ratio Aristo. si quid ualet oportet Q propositio etiam veritatem habeat degenere Iogim,dcvni uoce dicto, quia disserentia istam genus infert disserentiam fm speciem, & ideo antiqui Peripatetici, & Auer. praesertim tenent v nomen dictum de causa, &causato non dicitur uni uoce, sed secundum prius,& posterius. unde Co

de quibusds nomen fm prius,& ρο- B sterius &simpliciter,&secundia determinationem illud de quo dicitur prius est causa posterioris.&7. mei.

m. s.inquit. Cum plura communicant in eodem nomine, &quod-

da est dignius quibusdam, illud ql

est dignius illo note est ca c terorudispo caetero tu in calitate est sicut dispositio illorum in illo nomine,& ita habet etiam infra in com .7. &duplo M in g. meta. co. . Vnde animaduerte ne laboremus in squi uoco P genu

apud Peripateticos est duplex,quoddam est genus uni vocum, & hoc est ouod comuniter dr Iogic vide quo cixit Porphyri usi tale univoce pretdicatur de suis speciebus. Est etiam genus multipliciter dictum. & hoe est genuetonalogum . distinctio ista

colligi in Auer. doctrina,ex. . pri mae philosophiae tex. come. q. su per illis verbis text. nam cui disterentia inest,& gen us sequi tur, sed cui gen' non omnino disterentia,inquit.genera generalissima non habent genus, nisi genus dictum multiplici

dicamentali seu logico non ponan bu uictur nisi res corruptibiles. unde in c5men. super Porphy rio in cap. de speci inquit.& oportet scias in substaα-it 'tia posita est in exemplo hic progenere generum, secundum sententia P materia,& forma intrent praedicamentum substantiae,& substantiae separatae, & similiter posuit animal rationale est e genus hominis secundaviam, & sententiam illius qui dicit, Pronale est genus hominis, &An- Egeli, verum apud ilum qui iubet . . ratio in utroque est sm aequivoca tionem nominis non est genus,& similiter secundum illum qui videt . id quod intenditur in praedicamentis est computatio uniuersalium rerum sensibilium erit genus genera corpus. Et in secundo coeli,& munis di.m mm. 9. contra Auic infert, s corpora coelestia essent eadem in genere.&diuersa in specie,essent coposita ex materia,& forma, & essent generabilia, & corruptibilia. Nam

nis materia ,&per oppositum quae sunt genere conuenientia habeni&5munem materiam, sed omne habes materiam est corruptibile,& ideo secundum mentem eius corpsis cccleste non est in praedicamento substa-Πς, quina genus Versi generalissimum est corpus compositum ex materia,& forma. Vnde etiam Boe. hoc vi- Boethi detur sentire in praedicamerita quia dicit φ Aristo. relictis extremis egit de medio, extrema appellans materiam , di formam quae sunt princi, pia,

277쪽

l Theoremata i

c pla.&non sunt perte in praedi eamε- spectu omnium quae per si, dedit Dio, sed per reductionem. Medium cte ponuntur in praedicament'. Et aut est ipse substantia composita ex confirmatur, quia diuisio entis per potentiam,& actum est divistientis extra animam, & ex consequeri istet sunt distetentiae quae competunt eati in esse reali, sed si potentia sume retur pro priuatione, sic sor maliter illa non dieit aliquid reale,sed mereens rationis. unde Auerm .physiem commen. 79. inquit, priuatio nomest accidens, nedum ut sit substantia, assumptum autem Ostenditur . nam Aristote.6. metaphysi. abiicitaeonsideratione scientiae diuinae ensper accidens, & ens in anima, quia

' materia & sorma. unde Com. . me α. t .c m. 27. inquit. Et in natura haesunt tria materia,& forma, & ali ad quasi medium. i. mixtum inter ma- λε Mae. teriam ac formam . Ratio autῆ quae

mouit Com. ut mihi videtur conis Ait in hoc. Nam ut patet. Ιχ. meta. t .eo 26. actus&potetia sunt principia omnium decem predicamentorum. vi inquit ibi Commenta. in m. Ratio huius est, quia quodlibet quandoq; est in poteria,&qnq; est in actu, sed res quae quandoqueri sunt potestate, qnq; uero actu fiunt ens per accidens non habet cau sas ter generabiles, & corruptibiles. unde minatas, & ideo de eo non potest constat ex '. meta.tex.c5 I . nul- haberi scientia. Etens in anima est Ium ens sempiternum est inpoten- ens diminutum, &ideo ens secuntia. Forte dices cp potentia, & actus dum se, δc extra animam est illud quae sunt in omni pr dicamento no quod diuiditur itiplici diuisione. sunt potentia realis,&actus sicut po. Prima est in substantiam.& accio sitiuum,&postiuum sed sicut posi- dens. Secunda est per potentiam . tiuum,&priuatiuum .sieut dixit He &ami '. Tettia est per unum, M.

I rieus de Gandauo, &Scotus postitia multa, &per consequens' potentia tan in octava distinctione primi. qu cum actu diuidit Gonsi est poeuq. 2. ubi agi tur de simplicitate Dei ra priuatio, licet in tali potentia core

quia tenent omnem creaturam esse comitetur priuatio, nam dicere ali

eompositam illo modo, sicut ei pii quid esse in potentia est dicere ali- ν-ρον Dativo.&positivo. Sed contra. quia quem modum priuationis I quicquid sit de intelligentiis circa hoe demente Commenta. de quo alia, dimise dixi in 3 de anima. tamen loquendo de potentia, &actu quae sunt principia omnium praedi-

eamentorum talis potentia, & actus sunt principia realia. nde in. meta. eommen. 26. inquit Averr. potentia reducitur ad materiam, &actus r

ducitur ad formam. Et confirmatur,quia principia componentia aliquid reale intrinsece sunt realia, sed Tamevisscribit Commentator I. physico. commen. 76. Ens in potentia est eui accidit priuatio, non tamen est ostia . in substantia eius. Sed dices, pari ' sor Atiae imiter erit de uno quod erit dif- siti. serentia realis, & ita unum dicit aliquid positiuum . Ad hoc Avicen.

&Scotus totum concedunt, tamen

apud Auer . secus est. nam A. meta- physi .commen. 3.& Io. metaphysi. com. g. Vnum non dicit nisi in diutsionem in entitate. unde, ut alias di

potentia, de actus sunt huiusmodi re xi pigressunt diuisiorientis primae.

278쪽

Theoremata

A sed quxlibet est prima in suo gene

lai Aue. re, diuisio enim entis in substantia,&acciden est prima quae datur per quid ditates diuisio per potentiam,&actum, est prima inter ea; quae datur per relative opposita. sed diuisio per unum,& multa, est prima intereas,quae dantur per priuatiue opposita. unde Atist 4. meta. tex. com. 3. Fere autem omnia reducuntur contraria in principium, speculata autesunt a nobis in ecloga contrario tu, quia. Io. meta. tex. co m. I s. suit de-v claratum omnia contraria redu-euntur ad priuatiue opposita, talia enim sunt principia cuiuslibet contrarietatis, & ideo secus est de diuisone quae datur per priuationem , di habitum. Secus autem de illa,quet datur per relationes reales. unde scintelligitur dictum Auer. I. de anima. comm. 6. Actus& potentia sunt disterentiaeentis valde oppositae, &eircuunt omne genus praedicamenti. Vnde bene teneo cum Henrico de Gandauo,& Ioan .Scoto. in aliis intelligetiis citra primani quae e Deus, in quo nulla prorsus est pote. C tia.&citra viti iram,quae est anima intellectiva,in qua in via Auer. pono realem compositionem ex intellectu possibili, & agete tanquam ex duabus partibus essentialibus,qui

quid dicant illi qui 'ponunt intellectam agentem esse Deum, q= tales sunt com positae ex potentia, & a tanquam ex priuatione, & habitu. io. Nam talis potentia est logica,q cauro tentia habitudine terminorum inquantum illi termini no repugnat,&a tali potentia dicitur possibile illud quod ει se potest esse verum, vel non potest esse verum,sicut dicimus,l possibile est talpam inquan tum animal videte, de O quaelibet os

intelligentia citra primam inquan tum ens potest esse persectior qua sit,sed talis potentia nihil reale ponit in eis ,eum nihil sit possibile in

eis vere, ut scribit Aue .coeli. commen. 34. Nam possibile vere est illud,quod dici c a potetia activa, vela poteria passiua,&est illud de quo

loquuntur naturales. Sed in i stis rebus materialibus,& corruptibilibus volo fin viam Auer. esse composi-stionem exactu,& potentia tangexpositivo,& politiuo, quia potentia reducitur ad materiam, δc actas ad sermam, materia autem, & sor- Εma sunt substantiae, quia partes sub- stantiae sunt substantiae, ut dicitur.

2. de anima,com. 2. Et in hoe teneo eum diuo Doctore. unde animaduerte,q, Vbicunq; est ista ultimaeo

post tio est etiam prima. quia nulla est ens citra primum, quod inquar

tum, en S,aut inquantum substantia non inueniatur priuatu aliquo gradu perfectionis led non conuertiturq, ubicunq; est compositio ex priuatione,& habitu, q, ibi sit compositio ex positivo & positivo,quia in ta Flibus intelligentiis nulla est realiscopositio,quia possibile in eis est necessitas. Et per vitam meam opinio ista quae mediat i n ter illas duas extremas, magis consonat dictis Arist. si bene consideras, Vnde Auer. in lib.destruct. destr. A Dindi siputa. 3. in Elu. I .dub. inquit. denominationes, quae fiunt a priu*tionibus,aut a relationibus non arguunt, quod sint denominationes additae,extra animam, nec compositionem, ut reputabat Algazel, l ququid haberet additam significatio ne, inferret quid additum e tram;

279쪽

' 1 Theoremata .

G mam in actu.& hoc debet intelligi,

sicut diximus. nam priuatio non .d. formaliter aliquid entitati quia noest substantia, ne accidens, relatio cinon quaelibet realis est,&ideo denominatio a relatione de necessitate Non arguit compositionem in re denominata,vel quia non dicit rem diuersam a fundamento, vel quia noin quolibet,nec quaelibet relatio rei

est,sed aliqua in aliquibus est ronis, proria ut dixi de potentia &actu. Dica-PQium mus igituriiuxta viam antiquorum quaecunq; dister ut in genere physico,disterunt in genere logico,quia

illa quae non comm nnicant in ma- aeria sicut coelestia corpora, quae au tem materiam non habent, aut notatem , sed solum fm locum mobilem. ut dicit Arist. in. 8 meta. tex. co

Omnia vero materiam habentquς Cunq; transmutantur, sed alia sempiternorum quacunq; non generabiIia, mobilia autem latione,sed unde& quo. unde ut scribit Com. in lib. de substan. orb. in coelo non est potentia ad esse,sed est poteria ad ubi, di rectius dicitur subiectum quam

materia,talia autem se habent cumia istis,sicut causa,&causatum. Nam

in vi inquit Aristot. in principio libri

meteoro.Oportetm udum inferio rem superioribus lationibus esse cotinuum, ut omnis eius virtusi inde subernetur,& ideo corpora ista cuillis non possunt conuenire In eodesenere univoce dicto, sicut est gen logicum.Tamen bene possunt conuenire in aliquo genere multipliciter dicto,quod videlicet dζω pri', dc posterius, ut est genus analogii. Nam ens sebstantia,& vnu fm istos analogice dicunt de illis,& de istis. Et si obiiciatur,quia Auer.ibi. ror Tmet comm.Vltimo inquit q, cor- obiecti pus, quod dr de corruptibili,& icorruptibili,est nomen aequivocum. Respondeturi per aequivocum in solux a. tellexit analosum, nam analogiae quidam modus aequi uocationis. Nam eorpus est subiectum uniuersalesticitae naturalis, ut scribit Auer.

mento. .& dissi nitur in. I .coeli. deis monstrantur multa praedicata, qu aeper se necessario insunt illi talia autem no possunt competere his, quaesiant pure aequi uoca. nam licet possit de termino pure aequi uoco enu

tiari aliquod praedicatum vere, si- cui ista est vera in quolibet sensu, o- ' mnis canis est pulcher tamen in pu

re aequi uocis non reperitur praedicatum essentiale omnino, ut scribit

Auer. . me a.co m. Σ. De analogis

autem & dissinitiones dari possunt

ut patet. 2.physi.de natura. tex.commen. 3.&de motu. . physi. com . Inquit motus non dicitur uni voce.

ideo non habet dissinitionem dicta

uni uoce, sied - prius, & posterius , sed tamen tales dissinitiones intrat vinartibus demonstrativis. Similiter talia habent passiones per se de is monstrabiles de ipsi quia D subiectum est analogum, &passio etiam

est analoga. ut patet ex. 2. posteri O-rum. Et sic aduerte Q, corruptibile,& incorruptibile inquantum communicant in una ratione analoga,

pomini ad eandem scientiam peril nere. unde scientia libri de coelo est de corpore simplici neutro, qd non est, neq; graue, neq; leue,&est sim-liciter in generabile & incorruptille,& est de aliis simplicibus graui lintem,& leuitatem habentibus quet

280쪽

Theoremata.

A sunt gnabilia,& eorruptibilia saltem

G partem inquantum sent depri- i l mariis partibus quae sunt de egritate uniuersi. ut dicit Comen. 3. coeli comen. I . Sic etiam pollunt pertinere ad eandem potentiam. Nam coe Ium est sensibile solii visiu. unde inquantum ista corpora in seriora, &coelum participant unam naturam comunem analogam siue lit lux aut

diaphanum, sic possunt esse obiecta

uniusmet potentiae. unde Aristot in prooemio meta. maxime dicit nos

diligere sensum visius, quia plures rerum disterentias nobis ostendit. oia 2 enim corpora colore participant, sicut dicit in lib. de Sensu & Sensato. illa limi- Aduerte in limitationem ista ilquando Peripatetici dicunt corruptibili, de incorruptibili nihil esse v-ni vocum,intelligunt de conceptu ghabet modum intentionis primae.

Sed fallit de conceptu qui est de secundo intellectis, licui sunt in tentiones secundae, ut patet intelligenti.

Motus mixti ea ab elementa sim

plici dominante in eo. - o Ropositio ista scribitur primo

' I ccli,dc mundi.tex. com . T. &2. de ala co. I ,&. 2.degener. '. & q. metheo. Vera autem est propositio de mixto persecto, cuius mixtio est completa,in qua videlicet miscibilia sint reducta ad unam forma superadditam mixtioni. Fallit autem inmixto, cuius mixtio est per solami arti uni iuxta passionem. Nam ta- is motus non est simplex,sed est inflexus seu compositus, ut est: motus turbinum . glossa est Auer . primo Coeli. m. 7. Et in paraphrasi eius

de libri, idem dicit in loco allegyis.

Vbi animaduerte m natura non ADDfacit saltum. vi.d. Aria 9. de natura Danimalium. Φ sicut inter plantas, dc animalia in viventibus sunt quaedaambiguae naturq,ut sunt Zooplaita a G raecis dicta, sicut etiam credo sine dubio in mixtis inanimatis videlicet in inter elementa, & mixta perfecta sunt quaedam mixta inanimata per solam iuxta positionem partium, de talia non oportet Psint ex omnibus elementis constantia. unde stat aliquod ex i stis mixtis carere calore, ut est de crystallo. ut alteri t expresse Linconiensis in z. posterioruiuper illo cap. I i. secundi posterio. Ε ivbi. d. cpi crystallo est corruptus ess lor,& potentialisnactualis. undepol dici φ crystallus sit excessus q uidam elementi frigidi ibi dominatis

per lux inpositionem,no quia sit v ra mixtio. Vbi animaduerte de meare Auer. v in mota grauium, dcle um de potentia accidentali talia mouetur ab intrinseco a suaserma substantialitanil a causa principali, de grauitas,&leuitas quae sunt qualitates concurrunt tanquam instrumenta.Vnde primo coeli. c5 I 7.vbi. Aris. ponit dissinitionem grauis ,&leuis, Inquit. Et intelligendum est ex de- Fscriptione grauis, dc leuis natura quet innata est ad mouendum ad mediu, vel a medio.f. habitum, dc sorma ex qua procedit haec operatio, dc si hoe nomen grauitas,dc leuitas non dicatur vulgariter nisi de accidente.quia, igitur non datur aeq uale ad pondus, ut demonstratum est in naturali philosophia,inde prouenit i in mixto perfecto oportet dominari, aut elementum graue,aut leue, dc ideo mouetur ab elemento dominante in ipso,quando mouetur motu naturali.

Theore. Nam

SEARCH

MENU NAVIGATION