Institutionum philosophicarum tomus primus quartus ... ad usum seminarii Neapolitani Tomus alter qui complectitur psychologicam, theologiam, et ethicae elementa ad usum Seminarii Neapolitani

발행: 1782년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

s. Duo gustatorii , insignis magnitudinis , qui

utrinque ex lateribus protuberantiae ut aiunt a nataris abscedunt, & in tres ramos secernuntur 'quorum ophthalmicus ad palpebras, frontis nasique . musculos pertinet e max4 laris superior per omnes maxillae superioris partes distribuitur: maxilluris inferior per inferiorem maxillam & linguam diffunditur . - 6. Duora centes , quos etiam motores extemuos appellant, exiles, sed paullo crassiores nervis quartae conjugationis ; pro maxima serme parte ad musculum oculi abducentem attinent. 7. Duo ac lici , quorum uterque in duplicem chordam distinguitur : earum altera .gracilis, firma , & anterior portio dura altera minus densa ac posteribr portio mollis, vocatur . Haec aurium labyrinthum adit , & per varia illius soramina sese insinuans auditus organo inservit; eique pro pterea nervi acustici nomen est peculiare .. Illa vero per Fallonii aquaeductum transiens cum ramo quintae conjugationis connectitur. . 8. Duo magi per sinus laterales durae meniningis ramos distribuunt laryngi , pharyngi, linguae

P. Duo linguatis , sive Θρoglossi externi , sive inguae motores a medullae bas exorti potisssimum ad linguam abeunt, & cum maxillari connectuntim. Medulla. autem Spinalis extra cranium egressa duo & triginta nervorum paria emittit, qui inde profecti in omne corpus ducuntur . Eos singillatim recensere longum omnino esset , atque instituti nostri rationi adversaretur. : Iam vero praecipuum Nervorum usum esse, ut

ε. . . Sen. . .

202쪽

Sensationum instrumenta sint, consessa tres est stthanifesta ti Verum in eo Physiologi vehementer dissentiunt num Nervi tensiope sua sensati iexcitandae inserviant , cum nimirum instar cho

darum musicarum . tremores inciunt: ad vero liquidum aliquod per eosdem fluens sit causia je siis . Hujusmodi autem fluidum , quod Sueei nemini, & Spirituum animalium nomine nuncupatur

humor est a tenacioribus sanguinis ipartibus quan maxime desaecatus , & supra quam fingi potestrenuissimus . Cujus autem ille naturae 1it neque inter se convenisent ..-Nonnulli enim sulphuream naturam suoco nerveo adlcribunt sa): at plerique di potissimum recentiores fere universi s ὶ hujusmodi succum electricam esse materiam statuunt τdum ex eo praecipue, quod electri ismi phaenomena , cujus experimenta in machinis, summo hodie artificio elaboratis facillime instituuntur , Mervet. succi effectibus valde sint amnia ., . Quod vero sensus ciendi facultas potius e nev Vorum succo , quam oscillatione repetenda st c, plura suadent . Nam I. .Nervi ubique corporis laxi, penduli, curvi, obliqui, & flexuosi sunt . Atqui oscillatio in molli & flaccido nervo fieri nequit : ac vehementer imminuitur , aut prorsus ain .sud Verbe'en in arentem. rom. Tras . I. Cap. XXXIII.

videtur in Quaestionibus Opticis at deinde frenuissimi PMιosophi Eoisser, Satiυages , Linneus , alliaque fluidi nemini electricam naturam probarunν sis Irarunt.

203쪽

r a MET TO EAE tinguitur in nervis licet tensis., at eurvis 3etortuosis. Quippe chorda etiamsi maxime elastica neque tremet, neque oscillabit musice, si vel fisTa fuerit , vel utroque extremo non firma adis haereat . Non igitur vibratione actionem suam exercent Nervi. a. Si Nervos eomprimas aut constrinsas, licet

integrI sint, sensui exeitando apti non sunt intavam partem, in qua ligati praepediuntur: at superstes est ciendi sensus facultas in Nervis ab ea parte usque ad cerebrum . Hujusmodi autem exisperimentum non Nervi tremore , sed motu liquidi sensationem peragi aperte docet. Quippe chorda vinculis constricta falsum quidem, at aliquem

sonum edit. Ergo . 3. Ingens sanguinis copia, qua cerebrum abundat , ad ipsius nutritionem duntaxat destinata omnino superflueret . At eam sanguinis vim nimis apte in cerebrum deserri intelliges , si indacerti cujusdam humoris Iecretionem fieri statuis . Is autem humor nisi per nervos devehi nequit , ut qui veluti ductus exeretorii ex cerebri medulla proficiscuntur. 4. Nervi crescunt , protrahuntur , nutriuntur perinde , atque corpus adolescit . Atqui id obtinere nequit, nisi succus, unde aluntur , per eos fluat. Ergo.

Neque aliquid omit , tum quod in Nervis nullum aspici cavum possit , tum quod humoris

huius, qui per eosdem fluit, nec praesentiam nec motum oculis assequi liceat . Multa enim reapse exsistunt, quae ab oculorum acie sese proripiunt, atque utem omnem eludunt . Ita, ut pauca at.

204쪽

tingam , in pediculis cerasorum , aliorumque sei Buuin quamvis fibrae absque ullo cavo conspiciantur : in explorato tamen est eas persoratas esse , ut quae devehendo succo ad Dufiuum n tritionem. oestinantur. Ubi &. illud advertendum, quod hujusmodi. fluidum longe crassius succo ner.

veo statuatur. Si sanguis in vase e. secta vena exceptus loco tepente astervetur, sensim . minui , ac tandem totum avolare. deprehendes . Atqui vel microsco.

pio adhibitα nullam sanguinis. particulam exhalantem aspicies. Lewenohechius taὶ ita aqua pluvia , quae re-eeus deciderat , nihil videbat : at aliquot post diebus, cum turbida fieri coeperat, innumera inseocta ope microscopii deprehendit . Inter.ea unum erat , quod perpetuo se rotans ova plurima de. ponebat , a quibus, paullo. post animalia matrissimilia prodibant . Motus quidem sine musculis fieri nequeunt, neque musculi nervis destitui possunt . Horum autem. musculorum ac nervorum tanta est tenuitas, ut oculorum aciem. fugiat, licet elaboratissimo. instrumento muniantur .

His expositis jam illud explicandum superest',

quidnam corpori nnstro. contingat, cum sentimus. Res nimirum sensibiles, quae nos extrinsecus ci cumdant, cum .ad sensuum. organa appellunt, mutationem in nervum inducum, quae libero nervae ad aliquem in cerebro locum propagatur , unde nimirum ille eroficiscitur. . Haec autem mutati non est nisi motus nervo impressus, unde. sit, ut Tom. IL N suc-

205쪽

1ρ4 Μ ET A PHYSICAE succus ipse eumdem motum concipiat , atque cerebri partem aliquam illum diffundat . Est igitur haec mutatio fluidi nervet impulsio contra suam originem. . Notum est Cl. Mertavit experimentum . Is enim ut propriis cerneret oculis , quid nervosae papillae per corpus diffusae patiantur , cum corispus aliquod eas extrinsecus afficit :.corpus dulce ad linguam admovebat, moxque removebat

speculo adhibito linguae papillas ad gustatus se sationem destinatas erigi , cum iis corpus dulce

applicaretur ' relaxari vero ac veluti in seipsas contrahi., submoto corpore conspiciebat. Quamobrem ut Mens sentiat, haec duo simul

concurrant necessum est, tum ut fluidum nerveum ob rerum extemarum appulsum motum Concipiat : tum vero ut hujusmodi motus ad cerebrum usque deseratur. Adeo quidem, ut si alterum horum desit, nulla in nobis oriri possit sensatio. Et revera quod ad primum attinet : cuique nervo suum organum callidissimo artificio .fabri. catum veluti sensationum introitum natura praeinposuit. Atqui nulla erit sensatio , si qua vi morisbi ita praepedimr, ut prohibeat, quominus Der uo talis communicetur motus, qualis ciendo senosii aptus est. Quod vero ad alterum spectat , I. . plurima

operimenta docent, quod quaecunque Succo nem meo ad cerebrum iter intercipiunt, eadem nervum excitandi sensus potestate destituunt . Hinc si nervus praecidatur , Itytur , comprimatur , &e. ad sensum excitandum ineptus evadit . a. Cominpresio , discisso , putrefacto cerebro , licet nervi

206쪽

- P a R s V. ' aps ualentes fine , statim sensus omnis extinguitur . Communicatio enim nervum inter & cerebrum intercidit ' quippe prohibet morbus, quo laborat, quin suum motum cum illo nervi participent . In hanc rem plurima experimenta collegit Halter in notis ad Merhavii Institui. rei Medicae sa). Quae omnia argumento sunt, nervos non esse ποτικῶs s localiter) Sensus instrumenta, ut quibuidam videtur , h. e. ibi sensum excitari , ubi nervo motus imprimitur : sed hac facultate eos ornari, cum liberum ad terebrum aditum habent. Quaeret hein fortasse quispiam, quemadmodum fiat, ut ubi externae res ad sensuum organa apinpellunt , continuo Mens sentiat; cum motus nervo impressus ad cerebrum usque Sueci nervet opera deserendus sit e in quo sane aliquid vel exi. guum temporis spatium insumetidum esse videtur . . Verum nemo unus mirabitur, quod tanta celeritate fluidi nerves motus ad cerebrum ducatur, ut nulla , quae distingui possit, mora interponatur: si ad lucis & seni propagationem oculos convertat. Licet enim nec lux, nee sonus uno temporis ve

stigio diffundi possit': quis tamen, quaese , Vell

minimum itemporis intervallum effluere deprehenis dit, cum lumine accenso statim longus viae tractus omnis lucet et aut eum percusso corpore seonoro, quod non longe distat, sonum auribus era

cipit λ

Ceterum cum nervi succo exacte repleantur :fit hinc , ut si ipsorum extremitatem unam impuleris , eodem sere horae momento ad alteram N et Im-

207쪽

i ρε METAPMYgre Rimpulsio seratur . Experimenta id suadent. Siph nem aqua quammaxime imple : ut primum embolum urietis, statim effluet aqua. Globuli ebumnei , quorum alii alios innumeros contingant , in aliquo canali longo constituantur: impellatur primus ' eodem fere momento , quo impulsio pr- imo communicatur , ultimus quiescentibus me. diis a. penultimo secedet. . lAt enim objiciet aliquis, nonnullos historiam referre homines, qui licet cerebro destituerentur, Vitam tamen agebant , nec sentiendi facultatis

expertes erant. Non igitur nervorum cum cerebro communitas sensui excitando necessaria videtur ἀRespondeo eos, qui memoriae prouiderunt re pertos esse, qui cerebro carerent , constanter ob

servare id in foetu visum fuisse . Quod non obscure innuit cerebri iacturam tum demum maxi. mo non estis detrimento , cum sere nulli sensus. ceteraeve lanctiones habentur. & sanguis primus motuum auctor inquilinus non est, sed a matre in Metum derivatur. Praeterea in nonnullis ut qui haec eadem perhibent aperte testantur j cereis bri vices obtinebat spinalis medulla, quae ad cor . pulmones, &c. nervos emittebat . Ceterum legatur laudatus Halter , qui ejusmodi monumenta

studiosissime conquisita erudite illustrat io .

208쪽

Paxa II.

De Mentis in Corpore Sede .

LIcet humana Μens eum toto corpore socie talem habeat , ita quidem ut toti corpori conjuncta esse vere dicatur : aliqua tamen Celein rarum dignissima pars corporis est , quam pro priam veluti sedem sui domicilii incolit e unde quibusdam quasi viis ad extima sensuum organa perseratis sensationes excipit, & illius funditones moderatur. Μentis igitur Sedem appellant. philosophi eam humani corporis partem, ad quam succi nervet motus omnes reseruntur : atque inde idem ad ceteras omnes corporiS partes commeat ut varios ibi motus peragat . Cum enim sensus vinculis Mens corpori adhaereat : jure quodam suo Mentis Sedis nomen sibi vindicat pars illa corporiS, e cujus mutatione pendet, ut illa sentiat, atque ad illius nutum ceterae partes motum eoncipiant. Iam vero ex iis, quae antea delibavimus , illud perspicuum est hujusmodi sedem in cerebri

regione versari. Nam T. nervi omnes, qui praeeipua organa sunt sensationum , ac motuum Omnium muscularium , e cerebri substantia proficiscuntur . a. Discissa nervorum cum cerebro communione sensus ac motus omnis intercidunt. 3. Cerebro laborante sensus ac motus aegrescunt.

. Tandem in studiis severis, & aliquamdiu pro tractis sinciput dolore asticitur . Nullus ergo du-

209쪽

I 8'. MET a RYs Iae Allbitandi locus esse videtur , quin sedem suam in cerebro Mens collocaverit. Verum quae potissimum pars cerebri si, unde . nervi omnes ducunt exordium, & quae propterea terminus si motuum omnium fluidi nervet, non liquet, ae summa dissensio est inter Physiologos . Nimirum constitit inter omnes oportere, ut uni ca A singularis pars quaedam sit, in quam ultiomam meat succi ne ei motus. Cum enim omni. um sensuum organa gemina sint , Mentis sensationem seminarent res externae , quae duo ejuS-dem sensus organa pepulerint nisi binae impul-'sones aliquo commearent, ubI colligerentur. Uerum hoc commune Sensorium , quo nomine pars haec nuncupari consuevit, alii aliud esse sta. tuerunt . Vetus est Cartesii opinio , quae jam obsolevit , ultimum spirituum animalium sontem esse Glandulam quamdam in cerebro , cui figura Pinealis, & Conarii nomen imposuit, quae a th Iamis nervorum opticorum luspensa quarto imminet cerebri ventriculo ia Verum quis a glan

dula valde exili s quippe vix aequat mediocris pili granum I quadraginta nervorum paria oriri crederet 3 Quis in ea originem & finem 'stematis

nervorum' esse sibi persuaderet, quae persaepe cor rupta , putrefacta, scirrhomate laborans , e loco suo exturbata nulli est sensationibus detrimento Sunt qui in eo ore ealloso, qui vero in eo poribus siriatis , & qui tandem in medulla cerebri commune Sensorium constituunt . In hanc rem

legi possunt , quae profert Halter , qui me

210쪽

Pana II. I dullae sedem animi attribuere videtur . Plures enim observationes exhibet , quae sensationum usum perinde perturbari docent , atque isthaec medulla morbo aliquo assicitur. Non desunt qui cerebro & cerebello distinctas dant provincias. Cerebrum Entem esse spirituum animalium ajunt , qui in eos influunt nervos , quorum opera sensationes & motus spontanei perin untur . At e cerebello spiritum haurire nervos illos, quibus fiunt vitales sive in voluntariae mo

tiones . -

Verum in hac re nihil certi definiri posse reor. Ea enim est cerebri structura, ut admirationi potius , quam exploratae cognitioni locum relinquat . Physiologorum diligentissimi, qui in rimaninua humani corporis tam nobili parte totos se

Cuparunt , non pauca vel accuratas observatioinnes effugere ingenue fatentur . Legatur Stenonis

oratio de Cerebri anatome ia). In his igitur per sequendis amplius immorari Μetaphysici non est. Id unum heic Metaphysico explicandum eta mihi videtur, quamobrem fiat, ut cum Mens in cerebri parte quadam duntaxat sensationes omnes excipiat , nobis tamen ipsi eonscii simus, in ea

corporis parte sentire, quam externae res percel. lunt. Quippe nemo unus, cui crus frangitur, aut manui vulnus infligitur , in cerebro dolorem ex

peritur. h. . .

Hoc sane judicium , quo Μens ad corporis partes a rebus externis pulsas sensum reseri , licet

a) Exstat m Expositione Anatomica Corp. Hum. Histo ii Tom. U. praemissa.

SEARCH

MENU NAVIGATION