장음표시 사용
151쪽
o dixerit. Magna fuit mensorum auctoritas: Ostendit quod di est :probat quod deduxit: gressibus suis concertantium iura dia pernit. de more vasti stimi fluminu , abu J alia tollit , aliurura concedit, ait Cassiodorus iri. 12. ubi & plura ad hanc remo quid pertica, quid cardo , quid decu- nus, vide scriptores agrimensurae & Seruium.
funerum,& ut funus ducere liceat. D e sepulchrorum iure, multa ex Pontificum libris habet Cicero de Legibus m. M. Antoninus Philosophus intra urbes sepeliri quenquam Vetuit: prudenterrnec assentior Iulio Capitolino, qui eam legem asperitatis accusat.
Igitur limandum erit arbitrio perpendeniam quo animosiumικε factus sit. virum negotium quis mel defuncti vel heredis gerat, vel ipsius humanitatis J Legendum esse hereditatis Optime vidit Heraldus. Hereditatis negotium gerit, qui heredem non nouit, attamen ei. vult imputare quod facit. Humanitas ad oppositum membrum pertinet; nec aliud est quam misericqrdia. ' An vero mistracordiae mel pietata tribuensi Sic Seneca de Beneficiis v. xo. Patrem alicuius in solitu e exanim
inueni. corpus eius sepeliui, nec isti profui quid enim istius intererat quo genere dilaberetur') nec filio. quid enim per hoc commodi
152쪽
AD Ivs IUSTINIANEUM. r37eommodi accessit istis dicam quid consecutus Ν. oscio stlenni σnecessario per me functuι est. traestiti patri e , quod ipsi
praestare voluisset, necnon m debuisset. hoc tamen ita benefcium est,si non misericordiae humanitati deat, it quodlibet eadauer a conderem: sed si corpus agnoui, sifilio tune hoc praestare me cox oui. at si terram moto mortuo inieci , nullum habeo huius osci, debitorem. Cato maximo sumptu facto in funus fratris, a filio eius nihil repetiit. Plutarchus Catone Uticensi. L. Clim in diuersis. Cum autem impetratur, ut reliquia transferanturi Romae fieri solitum consulto Pontificum collegio. ubde supra,de Rerum diuisione.
petetur, & de condictione. Crediti generale quidem est nomen, sed sicut de
mutuo accepit originem, ita 8c de eo per excellentiam dicitur. Cassiodorus: Gratia Dei hominibis data est incredi rum,His mutuum transit. Apud Cnossios moris erat, Vt qui mutuam vellet pecuniam, eam raperet. quod faetium existimat Plutarchus,ut, ni redderet, tanquam raptor puniretur.
Quia i unere siuo functionem recipiuntJ Sic Vlpianus Vr. 8. Dos quae siemel fundita est , amplius fungi non potest, nisi aliud matrimonium ssit. Paulus in L. pretia D. ad Legem Falcidiam. Pretia rerum ita ex asti tu, nec utilitates Ἀμ-
153쪽
lorum , sid communiter funguntur, idem hoc titulo L. ceratum est. Certum est, cuivi flectes ruti quanιitas , qua in obtrivtione mersatur , aut nomine sevo, aut ex demonstratione , quae nominis mice fungitur, qualu quantaque fit, ostendituri Cieero in Verrina v. Quu non maximo se asseLium Mneficio pu-' rauit, cum tribus decumis pro mna defungeretur . 'in Glossario:
DE IUREIURANDO, SIVE VOLUNTARIO,
siue necessario, siue iudiciali. Iusiurandum, duae sunt voces quae in unam coaluere. Oetae diuidunt,ut OuidiusCydippes Epistola: uid tibi nunc prodest iurandi formula iuris es ,1 Iusiurandum sic exigi solebat: Ex animi tui sententia tu boc fecisti , aut facies, Cicero Academicis quaestioni-
bH,& xii. Ossiciorum & ii. de Oratore. Liuius X L II. Ointilianus vi. 2. viri. 3. Gellius I v. 1 o. Petronius. Deinde solebant verba concipi secundum quae iuraretur. Scholiastes Horati; ad Alud: In merba iurabas mea, secundum ea verba qua proponebam. Hoc autem iusiurandum conceptis verbis dicitur , cum alter alteri merba dicit sequatur. Habes eius rei mentionem apud Plautum Ciastellaria, Act.11. Scena I. Liuium XL III. Gellium II.24.
- . II. Haec dictata sacramenta Silio: Ouidio iurandi formula iuris. Quia vero multi abuti solebant iureiurando, ita ut Laberius itisiurandum dixerit emplastrum aeris alieni; ideo Plato noluit cuiquam in re sua deferri iusiurandum. Locus est egregius xia. de legibus. Praetor autem Romanus neque sacerdotem Vestalem, neque Flaminem Dialem iurare coginat. Gellius x. II. De iu-
154쪽
risiurandi definitione, effectibus & interpretatione,Vide quae diximus libro 11.de iure Belli ac Pacis, cap. xi. g. r. Optima formula iurisiurandi apud A postolum. Ga
filiorum tuorum J Iurari per liberos & Athenis'
lebat, ut Demosthenes contra Cononem nos docet,Vt &apud Romanos, teste Seneca de beneficiis iii.& 72. Plinio in Panegyrico: Expianauitque verba, ait, quibuες put sevum, domum suam, si sciens fefellisset, deorum ira consecrabat. Vide & quae iam sequentur. L. Eum qui. Si non peri collusionem actum siti ἀπ- άτως, in B,silicis. - L mi per silurem per silutem siuam iurat, licet per Deum iurare vide tur; res esu enim diutii numinis iurat. J Augustinus: est iurare, nisi iin reddere Deo , quando per Deum iuras ' ius filiis tuis reddere, quando per filios tuos iuras. Hod autem iv. debemus saluti nostrae, filiis nostra, Deo nostro, nisi caritatu, verisatis , σ non falsitatis Cum dicit quique per meam ρ lutem , salutem suam Deo ο dat: quando dicit per filios meos, oppignorat Deo filios suos, ut hoc veniat in caput eorum, quoilexit de ore ipsius. Si verum, merum:si falseum JOlsium. Cum
ergo filios si os, mel caput siuum, vel salutem si am . quisqui m
155쪽
i o HVGONIS GROTII FL. SP. DE CONDITIONE CAUSA DATAM
causa non secuta. Quintilianus pater declamatione CCCXXXV I. unque se, conditione traduntur , ita demum fieri possunt propria ac peωliaris,si conditio consiummata est. .
. Turpiter facere φιod fit meretrix J Satis poenae aduersus impudicas in ipsa professione flagitij. Tacit Annal. Ir. Non turpiter accipere cum sit meretrix. J sic apud Pla tum A sinaria,cum dixisset adolescens, . '- Dedi equidem quod mecum egisti. Respondet lena: 1 l S tibi ego misi mulierem: Par pari Lium hostimentum est opera pro pecunia. Regerenti vero adolescenti
illa: . d me ac μι si facio secium meumsDE CONDICTIONE INDE BIΤI: 'L. Repetitio.
- . 'epetitio nulla est ab eo qui siuum accipit, M.tisi ab aboram 'em debitore solutum Nempe si solutio ficta sit debentis nomine.supra L. Ia poenae,i. cum quis,P-dς klutionibus.
156쪽
L. In hae actione. Ε, - ωι e, loquitur Aristotelest qui pro eodem etiam dicit, πλατέ, ut hic. & L .si arbiter, 'D. de probationibus, L. Ratum autem D. de solutioni bus, L. quo enim, 3. Iulianus, D. d esolutionibus.v bi id explicatur cum quodam spatio temporis, nec minimo, nec maximo, & quod magis intellectu percipi quam elocutione exprimi potest. idem aliter dicitur, a t-L. I. D. Vnde legitimi, L. L. D. quibus ex ca
sis in possessionem. COMMODATI.L. Saepe. Vt dicis gratἰa numerationis loco miereedant i Hi ne ipsum locum in animo habuit Glossarum scriptor cum annotat: Dicis Putia , νομακά. Pro eo αὐ- τας ενευι, dixit Dion Vespasiano.
Dicis causa, dicis immo,habes apud Varronem de limgua Latina libro v.
Ciuitas Rhodiensis nauigandi solertia celebrata est Gellius vii. 3. De eius portubus, viis, muris, copiis naualibus, legibus, videndus est SHabo libro xiv.
157쪽
ii Intra exiguum temporis spatium hanc legem emendare & illustrare aggressi sunt viri celebres, Iohannes Seldenus, Dionyinis Gothoseedus, Samuel Petitus, Claudius Salmasius. Ponam lectionem quae mihi pridem visa est optima: Εὐ
bessus supplex Eudamonis Nicomediensis ad Imperatorem Antoninum. Domine Imperator Antonine , naufragium palliis mari Icario , direpti sumus a publicanis , qui Cycladius insulas habitant. Antoninus restondit Eudamoni: Ego quidem
mandi Dominus: lex vero maris. Lege igitur Rhodiorum nauali res diiudicetur, quatenus nostrarum legum nulla ei contraria est. Hoc etero ipsum Diuus Augustus decreuit.
Ε, -- subaudi . in Icario mari sunt Cyelades : Strabo libro M. Solebant publicani, bona,quo; um non apparebat dominus, in custodiam suam Himere, & pro ea custodia partem sibi aliquam vindicare. Ea pars quae esset, definitum erat lege Rhodia nauali, quae pro iure gentiqm in illo mari vigebat :sicut apud Gallam, leges Olcro 'is: ppud onu es transrhenanos popWlos leges Wisbpicens . Dicit igitur Antoninus, te quidem mundi esse dominum, mundinomine accepis pro terra ta uam parte mundi nobis
158쪽
notissima : id est, de rebus quae in terra geruntur, saepe se leges & figere & refigere. At reWaris habere, ex consensu populorum, ius suum Rhodiis descriptum legibus, quod mutare, non esse sui moris. Sed ueque Augusto id placuisse. Quare sequendum id ius, nisi aliquid esset specialiter Romanis legibus definitum.
Romanis moν est partem terrarum , quam ipsi tenent, vocare mundum id irridet Pomponius Laetus in Gallo.
De quo patim proscriptum fuerit, ne cum eo eontralatur, ' is praepositi loto non habetur J Augustinus Ehistola ccxiamicum rogat ne a pauperibus iterum exigat, quod actori eius solutum fuerat, sine mandato speciali, cum tamen ei seruire iussi essent. Actor interuerterat.
t Ne cui, qui si amilias mutuam pecuniam dedisset, etiam post mortem parentis eius, cuius in pote late fuisset, actio petitioque dareturJ Apud Terentium Phomione r. 1.
G E. Non ratio, verum argentum deerat. DE. Sumeret
Alicunde. GR. Alicunde. nihil est dicto facilius. - DE. Postremo,si nati alia pacto,smου. GE.Hui, dixti pukre,si quirim quisequam credere
159쪽
Eugraphius ad eum locum. Solutio est tamen ,-quia negauit licere filios lias mutuam pecuniam eredi. Scholiastes ad Horatium i. sar. it. Nomina si latur. Obiectionis tacita solutio. ne quis fortasse putaret non inueniri, qui pro fenore quintas eentesimas dare vellent, ostendit quibus hoc far, inquiens, siectatur nomina tironum, qui nuper exuta praetexta Iam erunt virilem togam, ardentioresique Aust ad explendam tibidinem, qui Διm nihil accipiant a duris, id est nimis parcis parribus , coguntur adire feneratores, qui etiam sium ram pra-cipiti auaritia, ut nos dubitent flus familias pecunias credere, dummodo grauiores usiuras imponant, quod bbenter adolescantes faciunt, Ῥι pecuniam accipiant sub patribus. non liceba per senatu consulta tironibus fenerari, ne bona paterna prodi gerent. Scholiastes ad illud Iuvenalis. Ergo haud disseile est perituram arcessere summam. Non dubitant mutuo accipere, quod perdam magis quam erogent.
Qiribus seruis peculium dominus concedebat, iis &demensum dabat, & ab iis exigebat impensi rationem. Scholiastes Horatij ad 11. Sat. H. Donatus ad Sc. r. in Phormione. In peculio erant & vicarij, quorum praeter iurisconsultos meminere Horatius II. & Martialis. .
Poties ex maleficio oritur iatio, ut puta ex cause furtia va , ceterorumque maleficiorum ,si de ea pecuniarie Ptur, com
160쪽
pensatio locum habet. idem est oesi condieatur ex ouus2Drtiaua J Nisi opponatur compensatio ab eo, qui depositum accepit: quod a se constitutum dicit Iustinianus L. Compensationes,C. de Compensationibus. sed congruit id iuri veteri. in sententiis Pauli ci.Tit.xi. In cause depositi, compensitioni locus non est dres ipsa reddenda est. Se- neca de beneficiis vi. s. Si quis apud me pecuniam deposiverit, idem mihi postea furtum fecerit, m ego eum illo furti agam, re ille mecum depositi. ante dixit in foro separari actiones, non confundi formulas. deinae hoc adjicit
Quaerit Aristoteles problematum xx lx. tit. XVI. 2.cut
deposito aliquem Daudare turpius sit, quam mutuo: adfertque causas multas, quia amico fit iniuria, quia ad damnum perfidia accedit, quia pro amicitia immicitia redditur, quia nihil utilitatis sperat qui deponit , quia infelices esse solent qui sua deponunt. Addit & aliam rationem Quintilianus Pater Controuersia CC X L V. Depositim hoe magis vindicandum, quod fere secreta sunt, citra probationem. L. Ei apud quem. Si tamen eum sequestre conuenit, ut certo loco rem depositam μhiberet, nee ibi exhibeat teneri eum palam est J BabaΚamma x. c. & ibi interpretes. vide & infra L. si in . Asia, M. t. Quintilianus dicta iam declamatione: Non sis deposito simplex conditio.deponitur aliquid, quod quando n- uergetitur, reddendum est. depaeitur aliquid in tempus.