Hugonis Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

281쪽

valet & ius superioris. Profuisse id Herculi, qui sacram Dianae ceruam occiderat, iussu Eurysthei, tradit Apol

lodorus libro II. L. Prinantis.

Praegnantis mulieris consiumendae damnatae poena differturi Ab AEgyptiorum aequitate id primum venit, teste. Diodoro. Secuti Graeci& Romani, ut alij notarunt, quibus addendus hic Chrysostomi locus 11. de Poeni.

pias, σ mr diserte iubent Romanonum scita, praegnans femina, si quid dignum morte commiserit , non prius interficitur Pam partum ediderit, idque merito. neque enim iustum iud carunt, 3 qui prudenter sicripsierunt leges, pariter cum ea qua deliquerat tolli, id quod delicti est expers. d si leges ab hominibus reperiae,parcant iis , qui non peccarunt, quanto magis Dein seruabit radicem , fruans fructbM siuam, panitentiae occasione beneficentιam.

L. Si quis forte.

Nunc genera poenarum nobis .enumeranda J sunt multae poenae locorum propriae, ut Alexandriae serpentibus

282쪽

,18 HVGONIS GROTII FL. SP. pectori admotis, quod esse lenissimum poenae genus

censet Galenus de Theriaca ad Pisonem. L. Vetiti.

Vinculorum verberatio J-vinculorum, verberatio. Et ad illud vinculorum, lubaudi,pana, ex supe- .riore. Cicero de Repub. iii. Hu poenis, cium etiam 1iu tissimi sentium, egestate, exsilio, vinculu, verberibus, elabuntur saepe priuati. De finibus: Mirto mineula, carcerem, verbera. D e ossiciis: Eos morte, ex diu, vincula, damno coercent. .i Aut damnum.

Vel f hJ Fustibus caedere grauius quam loris: Scholiastes Horatij. Et si in decem annos damnatus siJ QDd tempus in ipsis damnationibus frequens, ut ex Plinij quoque

epistolis apparet. L. Moris est.. Mors est aduoeationibus quoque praesides interdicere JExemplum eius interdictionis habes apud Symmachum v. I. ix. 18. ubi dicitur hoc inconsultae linguae pretium. vide L. quisquis C. de postulando. L. Aut facta. Euentus illectetur ut a clementissimo quoquo facta J Aliae editiones habent, a putem scriptum fuisse:

Vt limentur animo quoquo adia . ut aestimationem suam

recipiant ex animo quoculaque ea facta apparet, non ex nudis factis.

283쪽

2 pud Graecos exsilio moluntario fortuiti casius luebanturi Homicidij scilicet, ut explicat sequens exemplum. Graeci hoc a Phoenicibus habuere, Phoenices ab Hebrae . causam in vita Mosis sic explicat Philo

Id δεχιῖ2 , Eoo ψωratri. e Mota συδε, αν. ui hominem interficit , etiamsi iuste, id est, si defendens , ac coactus, tamen

reus videtur, ob istam, siummam communemque inter homines cognationem. Nimirum creditur illis Deus hoc non permisisse, nisi ob eulpam aliquam latentem. Quod de homicidio in sui tutelam facto dictum est, idem Mad homicidia, ex mero casu, aut culpa leui facta, pari rati e producendum est. Comparat haec etiam Ualentiniani Nouella, ne quis purgetur de caede, casu, vel . sui tuendi causa facta, sine annotatione Principis: quod ius, ut pleraque Romana ante Iustinianum, ab eo tempore in Galliis receptum etiam nunc manet. Sic Cephalus ob homicidium per ignorantiam commissum in Procrin exstilio punitus: item Hercules ob Linum, narrante Apollodoro. Idem de Apolline tradit Seruius ad iii. Georgicon. Nicolaus Damascenus talibus annuum exsilium irrogatum dicit Graeciae more. Numae legibus cautum, Ut si quu imprudens occidisset hominem, pro capite occisim natu em in cautione se ret arietem. Ita Seruius ad Eclogam iv. sed lege : in comitis osserret.. oties nimirum multis personis grassantibus exemplo opus

284쪽

Symmachus i I. l3. Tantum denuo ligibin seu inatis adden dum est , quaηιum flagitia creuerunt: 'L. Capitalium poenarum. Proxima morti poena metalli coercitio J Ideo Clemens Alexandrinus n. ix. ad metallum damnatos vocat, nim Sic Silanus Consul cum dixisset ultimo supplicio afficiendos eos, qui cum Catilina cbn- iurauerant, Caesaris oratione deterritus, ultimum supplicium interpretari volebat de carcere. Sed Catonis auctoritate motus, rediit ad sententiam seueriorem. Sic Plutarchus Catone Uticensi.

L. Si quis. φ

d i abortionis, aut amatorium poculum dantJ De amatorio diximus supra, ad Titulum Legis Corneliae de Sicariis. De abortionis causa vide Baba Gmma viri. 1. Legem Salicam Tit. XXV m. F.F.

Accepta pecunia partum sibi medicamenti. ipsa abegisset J

Non puniebatur Graecorum aut Romanorum legibus mulier, quae abortum fecisset volente marito. Ideo Christianos in hoc ipso gentibus opponit Tertullianus : Nobis mero homicidio semel interdicto, etiani conceptum utero, dum adhuc sanguu in hominem deliberatur , distuuere non licet. homicidij festinatio est,prohibere nasci. nee refrina-ιam quis eripiat animam, an nasientem disturber: homo est

qui est futuria. Idem discere potes ex secunda Basilij ad

285쪽

AD IUS IUSTINI AN EUM. xsi Amphilochium epistola, num . i. & S. Neque distinguunt Christiani, ut Hippocrates & Aristoteles, animatus ne iam fiterit partus an nondum. De sensti legis Exodi xxi. 22 ad eum locum dicenatis.

DE BONIS DAMNATORUM.

Cicero in Epistola ad M. Brutum 14. esse ait omnium ciuitatum, ut ad liberos poena peruoniat: bonis scilicet publicatis, ut intelligitur ex Epistola eiusdem ad eundem undecima. Addit & Themistoclis liberos eguisse: & si Lepidus iudicio de vi damnatus fuisset, eandem calamitatem subituros liberos fuisse. Notandum vero &Athenis,&in libera republica Romana,iis qui urbe excederent ante latam sententiam, in integro fuisse & bona & vitam, excepto si a populo iudicarentur, sicut Themistocli euenerat,& Ciceroni per priuilegium, ut Romani loquebantur. Mutare coepit Caesar. Parricidas enim omnibus bonis, reliquos dimidia parte mulctauit, nimirum, ut norat Suetonius, quod locupletes eὁ facilius scelere se obstringerent, quod integris patrimoniis exsularent. id enim saluis infamia nummis 'L. Diuus. Vsem qua is fuerat nudatus J Post mortem. Carnifex enim exustus,quod damatam mulierem denudaverat. Ammianus libro VIII.

286쪽

xcia HVGONIS GROTII FL. SP. DE BONIS EORUM QUI ANTE SENTE

TiAM VEL MORTEM SIBI CONSCIVERUNT, vel acchisatorem corruperunt. L. rei.

Non enim facti sceleritatem e se obnoxiam J Scripsit Papinianus celeritatem. Sic mortem in se festinauit. Tacitus Annal. iv. Et Annalium vi Eorum qui de se statuebant, humabantur corpora, manebant testamenta , pretium

sinandi. Nullum in ipsa morte sponte quaesita scelus agnoscebat Papinianus. Christiani quoque Principes, si abesset mali facinoris conscientia, publicorum iudiciorum poenis id non sunt exsecuti: sed Canonibus& Ecclesiae eam curam reliquere. Multa sunt legibus impunita, quae cum Christi regulis pugnant. Fuere tamen etiam extra Christianos, qui certis de causis aωτε- ψονιου puniuere, Ut Tarquinius, improbante Plinio xxxvi. IJ. Ptolemaeus in Cleomene. Vide quae diximus libro 11. de iure Belli ac Pacis X ix. F.

DE INTERDICTIS, ET RELEGATIS, ET

DEPORTATIS. L. Inter poena .

Deportandi autem in insiuiam iis praesidibus prouinciae non ea datum, licet praefecto urbi deturJ Puto & Praese Ropraetorio. Vide an eo spectet Epistola Traiani ad Plinium cI.

287쪽

AD IUS IUSTINI AN EUM. DE SENTENTIAM PASSIS ET

RESTITUTIS.

L. Si deportatM. Indultentia Principis J Neque enim Proconsulibus id licebat. Plinius ad Traianum 64. Literga principe in honorem scriptae alicuius, praesertim si & statuarum honor accesserit, benigne hanc thterpretationem recipiunt, ut restituisse eum conita sententiam credantur.

Ibidem epist 68. DE CADAVERIBUS PUNITORUM.

Vide quae diximus ad Math. XXVII. 38.

RELATIONIBUS.

EV ἰαι Athenis dabatur aduersus id, quod magistra ἰtus dicti o ς, aut-- τώ, sorte dati ar- . bitri, pronuntiauerant. Paulinus in Epistola ad Zosimum : Mavime cum nihil agente appellatore, fecundum etiam humania leges superior fit semper ille ἰφιi vicita L. Illud. Illud siciendum est, eum qui prouocauit , non debere conuitiari J Οειαν uce σ3 -- pellans si priori iudiei conuitia ingerat , infamis sit. Sic Atta-liata Lu III. In Capitulari Caroli Magni via. L. Notatur anfamia quicun ue dum appellat, in iudicem conuitium

288쪽

L. Si expressem. . Contra iuris rigorem J Rigor hla rectitudinem signita cat, ut apud scriptores de limitibus.

QUANDO APPELLAND UM S IT, ET

. intra quae tempora. Πυλσψυ ς αν καως, vocat Aristides Sacro ser

mone I V.

NIHIL NOUARI APPELLATIONE

INTERPOSITA.

Hoc tuitio vocatur apud Symmachum x. 36.Si quid contra factum est, illico reformatur. Idem Symmachus x. 36 prouocatio enim sententiam suspendit , ut 'ait idem x. 11. Augultinus Epistola i36. In causis saecularibuε quando ad maiorem pote1iatem refertur arbitrium iudicandi, manentibus sicut erant omnibus rebus, exstectatur illa siententia, unde iam non beeat prouocare. Epistola sequente. uod neque in negotιιs saecularibus iudices facιunt, quando ea e dubitatio ad maiorem potestatem refertur , ut pendente relatione aliquid audeant commutare. Vide edictum. Theodorici, C. 33.

SI TUTOR, VEL CURATOR, VEL

Magistratus appellauerit. Vide dictam orationem Aristidae.

289쪽

sicut sportulae sunt nummum receptacula,ita 8t fisci, sed ad maioris summae pecunias capiendas. A iconius ad Uertinam secundam. Hinc factum ut Caesarum vocaretur fiscus, sicut populi aerarium, quomodo & distinguit in Panegyrico Plinius. Non autem bona tantum debitorum fisco vindicata, de quo videri potest Cassiodorus v. 6 7. verum &ipsi saepe debitores venditi , ut ad Iuvenalem ait Scholiastes. L. Non puto.

Non pura delinquere eum, qui in dubiis quaestionibus eo tra Deum facile restonderit J Fisci causa mala non est nisi sub bono Principe. Τalis M. Antoninus Philosophus, qui fisco in caulis compendij non fauebat.

. L. Diuus.

Obsidum bona, sicut raptiuorum, omnimodo in fissum cogenda J Sine ea Commodi Constitutione futura fuerant occupantis. Vide dicta a nobis, libro 111. de iure Belliae Pacis VI. 12.

DE CAPTIVIS, ET DE Pos TLIMINIO& redemptis ab hostibus.

L. Nauibus lingv. Diximus libro iii. de iure Belli ac Pacis IX. 14.

290쪽

HvGONIs GROTII FL. SP. . L. Eos qui. Eos qui ab hostibis capiuntur J id est, de hostibus. N hostibus deduntur J Lege: ab hostιbm acoeuntur. L. Postlimini, ius. Intra praesidia J Vide libro 111. de iure Belli vi. 3.

IX. 2.

Nam si cum gente aliqua, neque amicitiam, neque hostitium , neque Iedota amicitiae causa actum habemus , hi hostes quidem non sunt J Vt nunc quidem est eius vocis usus. at in lege xii. tabularum hostes vocabantur.Varro: Olimbosem dicebant peregrinum, qui suis legibus uteretur. Nunc eum quem tunc appellabant perduellem. In Attilio Regulo, quem Carthaginensis Romam miseere re- , stonsium est, non esse eum ex postliminio reuersum J Ideo capitis minor dicitur Horatio. Qia iurauerat Carthaginem reuersiarum J Deiurio douuietus erat, ut in simili re loquitur Gellius vir. ILL. Non dubito.

Vide dicta libro 1. de iure Belli III. II. L. In bello. 1

De quibus nihil in pactis erat comprehensium J Ne quibus id in pactis erat comprehen um. ut diximus libro iii. de

iure Belli ac Pacis ix. 4. in

Apud quos iam hostes suos aio deprehensiniad Sic legen

dum ostendimus 1 D. de iure Belli ac Pacis vi. in . Et in propriorem dedit causam J In propiorem. .