Antonii Coriolani De rerumpublicarum nexibus meditationes

51쪽

corporis in gradum hemina eminentiorem constituitur et hinc si ad principatum adipiscendum vir Dptior est quam foemina : & foemina , in omnibus imbecillior est;nam ut inquit Plato:-vrem Is O repor mn oppos (a), a valentiori cum illa jam occupetur, quidquid ex ea acciderit , ad virum etiam pertinebit. Aequum est enim , eidem imperio obnoxium esse minus , quo majus antea . fuit, quoties unum ab altero derivat. Contra tamen sentiti Hobiasius, qui naturali jure, filios in matris potestate nasci, non vero patris, existimavit: in qua sententia quam se ipse decipiat , vel inde patet, quod & frugum messes ad campum pertinerent, quia illas produxerit , mi

urs neque, si essentantum in peculiati quadam seminarum

jam violata natura viderem , ut novum axioma con

stitutum vellem. Quid illud si foeminae mammulas resecarent, aut ab ossicio deficerent , ut novum sibi adjungant ; nonne contra naturae decretam agi videretur 3 Natura secit illas mulieres , nempe ut ad vires acciderenti debiliores , ut illis submitterentur e pectus , facies, corpus denique . illiusque tot crebra incommoda nil aliud evincunt , quam oravimp tantum esse ad generationem , sitque ad viri levamen com

paratum .

52쪽

nime ad colonum, sine cujus opera nullus es sit proventus, ac steriles agri jacerent . Ter ra excipit semen, atque ad maturitatem conservat et inde , quidquid natum est , nobis re linquitur . Mulier praestat simile inter homines , cultoris munus agnoscit Hic steriles foecundat agros : nonne & illi fructus de bentur 3 At dicetur in statu naturae dubium esse

patrem designari . Forsan ex hoc negari potest aliquem patrem extitissie E Eo ipso acravir foemianam pressit, jam in illam jus nactus est , quod semper ac velit, illud exercere potest. Qui dicunt,

in statu naturae, extra copulam nullam remaneis re societatem , ea dicunt , quae falla ratiocina tione sequantur oportet. Nos consideramus ho

minem animal ad societatem idoneum & sem per lationem in factis ejus majorem videmus , quam in reliquis animantibus. Sic satisfecisse puto scriptori cultam ingenioso , qui numquam sibi persuasit, potuisie post copulam per novem menses simul cum uxore conjugem consuetudinem habere. Formica frumentum colligit, reponit , & suo tempore, ejus memor operis , ilici

53쪽

ad vescendum utitur . Si id dici inns fieri naturae instinctu , nonne idem instinctus homines sagaciores reddit, atque ad ipsorum opera vigilantiores 3 Accedit & ratio, quae jam vires assumit, cum ad conjugium fertur homo : sertur tunc sane ad societatem. yt si in reliquis animantibus uno physico appetitu id fit, & nihilominus mas saepe onus curandae sobolis sibi assumit ; quanto iverius erit in hominibus , qui tanto illis antecellunt , quanto nobiliores sunt a natura formatir Expleto veneris actu , non omnino satisfactum est hominis conditioni: ratio & appetitus impulerunt eum et appetitus jam sui plenus est, . ratio aliquid amplius videre vult. Sic conjugis conjux certus manet, sic consuetudo, & viri cum uxore p*tientia quaedam mutua fit etiam post generationem . Hoc certum est fieri in secundario

naturae statu e & ego naturae vocibus innixus,

ita esse debere , neque aliter fieri posse exi

stimo.

Num ratio apud homines in statu naturae aeque pollet, atque in societate I Fortissima qua uio nonnullis visa est. Dicere homines animalia

54쪽

esse ratiocinantia, est quantum dici potest. Quod

si in statu naturae neque tam vehemens occasio sit, ut homines ratiocinentur, non est, ut natumra in statu stupiditatis illos constituerit, atque ad omnia alia compararit, quam ad rerum investigationem, earumque veritarem. Tunc compressa vis illa nobilior est , quae superveniente causa , recluditur. -Injuriam ec sibi. ipsis , hominibus omnibus reddunt Hrpetuam , qui hominem remotum a prima naturali privatione, atque ignorantia, degenerem dicunt, & statum ratiocin tionis atque investigationis contra naturam vocant. Haec sunt hujusmodi , ut leviter tractata nobis veritatem patefaciant; cum vem . parum de- fricantur, omnia obscuritate suffusa, prae se serunt incertiora . Sed hisce sepositis, ad primum revertamur ; & dicimus o minus asperum, ac pluscurio humanius illud aevum esse , non utique nu meris omnibus persectum , absolutumque a pluribus quippe calamitatibus etiam homines ago rentur , neque opem necessariam ab aliis mutuo acciperent , uti ipsi praestare vellent. Maxima praeterea rerum pars susque deque prolaberetur,

55쪽

ut inquit Thomasius, qui aperte rem declarat . Status naturalis accurate loquendo nec belli neopaeis flatus es, sed confusum chaos ex utroque ,

plus tamen participans de statu belli , quam de statu pacis (a . Et sane parum possent homines

sine animorum communione , mancas haberent vires in arcendis periculis, inque defensionibus . ac vitae necessariis comparandis , & tandem , quamvis ad veram vitam paratam se via praebe- .rent, tamen calcatu difficillima, ac penitus imaccessa remaneret. Apposite Seneca et, Fae Nos singulas : quid sumus f 'aeda animalium , O vigesimae , ae imbecillimus, cd facillimus sanguis . Luoniam ceteris animalibus in tutelam sui satis virium est. suaecunque vaga nascuntur, ct actura vitam segregem , armata sunt: hominem imis Ilia civile non unguium vis , non dentium rerribilem ceteris fecit: nudum infirmum scietas munit. Duas res dedit , quae illam obnoxium eneris, validissimum facerent, rationem orsocietatem s) . Haec omnia , hujus eatatis ho-

H Fundam. I. N. Lib. I. Cap. iII. F. sel De Benes. Lib. IV. Car. XVIII.

56쪽

N- es res e mines suto perpendentes , ac sanioris providi curae, se ipsos bono potius aliquo privandos censuerunt, quam unius retentione simul omnia amittere,

Nec ulla species libertatis adesset hujusmodi vitae, cujus adeo insedit animis nonnullorum desiderium, ut ejus causa misere fascinentur. Libertas, quae jam a rerum simplicitate degeneraret , & ansam laxioribus vita praeberet , ruendi in mala, atque omni nequitiae genere abutendi. Quis igitur, qui singula ejus incommoda perpenderet, tanti ejusmodi vitam faceret, ut vel imitatione dignam censeret I Ubi nominata rentarum - felicitatum multitudo , cum penitus tota sit hisce . nominibus abrasa ; nec nisi nomen libertatis usurparetur in re pene flagitiosa. Neque sic effinxisse dicendum , illius status contrarium , cum & ipse , res omnes humanas , non adeo sancte institutas noverim , ut non lapsa temporis in deteriores abierint. Eae enim si vitio hominis , laxiores fiunt, vim habent animadvertendi in de sertores, atque ad institutum illos revocandi, modis sibi consulto comparatis , legibus nempe, ac poe-

58쪽

Capuae III. . . De Cisui Societate.

. 'UM ex hactenus dictis clare pateat . hominis naturam admodum propensam esse ad societatem; ita ut, si vitam ab illa segregatam ducat, quo ad eam pervenire possit animum imtendit ; si jam in illa versatur , quae ad ipsam tuendam, magisque decorandam pertinent , anquirere videmus e quae de statu civili jam se parant excutienda , ea quisque per se , nullo negotio , ex illis deducere poterit. Et quoniam homines ex mero statu naturae, in statum familiae se ad. duci, supra observavimus et inde , quanam rati ne ad alterum civilem gradum faciant ,Orestat , ut pernoscatur. Quod eo nobis sicilius videtur , quo hominem animal civile a natura serismatum esse , certo scimus . Dissitas ac longe per agros dispersas Emilias primo fuisse patec; quae a duorum are , maris nempe ac heminae conjunctione &

59쪽

repetuntur , & eandem sortem una sustinere, necesse est . Si vero servos ad hasce adjungere velimus ( illos nempe jam mercede conductos , veram familiam habebimus ex tribus hisce personarum speciebus, parentibus , filiis , famulisque equae, quamvis hoc modo se regere possent; tamen , quia feliciores essent futurae si ex inn meris , variisque locis in unum convenirent , quod Phoroneo Inachi filio tribuendum videretur M J , id recte factum putarunt. Non ita verum, ut ex pluribus familiis , una quam maxima conflaretur , ad quam undique omnes confluerent . Nam & difficile id absolvi posset, ac si fieret, multa incommoda nasci videremus . Neque enim corporis unius habitus . qui regionis temperiem amat, alibi bene esset i& sicuti diversa loca diversos saepe mores gign re solent, ita discordes manere animos, ac per petuo dissidentes sequitur . Sed sartae tectae . quod ad internum ordinem ac dispositionem spectat, in eum locum abirent, in quem quaeque familiae convenire possent . Quod si aliae

60쪽

unam terrarum partem occuparent , aliae alteram tenerent; reliquae diversam incolerent; ita vero, ut in certum locum singulae se congregarent, ubi domos etiam construerent. Facile sic enim esset, proximitate domorum , animos etiam copulatos - habere, ac per mutuam opem damna reparare . Quae sunt hominibus contraria, ubieumque illi fuerint, eadem contra se experiuntur . Perturba

tione nimium vexatos homines videremus , si , quod segregibus quibusque antea familiis malum erat , eopulatis postea inter se propinquitate locorum, etiam remaneret. Si victus penuria , si disco dia , si incuria , nullaque urbis tutela adesset , gravius jam in se ipsis insurgerent , destruerenturque familiae . Quare ad omnem hujus metus causam iunditus averruncandam illud praesto erit, ut omnia ad civitatem utilia aeque , semperque suppetant: hoc vero habebitur , si conveniens sit illi territorium; si moenia , nec domus desint ;quae adeo ad politicam constitutionem nece saria sunt , ut civitatem omnino costituant . At quod praecipuum nobis videtur territorium est, quo se exerceant , experianturque cli