Antonii Coriolani De rerumpublicarum nexibus meditationes

61쪽

ves (r , inque eo laborantes sibi victum ministrent. Legitur tamen apud saepe a nobis laudatum Heintectum, quod Civitas non confisit in territerio , urbibus , moenibias , tectis is , sed in hominibus . Hoe facile dixerim, intellexisse auctorem de potentia, hominumque conatibus.Homines enim moliuntur in rebus, negotia peragunt ipsi, ipsisque

pariter facta omnia debentur . In diversia tamen senistentia contrarium dicere, salsum esset asserere . Nos uuo Civitatis nomine omnia in mentem nostram venire intelligimus, quae ad illam constituendam sunt necessaria: neque multitudo hominum , quamvis

ii 3 Cives animant Rempublicam , & territoriumra est unde corpus trahit alimenta. Haec , ut per se terra tradat . frustra expectamus i anibus hic opus est Hae quantum prosint Reipublicae omnes intelligunt ;ram vero illas gratificari ac premovere oporteat, omnes aspernantur . Multa hic addere oporteret; & res longe prolixa : at ipsa veritas paucis innotescit; & jam uberius tractata est a viro tum genere, cum doctrina nobilissimo Cajerano Filangerio . Hic tantam serenistiam adeo patefactam habet . ut nil aliud fit desiderandum , quam ut ad exitum sua praecepta perducantur. Vid. La Scien Za delia Letistac dic. Auch. T. II.

62쪽

lege moderatorum quidquam est, nisi ad sua jura experiunda satis latum praesidium sibi constitutum agnoscat. Quid Civitas sine territorio 3 nobis videtur idem , quod territorium sine cive . Hoc enim jam silvesceret , illa omnino extingueretur . Et nos veneramur , non tamen nobis in hac re exemplo umquam futuram Rempublicam Hebraeorum rati sumus , cum multa quae in sieris codicibus continentur , ad mentem nostram pie refraenandam apta tantum haberi debeant.

Si nulla agrorum cultura , nulloque labore , bona quaeque haberi possent ad manduis eandum a s nullis navigiis freta pertransire, unis disque leges imponere datum esset ; sique tan dem alterum Moisem Ducem haberent civitates , dicere potius auderem . posse in selis hominiabus Respublicas consistere . Sed cum DEUS mnipotens tunc temporis id ita fieri necesse tam tum viserit, tune in Hebraeos tantum prodigium operari dignatus est , haud nos simile in

posterum , sne necessitate umquam eispectarim. Haec altius collineant et nos vero in re nostra haud obscuriora petamus argumenta . Rectius

63쪽

esset dictu , exercitum in hominibus consistere , qui si unius imperio regantur , nulla alia re indigent, dummodo animis inter se milites sint computati . Quod de Themistoch ipse dicit . est in necessitate consilium a Delphico Oraculo prose, ehum, quod in tali rerum discrimine ita factum esse oportebat: melius, nempe . salutem navibus . quam urbi committere , .quod ita Themistocles interpretatus est oraculi verbae statem murti ia

gneis tuerentuT.

. Hic discutiendum erit aliud propositum dicti Auctoris tui . qui vehementiore suae mentis affatu, ita scripsit: v eerear dunquo l'origine de vita civile necte cause delia vita sociale, e un saltari immenso interoasio , ehe pag. tra iI Nema morale , is v si Ao ; ed ii eerear te racedella vita sociale necta suppositasione , che uomini desolati, ed oppressi dat eontinui disso delia naturalsolitudine , sano sin mente venaui ai partito disiupular la formoti di un patia , che potesse renders aer a P e main comane, e un i iesi, cui manea ' ii

64쪽

v vero, ed ii inrisimile sa=: Et alia ad haec annectit ad hane doctrinam comprobandam , dicens, quod nulla adsit huic rei species veritatis, quia nullum poterat a caliginosis solitariae vitae temporibus monumentum nobis transmitti . Atque inde ad Lochii argumenta confugit et verum , Dii boni, hominem video non, uti doctus est, ingenue gentem l Qui haec legerint, facile veritatem cognoscent, ac pro re cito judicabunt . Nunc , quam Auctor mutilatam Loedi sententiam , atque iis ineptam attulit, prius explicabo ; deinde totam de hac.re Lochii mentem, nullis interceptis vexias, bona fide depromam i WA governo precede semprei regi ri , ed at raro sin eoitiope se tittere presso di uu popolo, prima, che un continuato es eix o delia vita civile , abbia per mea a di artipio necessarie provυesito at comodo , alia Aurel-xa , ed atrauistanca comune . Haec ita scissa ad sensum suum convertit, Nuno Lockii inte-

grum locum habeto e non D tavo assatio mar

viguas, si lasoria poehe eos ei diae intorno agit semini, che Ma vi suto instimenecto sata di Natura

65쪽

GI' incontiententi d' 'na tal condit one , e I de diario non mens , che iι bifigno delia Societa .hanno obbligato eo ro, che inseme si tro vano maen certo numero', ad unimi incessantemente , ecomporre aen corpo e de eramno, che la secuta

tarde. Cia si noi non possiamo supporre , che ess emini simo Pasinvat flati necto stato , di Natura , perche non si iamo quasi nulla seu questo punte .po amo a resi dabitare , cte gli uomini che compone no glibramiti di Salman arre, o di Ser- se , siana bammai Dii sancitati , a ragionche lasoria punio non Io accenna , e non D meneione di essi che eome H udmini., e uomini che parta- vano se armi. II Gotierno precede sempre Macadubbio i registri , e di rado se belle Letiere sene Itivate da una Natione innania che una lun-ga continuaiae ne delia Suieta Cisiti abbia eo salire ani piu necet te probedura alia di ut A

rigine necta floria de' Aoi Fondatori e Precte te Societa an cio A comune colle per sine particola-

66쪽

-- d, es viri , ines no sono ordinariamente molia ignoranti necta loro nascita , e fanctu ex ea , a se impa ratio , e Ianno qua he casa derisa da Registri .e monumenti Ae sono flati dis altri acridenta mente conservati . saei che abbiamo dat principio Alle Soeteia Politiche , se pero se ne ecce tua quelia degli Ebret, in eui DIO mede o e

mediaetamente intervenuto con accordare a cole

sta Nar one fabri signatatissimi , ci an eo rvato aletini evidenti Um, di ques' incomineia-

menti di Suieta , de' quasi ho pariato , o tameno ce ne fan vedere aliune indubitabili reaera (i . Hactenus Lockius , cujus cum integra verba recitarim, ab aliis libenter abstineo . Nunc ad summa ejus loci verba nos conseramus. Unde causam, ac vitae civilis originem tenere licebit, si non a vitae socialis tama illam elicimus E

(il Loche Gov. Civ. Cap. VII. g. F. Prius & hoc nobis grave esse eepit, falsis ea nominibus auctotem designasse: est enim in libro Loehe Gouvern. Civit. Chap. I. ,. re. Postea typographorum incuria id tribuere malui, quam novis c liminibus hominem imsimulare. β'

67쪽

Atque haec undenam elarior fiet , nisi a rerumpublicarum primordiis repetamus t Et tamen negat

Auctor , cum sibi ad nullam lineae latitudinem merceri videtur immensum illud intervallum , quod phyficum inter Astema ac morale intercedit , ita . sibi male de ea re persuaserat. Nulli dubium , quin si disputatio habenda est , aliud sit sermo.nem instituere de physico I emate , aliud de morali , & qui de uno agit, non alterum quaeret, nisi eum id necessitatis ratio expostulet. Sed quoties civilis societatis originem perquirimus, diversa res est, tunc statim , ut principium illud notum habeamus ad causas percurrimus , quibus ita factum siti quas ut intelligamus , nescio an aliter, quam si in sociali sorma nos versemur , illud obtineri possit. Vita socialis naturalem primam consequuta est , ubi asperitatem natura veluti deposuerit; inde haud novas rationes

descendere, sed prioribus simillimas ad majorem civilis vitae progressum . Rerum omnium privatio & miseria eausa fuit sociandi homines et e dem ad civilem vitam homines adegisse dicemus, nisi tantum diminuto causa; nam ubi prius ma-

68쪽

ior erat , postea minor evasit. At auctor rem magis implicat, dum de morali & physico si mateloqui voluerit. Morale mi Mae si in civili norma exercetur . & illa si a sociali pendeat , est &in vita sociali quo illud consideremus et ante eta vero physica evolutione prosecta esse oporistet. Cum igitur in vitae nostrae investigatione detinemur , recte procedimus , cum, tali modo singulas ejus partes legendo , illam diligenter

percontemur .

illud nihil moror eum magni nominis homminibus , egesta sine , vel quarumdam rerum inopia . an vitae feritas causa exstiterit, cur se homines consociarint. Certe ea omnia ad hoc occasionem praebuere: neque dicendum , indigentia rerum id factum , aut spe majoris securitatis , aut quovis alio nomine: imo , nec probe veritatis quaerendae modum hunc esse putamus , si quis dicat, rerumne indigentia civitates excitataei Et quamuis viri doctissimi id egerint , nox tamen si quid videre datum est, neque unam , neque alteram causam fuisse dicimus, sed omnes pariter , viroque tempore simul. Quaeque ut clarius de-

69쪽

monstrentur , liceat pro re nata , paulisper via relicta , in semita spatiari.

cidere debeat , utpote magni luminis in re nostra ; certe hoc animal sociale quot die ad societatem trahitur ; & quamvis ad maximam illam societatem statim non sit idoneum , cumrat sane , ac maxime curat , quae ducunt ad illam . Atque id videmus fieri naturali quadam rerum dispositione, qua omnia gradatim, mediis percursis, ad finem perveniunt. Nam, cum qui que sibi paterfamilias undique prospectum v lit , id non aliter consequi posse videtur , quam plurium familiarum conventiculo. Quo ut perv nire possit, quodque ut faciat, non sane ab una causa quaeque semilia movetur, sed ab omnibus Neque enim semper una aeque omnibus est ocis casio : & quam quis habet, spernit alius, quaerit tertius. Si gnavos una ac strenuos alat s miliares , carebit sanioribus moribus: cui id erit. multa forsan alia deficient. Altera imbecillior , viribus altera pollens. Sicque , prout multas, variasque vitae differentias novimus, ita familiarum

70쪽

congregatione pariter civitates ortas comperimus.

Peaeclari nominis Hetneccius . cum illorum opinioni assentiatiir, qui a majoris potentiae formidine Rempublicam repetunt , ostendere conatur nulla alia ratione id fieri potuisse, atque a rerum indigentia exordiens: Nil obstitit, inquit , quominus oe extra civitates locus esset commeretis (a . Nos, qui summo obsequio tenemur in talem virum , tantum dicimus , civitates multo ad commercia esse aptiores . Quod extra civitates etiam negotiationes celebrentur , id nil evincit, ut cum tutius, decentiusque commercia in urbe haberi possint, extra quaeri debeant. Sic pariter, quam idem Heliaeccius indigentiam in civitate observati testatur, non est rerum ad Sugalem vitam necessaria rum , sed luxum , mollitiemque foventium : nam si illarum , & longe a civitate invenire copiam datum est, multo magis in illa, cum jam cura, atque industria civium in eo maxime enitatur , nisi potius dominantium incuria id eveniret, tunc enim vitio fieret , ac de rerum vitiis inanisse mo E . et Ostem H I. N. & G. Lib. II. cap. VII. F. CI.