장음표시 사용
171쪽
neruorum surculos motui,aliquot vero sensui priesse affirmauerit:perinde atque si neruus aliquis tactus sensu destitutus,occurreret. Cui sententis nulla ratione possum subscribere, prscipue quum in nervom musculorum disiectionibus versato,no opus sit ad falsum illud axioma confugere, ut motum adhuc ab osensu seruari doceat: id potissimu in illis digitis,de quihus Galenus sermonem instituit.Si quis enim nouerit
quartum neruum,eorum qui brachium subeunt,a me enumeratum,tum aliis multis,tum musculis maxime digitos extendentibus surculos prinere, Sc non anula,
hem dc minimum digitos,perinde atque reliquos, Propaginibus externa illorum sede adire, verum duos illeios digitos C quinto brachium petente neruo dc late, rius Sc exterius surculos assumere,perspectum habue.
riciilli licebit i posteriori brachy sede,aut in illo elegati
neruoru circa ceruicis vertebiam latera plexu,quar. tum neruum isdere,aut alioquin collisium cotulam uesubaudire, quinto adhuc integro . mox enim minimidigiti,dc illi proximi sensium aboleri animaduertet,il. Iorum extensione non vitiata. Rursus si quartum neruum integrum finxerit,quintum vero Issum, musculorum digitos extendentium munus non obliterabitur , tamen in minimo digito dic anulari stupidus occurret sensus.Adeo ut huius propositionis veritas ( si modo vera esse unqua occurrat ex sedula seetione potius, d imaginatione,esset peteda,qua neruos sensu tactus
priuatos,contra neruorum naturam, confingeremus.
Quandocunque tamen vulgata hic re communis ni inium qu stio in medium adducitur, de humorum potius in neruum fluxu,quam eiusdem diuisione esset gendum et quum hic uniuersum neruum sensu priuet, ille autem interdum primam noxam in extremis nerui surculis commonstret,quantumuis ipse altus consistat.
172쪽
Caeterum non est mi amicissime Ioachime, quod huiusmodi discrimina,quae in scholis nobis disputatibus propter captiones sunt indicada,libi perscribam,quii ea sis eruditione re acri iudicio prsditus, ut promptae
in quam sententiam aliquid a me modo dicatur colli' gans,mihicue non cum artis nostas tyrone negotia esse perspicias: ut igitur nihil de vis dicam,quem Gad lenus peritonso prsbet,ne intestina, inter musculos ipsis incumbentes sese insinuarent, non possum expenedere,qui peritonaeum etiam accedente septi transuersi opera,expellendis ficibus subsidium magis pristet ucutis abdomen investies, aut omentum, aut adeps cuti subditus. Et Galenus quum eiusmodi vium peritonso asscriberet,debuisset quoque expendere, qui pari ratione membrans costas succingenti,Vim comprimedi aretandi thoracem,tribuere oportuisset. Galenus, quotquot post illum anatomen exscripserunt, glandosum corpus quoddam humiliori ventriculi otificio tribuunt,cuius ope id constringi arbitrantur: illorum quibusdam etiam suis scriptis ad lentibus, codipus illud,orificium, musculi quodammodo ritu ambire, de Pari usu cum ceruicis vesics, aut ani musculo donari me sane ad duodenum intestinum non latet
extensa glandula, illi corpori substantia similis, quod
in humiliori membrana omenti repositum , i carnis mecie ampulchritudine nomen obtinuit . Verum ni mis mihi constat, glandosum illud corpus claudendo aut aperiendo ventriculi orificio,haud praeesse,sed vasorum hic secundum intestini longitudinem excurrentium elegans Lucrum di stratum existere: adeo ut novarum anatomico videatur indignum, glandem hic naturali re qus nostro non fit impetu excretioni radisicere.Neque satis noui,num 1 Galeno alicubi desumptu sivventriculisuperius orificium a septo transuerso
173쪽
audi,beneficio sui foraminis,quo stomachuni trahsemittit,quod asserunt ciborum ad superiora etiam re
gressum impediret parum obseruantes, si verum proponerent , septi foramen illud, non minus quod cibi in ventriculum ingressum occupaturum. quum lacile constet,nullo nos in ventriculi orificq motu,qui ex nostro arbitratu pendeat, donari. De lienis vis, atque adeo fleuienti Sc atri sanguinis in ventriculum naturali,dc qus singulis concoctionibus ut in bile flava aecidere arbitramur) fieret expurgatione , dc superlata dein ventrieuli oris constrictione,non minus sane ambigo,qua in quum meos de Humani corporis labrica libros emitterem:facile meae inscite asseribi serens,me meatum situ aut vena latere qui atrum illum succum in superius ventriculi orificium potius in in reliquam sinistri lateris ventriculi sedem eructaret. Quod non eo dico,quasi hic logum de lienis functionibus sermo,
nem putauerim instituendum: verum ut me adhuc in
eadem esse hqress,re adhuc magis de communi mediecorum sententia ambigere, vel inde colheres, quod EelIoarmati Senensis,funimi iurisconsulit lienem Pisis inspexerim, iecoris officio indubie iam diu functu. Is enim quum in officina libraria, quo absoluta eius diei in dissectionibus pomeridiana lectione, cum stu
diosis concesseram,me salutarat,at de sua valetudiene, quam annis multis parum secundam habuerat,no nulla percunctatus erat, egoqi in eo sermone, iecoris ire bilis vesicae meatuum obstructionis,ac demum lienis quoque memineram, affirmauit sese postridie ad
anatomen venturum,ac ea viscera, quorum tum ex
serie fabrica enarranda successerati, diligenter obseruaturum. ubi domu ex ossicina abiisset,se horis aliquot stud a se occupasset,mox atque coetiam auspicaricce,
Pir, de mira corporis imbecillitate conquestus esti, do
174쪽
impedita respiratione, remedias nonullis qui fluxui bilioso in ventriculu accomoda putarentur,aliquadiues medicis ipsi familiaribus,tentatis, expirauit. Quia
. vero eius corpus Senas vehendusac Patrio monume
ito reponendu fuerat illius familiares apud chirurgum quenda ut viscera eximerentur sollicitarunt: qui,quu mihi id negotium summo mane proponeret,admodu
avide illius insperatis re tam subiis mortis causam in tam celebri viro noscere cupieba quum ipsum disselcarem,reperi mox Mnsuersum corporis sanguinem adhue impense calidum,in peritonsi amplitudine perin-3de confluxisse,atque aqua inibi asseruatani non semelividi,in ea aqui subter curem specie, quam ab Utre nomen sibi vendicasse nouimus. Huius sanguinis fluxui Uccasione prinuerat induratus quidam in Uens portae .caudice abscessus,qui parte quada suppuratuS , effra ei stus ,sanguini viam dederat .LIgitur mox ubi cere-hm viscera omnia abstulissem, itaq; reliquum corpus adalpassem,ut id cic integrius re magis a putredisne liberu fore existimaba: iecur illius cum bilis vesicula Sc ventriculo,di liene ecu in scholas apportanducuraui, quod magnum malae Valetudinis argumentuexhiberet. Vidimus ita iecur prorsus candicanS,Porcini,aut canini pulmonis inflati modo. superficie non
constaba: Isui, sed admodu insquali, dc lsuibus mul/xis tuberculis exasperata. In caua iecoris sede , tota portae uens series erat conspicua ecoris nimirum subis stantia ab inseriori propaginu sede prorsus retracta ,vbsumpta ue. Anterior iecoris pari,S . Vniuersa sinistra sedes,admodu lapidis erat indurata. posterior aute ubi cauae caudex consistit,mollis admodum, de putredine vitiata sese spectandam obtulit. Bilis vesicula etia prster modum pallebat, illad decere os ori-Pilli corinebantur,perquam liues,ac trianguli imagi
175쪽
ne aequis undio costis ac superficiebus larmati,colore virides,dc quasi nigrescentes . at quum exiccati eo sent,magis videbantur cinericet, mole cicera reseremtes. en Uero,cuius nomine hic imprimis scribo,bat admodum magnus, ae in corporis anteriora eductus,
mollis,de paulo naturali liene albior. Atque,ut semel dicam n tanta spectatorum eruditissimorum virorum turba,nemo inuentus est, qui non promptissime assereret,lienem proculdubio in eo homine iecoris officio diu functum esse,adeo ut nihil videretur iecur cusanguificationis munere iam diu habuisse commune: liene interim ad iecoris molem excreto, dc qui sanguinem etiam produceret,satis, quantum colligere potuimus, in praua illa corporis constitutione, accommo
dum. Et quum huius vens a vasis lieni proximis inventriculum pertinentes, admodum essent insignes , admonui quoque studiosos, ut num vena in ventriculi usque os inseretur, sedulo animaduerterent. At iis illa qui reliquis omnibus versus orificiu propinquius repit,nullum a csteris hominibus,nisi in amplitudine, nobis occurrit discrimen : uti etiam alis sinistrae venetriculi sedi communicats omnes,erant longe amplissi mae Dein Prosperum Martellum patricium Florenti. num qui multis annis regio morbo laborauerat,ac insperata subita morte, ut Belloarmatus, interierat etiam dissecui: quu Florentia abiturus, ac in Francisci Campani, a secretis Duci primarii comitatu, nobilis illius aedes praeterequitans,i dominis quibusdam coa eius sum,cum aliquot chirurgis qui iam rem aggredic perunt,mortis causam inquirere, quae bilis in venatriculu iniectio erat pricipua. is enim sola bile occurarit turgidus,una cum iecoris scirino, dc illius contradctione,seu in unum condensatione:quum lien interim
mollior,& grandior naturali esset, sangniniui parado subseruiuisse
176쪽
subseruisse videretur: bilis tamen vesicula duorum pugnorum magnitudinem facile adaequante, Sc exiguis lapillis quodamodo plena, qui inuicem connexis gra nis seminibus ue milh,aut potius aspers superficiei vulgaris ossicinarum tutice erant simillimi. Ubicund venas aperirem, nihil praeter densissimam bilem inueni.
imo in arteriis occurrens liquor, manus non minui
quam bilis ipsa tingebat. Haec eo recensui, ut intelligas, quamobrem de lienis usu ambigam, re qui nihil
in meis librii in eius sermone Veniat immutandum . uti,ita Dy me ament, hactenus nihil in illis scriptum, ac praecipue ubi Galenus a me notatus est, reperio, in quo praeter rationem aliquid interiectu duco: utcuncusedulo post illorum editionem, Sc Geldricum bellum, a quo rursus in Italiam reuertebar, publicam anato men Patauij, L Pisis, re aliqua ex parte Bononiae aggressus fuerim,quum illac Pisas prosecturus,iter facerem . dc omittere non potui,quin amicorum hortatu,
in anatome,quae inibi praemanibus erat, pleras Paretes,negotio in multam noctem etiam deducto, dissecarem, Euccaserreo piae memoriae, Sc Albio (quibus ob singularem erga me candorem multum debeo) illuc,una cum tot qui aderant studiosis,me compellentibus. Quanquam etiam interea principis Arangis, re Domini de Haluin,ac aliquot aliorum viscera spectauerim, quorum corpora hombardis laesa, ex nostro exercitu,nescio quo,erant deuehenda . Neq; Vnquam mihi occasionem delaturam putauerim, ea quorum monebor,examinandi. quanquam magis illis Syl-
discipulis, re ipsi quod potius suaserim, ut mea Oemnia prius non obiter expenderent, quam ea ex solis libris refellere aut damnare aggrederentur,ne sorte studiosis occasionem indagandae veritatis ante tempud
praeriperent . Neq; ego is sum, qui aliquid humanu
177쪽
il me esse alienum arbitrer: neJ me latet,quibus incrementis humani corporis fabricam alios docendo, scribendo didicerim. praeceptorem enim hae in parte nullum prorsus agnosco:ned existimo Sylaium post,
hae,id si asseram,aure laturum,si quu ipse nihil a Galeno erratum attestetur,ego interim toties illi reclame. Adde Sylvium scribere, quanticund me faciat,amicum tamen non reseruaturu, nisi idem cum illo de Galeno communi praeceptore sentiam.adeo,ut nemo vel
ideo magna laudem i me expectare, neu mihi quod magnifice illum inter anatomes Professores non recenseam,male velle debeat:quum mihi fatendum sit,omnes Galenum hae enus secutos idem cum Sylvio sensisse , suis 3 libris tradidisse, si modo Galenum quo
subinde non deprauauerint, nusquam pugnantem in illo locum animaduertentes:quum vel ex hoc scripto, tam discrepantia in Galani libris occurrere, satis constet . Quare etiam non potui satis mirari Bryandriliteras,Coloniae,quum nuper illac iter facerem, mihi icommuni nostro amico Ioanne Eccio insigni medico exhibitas,quibus ille conquerebatur,a me nostrae aetatis celebrium disseictionis profestarum nullam esse faciam enumerationem,ac me praeter aliquot alios (quinum nati unquam suerint,haud scio Ioannem Guintertu hac in parte praeceptorem non cognouisse,quem ego sane multis nominibus colo, re in medicina prae ceptoris loco publicis scriptis habeo . verum tot mihi modo sectiones infligi cupio, quot illum aut in homine,aut alio bruto ( praeterquam inmensa) tentantem vidi. neqi arbitror Guinterium id aegreferre,quum ipsi cum non paucis alus constet, num mihi aliquid in hac nostrae artis parte debeat,si quid modo in dissectionis ratione extra communes Galeni libros,sibi vendicet. Verum hanc Dryander proseri, sibi sorte iniu-
178쪽
tiam is stam putans, quod ipseillorum numero no fieascriptus: quod se ar me notatum doleat, ubi quendam Marpurgi ex aliorum libris undecun conquisitis figuris, eas perinde ac si suae essent,emittere scripsi iiDasi vero ego arbitratus fuissem,Dryadrum alio sane loco prius a me habitum, eos libros anatomicos mittere,quos typographos sordidi lucelli gratia ,ipsius nomine quo sua vendibiliora redderEt mutuato,tum latine,tum germanice edidisse putabam . Ac proinde
si illorum librorum Dryander (vti vel ipse mihi nunc
persuadet 3 autor fuerit,neq; is mihi occasionem prae-huit, ut celebrium nosirae statis anatomicorum catalogus in meorum librorum praefatione institui oportu siet,quum Sc ipse communi censura contentus esse dea heat: mihiqi pariter serendum sit, ut cum multis alms, quae nci pauci hactenus de me scripserunt, Vettio in i uideat, ac laetetur Cornarium propediem Galenum re Aristotelem locis omnibus quibus a me notantur Purgaturum. id enim iisdem ad Eccium literis indica hat,quod ab illo potius, qui inter anatomicos re manus operi adhibentes connumerari studet,erat lacten dum: rnario suis,quibus communia studia promouet, reliciis laboribus . potissimum quum haec Galeni
purgatio,non ex ipsis aliorumve libris,uerum ex ho irri num,simiarum,aliorum quorundam animalium
sedula re diligeti resectione,sit petenda : neq; sufficiat ad male dicendum,ae aliorum conatus irridendoS, aliquem se strenuu ducere,ac suae re aliorum pariter gloriae (quum interim tam pauci de studijs bene mereri lahorent Metrahere:quando potius communibus conae
tibus veritati esset insudadum , dc nos quod homines natos esse existimandum, quibus aliquid in medicinas tam vasta arte,inuentedi lacultas quod inesse posset, imodo impelissus veritatis , d alios calumniadi deside
179쪽
rso,teneremur. Haec cogitans,Cornarij dc Fuschii vi ces doleo, quod suo ipsorum celebri alias nomini ob-suerint, quum tantis conuicijs Vtrinq; illi, quos exteri pro singulari Germaniae ornamento censere debebat, se mutuo exagitant, eas Vires inter se adhuc lassare pergant, quae in Germanorum dc Belgarum laudibus infestos erant exercendae. Csterum quandoquidem haec in miseros mortalium casus repono,nomi metipsi ad huiusmodi opprobria senestram nobis aperimus, ne alio affectu seducar,et sermo latius excurrat,ad Galenum reuertar: qui quando vasorum sinistro testi materiam deserentium ( quae ambo non admodum vere ab illis vasis pronasci docuit,quae sinistru renem trans uersim adeunt ortus causam inquirit,at 3 ex seros humoris copia,quam ea Vasa adserui, titillationem,dele stationem omnem in seminis excretione pendere asserit,videtur mihi parum obseruasse, homines quibus sinister testis occasione aliqua praefectus est, in coitu perinde affici, ac quibus dextrum subductu nouimus. Dein in reddendo lotio mirum esset nos eum prurituno percipere,quem in seminis eiectione sentimus:quutamen eo loco ubi in mandis extremo Sc perinaeo seminis vim experimur, meatus idem semini ac urinae
Paratus occurrat. Unde etiam quum homo sanus est,
ab urinae sal sedine meatus is non magis quam vesica pungitur. Et quoniam nunc languidiore,nunc autem rigidiore pene, urina nobis redditur , ad penis calefactionem Vrinae qualitati percipiendae Iromptiorem , non est confugiendum. Praeterquam quod inuoluntario seminis fluxu laborare incipientes,seminis excreria eorum tionem cum Pruritu re titillatione percipiunt, etiamsi quae t ibo languido dc demitta pene eiectio fiat. Rursus cordis mucro non in hoc crassus di carneus insigniter est, ne cautur, is in cordis contractionibus contra pecteris os ductus
180쪽
lidatur,quum ita haud contundi manifestum sit: veru fibrarum carnis sinistri ventriculi natura, ac concursus,satis Iiquido ostendunt,quamobrem cordis mucrotam crassus, carneum; euaserit. Et cupiissem sane Galenum in cordis ventriculis animaduertisse, cordis fere totam substantiam in sinistri ventriculi constitu tionem absumi, dextro interim instar crescentis Lunae ad sinistrum connato. adeo enim cordis substantia , dextrum sinistri ventriculi latus constituit,ut dextrorsum protuberet, dc parent cum reliqua sinistri ventri, culi superficie circumae um ambitum p retineat. verum si huiusmodi multa in examen ducerem,haud sese Ocyus exhiberet in usuum narratione scribendi finis, ad quem nunc sane est properandum: si mihi non ad Amodum placere adiecero Galeni ratione, qua duplex cerebrum statuit,ut una eius parte laesa,alia suo fungeretur munere: perinde at una aure obturata, adhuc audimus:aut oculo uno excaecato,adhuc altero videmus . Quum enim cerebrum tam ampla sede in basi, re deinde vi s ipsius corporibus,quae peculiaribus no minibus appellantur, cotinuum sit, debuisset Galenus ad commodam nutritionem,cerebri diuisionem reser-re,Vti Sc cerebri reuolutiones,nutritionis illis gratia saetas satis ostendi. Quam vero Galenus ventricularum cerebri Usus expenderit,inibi sane patet,vbi in libris de Hippocratis de Platonis dogmatibus deven triculorum praestantia disceptans,sibi ipsi ex diametropugnat,cum his quae in libris de Partium usu,posteris tradidit. Si quis cerebelli processus obseruauerit,quos
vermibus assimilamus,atiue dein ventricUlorUm cere bri naturam in examen posuerit,ridiculus sane videbitur Galenus,qui vermem imitantes processus aperiendo dc occludendo cerebelli ventriculo praeesse scripsit. A d ut eiusmodi processuum usus male est assigna