Andreae Vesalii Bruxellensis, medici Caesarei, Epistola, rationem modumque propinandi radicis Chymae decocti, quo nuper inuictissimus Carolus V. imperator usus est, pertractans : et praeter alia quaedam, epistolae cuiusdam ad Iacobum Syluium sententi

발행: 1546년

분량: 214페이지

출처: archive.org

분류: 약학

31쪽

ANDREAE v ES ALII AD

quando Chynam aliquandiu in usum posui praeceptus illud haudquaquam oscitanter pi aetereundum duxi.mirum enim est,quam Chynae decocm bibentes, tenatione teneantur: potissimum si non tenuis,resiccas ae exquisitus valde victus una instituatur, sed veluti in ocio animi remissione,citra exiccationem,in multo super dorsum incubitu enutriantur. Verisimile enim est,Chynae tam iungosae alioquin decoetum humiditate sua hac in re aliquid posse: secus quam Guaiacum, in alia quae cum eo in parem usum ex methodo porrigenda essent Nolui itaq; hoc prsceptum modo negli/gere, maxime quum quosdam interea dum decocto

Chynae uterentur, adeo ad venero prouocatos ouerim,ut quum diu a coitu temperassent,illimi variis rationibus fugerent, a concubitu rio abstinuerint smdiu pectae sat scio satirandem subnciatur Maiis diu apExim de deeoctum istud cuius auenaratum supra indicaui pore

rigere soleamus. Praescriptum,ex quo A Ghynae usum m de didicinuus igintiquatuor dieruminteruallii pro , ponit:quod ego i meo arbitratu dc iudicio posui,que admodum in cuiusue methodo re ratione artem peretractantis arbitrio situm existimo. Infra illud tempus,prster Caesarem,aliquos praesenti decocto usos, haud mouirimo pluribus illud in plures dies educendum pue taui, tanto sceliciorem successum, quum alias obesse tu non Possem,sperans. Csterum quemadmodum ante Vmm,opportunis purgationib: si necessitas urget sanguinis missiorie aegrum euacuandum ceu

sui:ita quod obseruamus t singulia dctem,plus mi nus,diebus pro aegri natura purgatio instituatur Rure

v, , hiilii; decocti propinan, finem purgatione termi. - inamus, quae uirim parun, semper si ciem,ex singis', Iaalavai ne miri Ari Heli isti. o C, mrerit minor tibi,quando decora,cuius hactenus memini,

colandum

32쪽

restandum praecipiebatur,me scripsisse sinistula crimpraeparationem.Posteaquam enim: undeq;nx suuncidi primo decocto Usus erit, decem sere insequentibus die bus,potus loco secundum demetum, cuiuit modosae M obes erandi rationem iubiiciam,erat assumendum. Prius co P et isorum frustularum in Umbra aut sole exiccatorum

qua antea usi suimus, horis viginti quatuor macra an stur , re paulo plus* ad tertiae partis evaporationem lento igne citra sumum deinceps coquuntur. Aqua -- ubi per colum traieci a est, potus vice administratur dipsad decoetio ex praescripto etiam singulis diebus opportune paratur. Huius usus non est tanta in cubicu.' io,aut etiam inaedibus mora, aut uictus obseruantia , aut sudoris . urinarum prouocatione, prioris de cocti. Chyssae decocti propinandimodum ri

admittentibus ulcesta e modet .m me

quod non neglexere,viendi morem praecipere , quo, Guaiaco morbum Gallicum multis prauis ivlcerie hus infestantem curaturi utimur: nimiram muleera Chynt decocto abluantur,linteis idecocto madenti bus obtegantur. Hac in re Chynam neque extollere oned etiam deprimere institui,quum hactenus occasio mihi non data sic ut id abunde experirer: quando in dem nullis qui ulceribus prauis, aut curationem alias respuentibus scateret,& extreme Gallico morbo una diuexarenturi ynam porrexerim. Quanqssam non ignorem , quosdam in mili incerum curatione exi guum promouisse, adeo ut diu leuis post aurem exule cerationis, aut veluti intertriginis curationem frustraxentatam nouerim . Neque etiam assequor, quid cum

33쪽

ti ANDRE EfvES ALII AD

incerum curandorum methodo Chynae iuri comitii me occurrat ut nihil abstergendi aut exiccandi manifestis qualitatibus adesse,nobis,quantumuis eciam re pugnant uolendum est. Licetanterim et narde commembris alioquin dolentibus aliquarulo non

nutilites adhibuerim ,.quod sorte C i sorti et rorat ii, votius . quam alia occulta vi successit. Caeterum uti Chynam invino coquere haerenus non sum aggres

ius,ita quo in aliud nulli icamentum illi adsecuquemadmodum rumicis radic ,cyclamen,thus, echadem,Sc. alia quaedam Guaeiaco nonnummmmixta suisse nouimus, quum priuatim aliquid Guaiacuimperilius agere cuperetur ut enim simplex G iacuanthippetuo arrisit,ita quo in nouo remedio id minus incipiendum duxi. Cuius etiam generis illud sis, iis re Prorsus censeri debet,quod in coelum uso multis, destitit propa praecipue mercatoribus effertur,perinde M ano paunmd, - cis huc ex Lusitania reducibus Stirpis sane genus, nixo radix enim bretiis est .mqnsissime geniculatarius nu Iiori sede longos instat continuorum simplicia ramorum surculos radicum vice derivat. ex superiori sede inuicem proximi enastutur magno numero stipites , quos lupulorum exiccatis sarmentis comparare possemus,nisi quod cortex moti in modum quodame modo quadratus siue aculeis interim appareat. Viedetur in palustribus locis prouenire, cic volubilium ritu, quo sustineatur ,sulcrum requirere . Folia aut Meres hactenus non vidi , sed solam radicem cum stipitie hus illis propemodum sestucaceis,qui plures viginxie quinque ex una radicet, palmae longitudinem dc duoerum pollicum crassitiem vix superante, Pron cun tur,toto ductu in nullas soboles diuisi. Stirps tota,in

cubiti longitudinem fuit ad commodam ve sturam,

34쪽

aut opportunam insarcinis, compositionem citracturam,vitis sarmentorum instar complicata. Si qua-dollutem explicatur, viri propemodum longitudinestqvas,quantumuis inter m cacumina desint. Hacteatius ensiti vham duritaxat stirpem in nostram aulam ex L usitania missam videre contigit,cui charta Galli

illam sciuod Hispanis fere humi stim moeiram scindit En cari innuebat magno mortalisi usu ex Iisdia addorta

tam qua omne morbi genus re Gallicus in primis pellitur,si quis sumpta prius opportuna ex praesentis me dici iudicio,morbid infestantis natura,purgatione,ile

hiberet,ac deni potus loco in prandio dcccetia assua meret, nullo ciborum usu interdicto, quem alias sanis commendamus JAdhaec, qui decocto uterentur,li, / her ex aedibus msessus largiebatur,re decoctum ince- . .ribus ac dolentibus membris linteorum in ipso made,

factorum beneficio adhibitum .insigne esse remedium t i

addebatur di perinde ad sub finem propinationis ,Ninc ad vigesimamcuarta usin diem Praecipiebatur, uti Scin medio temooremurgationem esse osserenda. Aliud ( 2 praeterea nihil in schedula occurrit: quamuis plus satis constat striptorem, autoremve, eundem fere modum propinandi utendi voluisse proponere,quem in do cocto Chynae exhibe o illi unde spartam hanc Pammilam transmissam habemus, seruatum scivit. Sti pites hos,aut sarmenta,non minus quam Chynam,di CD prorsus esse insipida: unomagis omni manifesta qualitate,quae in eiusmodi medicamentis metito defi- Metatur,quam Chynam,destituta.vnde etiam eorum periculum hactenus non faciendum duxi, quandoqui

idem cui abi amicis diuini auxilia vice sarmenta ii c

35쪽

arsissa sunt Minci decocto a morbo Gallico iam vi detur restitutus:& neglee is sarmentis eorum portio nes quasdam assumere, dc armoa Ut IndicaS has inar Posturas expendant,transmitxere, medicis pro ponere mihi liceat. Haec de Chyna mihi scribendatim occurrerunt eaq; sane huiusmodi, quae Potius ad nostratia, nobis familiaria, quorum vis cognita est si tam et ad eius generis affectus in experientiam ducendae , .iso m. dulo Uigere nos deberent,quaem ut occultis illis iv ari murisdis dis,insipidisq; dc inodoris pro uaeradicibus, seustirpibus,qus interim carissimo veniunt, tueos uti maderemus.Haud facile enim crederes,quam foeliciter i paue

peribus quibusdam Steoangs sari de Casaia Aria chirurgus pentaphylli, qued eorum illam vis

--- -- -- S subinde illo de

cino ablutis , dc dein emplastro vulgari ieetis , quod quia tribus his aceto oleo relithargyrio constat, triae Pharmacum nuncupamus Ned etiam mihi filo tempore adhibitum improbari potestanedicamen instar numinis cuiusdam a Genuensium primatibus fomen coctuviae datum, dc non sine maximis pollicitis ad perpetuum. morbi articularis exiliu,ante menses aliquot D mar Collar, aesarianis equis praefecto,de meliori va litudine ob multas quibus praeditus est animi dotes dignomissum fuit:ac nune item Ussari quom ita oblarixum,ut illii posthac (mo medicamen istud ininum posuerit) articulari mostio non apprehendendum,cev xissimo praedicetur. Continemutem umeris descriet Purgationem itum viritalem esiamaedryos, seu li quercus adhuc virescentis,si ad manum sit squaresiccatam interim, ut in herbis siccandita

36쪽

ioACAE R DELANTS EPIST.

eultare donatis,Praeferendam duxerim)-conlataedenda,innoui albo dein incoquenda,&eius decoctionis inane cyathum unum offerendia, tribus ante prandium horis. licet inverea tanto magis a medicamento sperandum esse addatur, quato eius potus prandium

diutius antecesserit Invictus ratione,ab acidis sali soniterdicitur, 3 vini illius potus ad sexaginta dies pr scribitur . hoc adiecto, distillaticium humilis quercus liquorem,seu aquam, vino illi in viribus is quod mihi ridiculum videtur conserri:ac proinde quibus deco- etiam minus placeret, aquam porruendam . Aliud in uniuersum nihil habet huc transinissa schxdula, stet insignini iv turgentem titulum, dc hominum magnusibi subieetum catalogum, qui illius Vis annis aliquot ab articulari morbo immunes vixere qui quum

transmitteretur,eius usum aggrediebantur: iniquorii classe Cardinalis Doria,antesignamus occurrebat.D. Ludovicus Panideta,nostrae satis praeclarus medicus. - , Mantua Caesarem hortatus tum ad multorum me seri dicaminum,tum maxime ad teresbinthinae usum, cu- me

ius portio singulis diebus vesperi, unius anni macipesset deuoranda: opportuna interim obseruata vietus attone, dc repetitis subinde purgantibus medicameniis. Quam vero huiusmodi praecepta Caesari frustra stribantur,icii satis perspectum est, qui eiusmores vivendi rationem iam multis annis noueris. Ad liso P. Gerardus noster, pro singulari simpliciummedicii atrio rata, metorum in grauissimis alioquin occupationibus stu eio,inrer alia quae ex sua ad Turcam tegatione medi- camenta secum aduexit, hi de Chyna(vti prius inenuebam percumstanti,rha Dioscoridis,maponticum Latinis nuncupatum, exhibuit. non quidem radicem eam quae simplicium medicamentorum eruditis,ceneidum, maioris censetur: sed radicem illo vulgari rhM

37쪽

pontico tenuiore,dc magis rufam,fungosam, aliquantulum leuem,non admodum odoram: re quatituta saene sese offert odoris, id suave est, ad rheobarbari odo rem quodammodo speetans. In magna mole vix vi Ium occurrit frustulum teredine, aut carie inserum . Istud quom gustanti cum remissassed insignirer nota libiti,astrictione lentescit:mandiicatum colorem red dii pallidum,aut croceum,praestantis rheobarbariarici do: eshacium dein, optimo rheobarbaro illa venula rum seu rubrarum linearum cum albis interstit siminplexu,serie elegantissime respondetinis sorte inlide rhapontico distinctus varius ille color, manifestior, inspicienti iucundior occurrat adde,assumenti nuta lam inducere nauseam.Quum itaq; hi qui Guaiarum offerre sunt auspicati, ac Chynam demum commen datam cupiuerunt, ex Dioscoride eorum medicami num vires proposuisse videantur, ubi is rhapontici saecultates admodum sane insignes, re plurimumdisse

rentes enumerat: opero rectum me facturum spero,si

in Gallici morbi curatione, aliquando ipso vis inclepiam . potissimum quum D. Gerardo cons et , unde praeterquam ex Germaniae nobis hic adiacentibus motibus,aut vulgari illo hypolapatho,quod(nisi illud rhaponticum sit sub rheobarbari nomine in nostratu Phus hortis colitur, sui huius rhapontici non mediocris: suppeditari possit copia. Ego sane ex parvo,quod harcienus na nonnullis quos Dioscorides recenset afferubus feci, riculo,nihil mediocre de hoc rhapotico sperandum puto: unde etiam aliquado magis ex artiS no strae methodo de ipso, quam in praesenti de stupida Chyna, aut Sparta parilla, me ad scriptum arbitrox. Interim arrabonis loco erunt frusta rhapontici,&ste Pites aliquot spartae parillae, quas cum hisce literis m

38쪽

sanie. Verum nunc ea impendent tempora, ut non tam de curationibus,in quibus rhaponticum in expe riemiam ducere liceret sine sollicitum esse oporteat et quin potius, vis probatissimae Gerardi beneficio ad duci aeteres iustius,& gummorum resinarum ,que admodum S metallicorum quorundam, periculum sacere cogemur.In bello enim,quod nunc optimus de elementissimus Caesar pacandis rebus Germanicis , magno sane apparatu,sed non minori qui Utinam omnsens constaret Germaniae totius concordiam re pacem obnixe desiderate animo instituit, morbo Gal- :licinam Viscerum obstruci ionibus,aut diuturnis imbe

cillitatibus (cuiusmodi alioquin nos in primis cic prolixe sollicitos habent non magnopere distrahemur: sed ossium fracturis,luxationibus,vulneribus, Sc id genua alijs,quae Iudum talem,iam aliquoties, praeter illa quae

casu euenit, piricis dutaxat Probatur,anatomen, concomitari experius sum . Quae videns temperare

nequeo, quin manus subinde operi adhibeam , quas alioquin in usis asseetibus abstrahere cogor, in quor curatione veram potissimam medicinae vim posita intuemur . adeo hominum iudicia sunt deprauata, ad medicum manus officium haudquaqua pertinere contendentium. Quam opinionem medici augent, qui nihil habent medicinae, praeter qusdam aluum lenientia pharmaca, Sc humores evacuationi P paranteSmpos:ac demum,cum euacuantibus aliquot medicius mentis, re nescio quibus unetionum re sotuum findi mulis,magnum supercilium,quo quae in morbis vena sit incidenda ridicule contendunt . Adde pestilentibus his hominibus adeo subseruire casumniam, ut si quemdliqua ab ipsis ignorata cognoscere animaduertant, ilium quidem eorum peritum fateantur esse, caeterirm(quod ipsi nomine tantum sunto medicu esse negant.

39쪽

quast is demu medicus laret,qui nihil minus qua ineadicus vere censendus sit: dc perinde,ac si absolutior in aliqua medicinae subseruientium disciplinarum diligetia, ad reliquam medicinae cognitionem obesset. Nota enim,quantopere alij propterlinguarum peritiam adii ob mathematum studia,alij ob simplicium medicamdiorum sedulum examen, ab omnium horum imperiatissimis,ac soli quaestui,procul semotis studiis,inhiantibus medicis, apud Principes, quibus alias ab astantiabus commendabantur,traducti fuerint.Necue magnois Inlaelices quantum, ubi primum in aulam venissem, mihi 2taothia obstiterit,nostra state prorsus collapsae anatomes si uachiectat. dium,meiq; quos medicinae candidatis communes seoc , natus.mAt mi Ioachime,sta habent mortalium casus, ut quis suas patiatur manes: dc nemini non indies occurrat, quo se ipsum excruciet, sed hae vita

liberum cupiat . Quod sane si quibusdam ex usu venit; ijs potissimum familiare esse arbitror, qui aliquid

comentando, Sc in lucem edendo sese oblectant:hac tratione nascendo moriendo bene latitare nescietes, tot calumniis sese exponui: ac sibi autores sunt, ut in dies de suis scriptis audiant, quod animum exulceret. adeo,ut illo potissimum nomine squiore animo fera, ne a dulci studiorum octo alienum; in aula vivere, Lmon illustrissimi Tuscorum Ducis C O S MI M E.

DIC E S, praecipui nune denuo collabentisi . magnaronatorum moendio medicinam Pisis profiteri: eav quantumuis tarte philautia aliqua urgeret, in animudueere nequeam, ut quicquam de nouo attente, at de alicuius editione deliberem. vi enim caeteros Praete ream,ac de me loquar, ita omnes sunt solis propem

dum autoritatibus irretiti, adeoo paucos habet hoc

40쪽

studiosos,eoscii non nisi per compenidia; aut dispendia versus,disciplinas affectates,ut mui, ire inihi infestos audiam,quod in meis scriptis Galeni medicoruni principis, communis praeceptoris, Qua litatem contempsisse illis videar, quodcv suis plaestis passim non acquieuerim:d id vel vllumin ip-gurum striptis lapsum repetiti,anae esse traditum . Paras,ni mi & udijs nostris adeo seculo nostro muta tu enim his gratulari deberent,quod salsam hominuta melitibus insidentem opinionem,primus excute smyuc raram Graecorum: imposturam detegere sitissem, nostris singulare inuestigandae veritatis oceeasione praebuissem: multos tamen reperias, i meos labores ob leni autoritatem, tam perfunctorie in

tuentur,ut nihil prorsus 1 Galeno in anatome non vestissime scriptum sed citra corporis examen interim adhuc contendant. vidisti quidem multorum nostrae aetatis doctissimorum hominum scripta,qui meos tui . ueniles conatus Ionge supra meritum publice comendarunt:suis oculis, no autem Galeni scriptis, fidem ab illis tribui,haud illubenter fatentes. At multos esse inetelligo,qui etiamst operaeprecium me praestitisse annuant, M plura quam in me sentio,mihi ascribat tamen Amim

Galani causa grauiter succensentietn quorum numero quemvis potius, quam nostrae aetatis medicorum desecus iacobum Sylvium reposui stem, nisi Iiteris per tuuiuium trafmissis, nimio impetu id attestatus esset,qualibros meos de Humani corporis labrica a se legi indi catatvir, care adeo ut nunc tacite colligas, quid meis ad illum ixeris,quas,ut filii opera Sylvio redderentur, Noueo mago ad te misi,complexus sim si miraris enim,quas chartas Sylvio transmiserim i re si casu duntaxat ad ylvium literat essent, quid argumenti illae pertractam venti arbitratus aliquid de studijs communibus conti

SEARCH

MENU NAVIGATION