장음표시 사용
81쪽
senum haec in homine non esse scrutatum: ideo non aliam in suis libris historiam,quam quae cani accor modari posset,reliquisse. imo si canis intestina non diligenter examinassem, atque Galenum de simijs taneum sermone instituisse suissem arbitratus, sane proinyter aliorum anatomicoram sententiam, Galenuni cici infestini mentionemsecisse laterer : qm s si recte memini o caudatae simis in hoc a canibus varient , quod nullo csta intestino sint prsdits . prsterquam
quod Galenus interdum intestina enumerans , csci nullam faciat mentionem Sed demus lisc esse exigua, quanam oscitantia quiso putaremus Galenum prs terijsse anfractum,ductumq; coli intestini,quem vexesus umbilicum in dextro Iatexe molitur,ubi recto intestino est conterminum: si ab illo in homine ita fuisset animaduersus ut in canibus nullo eiusmodi anfractu colum serri spectauit c uti quo reuolutionis non meminit, quam colum supra lienem molitur, medicis , quum de sinistri lateris colico cruciatu disceptant eutiquam parui pendendam. Adlisc, ut aliquando ab intestinis me expedia, si Galenus tam hominis quam porci ac bovis intestina spectasset, no hominis intestina canibus re si s respondere fuisset arbitratus, neutiquam apud illum legeremus,quorundam anima Iium colum intestinum validis ligamentis donari, ac utrino veluti in globulos extuberare.nam proculduehio eiusmodi coli sormam homini tribuisset, iliu non ab animalibus distinguens,quae pare hac imagine cola conformationem obtinet Haudquaquam enim ignoeras,quantum in coli intestini hominis re porci,forma structura ,a canum intestino, quod Galenus humeni intestini vice descripsit differentis ac discriminis apPareat. Ex Galeno non adeo cospicue,at ex illum secutis anatomicis colligere possumus iecur in quin
82쪽
lobos seu fibras diuisum, manus ritu vetriculum am plecti quamuis satis constet, Galenum vel ex aphorismo decimo octauo sexti sectionis, iecur in fibras dis sectum putauisse: Uti in simhs,canibus porcis infiAhras ita dispartitum cernimus,ut peculiaris substantis iecoris interuentu non Videantur comissi. quum interim hominis iecur unicum continuum sit corpus,nihil minus quam in fibras sectum. et rimula, quo venare umbilico profecta admittit,tam leuis est,ut in duas fibras illud eius beneficio partitum, nequaquam cen seri debeat, quum rimula illa ne sextam quidem cras
sitiei iecoris sedem intersecet diita ut humanum iecur Calenum non obseruasse , neminem deceat ambige
te. Vt ligamentum illud prpeream, homini, non
autem canibus, aut non caudatis simijs donatum, quod ab anteriori corporis sede in posteriorasreete incedens, iecur septo transuerso nectit, ex dextro laetrere transitus caute venae per septum. Atque huic respondet iecoris in homine ad anteriorem perito tisi sedem nexus, in hominibus perpetuo,secus quam in canibus, sese offerens, heneficio venae ab umbilico in iecur porrects . Galeni enim est sententia, venam illam Sc arterias foetui peculiares, simul cu meae tu urinam ex vesica inter intimum et secundum laetus inuolucrum deserente, in natis animalibus prorsus absumi: perinde alui in canibus non admodum senibus, eorum vasorum nullum extat vestigium: quia tamen in hominibus ad extremum usui senium, quatuor ileia organa secantibus sint obuia,non quidem caua, Neodem quo ante partum munere iungentia, sed funi culoru modo comicua,multo p adipe enutrita. Adeo ut umbilici vena elegans admodum vinculum iecori
humano prsstet,quo anteriori peritonei sedi quemadmodum paulo ante dicebam nectitur. Viniamuis Paet
83쪽
, quoque ratione,vesicae ad peritonaeum coalitus, inis dicio sit,humanam vesicam Galeno non obseruatam. videmus enim canis ac simiae,uti bovis Sc ovis, vest-cam toto ipsius corpore seu fundo , vix processu quo- da Sc leui membraneo ligamento peritonaeo comit ti: quum interim tota anterior humanae vesicae sedesperitonaeo pertinacissime conascatur, necue ulla in par te ab illo dehiscat:praeterquam quod comemorati sce
tus arteriae, M meatus urinae foetus deducendae paratus ad hunc connexum non perfunctorie conferant, longe 3 aliam hominibus quam diei is animalib. vesicae
nexus speciem parent. Gam vero discrimen hoc fit expendendum,inde non leuiter iudico, quod tot vulnera ex pube in vesicae amplitudine penetrantia, ideoque vrinae viam praebetia,leui opera curari experior . quum interim, si par in homine atque in cane Vesicae ad peritonatum foret commissura, dc no maior quam ad intestina,aut ventriculum continuitas,in illoru vulnerum curatione nulla esset relicta spes. Praeterea,si Galenus lienis situm, ipsus ad ventriculum nexum paulo absolutius descripsisset,possemus dubitare,num ex canum sectione lienem adeo in corporis anteriora, ac deorsum ad humillimam ventriculi sedem Iocari,et tam obscure necti arbitratus fuisset, quam medicoruanatomicorum vulgus existimat. est nam non mediocris in homine ad canem, aut simiam, hac in parte differentia. Caeterum ex prolixa penis apud Galenuhistoria, re qua plurimum oblectatus videtur destri ptione, ac dein ex sedula virilis membri dissectione,nihil sane manifestius est , quam id a Galeno nunquam
esse tractatum. Sedulo enim illius compositionis rationem exquirens, v boum taurorum penis,quo in scuticis aut interdum vinculis quibusdam apparadis vrimur,memor,cauum nescio quem neruum effingit;
84쪽
siacii multa, duobus illis eorporibus humanu penem praecipue efformantibus Parum conuenientia profert, quae iungosa de veluti carnea constat substantia,cras.sa insigniter membrana, conuoluta: quemadmodum Aristoteles, aut is ex cuius relatu ipse anatomica conis scripsit,non perfunctorie Videtur animaduertisse.adeo sane,ut Galeni historiam meae satis diffusae, neque hic ob prolixitatem repetendae descriptioni,aut virilis penis inter secandum structurae conserenti, nihil manifestius occursurum sit, quam illa eleganter tradita, quae
citra anatomen erant obuia: illa vero quae eius beneficio venerant examinanda, ab hominis constructione multis numeris Uariare. Vt Vero uterustum insitu,
tum forma, nexu, substantia, vasorum insertionibus, ac 's deni omnibus quae in partium historia examinamus,permulta habet animaduersione digna,S qus non leui succinctoqi sermone,i Galeno in primis, Atetico,& Iaborem in scribendo haud sugiente, compreehendi possentmon mirum videri debet,si, quum Pecueliarem de Vieri disiectione librum descripserit, mihi ex communi qua illum homines non aggressum duco coniectura, plera occurrant, quibus meae sententiae robur adyciam. Primum itam in libro de uteri disesectione animaduertendum venit, quod vaccae re ca- Prae uterum muliebri non semes ex proposito similem esse testatur. neqi ipse alicuius inter eos uteroS memenit discriminis,nisi quod aliorum dissectionis proceruautoritatis occasione, nonnullis aperte contradicere non ausus fuerit,quae illorum aliqui de muliebri utero priuatim scripserant, quae interim in suis vaccam uteris non occurrerent. Ait enim,illis non facile contradi cendum,quod constaret ipsos anatomes cognitionem
non in brutis animalibus, sed in hominibus adeptop et sibi id quo non ascribens, sed suas simias sermoni,
85쪽
mulierum loco,inserens . Deinde quum nonnulli rura sus a Galeno comemorati dissectionum professores:
caprarum re vaccarum uterum (ex quorum numei sto fuit Praxagoras) descripsissent, prioribus dissona tradentes, non sine voluptate, qui mihi secanti adesse solent in scholis obseruabant, quam anxius videatur Galenus, quorum sententis ipsi acquiescendum sit . quidd in uniuersum de utero statuendum veniat: videlicet in vaccis posteriorum historiam reperiret rumprioribus tantum tribuens, ac sibi non sectarum malierum conscius,ut aperte illorum sententiam'refellerum re nollet. Quando quidem igitur humanus uterusa vaccino plurimum differt,in promptu sunt argumcita,quibus Galenum, uterum humanum non secuisse plane liceat cognoscere . vaccinus enim Vterus os sacru in situ excedit, ab intestino roesto etiam illic supraevasa lumbis exporrecta sursum declinans, urbi lumbo rum infimg consistunt vertebrq . adeo ut hic Galeni descriptio illi quadret, quum non prsgnans mulieris
uterus situ non tam alte ascendat, ut longo interuallo eous pertingat, ubi sacrum os infimae lumborum vertebri comittitur: nev etiam perinde, ut vaccaria accam quod uteri,Vesicam insuperiora excedit.loegissima enim est quadrupedu uteri cervix, seu collu et idq; magis ereeia,quam uteri muliebris. adeo,ut vel huius gratia situm recte varium, nemini mirandii sit. , Atui ex hoc differente situ, non pos mus ambiger , Galenum muliebris uteri ceruicis longitudinem digitis duntaxat ex virilis penis longitudine metitu esse .
nam alias non ta altu utero asscripsisset situ, si vel illii ipsi constitisset. Forma uteri describens, Herophili sententiae videtur acquiescere, quum illam vesicae comepararat. At nonnihil infra non amplius sibi consentit,
ubi de cornibus disputas etiam aliquousui Herophis
86쪽
uerba mulieribus congrua,in sini usum reseri: et perserens varia anatomicoru exposita sententia, se iudice statuit,ac demu vaccinum victu humano fimilem aso firmans,se tu irer Prodit, cornua forma, quod ad mulieres attinet,secus i Herophilus,nd vereenarras. Est enim humanus uterus quodamodo vesci instar rotundus,anteriori re posteriori sede compressus . ae
proinde latior, i profundior . Deinde superiori sede, videtur quod nonilail deprosus,dc quarta circuli parte,aut crescente modo luna referre. quia alias, si vesce instar protubetaret, semicirculii ex toto circulo exprimeret . atquciita superior vieri pars veluti in tubera cessat, capitis vituli in modum, qnod cornua paulo post est educturum. Ea tubera apices Herophila, cornua,in muliebri utero,suerunt indubie nominata.dn canibus d suibus uterus statim ex sui landi cum ceruice coalitu,in ditas partes ita dirimitur,ac si indice ad medio maxime abduceres,dc singulos digitos,singulas uteri partes fingeres sc non praegnantibus nullibi inflexers apparent. praenantibus autem, Pr laetum numero complicantur. Illi enim seriatimi istis fieri partibus continentur .vndeetiam quieorum animalium historiam ex sectione narrauerunt, illas uteri Parim,quii magno ct insigni cornu satis respondeat; cornua appellarunt , illis laetus contineri amplecti
non incommode tradentes. In vaccis vero omnia
secus habent:fundum enim, si integrum re extimo ipsiua inuolucro non detectum spectaueris, a ceruice surium simplex longo ductu serri visitur,larma non moeboim,sed quasi tefeti anterius re posterius, perinde aesi duo digiti inuicem fastia. obducti proponerentur sco recta. I rein fundii quasi in duo arietum cornua inuicem cedentia dirimitur . Ne scio,an quicquam in - uniuersol corpore propius alicui, assimilaueris ,
87쪽
at ii has vaccini uteri partes arietum cornibus comis parare possis. Et quoniam foetus in altera landi parte cest enim illud,ut mox dicam,geminu) humilius subsistit,quim uteri in ea cornua est deductio: Sc quoniam iccirco in illis laetus, ut sic dicam, non complectitur, quid mirum est, Galenum in cornuum narratione ita esse perplexum equum de differentibus prorsus inter se Vteris, pugnantia occurrent anatomicorum dogmatac verum pulchre dc callide sese subductum putat, quando cornuum actionem, functionemd in alium iocum referendam censet:quem apud illum nusquam reperias. Seminalium vasorum ingressus omnibus uteris accidit,in extremos illius apices. mulieribus quidem,in protuberantia virin superioris uteri sedis capitula: canibus autem,in summum partium, quas dieremptis inuicem digitis comparauimus . ut vaccis in apices earum Vieri partium, quae arietum cornuu modo, belle implicantur: uti a Galeno quod optime est animaduersum, id alios latuisse dissectionum professores attestante. Quanquam non satis augurari queo, quae nam vasa Galenus Herophilo,& alijs quibus co tradicere ob magnam quae in aliarum partium enarratione occurrit diligentiam, vereretur, cognita scribit, quae ceruici vesics insererentur. Videtur nam Gale nus arbitrari,non minus quam in viris,mandosum iIIum assistentem nobis appellatum, muliebris vesicae ceruici connatum:ac dein vasa comperiri,qus a testiebus vesicae ceruici in mulieribus ad corpus illud implatarentur. Si Galenus id apud Herophilum legit, ipse 1n eadem suit sententia,lubens fateor, me illud mandosum corpus, ned etiam vasa illa seminaria a testibus delata,in mulieribus,ut necti in brutis pariter, inuenisse .imo Galeni autoritas mini hac in parte tantisper suspecta erit, donec ab aliquo huiusmodi in corporibus
88쪽
reperiri audiuerotat 3 qua ratione ipsa expendere posiam,certior reddar. quorum nullam interim in mulieribus necessitatem expendo. Nolim enim hic de praenatium, quibus landi uteri os arctissime claudi nullis nGin consesso est,coitu quicqua comminisci. Similis mi hi est sententia de venis dc arte ijs, Uterum, Prster vasa seminis materiam deserentia, ab illis quae in renesseruntur,petentibus:quae Herophilus in quibusda mulier us videri tradidit. vii Galenus illii in multis mulieribus eas reperisse non dubitat: aliter scripturus,siae ipse quod mulierem unquam suisset aggrehus , ac perinde ut in simhs illas desiderari animaduertisset. Nam quum ait, non nisi rarissime in simijs illas venas
arteriami i se repertas: no aliter mihi persuadeo id ab ipso scriptum, quam ego variam neruorum re vaso rum in quihusdam sedibus seriem commemorans,aliquando hoc, aut illo modo ipsam occurrere,vel ideo ad cere coactus sum, quod GaIeno, etsi secus sempereobseruassem,initio repugnare veritus sum. Huiusmodi in meis libris Iocus est, de humerariae a caua ore tu,de neruorum in tibia dc pede distributione,ac quo rundam neruorum in brachio congressu. V erum sermo ad uterum est reducendus,cuius ad alias partes cotactum fi Galeno in mulieribus imaginari,situs re forma ipsum Iatentes plus satis arguunt .Vti magnitudinem male commemorat, arbitratus uteri landum in mulieribus multo maius esiste,quam reuera Visitur. nu- quam enim non praegnantis mulieris uterus mihi ocecurrit, cui trium digitoru latitudinem tribuere potuisesem. ned etiam fundi longitudo unquam trium digitorum latitudinem superauit. Ceruicis Iongitudo Pro
illius extensione varia se exhibuit. est enim comuS me braneum,nerueum , ac proinde mus quam nonnuleiis arrideat,sequax . Quare etiam opinor, ex Pudendi
89쪽
muliebris cum vaccarum re caprarum discrimine. Galenum arbitratum esse, ceruicem uteri muliebris tam musculosam dc carneam esse: atque illam aliter quam reuera sit,commemorat. Rursus,ut Galenus duos sinus in vaccino utero recte constituit,quu uni cus i muliebri sit: ita quod vaccini Vteri tunicas recte describit,procul ab uteri muliebris costructione abererans. Est enim una peculiaris in muliere tunica, quq alia 1 peritonso S ligamentis uterum continentibus pronata,obuoluitur. in vaccis vero, ut landum uteri statim i duas partes diuisum diximus,lta quod utraeque pars sua peculiari efformatur tunica. adeo Vt hoc nomine Galenus Vters tunicam prodigerit esse gemianam, cui alia simplex a peritonso obducitur: quam ideo unius tantum loco habet, quod duas fundi paretes ita simul inuestit,ut inter duarum partium cominmissuram non intercedat,fascis in modum, qua duos digitos aut cornuum arietis radices ac principia simul una obuolueres. Occurrit enim ut i uteri sorma,ita quod in tunicis propter uteri diuisionem differentia, qua Galenus muliebrem uterum a vaccino differre ignorauit. In prssentia,ne uteri sermonem nimium Duca,prstereundus non est locus libri de Uteri disse .ctione,quo Galenus perinde anxius perplexus mihi
videtur,at nos interdum versatile animum huc atoque illuc impelli sentimus, quoties pugnantibus autorum dogmatibus obruimur. Legerat enim Galenus primarios dissectionu prosessores,muliebrem uterum acetabulis priuare,& tamen cornutorum animalium uteris ea tribuere. aliis interim,qui perinde atque ipse vaccinum uterum muliebri similem ducerent, aceta bula utero ascribentibus. Huc etiam accedente Hippocrate, qui in Aphorismis acetabulorum meminit,
aliud loge eo nomine subaudiens, m id cui ab aco
90쪽
iabuli nominis in dissectionibus institutore,ipsum attributum,nerno debet ambigeiae,qui uariorum utero um stetionem est aggressus. Mihi enim lacile constat acetabuli nomen ad tria inter se diuersa,ab autorib. rehitSadeo ut ex rei cognitione,quid quis sibi uellet,
Galenum animaduertisse oportuerit. Primum itaque acetabuli nomine in totundis, Sc instar semisphsaer cauis sinibus describedis utimur,hac ratione omnes profundos ossium sinus, ac in primis ossis coxendicis sinum quo femoris caput suscipitur, acetabulum nUncupantes: nomen, ut in meis libris tradidi, ab herbs
nobis acetabulum, aut veneris hortus, umbilicus uenuncupati, Sc acetabuli mensurae forma, ducentes. Iain vaccino,aut ouillo, aut bubulo, aut ceruino utero,
qui nuper cocepit, plurims foues conspiciuntur, quae labris suis in uteri cauitate protuberant, Si ita sinuatqiunt,ac siquis dimidias il lis impressisset pisas. adeo venemo ita a me admonitus ambigere debeat, sinus taeles acetabula primum esse nuncupatos Quia vero illi consurgunt, parantur ex tuberibus in utero no Prignante ita conspicuis,ut illos prostantibus in ano Vem Mutis,unde sanguis nonnunquam per interualla Pro mandi,anatomici assimilauerint:mim non est, re vi, sis tuberibus nomen acetabuli secundario esse accommodatum,utcunqi parum apte: quia sinus,nisi animal cornum aliquandiu genituram retinuerit,neutiquarusint. Rursus quia ex illis finibus vens cic arteris in ex
ximum latius inuolucrum procreantur, non mirum esse debet,venas illas et arterias de nouo inter inuolt crum id et internam uteri superficiem generataS,ace tabuloru nomine quibusdam appellatas. vii nimium sane constat, Hippocratem eo nomine usum, quando de bimestri aut trimestri abortu sermone instituebari