Imagines deorum, qui ab antiquis colebantur : in quibus simulacra, ritus, caerimoniae, magnaq[ue] ex parte veterum religio explicatur

발행: 1581년

분량: 432페이지

출처: archive.org

분류: 로마

341쪽

33o D EORVM QVI AB ANTI

Tum matris currus niveos agitabat olores

Tem orasilicum liti eruasse Cupido.

Paruulus ex humero ccritus, aureus arcus stebat,nutuque vetans trepidare pancratem,

Monstraba rauidam telis se erre pharetram. Ap alius nivea comebat ponte capillos

Purpureos,alius veris religabat amictus. Apuleius, cum Venerem in scenam, Amoribus comitatam inducit,eos pueros candidissimos dicit, q si caelitus descendunt, aut ex mari emergunt, alas in humeris, sagittas ad latus , faces in manibus habentes alibique scribit,Amorum populum Venerem comitari, sunt enim infinitae hominum cupiditates, eaque amantur, quae cupiuntur, nam vix quisquam id perpendit, recte ne an male amorem suum alicubi collocet, id unum spectans,ut suam libidinem exsatiet,quamuis ratio ipsa repugnet; quam amor siusque deque ducit, cum se foedis voluptatibus mancipauit. Itaque is nos in sua potestate detinere dicitur: id vero laqueis innuitur, qui Amori tribuuntur. Verum ne amplius de Amore multiplici, at de unico tantum loquamur. Plato in Symposio Agathonem Amorem laudantem,eiusque naturam explicantem inducens,ita dicit;Amor est omnium pul- Amor - Cerrimu inam cunctorum Deorum est maxime iuuenis:quod ilium Deo. Vel CX eo maXime patet, quod is semper a senio refugiat, etsi il-rum maxi- lud ipsum per se est velocissimum, citiusque accedit, quam es me inuni . set opus id Amor naturali quodam odio prosequitur, & prorsus auersatur,iuuenibus vero semper se miscet, & cum iis vetasaturmam veteri fertur prouerbio, simile simili semper haerere. mst Igitur iuuenis est,& praeterea mollis,ac tener .id eo pacto com V O ' probari potest;quo Homerus Atem,id est, Calamitatem Deam Ai . esse ait, re quidem teneram ollius enim pedes ait esse teneros; rationem vero subiungit, quod scilicet illis numquam solum lagat,sed hominum ceruices calcet: ita de Amore dicere posssu inus,eum esse mollem,ac tenerum, quod non per solum,ne que saxa, neque quidpiam,quod siit durum, incedatued latum

mollissimis quibusque insistat, ibique perpetuo degat ; huius

modi sunt hominum animi, neque tamen omnes; nam, si du

rum offenderit animi habitum,discedit; sin mollem, ibi domi cilium

Amoris la

342쪽

co LEBANTUR IMAGINES. 3 si

ellium suum collocat. Quin etiam aquae instar, liquidus est, &lubricus; non enim undique omnem animum complecti possset aeciam in fiuere,aut effuere, si durus esset,ac rigidus.Con- rei uentis autem, &humida formae magnum argumentum essse potest decora,& co sentanea partium costitutio; qua Amor ex omnibus rebus haud dubie unus praeditus est: nam deformitas, M amor sempiterno quodam bello inter se decertant. Quod vero hic Deus in floribus vitam agit, significat coloris Aia. isti pulcritudine hin eo enim, quod floribus carer, vel defloruit, sis, siue corpus, siue animus, siue quiduis aliud sit, Amor ipse non insidet ubi vero floridus,& odorifer est locus, ibi & considit,&permanet De huius Dei pulcritudine permulta insuper afferri possientsed Plato hic finem de ea dicendi facit;ex cuius verbis

id concludamus licet, Amorem esse iuuenem, tenerum, mollem, delicatum,corpore optime coagmentato, ac colore praestantissimo praeditum. Subtilius eum Apuleius in fabula Psyches descripsit, cum narrat, eam contra suum praeceptum ad lucernam Amorem cotem platam es ubi eum vidit caelariem auream habentem, mollemque ex ambrosia, qua conspersa erat , inspegit eius ceruicem candidissimam,genas purpureas, crines Crispos,ac multipliciter intortos, qui partim per humeros vagabatur,partim faciem in umbrabant .quique etiam tan- tum ex se splendoris emittebant, ut lucernae lUmen apparere non sinerent: eius humeris duae alae inhaerebant, recenti rore madefactae,cuius plumae quaviS loco non mouerentur,tamen veluti leui vento agitatae leniter commouebantur. Totum denique eius corpus erat ita elegans, ac lucidum , ut Venerem poenitere non posset,eum peperissens arcum, pharetram, ac sagittas humi prope lectu deposuerat. Ei Apuleius nequaquam

oculos fascia velat;vel quod tunc opus no esset, cum eum dormientem fingat vel quod in eorum sententiam abeat, qui putant , illum minime caecum esse, inter quos est etiam Francirescus Petrarcha,qui eum se vidisse scribit, Non oculis captum,Pharetra sedentis,atque sagitti

e matum,nudumque rubor ni praebet amictus Alatum puerum, non pictum,at vivere creda .

343쪽

331 DEORVM QVI AB ANTI

cum fingit eum errantem a matre Venere inquiri Eius poema quod Amor sagitiuus inseribitur elegantissimum, ab Angelo Politiano in Latinum conuersum, visum est hic adscribere;est

autem eiusmodii CVM Ventu intento natum clamore vocaret,

Si qui quam in triui' errantem vidit Amorem, Hic fugitium,est,meres esset retium feret index. Inggni puer esstotam hanc cognosi guram: Corpore non niueus,verum ignem imitatum ocelli Acres, flammeolhmala men suauissima verbi, bd quitur,non tu idem:vox mellea cum Ira infammatur,tum mens illi esserassio, Exiguaeque manus, procul autemsicula torquet: Torquet in umbriferumque Acheronta, se regnassentum ouembra quidem nudus,mentem velatus,aut que vore citans penna nunc hos,nunc aduolat illis, Saepe viri fessans praecordia, sepe puellae.Arcum habet exiguum, super arcu impost agitta es: Paruasagitta quidemsed caelumfertur adusque: Parua pharetra olli dependet Saurea tergo: . Sunt et amari intus calami,quibus iste proteruus Me quoque spe ferit matremfiuntomnia sua omni heque ipsum multo quoque saeuius angue Parua fax oleti, sed est ipsum mperiona vinciterbere frendes,asses,ne miserare puellum: Siflentem assicias,ne mora lare caveto: Sin arridebit, magis attrahe:es esculas sera Ferre volet fugito sunt oscula noxi in ipsi Suntque venena labriae. ymors ita dixerit, em tu Accipe; nempe tibi cuncta haec mea largior arma: quidquam attigeras fallacia munera Amoris: Omnia namque igni Antinfecta illius arma.Ham Amoris imago, mirifice eius vires,atque effectus aduna' brat. Itaque non iniuria is coloris rufi ac pene ignei ibi describitur. Vnde fortasse Franciscus Petrarcha in Amoris tritipho

Frandator,mendaxetudit crudele puellas.

Cessulus est illi vertexfaciesque proterua:

344쪽

COLEBANTUR IMAGINES.

exemplar est mutuatus, cum eum supra ignitum currum im .posuit,ita dic*''i . , 3 . P

eneus est illi inimus,qui nudus in ansi pureis,plenam telis fert ille pharetram

si humeris,arcumque manu idem in praelia gestat. Quod ardentis amantium cupiditatis est argumentum, quae cum spe rei amatae obtinendae coniuncta, magis semper accenditur . ut Alexander Aphrodiseus quodam in problema. te testatur, ubi quaerit, Cur amantium parte S extremae modo frigidae sitnt,modo calidae , ad quam dubitationem respondet; eius vicissitudinis caussam esse spem,atque timore. Cum enim cor scdes, fossave vitae exsit stat,ex quo in reliquUm corpus spiritus derive qui et robur, vigoremque suppeditent, cum id aliquo dolore opprimitur,non solum nullas potest ex se in aliena loca suppetias emittere, sed etia antea emissas ad sese reuocat,ut inde magis ad conflictandum cum dolore illo corroboretur. Atqui amantes maxime omnium dolent, cum vident se spe omni rei amatae potiendae exclusos Itaque minime mirum videri debeat,si cxtremae eorum partes interdum frigeant .Eaedem catelaunt quandoque,cum scilicet amans in spem venit fore ut tandem aliquando re cupita fruaturricor enim prae laetitia quodammodo dilatatur,ta ad caeteras corporis partes concepti gaudij nuncia emittit hi sunt vividi quidam piritus, qui

corpus uniuersum calfaciant,eique ruborem quemdam inducant. Sed alij existimant potius a verecundia ruborem hunc oriri, perinde atque animus stibi conscius,se, cum corporis voluptatibus dat operam, ab honestate recessisse, latere studeat Itaque velati velo rubore eam partem obtendat, quae praecipue est verecundiae sedes. Caeterae Cupidinis partes, eiusque arma a Seruio in I. AEneid expontitur,t Sita dicit,quia turpitudinis est stulta cupiditas, puer pingitur, ite quia imperfectus est in amantibus sermo,sicut in puero quod etiam Virgiliu s in I vod neidos in Didone ostendit,dicens, Incipit essari,mediaque in voce re tit Alatus autem ideo est, quia nihil amantibus leuius, nihil mutabilius inuenitur,ut apudVirgilium in ipsa Didone probatur, quae paullo post eum quem tantopere amauerat, capitali odio

Ruber in

mani bincurs

345쪽

33 DEORVM QVI AB ANTI

insectatur Et Terent in Eunucho id ita expressit, In amore haec omnia insunt vitia niuriae, Suspiciones,inimicitiae,induciae:

Bellum, pax mrsum.

Itaque Franciscus Petrarcha postquam varios alicubi asse chus amatorios longa oratione est prosequutus,ita concludit, Summasin inconstans nimium est hec vita in amante; audax,eadem magni est O plena timoris, Paullam dulcis habet,multum commiseret amari. Sagittas vero idcirco gestare dicitur,aut, quia & ipse,ut illae incertar,velocesqu e sunt, neque semper feriunt quo destinantur quemadmodum de amantibus diximus, qui sententiam mutant, neque semper eo perueniunt, quo asi sit: aut quod sicut illae sunt acutae, ita Conscientiae vellicatio post patrata flagitia amatoria , animum fodicat, qui post factum , tandem aliquando se perperam gessisse aduertit: aut etiam Amoris sagittae eius in nos celerem aduentium innuunt, nam saepe vel primo aspectu sine ullo animi sensu homines rei vis, pulcritudine mirifice incenduntur: quo is spectasse videtur qui Cupidini in manus fulmen tradidit, prout in Curia Octauiae visebatur, cuius rei, ut scribit Plinius, auctor ignorabatur sed id affirmabatur, Alcibiadem fuisse principem forma in ea aetate, in cuius clypeo ita erat pictus,perinde atque, sicut Iovis, Deorum principis proprium est fulmen, ita is pulcritudine longe Caeteris mortalibus antecelleret. Sed illud fortasse dici possit, visum e sie, Amori non satis esse,ad eius vires exprimendas, facem praebere,sed potius fulmen tribuendum,quandoquidem hoc non solum ea comburat, quae facile ignem concipiunt, sed illa quoque statim incendat, quae difficile ab igne corripi possunt, omnia etiam perrupat, diffringat, cominuatque quae offenderit, quamuis ea sint durissima, idem quaqua mirabili quadam celeritate pervadat:quae omnia mirifice in Amoris vires quadrare videntur et quod optime a Propertio quadam in

Elegia lib. I I. sic describitur, uicumque illa fuit,puerum qui pinxit Amorem, Nonneputas miris hunc habuisse manus' Hic primum vidit sin ense vivere amantes, Et

346쪽

co LEBANTUR IMAGINES.

Et leuibua curis magna perire bona. Idem nansrustra ventosas addidit alis, Fecit se humano corde volare Deum: Scilicet alterna quoniam iactamur in onda, Nontraque non vllis permanet aura locis. Et merito hamatis manue est armata sagittis, Et pharetra ex humero Gnosia utroque iacet: te ferit quoniam,tuti quam cemimus hostem, Nec qu quam ex illo vulnere sanus abit. In

347쪽

Fortuna.

In templo ctiam 2E seu lapij fuisse Cupidinis simulacrum,Pa sanias in Corint refert,Pausiae opus, ubi Cupido, abiecto arcu.&sagittis, lyram tenebat. Idem in Achaicis scribit se AEgitae tu quadam aedicula Cupidinem prope Fortunam astantem vi. disse quod eo spectat ut intelligamus hanc in amatoriis rebus plurimum posse licet & ille magnas vires habere, per nostram

focordiam, vulgo existimetur. Has immensas, ut aiunt, Amoris vires adumbrasse volunt Acti silaum,qui, ut Plinius lib. xxxvi. refert, marmorea leaena estinxit, aligerosque cum ea ludentes Cupidines,quoru alij religatam tenerent, alij e cornu cogerer bibere, alij calciarent soccis, omnes ex uno ripide. Omnium animantium sine controuersia leo est ferocissimus sed intercos flamina masculo efferatis moribus longe praestat, haec ta-mcn Amoris viribus cedere dicitur. Cum igitur stulta hominum opinione sit Amor adeo potens; hinc illud iactatum est;

omnia vincit Amor.

ideoque pocis callidi mendaciorum artifices, sunt fabulati,ab Amore Panem deuictum esse, qui prior eum prouocauerat quod si ad res naturales trahere volumus, significare potest,rer tam naturam, quam Pan suo nomine repraesentat, cum ab

initio operari incoepit, statim etiam suis operibus esse delectatam. Ea igitur huiusmodi delectatione capta, Amorem quodammodo prouocauit; qui illam suis viribus ita sibi subiecit, ut nihil illa absque eo umquam aud; at moliri. Hinc elemen, torum inter se discors cocordia exsistit, quae mirabili quodam

consensu ad rerum omnium coagmen rationem Coeunt. Platonici quoque in ea sunt sentcntia,ut putent,animos nostro se caelo in mortalia haec corpora delata, cum Amore quopiam erga ea teneantur, eosdemque his vinculis exstitos, ad caelum conscendere, cum terrenorum amore vacui, totos se ad caelestia amanda conuertunt. Quidam etiam asseruerunt, duas in

caelo ianuas est e,per quarum unam animi e superioribus ad inferiora descenderent, per alteram e contra ab his ad illa conscenderent; hanc Deorum, illam hominum dixerunt: ambarum ianuarum claues penes Amorem esie Orpheus volebat, ita ut absque eius arbitrio nemini transitus cx uno in alterum locum daretur.Quare non absurde Amor, geminas in mani bus

348쪽

bus claues habens depingi posset. Sed non ita semper poetae

Amore omnium domitorem praedicarunt, quin interdum Mipsum victum induca , quemadmodum Ausonius in quodam Hegantissimo poema e fingit,eum in myrto, tamquam in patibulo quondam suspensum , suorum facinorum abunde poenas dedisse. Id ob eius mirabilem quemdam leporem visum est huc adscribere.Ut autem huiusmodi, res in campis memorat quos Musa Maronis,

yrteus amentes ubi lucus o cat amantes:

Orgia ducebant Heroides, sua quaeque, Ut quondam occiderant, thi argumenta gerebant, Errantes silua in magna, es sub luce maligna, Inter arundine que comas, auidumquepapauer, Et tacitos sine labe lacu si e murmure riuos: nurum per ripas nebulose lumine marcent, Scripti olim regum,Spuerorum nominas si irator Nam Ss,o Oebalibes macinthus, Et cro id auricomam,o murice pictis Adonis, Et tragicosiriptue gemitu Salaminius Aiax. Omnia qua iacvmis,ct amoribus anxia moentis,

Exercent memores,obita tam morte,dolores,

Rusin in amissim reuocant Heroidas aeuum. Fulmineos Semele decepta puerpera part- Defiet, ct ambustis lacerans per inania cunas Ventilat ignauumsimulati fulminis ignem Irrita dona querenssexu gauisa viriti, Maeret in antiquam Caenis reuocata figuram. Vuluerasiccat adhuc Procris: phalique cruentam Diligit di percussa manum. Fer umida te Ata Lumina Sectiaca praeceps de turre puella. Et de nimbos alium Leucate minatu Mascula Lesbiacis Sappho peritur agittis . Harmoniae culto Eriphte maenia recusat, Infelix nato,nec fortunata marito Tota quoque aeria Mimi abula Creta Pic Furarum infitur tenuisub imagine vibrat.

349쪽

3, i DEORVM QVI AB ANTI

Licia fieri glomerata manu deserta Ariadne. Ressicit abiecta deflerans Phaedra tabelias. Haec laqueumgerit: c Panaesimulacra coronae. Daedaliae pudet hanc latebras subiisse iuuencae Praereptas qVeritur per iugula gaudia nos es, Laudamia duas uiuifunemque mariti. Parte truces alias ctis mucronibus omnes.

Et T=sbe, ct Canace,ct Sidonis horret Elissa. nivo haec, cpatris,di tacgerit ho=ito ensem Errat es ipsa,olim qualis per Latmia saxa Endymioneo otita a se fax opprestam face,& antrifero diademate Luna bicornis.

Centum aliae veterum recolentes vulnera amorum,

Dulcibus,ct maestis respuent tormenta querelis. duas inter medias sumae caliginis umbram Disulit inconsultus Amor tridentibu3 alas. C Uouere omUes puerum memorique recursu Commune enserereum; licet humida circum

Nubila,ct auratas fulgentia cingula bullas, raptaretnam, S rutilae fusi arent lampados ignem,

fgn cunti ramen oe vanum vibrare vigorem occipiunt hostemque unum, , nsensua nactum, Cum pigros ageret dens ub nocte volaturi Faecta nube remunt,trepidantem,ct cassapaxantem si mugia,tu curtum mecae traxere cateruae. Eligitur marcto diram notis ima luco, Inuidios Deum paenis aeruciaverat illic Spreta olim memorem Veneris Prosterpina Adonis.

Huiuis in excelso Assensu ipite Amorem, Devinctam a tergo palmi sub ictaqueplanti

Vincula maerentemnusio moderamine poenae

nerem es ine crimine,iudice nullac ccusatus Amors qui que absoluere gentit, Transferat utproprias aliena in crimina culpas.c nctae exprobrantes tolerati insignia lethi Expediunt:haec armaput ant haec vitio dulcis, quo quaeque perit ludeat punire dolorem.

350쪽

COLEBANTUR IMAGINES.

Aaec laqueum tenet haec eiacm mucrono inanem erit ulla cauos amraes,rvemque pagosam, Insiclique metum pelagi,praefluctibus aequor: nnulla flammas quatiunt, repidoque miuautura tridentes nullo igne faces,rescindit adultum cinyrrha uterum lacrymV laeerat ibu inque patientem Gemmeas liferi iaculatui succina trunci: Quaedam ignoscentumspecie ludibria tantum Sola volunt: ilus in tenui sub acumine puncti Eliciat tenerum,de quo Ros nata, morem: ita ut pubi admoueantpetulantia lumina b ni.

Ipseritia mili genitrix obnoxia culpae

fisa Venus tantos penetrat secura tumultus, INec circumuento properanssu stragia nato Terrorem ingeminat imi A que accendit amaris Ancipites Furiasmatique in crimina conscriDedecus ima suum;quod vincula caeca mariti Deprenso Mavorte tulit:quodpube pudenda uellespontiaci ridet reforma Priapi, O tod crudelis Eryx,quo semiuir Hermaphroditu . Ne atis in verbis roseo Venus aureaserto torvira P. u. P Tm ci oratu's Pauchuri Olli purpureum multato corpore rorem Sutilis expressit crebro rosa verbere quae iam TincI i prim, traxit rutilum magiis igneafucum, Inde truces cecidere minae: indictaque maior Crimine visa suo Venerem laetitura noceratem. Ipse intercedunt Heroides, se sua quaeqMFunera crudeli malunt a craberes p. et sm grates pia mater agit,c ille dolentes, Et condonatas puero dimittere culpas. Talia nocturnis olimsimulacra guta Exercent trepidam caso terrore quietem.

t postquam multa perpessim no te Cupido, fregit, ut, tandem caligine somni, Lupiat adsuperoseortaque euadit eburna.

SEARCH

MENU NAVIGATION