장음표시 사용
331쪽
ergo Lunam, ac Fortunam pro eodem numine sumpserimus, a quo omnium rerum ortus ac interitus dependeant, optimo iure Pausanias ex Pindaro unam ex Parcarum numero, caestrisque plus virium eam habere affirmauitet licet magis videatur Parcis cum Fato, qua cum Fortuna conuenire,id enim fixum, immutabileque habetur, sicut & hae sunt stabiles, cum hominum vitam e suis illis colis ducetes, unicuique statum vitae teris minum assignant. Sed haec extra rem videantur. De Bono igitur Eue tu dicamus, cuius simulacrum Romae in Capitolio una
332쪽
eum Bona Fortuna positum erat eius essigies, ut Plinius lib. - xxxv meminit,erat adolescen iis, dextera pateram, sinistra spieum, ac papauer tenentis. Fortunae etiam Fauor adiungi pO Tauri . tem qui a veteribus etiam Deus est habitus; nam hic ab illa plerumque oriri videturilicet a pulcritudine saepe nascatur,interdumque a virtute sed & omnia, quibus grati hominibus reddimur, nobis fauorem quoque conciliant. Hic saepe nos fastu tumidos essicit nam quo magis prospera utimur Fortuna, eo magis solemus superbire, caeterosque despicatui habere sed si rerum fiat conuersito tunc superbiae poenas luimus; sicut enim alios contempsimus, in felicitate exsistentes, ita & contemnimur ipsi, cum ad inriseriam deuenerimus Itaque ne nimisi quis huic leuissimo ac maxime lubrico fauori fidat; quadoquidems fatim evanescit,quemadmodum ex eius imagine discere posse sumus,qua iuuenem alatum reserebat, aut, quod, rebus prosperis assi uentibus, tantum se in sublime extollat, ut humilia spectare dedignetur. atque eamdem ob caussam caecus est esse fictus; homines enim ad magnos honores evecti, aliorum vel vultum ipsum intueri non sustinent aut, quod nobiscum non diu permanet,sed statim diffugit, atque ideo pedibus rotae in sistebar quandoquidem is Fortunam imitetur, re quo tandem illa se conuertit,eodem etiam is concurrat.Idem vultu timidi,tatem quamdam prae se fert, nam semper ad altiora contendit, ab Adulatione impulsus quae ei perpetuo comes adest: pone eum sequitur Inuidia,sed tardis gressibus, quae semper obtortis oculis alienam felicitatem intuetur Sed ea, si vere est beata,
inuidiam no reformidat. Felicitatem veteres etiam tamquam Deam coluerunt hanc Graeci Macariam appellarunt quae iuX- ema Tmta Euripidem in Tragoedia, quae Heraclides inscribitur, Herculis filia fuit;ea,cum oraculum redditum fuisset,Athenienses victoriam habituros, si ex Herculis liberis aliquis sponte ino xem oppeteret, id audiens, se ipsam iugulauit; qua ex re re vi choria Atheniensibus,& diuinitas ipsi Macariae est comparata. Felicitatis imago in Iuliae Mamaeae Aug. numisina e quodam Cernitur,ita expressa;est foemina,in solio sedens,dextera Caduceum, sinistra grande cornu copiae tenes;ille ad virtutem, hoc ad diuitias reserri potemperinde atque nec virtus, nec diuitiae
333쪽
per se seorsim hominem reddere felicem queant,quae fuit Atishotelis opinio nam quae tandem felicitas studiosi esse poterit,
qui tanta paupertate prematur,ut maximam penuria omniumrcrum patiatur contra vero qui Omnis virtutis est expers, opibus licet circumfluat, numquam felicis nomen per me obtinuerit , immo cum infelicissimum non dubitauero appellare,
cum ab iis sit penitus destitutus, quae simi homini propria. Illi
ergo, ex Aristotelis sententia, cui Felicitatis imago consentit, felices dici poterunt,qui & studiosi sint,& diuites. Cebes hebanus in Tabula hoc modo Felicitatem descripsit,in eminenti quopia arcis vestibulo ea in solio sedet, liberali ornatu compta, sed non accurate,& florentissimo serto coronata;ad quam omnes quidem aspirant,sedis tantum perueniunt, qui Virtutem ducem sequuti,caetera omnia post se dimiserint: is naque in illa fuit sententia,ut cum multis aliis diceret,virtutem solam se ipsa, etiam aliis omnibus praesidiis destitutam,ad bene, beateque vivendum esse contentam. In cuius sententiam nobis est pedibus discedendum, si christiane loqui volumus, de ea felicitate non intelligentes, quam vulgus appetit (ea autem non estFelicitas,licet esse videatur sed qua animi corpore hoc mortali exsisti,in caelestibus illis sedibus perfruutur Ad quam illi peruenient,qui diuino lumine collustrati,huius vitae iter fi
de viva comite incedent, quae per caritatem est actuosa.
OMNI v M animi perturbationum nulla equidem vehementior, aut perniciosior est amore, quem Graeci eaera dicunt. Itaque nihil mirum, si veteres, apud quos nullus non animi morbus,aut vitium numinis loco habebatur,Amorem Deum,& magnum illum quidem coluerint, cupiditatis turpitudini Diuinitatis nomen obtendentes. Itaque varie eum expresserunt,prout varie in animis nostris vires suas exserit.Eius autem
imagines ita omnibus sunt notae, ut quisque per se absque doctore(ita sumus fere ad hoc vitium procliues) si puerum depi erum viderit,oculos fascia impeditos habentem,arcum tenentem, ex cuiusque humeris pharetra dependeat,Amorem eum
334쪽
libere a firmare au si P. Sed amen non omnes aeque rationem cur ita pinga ur, reddere possunt ad vero praecipue nos hoc inooere studemus, non solum undecumque possumus, Deorum imagines in medium producam hi sed&rationes exprobatissimis quibusque afferamus. Quamquam vero Cupido proprie animi cupiditati,qua ad res venereas serimur, a veteriobus praeponitur , non defuerunt camen qui forte ad flagitium aliqua honesti specie decorandum, geminos Cupidines exco-oitarunt,quales sunt Placonici, qui hoc colore foedissimos pue orum amores, quos, si Deo placet, gradus ad diuinam contemplationem faciunt, honestissimos reddiderunt: quo quid absur distis potest excogitari Platonici ergo geminam venerei geminorum Cupidinum matrem praeclaro se ilicet comm crato confin erunt,caelestem alterum, ex qua diurnus ille Amor exstiterit quo dicunt, animos nostros ad diuinartim rei um contemplationem inflammari : hunc in cylo habitare illi assiimat, quod &Philostratusco firmat eum v nucsse scribe DS, in ca loque degentem, ubi caelestia ad inmistrat huc rum uit esse puru penitus,axque sincerum ataque eum iuuenili corpore, lucido, ac maxime pulcro essingebant: eidem alas adiunxerunt, quibus animorum nostrorum, quos hic ardor incendat, ad casum volatus innueretur, diuinas illas mentes, ab omni materiae labe secretas imitantium, quae pro se quaeque ad diuinam pulcritudinem contemplandam sese extollui; quae in altissima caeli parte residens, suos radios quoquo uersus emittie, quibus V che mentes sui amores in omnibus excitet ad la amandum, atque
omni cupiditate expetendum hae sunt acutiis imae illae sagittae, quas Cupido hic iuxta horum sententiam,iacula cur. Addunt, Amoris diu irii puritatem, pellucido huius corpore , si quis id , recipere velit repraesentari alis,quarum est munus, grauia per
se corpora ac humi sidentia, in sublime a tollere, Ciusdem vi clivia hures eXprimi,quibus mentes nostrae ad diuina illa contemplan da euehuntur.Sagittas dictitant ad diu ins lucis radios, quibus multipliciter feriamur, posse reserri ut his excitati,ad Ca,m cur Cupidinis rem, animumque conuertam ut, eiusque pulcritudine mirabi l utcli cr capsi, humana omnia, ac terrena usque adeo contemnamus , ut non nisi iis tamquam gradibus ad caelum utamur. Id Ss 2
335쪽
visus est velle dicere Franciscus Petrarcha in quodam poema,tio,in quo Cupidinem, a se inius vocatum, ita suam caussam dicentem inducit, udque nrugo cunctis miraberis,utimur Eis, Vos quibu3 ad c um contenditis, hisce creatis Utentes gradibus, quae si quis penderat aequis
uomentis homines recta ad sublimia tollant. Sed vehementer timeo, ut ex tam lubrico loco evadant, qui, praeclaris his auctoribus utentes, in turpissimi amoris muliebris,aut longe foedioris, puerilis caeno se infigentes, faustis aut bus sperare audeant se indidem alis sumptis,ad altissimam caeli partem euolaturos. Iidem tamquam extremam manum ad hunc a se excogitatum caelestem Cupidinem exornadum addunt , eum Soli similem esse, qui per uniuersum mundum radios suos didat,&, si forte in leuia, ac lucida corpora incurrat, radios ex eis elicitos ad sese reflectat iteque sicut Sol quodcuque sua luce assicit, calefacit etiam; ita & Amor, quorum in pectoribus se inseruerit, eos magnis ardoribus erga caelestia(quod illis faustum sto mirifice incedit: ad quod innuendum,
iactitant, Cupidinem,accensam habente facem essingi solere: utque res ad amussim quadret,iubet, hic in Amoris face quod
lucet tantum, quodque oculos oblectat, nos considerare, eius rei cogitatione omissa,quae comburat,taedatque corpora, qui
bus appropinquet: qua ex parte cum terreno Cupidine con- sentit,qui nullam umquam sinceram voluptatem praebet, quae sit ab omni moerore libera; sed ita ea inter se commiscet, ut in face splendor qui oblectat; & flamina,quae torquet,iuncta mutuo sunt.Ita Plutarchus sensit, quemadmodum a Stobaeo citatur in capite de eo, quod Amor non sit iudicium. ubi quaerit; quamobrem Cupidinem facem gestare, poetae tradat, dc sculptores essingant: respondetque,quoniam, quod ignis splendidum est, suauissimum; quod vero adustitium, molestissimum. Quod ille a Platone est mutuatus,qui in Timaeo scribit, Amorem in nobis ex voluptate, dc dolore esse permistum: qui qui
dem Amor ex Vulcano, ac altera Venere, quam vulgarcm, mundanam,terrenamque Plato appellat, ortum traxit, terre
nusta ipse, vulgaris, lasciuusque, ut de eo poetae fabulantur
336쪽
itaque Seneca in Octauia ita eum suis quasi coloribus pinxit; V lucrem es Amoremfingit,immitem Deum,
supra se emoriarmat si telis manus,
i re quesacros instruitsu ace;
Genitumque credit Venere,Vulcanosatum. Vis magna mentis,blandu atque animi calor Amor est uuenta gignitur,luxu, otio Autritur inter laeta Fortunae bona.
Quam si overe,atque alere definias,cadit,
, Breuique vires Perdit a tincti stas. Gemini ergo siunt Amores bifariam enim amamus,rec e quidem,cum scilicet erga honesta afficimur animo, turpiter, cum turpia appetimus qui Amor turpis, atque inhonestus dicitur,
sicut ille honestus, atque laudabilis habetur. Sunt qui velint
duorum Veneris filiorum, unum esse, appellarique Amorem, qui nos erga aliquid inflammat, alterum vocari Ante rota , id est, Amori contrarium,quod per eum nos ab aliquo vehementer abhorreamus.Sed toto caelo aberrant, qui s uni in ea sen tentiasnam Anterotis vis non in eo est posita, ut nos amore peni, tus exsuat,sed quod de eis poenas sumat, qui amati, non redamant. Quod ex Pausania,ac Suida patet, qui caussam turpissimam illam quidem referunt,cur Athenienses statuam, atque aram Anteroti posuerint Statua erat huiusmodi; puer nudus, Anterato ac formosius visebatur, in ulnis geminos generosos gallos, se in caput impellentes habens Anteros ergo non Amoris abolitor,sed potius mutuus amor Crati quod Porphyriu S confirmat, sic alicubi dicens; Cum Cupido infans parum coalesceret,Venus Themin Deam cosse luit, quae Veneri responsum tulit,Cupidini Anterota necessarium e sse, qui rependat vices , & mutuam vicissim dent operam Cui Venus acqUiescen S, Antero a genuit; quo vixdum nato, Cupido adolescere coepit, & alas, p*Πnasque explicare, quin, quoties praesens Anteros adesset, Cupido formosior, re procerior; absente illo, contra accidere videbatur. Amor ergo tum augetur, cum erga eum est, qui Mipse quoque amet. Apud Eleos duo puerorum simulacra visebantur, quorum alter erat Cupido, qui palmae ramum in manibus habebat; alter erat Anteros, qui ramum illum ab eius
337쪽
manibus extorquere summa vi nitebatur, sed suam operam ludebat: hoc veteres illi, verae religionis expertes, innuebat,eum, qui redamat, summo studio conaridcbere, ut in amore superet,vel certe aequet eum, qui prior prouocarit. Magnunt Cicero, quemadmodum Laeta nitus lib. i. refert, audaxque consilium suscepisse Graeciam dicit,quod Cupidinem, & Amorum simulacra in gymnasiis cosecrassent adulatus est videlicet Attico,&irrisit hominem familiarem : non enim illud magnum, aut omnino Consilium dicendum fuit, sed impudicorum lio,
338쪽
minum perdita,& deplorata nequitia, qui liberos suos, quos erudire ad honesta deberent, prostituerunt libidini iuuetutis. Cui incommodo forte Romani ut obuiam irent, non Cupidinem solum in gymnasiis, sed eum medium inter Mercurium,ae Herculem collocabant; ut significiarent, eum cum virtute, ac ratione debere esse colunctum.Athenaeus scribit, antiquos
philosophos seri sisse Amorem (si quis id facile admiserit esse
admodum grauem Deum,& ab omni turpitudine alienum,ut vel ex eo intelligi potest, quod eum cum Mercurio, & Hercule copularint,quorum ille eloquentiae, hic fortitudini praeest, ex quaru virtutum societate,amicitia,atque amor exsit stat, necesse est. Apud antiquos erat etiam Amor Lethaeus nuncupa- Letus,quo amor pristinus ponebatur, atque obliuioni tradeba htur.Huius statua in Veneris Erycinae teplo visebatur: is autem ardentes faces in profluentem aquam inclinabat , ibique extinguebat:de hoc Ouidius meminit,refertque, ad id templum omnes amantes confluxisse, qui amatarum rerum memoriam deponere cupiebant. Sed in Graecia morbo huic facilius consulebaturina siquis corpus in Senelo flumine abluisset, quod non longe aberat Patris, confestim eos amores obliuioni tradebat,quorum sibi memoriam voluissent ex animo deleri Sed Pausanias in Achaicis fabulam eam arbitratur. Plinius de quodam fonte scribit, qui apud Cyeticenos Fons Cupidinis dicebatur,ex quo quicumque gustasset, amores pristinos ponebat Cupido si ea est animi cupiditas,qua animus noster in aliquid fertur,non siimplex, neque duplex is fuerit,sed multiplex, ut Poetae statu ut , qui suis fabulis animi nostri vires, variosque Multiplices affectias exprimunt. Amores ergo Poetae multos, eosque puel- C pia raci, los,pulcellos , alatosque finxerunt; quorum aliis in manus faces,aliis sagittas,aliis laqueos,aliis alia tradebant: quemadmodum Propertius lib. 1 1 .Eleg.X X IX.facit,ita scribens, Hestema mea lux,cum potm nocte vagarer, Nec me seruorum duceret vita manus . Obvia nescio quot pueri mihi turba minuta Venerat hos vetuit me numerare timor
aeuorum ali faculas, i, retineresagittas, Pars etiam visa e vincla parare mihi. Sed i
339쪽
Sed nudi fuerantiquorum lasciuior una Arripite hunc,inquit,uam bene nostis eum. Philostratus etiam in Imaginibus Amores multiplices facit, ac eos Nympharum dicit esse filios, quod Claudianus in Pa.negyrico nuptiarum Honor ij,& Mariae Confirmat. Eos autem elegantissime sic describit; Est ibi hortus, ubi sunt plantarum
ordine S, in rectum incedentes, per quoi si medium ambulandi facultas datur. mollis autem herba curriculos obtinet, & strati instar iacentibus sit: a summis autem ramis mala attrea, rus aque, ac lucida ad se excolenda uniuersum Cupidinum ex men attrahiit. Eorum pharetrae inauratae, a que aureae, S quae in ipsis sunt sagittae: horum autem uniuersus nudus est greX, leuesque peruolant, cum malis ea sitispenderint Vario autem colore distinctae ves es in herba iacent, quarum innumeri sunt flores Neque coronati sunt capita, utpote coma ipsis sussiciente pennae caerulCce, ac phoeniceae, & nonnullis aureae, tantum non ipsum aera quodam percutiunt concentu. Quattuor formosissimi a caeteris secesserunt; quorum duo mala sibi mutuo mittunt; alteri duo mutuis se sagittis petunt: nec vultibus insunt minae, sed pectora inuicem praebent, ut illic saltem tela inhaereant. Haec sunt Amoris mutui argumenta nam qu i pomo ludunt,amoris initium faciunt unde hic quidem osculatus,iacit malum hic vero su pinis illud manibus excipit, indicans, se Osculaturum,ac remissurum, si ceperit. Hinc fortasse Suidas illud mutuatus est, pomum scilicet alicui iacere,ad id referri, ut eum ad amandum prouocet. Itaque Virgilius in tertia Ecloga ita quemdam passiorem dicentem inducit;
alo me Galatea petit, laseiva puella, Et fugit a salices .di s cupit ante videri.
Duo, qui sagittis se petunt, amore coeptum confirmant, pCrinde atque eum ad cor derivent. Hi igitur ludunt,ut amare incipiant, hi vero, ne destinant,iaculantur Ex altera parte lepus sub malis sedet, poma in terram cadentia edens, ac multa semesa relinquens hunc venantur hi, & perterrefaciunt;hic quidem manuum plausu, hic vero clamitans, alius chlamydem concutiens; & hi quidem superuolant, ferae inclamantes; hi vero
pedites ipsam per vestigia insequuntur; hic autem ut se ipsium
340쪽
immissurus irruit,sera alio conuersa est; at hic leporis cruri in sidiatur;huius vero e manibus lapsus est. Itaque rident, taceciderunt;hic quidem in latus, hic vero pronus, hi supini; omnes errorem vario indican res habitu : nullus autem sagittas in eum mittit, sed vitium capere conantur, Veneri suauissimam hostiam. Nam de lepore dicitur, eum multae participem esse veneris fama est enim, foeminam quidem lactare quae peperit,& in eodem lacte rursus parere, ac superflaetare, & nullum in ipsa vacare a partu tempus quod & Plinius co firmat;dicitque inter eos nullam esse sexus differentiam, sed omnes utramque virtute, masculi scilicet,& scemellae possidere. Idem lib. XX iv. scribit,Vulgus gratiam corpori, in septem dies lepore sumpto in cibis,conciliari arbitrari, friuolo quidem ioco,cui tamen aliqua debeat inesse caussa in tanta persuasione. Huc pertiner
Martialis lusus in Gelliam, qui tib v .habetur, sicque habet; Si quando leporem mittis mihi, Gellia,ssiciae,
Formosemseptem, Marce,diebus eris. Si non derides, si verum,lux mea narras, Edicti numquam,Gellia,tu leporem.
Lampridius scribit, poetam quemdam in Alexandrum Seucrum, quod quotidie vesceretur lepori na,ita iussisse; Pulcrum quod indes esse nourum regem,
ivem Syrum ua detulit propago:
Venatusfacit, ct septas comesus, Ex quo continuum capit leporem. Sequitur Philostratus;Inepti autem amatores amatoriit quoddam lenocinium in lepore esse existimauerunt, violenta quadam arte suas aucupantes delicias: hoc autem seelestis hominibus relinquatur,minimeque ut redamentur,di gnis. Haec est elegatissima Amoru deseriptio ex Philostrato , qua huc attulimus,ut sciremus,Amores esse multos, omnes , puellos,nudos, cris a nauaque coma,versicoloribus alis, interdum facem accensam gestantes,interdum sine face se ostendetes arcu etiam aliquando, pharetra, & sagittis armatos, quandoque suis armis eXsutosataque Silius Italicus lib.v 1 1 describens Amores,
qui Venerem sunt comitati, cum ad Paridis iudicium est profecta ta eos expressiti,