De cathedra seu Primatu singulari S. Petri in Ecclesia catholica Apostolica & Romana libri duo, Isaaci Haberti ..

181쪽

Argum. a sedibus rimarchaleuretinianta M. Dferri videantur inter se Patriarchates: Romanae tamen sua iura , sua uti c., sua me ripa , sua Vra sua supremae toto orbePontificiae potest iis, ultra Patriarchalem Occidentis dignitatem, illabefacta seruantur : ut toties ac toties viri docti ad Canone Nicaenum vi. Comstanti, nopolitanum & Chalcedonensem docuerunt. Quocirca tres olim, quinque postea Patriarchas Caput vel Capita Ecclesiit absolute dici nolunt: quamuis enim admissa inter eos erga Romanum subordinatione, Catholico animoTheodorus studita apud Baronium dixerit Ecclesiam esse m-x Dino, quinticipitem : id tamen suspe- 'ehum Orthodoxis qui eamdem in Balsamone Antiocheno Schismatis signifero, locutionem

damnant. Hic enim Ecclesiam et , mopoto cum

scripsisset sic exponit: Postea quinque illa capita Vnum Caput essicere , cuius iunt veluti

ta mori r - iv. Sanctissimos quisuque Patriarchas nommus esse U N vM CAPvT corporis omnium Ecclesiarum Dei. Caue Schismaticum hunc sticum &virus. Quid autem Eranis es 3 Duo Capita VNvM CAPvT cere. Solo numero ab altero dissentit, non errore.

III. Praeclara quidem effata Ss. Cypriani, Augustini, Symmachi, sed errori suo nunquam pam

182쪽

ri De singulari Petri Primatu.iLib. II

a trocinatura recitat Eramstes. Ille, inquit sic de- MLE. I. cernit , Episcopatus Ianus est, cuius asingulisin Solidum pars tenetur. Malum omen Eramstae, quod hoc et ethaei. loco h. eretici aduersus Ecclesiae Monarchiam h R' poni, primum abusi sunt, adeo vestigiis ipsorum tisi' ius insistit. Vnus Episcopatus, teste Cypriano inquiunt, ergo pares Apostoli omnes, pares Episcopi Eranistavcro, Cum Episcopatua, ergo Petrus & Paulus pares, imo unus Episcopus. Haereticis quomodo Catholici respondent. nu Episcopatus quomodo Ecclesian una est,' quomodo una arbor ex multis partibus heter geneis & inaequalibus constans, ramis, trunco, radice ut ibidem habet S. Cyprianus. Sic Eccle

iure 'u' prima & suprema pars radicis & Capitis in

caeteras partes influentis instar est Ecclesiae Romanae sedes: caeterae partes inaequales, dissimilares, a singulis Episcopis in solidum tenentur cum relatione & ordine dependentiae a Roma na via Capite influente tam in uniuersas quam

in singulas Ecclesias: quae in se spectatae, in solidum a singulis Episcopis qui inaequales etiam

sunt, tenentur. Quid respondebunt vero Catholici ad Eranistam 3 Idem plane: ac proinde nihil de aequalitate sive Ecclesiarum , siue Episcoporum vel Pontificum duorum simul in eadem sede illi concedente & in Uno illo Episcopatu Uniuersali non duplexetaut ex parallelispersonis compositum, sed unicum Sc singulare Caput asserent. Addit

183쪽

Argum. ab viii Patriare . di iniri Cain IX. ri Addit Erapisteri: ex s. 3 usustin* Om s. Q. D. E 'vivmi P stor, omne que Christi' umi O , .urast ciγErgo a simili dilo Pastorerum P cirps R Paulus unus Pastor. Quale, o Theologii qrsumentum Merus paralogismus est: Quo emmiens ivnum esse vult Caput, Petrum & Paulurn r rations scilicet potestatis nyn solupa aeqrumalis, sed unius

fidei, Charitatis, communionii mystfriorumiqng coptesseratio dicit'r-Tertrum limo. talem concedimus in Petro h P Sq' verqvnitatem psetestatis, q*antum ad Primath

cum sit unitas ovium & Pastorum Ecclesiae. duos debere vel posse Pontifices esse, parem unamque sertientes in Ecclesia potestatem: quod tamen vehementer eluctatur paulo post Eranis es. Similis imbecillitas ratiunculae huius: sQui HM 3,33.

plantat & qui rigat unum sunt: idem igi-

184쪽

De Primum Petri singulari. Lib. II m. si tur Petrus & Paulus fuerunt qui Ecclesiam is Romanam aeque fundarunt.J Quomodo v I 3. ro qui plantat hoc est qui Catechumenum T i' secit , & qui rigat, hoc qui baptietat , vel exponit Sanctus Augustinus, unum sunt 3 fide , Religione , Charitate , non potestate Alias Lectorem, Diaconumque Presbyter Presbyterum Episcopo saepius aequaueris. Adde quod et nurus Paulus eo loci non comparat inuicem eum qui plantat & eum qui r gat, in potestate: sed potius in defectu potestatis in quo aequales sunt penes Deum absque auxilio cuius , O Neque qui plantat, neque qui rigat , ita est neque doctrinam V praebens, neque eam excolens) est aliquid,' id qui incrementum dat Deus. J Praeclare S. Scsetfh V Chrysostomus ad eum locum , m

Fie nihil palpa que Deo eat dat incrementum.

185쪽

imperii Remi , Romuli aliorumque INP

I Gn xui re anxius ubi pedem figat, aut quo

demum confugiati Eranista , innumeras Olympiadas reuoluit, & vetera Palilia vel Phrilia, quibus auspicia Romae facta sunt, coram Christianis celebrat. O bera, inquit similitudo inter fundationem Vrbis Romae & Ecclesiae Romanae fundationem: quia Vrbs Roma fundata est a Geminis Remo & Romulo:& a duobus Regibus qui ex aquo Regnum possidebant.J Siccine vero Eranista, fusis magnanimos Romi nepotes 3 Sic urbis aeternar totum orbem amplexae imperio, ab ipsis natalibus illudis a Neocis rei Romanae antiquissimum scriptorem soli Romulo, non autem Remo fundati Vrbis gloriam tribuere 3 Varronem lege. Alij vero soli Vare imi Remo eamdem tribuunt : alij simul eos condi- D tores vocant, sed malis auibus. Imperium vero

unum& comune, nemo unquam mortalium.

Regnum, inquis, ex aquo Videbant.Quin addis,&vt Regnum ex aequo possideri poste testatum facerent,unus alterum interfecit 3 De nominis

exemplis, exploditur.

186쪽

impositione primum iurgati sunt: e pre mmeras , - s haera troque p*tiorem se AM ' - et p re augurium prouo rarant, eo usque prorupit dissidium utpugnam inierint I in qua caesus Remus : alitaretiam nar-ni. - rati sc ibit Dion ius: Remum quidem Romulo principatu cessisse: muro, autem cum transi-Vis, obituneatum. Publium pio certo m,

tario sum voce r pondere taedet; im- uatur S. C RiANvs libro quod idola diss is, ni fisi . is Quando unciliam Regin SocaecasLAIdolor, essi sine fruore desito Sic The-- geri nitas rupta, & permanent rogis dissidentibus etiam in morte discordia:&Rot nosgesianos unum non ca st regniam, qtios unum uteri c it hos stium. Vis S. Hieronymum adijciam E

.eta a

et Dieissi equitem libete, tam patrum tum

187쪽

Aet . exconsortio perii exploditur. Cup. X. Sed, inquis, 'omanum imperium 'rmam X M. vii sit Monarchicum, etiam apud plures Imperatores: quia erant consortes imperi j ,id est idem jus supremum possidentes, nec ut ab invicem pendentes, sed tanquam subjecta duo eamdem

auctoritatem obtinentia , siue seorsim ellent. siue simul. Unde altero diem extremum obeu te, imperium non vacabat, omnisque potestas suprema in superstite superstes crat: cui liberum, alterum Collegae sui successorem elig re, vel singulariter imperare. J Haec Eranis es. Politicam noua Theologia dignissimam miraris Lector; nec Historiae dassimili peritia adornatam. Pcrcontor itaque, quo primum tempore Romanum imperium duos Imperatores

vidit ac tulit 3 Primus Antoninus Philosophus

Lucium Verum nouo beneuolentia ferarre in panem Aur l. Via

imperi, ascivit. Recte inquies , hoc contendit

Eranis a. Sed caueat sibi deinceps.Lucius Verus ab M. Antonino ascitus quo--odo cum eo imperauit ut Procontal, vel ut Legatus cum Proconsule. Iulius Capitolinus in eius vita fratrem sibi participem in imperio desim sit. Capita'. gnauit, Caesarem atque e gushm Axit et atque ex eo edit, merunt Remp.,regere. Tunc e primam Romanum 'frat

Imperiam duos e gustos habere carpit , feliciter hactenusad votum Erant e. At idem Historimus rem declarat in vita L. Veri. O Marcus in

188쪽

33 3

8 De Primam Petrisin liri. Ita II.

eum omnia contulit, participatu etiam Impe ratoriae potestatis indultor ubique consortem si fecit, quum illi soli Senatus detulisset impe-- rium. Dato igitur imperio & indulta tribunitia potestate, Proconsulatus etiam honore delato:,, Lucius Marco vicem reddens, si susciperet, o,,, secutus ut Legatus Proconsuli, vel Praeses Im-,, peratori. J Id estquoties Marcum Lucius susciperet , eique in negotiis concurreret, semper obsecutus est. Quale vero est Imperium obsequentis idque ut Legatus Proconsuli ut Praeses imperatori obsequitur.Unde & L. Verus in Syriam profectus insignia ac ornamenta Procomsulis suscepit. Imperator igitur erat nomine ac Honoris specie tenus, sed reuera potestate secundus Antonino. Quapropter toto imperij cursu nihil praeter vitam voluptuariam egit; qua & ante M. Antoninum, a quo imperii in-Dgnia tantum acceperat, exutus est , de ictu sanguinis extinctus.

III. De caeteris imperatoribus, qui socium part cipemque Dignitatis sibi adlegerunt , non aliud iudicium ferendum est; ut de Gordiano primo qui Gordianum silium: de Vibio qui Volusianum F. de Valeriano qui Gallienum

F. Augustos fecere. Summam enim rerum,

Principemque potestatem ac ditionem sibi r tinuerunt: Alij diuersis locis, ac proinde diuerso

189쪽

Argum. ex consortio imperii exploditur. Cap. X. svelut imperio regnarunt, quod instituere tandem coactus est Constantinus:iuxta cuius mam datum, O Ad tres, inquit historicus, Orbis Romani dominatio redacta est i Hi singuli has partes regendas habuerunt: Constantinus ivi Anior cuncta trans Alpes et Constantius a freto Propontidis Asiam atque Orientem: Constans Illyricum, Italiamque& Africam, Dalmatiam, Thraciam, Macedoniamque & Achaiam. Interim ob Italiae Africaeque ius dissentire statim Constantinus & Constans coeperunt. Con- stantinus latrocinij specie dum incautus foede- que temulentus in aliena irruit, obtruncatus

est,&c.J Quod ad haec Eranistes 3 Pares Aqui- las reperiet, sed longo tractu dissidentes illam deinceps in Occidente, hanc in Oriente volitantem. Atque ita nullum est imperij eiusdem consortium, quale sibi delicate fingit.

CAPUT XI. ERANISTA PERNITIOS, DO

g Ericulosam de Monarchia disceptationem

inuitus attingo i ac primum omnem inuibdiae suspicionem ab humano Lectore,maxim

190쪽

Eran. ara. 8.

s a De Primatu Petri finginta Lib. II. pere deprecor, quam Eranis es ipse sibi te

mere constavit.

Verba illius simplicissimil reddita: Certum

est MuLTIPLiciTATEM CAPITVM non repugnare Monarchiae: nisi cum ita potestatem supremam participant, ut nullum eam plene possideat: quemadmodum cernitur in statu Ars stocratico & in O ligarchico, in quibus auctoritas suprema nonnisi in coetu Capitum existens ita diuisa est, ut in nullo particulari integra reperiatur. Sed quando plenitudo potestatis ita est in pluribus, ut actus supremae auctori tatu exercere possint tam separatim quam o M NEs si M' : Ista pluralitas non est contraria Unitati status Monarchici, quia non prohibet quin unumquodque Capitum sit Princeps absolutus& quin auctoritas suprema non permmaneat in pluribus subiectis, non secus ac si

unum esset.

ELEN C Hus . Doctrinam hanc nemo de Monarchia bene sentiens non sol uo absque fasti,dio, sed absque stomach o Q jndi Muine

ferre possit. Contexulemur primum verba, deinde res ipsas. Quis audita MULTIPLICITATE CAPITvM , non statim Monarchiae perniciem ac interitum animo coneipiat e Mona1-chia est Unitas Capitis Un : tergo multiplicitatem Capitum auersatur ac respuit. .Sufficit vel