장음표시 사용
91쪽
c L T A L RPropositione construuntur. In propugnaculo plano eadem est constructio, nisi quod angulum figurae non habeat. De operibis exterioribus Corollarium.. Pera exteriora in modo Geometrico - perflua puto,quod figurae per se fortissimae sint; itaque ad Mechanicam partem rejiciun tur; ex qua , constructio ipsorum discenda si aliquando necessitas iisdem uti cogat, aut si urbs praesidio ad illa defendenda abundet
92쪽
P n o OE M I v M. V n o s Thebanos lyrae concentu effictos fuisse, vetusta figmenta referunt: non alio sensu, quam quod accuratissima proportione coamluerint. Vt enim omnis venustas canori instru- naenti ex proportione tonorum originem trahit . ita Architecturae splendor ex proportionis symmetria maximum incrementum accipit, Sic olim in divina Platonis Republica frequens numerorum usus fuit : non quod numeris divinitas illa debeatur, sed quod per numeros demonstrare voluerit . quae sub sensum alias vix cadere potuissent. Ea ratione moti in Delineationum proportione hactenus desuda vimus, quamvis nonnullis morosior illa tractatio videatur. Verum si rite rem expendere E , velimus,
93쪽
6s LIBER velimus, finem Architecturae simplicem ex firmitate & decore copulari animadvertemus. Non quod decoris tanta ratio habenda sit, ut firmitati ossicere debeat, sed ut praecedente hujus praee minentia, proportionum elegantia adjiciatur. Alterutrum si defuerit, aut debilia opera erunt, aut deformia. Robur autem hic ita attendendum est, ut & opera per se ipsa subsistant, & hostilibus machinis dejici minus possint: illud in elaboratione fundamentorum consistit, qua de re Practici multa, eaque egregia , nobis scriptura manifestarunt; ultimum vero egregia defensione & robusta orthographia perficitur. Quanquam enim credant plerique militaribus ingeniis deesse subtilitatem, tamen prudentia nostrorum temporum plura consilio quam manu estici docuit. Tutius terra in animi, quam vivis pectoribus urbes circum vallari posse experti sumus. Explosa jam est illa Spartiatarum vanitas, qua moenia strue civium storum fit ma credebant : ipsi quin etiam, sed sero, sapuerunt. Bella consilio conficienda esse Prudentissimus Regum contendit. Nec Republica tam a civibus suis exigit ut fortiter occumbant, quam ut vincant. Ex opposito quoque non in mole vis omnis sita est, ut nonnulli Pelion Ossae imponentes, vanis rationibus edocti, putarunt; tecta,&modo non turres, montibus coelo minantibus, visui eripuerunt ; rati hac ratione urbes egre-
94쪽
P R I M v s. cygiὴ coopertas esse, cum tamen nullum contra pestem, quae malis punicis ut vocant infertur, operculum, hac arte reperiri potuerit. aliter res expensa fuit ab eminentissimis Belgit Imperatoribus, qui expetientia edocti fuerunt, altitudinein valli cooperiendis hostibus egregium tutamen praebere. Iidem crassitiem loricarum in sublimi exitiosam esse, nuper etiam repetita praxi confirmarunt. Fossam quin imo humili lorica peculiati studio defenderunt. Quae omnia inventa, cum virtute copulata; invicta illorum munimenta effecerunt. Ne prolixus sim in praedicanda praestantia inventionuni, viae coopertae solum usum considerandum proponam. Quanta, in excursionibus, in Ungaria factis, Fidelibus damna illata sunt, dum vario eventu repulsi, sub ipsis portis trucidati fuerunt; cum ad talem loricam sese tutissime recipere potuissent, si qua fuisset Si qua igitur in De lineationibus diligentia debita fuit, illa hic certe in Orthographia, & ab illa dependente
Ichnographia tepetenda est. in utraque quantum praestiterim sinceri judicis scrutationi excutiendum telinquam.
I. QRthographia est, valli & hCe , plano
perpendiculati, ad angulos rectos dissectorum, re aesentatio.
95쪽
68 LIBER HoriEontalis dicitur . quod Horigontem sive planitiem terrae in intersectione repraesentet. 3. Lorica est terrea moles, altitudine sex pedum, ut virum stantem abscondere possit. . Scabellum est terra ad altitudinem sese quipedalem elevata; ut insistens capite loricam perius lorica imponitur. 6. Lorica Horigon talis est, quae super Hori-Eonte absque vallo construitur, ut fossam defendat. . Via Horigon talis est, quae inter vallum &Loricam Horigontalem interjicitur. 8. Margo est planum exigua latitudine focsam interius a vallo vel lorica Horigontali se
s. Fossa est quicquid infra Horigon rem ese foditur; proprie tamen illa, quae aquis recipiendis excavatur. io. Via cooperta est cis fossam relicta in te capedo, quae propria lorica in HoriEontem finiente protegitur. 3ii. Acclivitatem voco, Inclinationem plani supra Horigontem constituti. it. Declivitatem vero , Inclinationem plani infra Horigontem constituti.is. Ichnographia est totius operis planas per Hori Zonte repraesentatio. Desuperet.
s. Vallum est agger super Horigonte, cui su-
96쪽
V Vndamenta Orthographiae consistunt in A proportione&latitudine. Proportionis generalia sunt ut altitudo loricae interior sit sex pedum, quae est altitudo viri & quasi modulus in militari Architectura;
ut enim illi qui domus construunt,ex columnae scapo, modulum appellant, ita hic stratorum hostium proceritas pro modulo erit. Exterior loricae altitudo interdum sex pedum est, interdum minus; Sex pedum sumitur in castellis
cum dimidiatis propugnaculis, quod ibi lorica
crassitudine sua, quae parva est , non impediat defensionem deorsum collimantium : alias sumetur quatuor pedum cum dimidio. Sca- bellum nititudinem sesquipedalem semper tenet; acclivitas vero ejusdem , ut & loricae acclivitas interior, ex sexta parte altitudinis desumitur; latitudo scabelli ex dimidia parte altitudinis loricae sumitur, eritque trium pedum. Acclivitas Loricae exterior est ex dimidia altitudine exteriori. vallum per se , hanc tenet proportionem,ut interior acclivitas aequalis sit altitud i , exterior vero aequalis sit dimidiae altitudini. Quae vero de exterioribus acclivitatibus loricae & valli dicta sunt, de terra bona intelligenda sunt: si enim materia vitio laboret, interdum sumitur ex duabus tertiis interdum ex tota, altitudine; qua in re judicio praem
97쪽
o LIBERditum esse artificem oportet, ut ossicio sto satisfaciat. Latitudo suprema loricae in operibus majoribus praecipue est attendenda, ut largior fiat, si a globis tormentorsim libertatem cupias. De effectu tormentorum ita fere accepimus Tormentum maximum, quod Canon
appellatur , ad distantiam quadringentorum pedum globo quadraginta octo librarum , loricam viginti pedes crassam perforat et Tormentum Dimidiis Canonis nomine appellatum , globo viginti quatuor librarum, ad distantiam trecentorum pedum, duodecim pedes levat: Tormentum denique campestre , globum duodecim librarum evomens , sep(ein pedes circiter tollit, idque ad distantiam ducentorum pedum. Omnia vero intelligenda de terra optima & diligenter compacta , alias enim majorem effectum sentiemus, neque tunc crassities praedicta est rius sufficere po
Loricarum diversarum inventia. FicvRA N' XL.& XL 3 Inima latitudo loricae, aequalia est altitudini, sex pedum 1 igitur addito stabello Novem pedum erit. prima igitur lorica est, cujus latitudo, sive pes, est novem pedum: hi
98쪽
novem pedes ita distribuuntur; i Quarta pedis, quae est una sexta ex altitudine scabelli, detur acclivitati scabelli; 1 Tres pedes latitudini scabelli; 3 Accii v. interior loricae per se, est ex sexta parte altitudinis,adeoq; unius pedis, sed si acclivitas illa a suprema planici e sca b. sumatur, erit altitudo residua quatuor pedu cum dimid. cujus sexta pars tres quartas pedis esticit. Vlti-ino exterior acclivitas loricae lata est in priori figura tres pedes, in posteriori duos pedes, cum una quarta. Altitud. exteriores in priori sex, in posteriori quatuor pedum cum dimidio sunt sumptae. Reliqvie altitudines in Definitionibus praescriptae fuerunt. Latitudo superior loricae prodit, si partes imae latitudinis hactenus propositas,in unam summam colligas, & eandem summam ex pede loricae sive ima latitudine subtrahas. In priori Inpostrio
Aura ri gurae. Aceliv. scabelli est sive 1s . 13 ca . Latitudo scabelli 3 3
Aeclivitas interior- si sive Is . Is . Aeclivitas exterior 3 A. a
Igitur summa erit loo . 6s a S . Pes loricae est y oo . y OOj.
Subtrah. est summa praec. T SO(a. 6. 23 j. Prod. summa latitud. loric. 2 OO . 2. IS . Erit igitur acclivitas exterior in priori,duorum pedum ; in posteriori figura duorum pe-
99쪽
- LIBER dum cum tribus quartis pedis. Cceterum harum loricarum per se usus est exiguus,sed prior vallo Castellorum cum dimidia iis propugnaculis imponitur, posterior vero vallo Castellorum quadrantalium. FicvRA N' XLII.
Contra impulsum Tormenti campestrishqc lorica inventa est, quae usui erit in Castellis Dodrantalibus, tam super vallo, quam in ipso Horigonte. Pes iplius est quindecim pedum. FicvRA N' XLIII. Haec lorica poterit perferre vim Tormenti sive Canonis dimidii , qua utor in Hori-Eonte,& super vallo, in Castellis Regiis , Ima
latitudo sive pes ipsius , est Octodecim pe
FicvRA N' XLIV. Contra vim tormenti maximi haec lorica susticere poterit; illius usus est tam in Horigonte, quam super vallo , in Munimentis;
non facile vero majores loricae extruuntur. Quod vero tormentorum vim deludant,
intelligendum est de tormentis, superius dicto intervallo remotis, propius enim succedentibus,& intra distantiam supra praescriptam, minime susticient. Postrema autem lorica non facile usurpanda est, nisi etiam lorica Hori-
100쪽
P R i M v s. Tyxontalis adhibeatur; latitudine quippe sua hostes propius suggredientes protegit. Ita saepe gracilioribus loricis utuntur, ad prospectum potius prohibendum , quam ad vim susserendam, haud absimili ratione, quam qua in navibus pannus circumductus milites abccondit. Orthographiae autem pingendae generalia praecepta sunt. Primo ducatur pes valli sive loricali ut in Figura 1 A B , deinde super hae linea latitudines ordine ex tabella ponantur; ex omnibus punctis, hoc modo dissectae lineae, excepto primo, & ultimo, perpendicu lares erigantur, quibus longitudines adscriptae dandae sunt. In loricis altitudo scabelli bis ponenda est, super primis duabus perpendicularibus et In vallo, primo altitudo valli bis pinenda est, super primis duabus perpendicular, bus; deinde altitudo valli cum scabello rursus bis ponenda est; postea superiores extremitates,& inter se,& cum punctis extremis A & B, connectendae sunt.
Tabeca Orthographica Loricarum