장음표시 사용
81쪽
FRED. DE MARSEL AER LEGAT vs.stii pentes decepit. Alius accusatione inualetudinis, eo lex ege valuit,& ea excusatione a multis deinceps impedimentis saepius liber. Praeclarum quidem, tempestatem si labieris, non mergi r quemadmodum Vir quidam Magnus, & Belgis omnibus orbique notus, inter pocula s brius esse potuit. lis in locis iussu Principis sui erat, ubi Siccsit omnia dura Dem proposuit: ubi viuere quisque putat bibere: & hos inter, qui non satisse credunt salvos esse,nisi salutis vota cyathis aequent on rentque: nimirum dum saepius saepiusque rebi ntibus, etiam nauseantis stomachi fastidio, valetudinis impet dio, occinitur, saluti. Quid faceret oui ebriosorum
mores ut morbos auersabatur dumque bibendum, vel abeundum, nec abeundum tamen esset Morem conuia
pio gerere,& simul naturae, dissicile erat: gessit. Modum ex tempore inuenit,quo non bibendo biberet, vel bibendo non biberet. Etenim catarrhum simulauit nocturno frigore contractum: saccaro& malis aureis opus esse. Iulud igitur non tritum, haec integra a famulo poculis ini eta sunt, adeoque liberaliter, ut nihil aut pariim vini superesset. Sic pocialis ipsisque potatoribus impositum: nil negotio, nil menti demptum. Plato asserebat, quoslibet
cuicumque rei praese stos temuleotos omnia subuertere. Nam vinum sensim capiti illapsum rationis imperium oppugnat, expugnat,& totum hominem in ius suum rapit. Id animaduertens vel non nesciensPrinceps quidam,&ipse sobrius, in Legationem mitter voluit hominem, qui conciliandis voluntatibus amicitiitq; aptissimus commendabatur, quia ingentibus & continuis poculis a tua uentute adeo assueuerat, ut mentis usum vini potetia non videretur alnissurus. Non amissimas est,ait Princeps quod
82쪽
. LIBER P RI M v s. non habet. Ridicula prosecto & inanis cautio; prudentiae causa,potui assuescere, & ne sis aliquando ebrius, semper ebrium esse. Ebrietas,aetatis & ingenij carnificina est, memoriae naufragium, obliuionis, ignorantiae, stuporis, in- ualetudinis,uitiorum omnium mater,lippitudinis &gr ueolentiae fons dc fomes, mul atrix arcanorum, inuitatus hostis, voluntaria insania, laseiviae ac discordiae magistra, qtiae humanos sensua & mentem mergit, hebetat, subue tit; re hoc animal, i subiecit Deus omnia, nibus su iacere compellit. Hoc vitiorum vitium stupet coacta natura , dum homo ebrius,neque ullum virtuti locum relin- quilinec ullum in dubiis consilium inuenit , nec in uerum quidem intelligit: dum neque prsterita recordari,nec prT sentia moderari,nec sutura praeuidere potest. Et cum reli qua vitia praesens otium dumtaxat sibi vindicent,ebrietas etiam longe post sequens: quo fit, ut priusquam villum edormierint bibuli,non miniis ad meditandum aut age dum inutiles ineptique sint, quam cum prorsus sopiti. Quo siepius vidimus, paucarum horaruris hilarem insaniam totius post vitae taedio pensatam. Heu nocens monstrum i enorme & odiosum nomen Ebrietas i Vitanda omnibus Ad inprim is Legato, cuius omnis actio sedulitate, mens consilit pectus fide,os silentio obsignari debet. Quod si tamen bacchantibus ille forte cohabitet vel immisceatur, siue suo, siue alieno conuiuio; cavebit, nemorosa abstinentia exprobrare aut notare memor animaduertatur , quae libere aut incogitanter inibi appl. tando dicuntur vel fiunt: sed hilaritatem vultumque madentibus decore assinget stinguam,mentem, &Qler' rem animum seruabit integrum & impollutum. Sic pota- buvilium, ne vicissim a vino potetur; differetque ab aliis Id et non
83쪽
co FRED. DE MARsEL AER LEVAT v s. non actione, sed modo & mensula. Ita crediderim statuisse Legatum illum, qui ab Imperatore vocabatur ad Audientiam, cum putaretur plurimis sanitatibus parum sanus. Accessit: & iussis sic expedite satisfecit, ut ab eius ceMaiestatis filigore,tum impingendi metu,omnis inebries excussa videretur,quasi ab sole vapor aut nubes: nec ieiunum dehinc,sed ut sobrius optarat,tulit responsum. Ast nonnulli natura sua lenti frigidiquedum indulgent genio, una cum vino consilium & felicitatem sibi videntur imbibere,ium demum sapientes cum saturi. Crederes mero animos accendi, &a pectore quoddam gelu discuti, ac veli emortuam abditam veprudeliam in vitiis lucemque protrudi aut suscitari hoc liquore. Innatum idolim Germanis scribit Tacitus, qui de reconciliandis amicitiis rebusque grauissimis non nisi inter conuiuandum consultabant: quasi non alio magis tempore aut loco, vel ad candidas cogitationes pateret animus, vel ad magnas incalesceret. Et nuperus scriptor, non aeque virtutem a vitio discernens, petulanter & contumeliosδ exprobrare ausus
suit; Aquilas praeclarissimae gentis commutatas esse ingrues: id est,antiquum illud robur corporis & mentis, lim tempestiuis compotationibus crapulisque nonnihil esse deformatum. Profecto nonnullos popubs sua consuetudo tuetur, quosdam necessitas excusat. Et quomodo S ptemtrionales, qui cum tenebris, cum frigore & inclementia aeris perpetuo dimicant, caelopares sint, nisi molestiam atque asperitatem omnem largiore interdum p
tu sepeliant Adeo quae in aliis gula,in aliis natura est , &ad hilaritatem ducere Legatum potest, pro genio loci de negoth.
84쪽
Si MvLTATES, temere aut aperte, neque excitet, neque alat Legatus. Alieno enim in Regno rixosum iurgiosumve esse non conuenit. Quod si tamen contentiosae forsan scenae necessario inuoluatur; nec sese extricare,spongiamve aut Mitionem agere liceat ; cavebit inpri-rinis, ne alteram partem capitaliter laedat, nisi id magno certoque bono. Turpe fuerit, Legati domum quasi rix
rum ossicinam existere. Stultum, controuersin, contentiones,columellas,simultates ultro prouocare: eas quippe vivi quis euitare nitatur, plus satis nolens, & dum minume eu serendo, punctim & caesim experitur. Quis inire. tur, vel indignetur,pilam quam in sphaeristerio ad contra- lusorem proieceris, ab eodem repercuti Prudentis sane Politici iudicium fuit , Nullos omnino inimicos excitandos aut exasperandos esse: omnes e contra humanitate atque obsequio placandos, sepeliendos& velut obruendos esse. Quippe nullos sic exiles aut imbecilles censeri debere,ut si non timeri,caucri tamen operaepretium sit. Qinaquos modo viribus vel auctoritate debiliores existimas, tua interdum inscitia vel oscitantia, tum morum aemulorum malignitate fultos& instructas,vel occasionis indulgentia adiutos,potenter obesse contingat,& tum quidem,
dum minime expediat. QuidZ quod aliqui, si inique laesi
sint, pro periculo animum temeritatemque assumunt ae augent; ac dulce ducunt,etiam cum interitu, vicisci. Dein concoquendae vel deuorandae sunt iniuriae, quas
85쪽
61 p RED. DE MARS ELAE RAELEGA V s. vlcisci omnino nequeas, vel saltem non citra dispendiu mgraue aut discrimen. Nam mana est sine evisus ira.
Et licet a validiore iniuriam accipis Sallus ij verba haecitamen quia plus potest, facere videris. Quid itaque,si iniuriam passii in se quis dixerit, quia iniurius esse nondum potuerit Qii id si exosculandae manus, quas optares ime abscissas3 Quid si deprecanda culpa fuerit non commissa E In omni certamine succumbit imbecillior, filumque
rumpitur ubi est infitinius. Qirare egregie Aulicus ambra ut maxime iniuriis priuatum te laeserit potentior; p dere, simula,dissimula,cosequiis demulce: ut non lubenti solum,sed&hilari animo videaris obliuisci. Hac arte vel siet amictis,uel mitius erit inimicus. In curandis quidem
D lneribus,saepe dolor est medicina dolori. Aries quoque regreditur, quo sortita feriat, prosiliatve: & utiliora pro-fino dimicatorum precepta docent prius euitare vulnera quam infligere. Quae in casses lapsae sunt ferae, efficiunt saepe ut laqueum suum magis stringant. Verum enimuero,vel iure & publico more contentio instituitur, vel priuato iurgio & impetu. Vtraque fugienda Legato est. Priuata quidem; quia omne huiusce muneris exercitium, amicis, non inimicis indiget. Et publiacas, quia impediuntur negotia, ubi iudicia & tribunalia miscentur. Cogitabstitaque,se&cilient,& Legatum es.se. Quoties ut ciuis,ut priuatus laeditur; dissimulare ini riam siue contumeliam poterit, ut vincat: quoties ut L gatus, pro Principe & Domino suo exsurgeti studebitque, si necessitas urserit, ne cui ingeratur opinio, animum ei viresve deesse ad vindicandum et ves ideo enim Legatus est.
86쪽
Nommorosus. Ov A N D o M IDEM Omnibias, qui quidem noli
in Scytharum solitudine, aut lucifugarum vel er initarum latebris, sed in hominum coetu ac Republica politice polit que viuere decreudini, elegantia morum usui atque ornamento sit; Legatus comis & amoeni ing njerist . Famiosa enim ae morosa ingenia, &quae fas b dium sui aliorumqtie secum traliunt, felix Legatio non
admittet: irritandis crabronibus aptiora, quam pacandis. Dura duris aegre connectitiatur: mollibus facile coal scunt & cedunt Aseque accommodant. Dabit igitur optaram Legatus, ne cui durum aut dissicile limen, ne emendus aut exorandus sermo sit. Laudatur panegyrico A sonil Gratianus, quod faciles interpellantibus praeberet adiriis,nec de occupatione causaretur; quinimo ubi postulata aut querimonias explicassent,percunctaretur,nuinquid praeterea vellent. Titus frequens in ore habebat; Non oportere a sermone Principis quemquam tristem: discedere. Ita qui Principem imitatur ac repraesentat, PrincipisTiti monitum opere exprimat,quo dicturi fiduciam sumant dicendi. Eoque salutantibus mutua ossicia repende vultu plano,prompto, hilari ; ut videatur amare omnes, neminem odi se: doctus commiserationibus indulgere afflictos & exanimes talari atque erigere. Aderi que in colloquendo facilitas, in obuios compellando su uitas, in respondendo benignitas: eaque ciuilitate prodigum magis esse conuenit (lalua semper dignitate 3 quani parcum,cum nulla id fiatiactura . Vbique liberalem aut
87쪽
O TRED. DE MARsEL AER LEGAT v s. beneficum esse , ne maximae quidem gagae patiuntur. Blandus esto: verba, munera facient: nec aeque alia arte placebis. Quinimo tantae humanitatem auctoritatis ausim asserere,ut gratior apud plerosque sit benignis negata res verbis, quam concessa morosis. Spinas rosis, fel melli videtur substituere aut immiscere, quisquis benignitati austeritatem; qua tamquam spongia omnis suauitas ac
gratia abstergitur. Quod si itaque Legati oculi gestusque,
affectus sint attractivi,candorisque ac beneuolentiae velut emissiiij quidam nuntis ac testes; inde consequetur, ut plures ei fidant ac bene velint. Inde ad secreta penetrabit quadam velut cordium atque animi claue ; claue magnae virtutis & fortunae. In quibus haec comitas desiderata fuit; man in extitit quidquid praeterea reliquae virtutis aut sortunae processit. Sic Caesarem quamuis clementia, liberalitaes,sortitudo, inprimis commendarent; odium t men, n iuratio, praenaatura mors oppressit, quod clatior populo blandiri, Senatoribus assurgere grauaretiir aut Delciret: verbis quoque uteretur asperis & instar serrae. Indecentes eorum mores sunt, qui cum salutantur, nihil l lus commouentur,honorisve rependunt,quam si ambi
atoriae statuae Manesve eiusmodi obsequio exciperentur:& quasi putere alios putent, contracta nare fastidiunt: se iis humani,si superciliose contemplentur: qui, quidquid accidat, siue quis rideat, siue gemat, perpetuo truces &trunci manent, non aliter quam si mox pugnis certare in animo haberent , aut quasi animal non risibile eiusmodi hominem natura finxisset. At inconcinna, inimicitiae similis & insociabilis huiusmodi morositas est. Deciimanum dogma dixero j a nimia familiaritate
contemptum nasci,ab humanitate fauorem; a maiestate, cultum
88쪽
cultum de admirationem. Praestat etiam,virum sedatum ac grauem dici,quam lepidum ac sestiuum, ii a classe s tuorum haud procul locus est. Quid etiam3 affabilitas, comitas,facilitas amari quidem selet, at grauitas laudari etiam & coli et semperque fastidium & satietas comitessiuat consuetudinis & paritatis. Et vero quietamque siti gere ac suspici volet, interdum a populo se subducat, ne que nimis vulgo se vulget. Maiesati maior ex longinquo
uerentia: continuus autem asipectus magnos miros ipsa satietate minus merendos facit. Viles etiam quissimium ciuiles: a ' que infra suum aut alterius metitum sese in mare, adgeniculari, ceruices tantum non conculcandas submittere,
ossicium viderur inoffciose praestitum, ciuilitate ipsa in- ciuile. Quocirca cauebit Legatus, ne dum alienae dignia tali nimium consulit, obsit suae. Sapiet vero, & hle auream illam rebus in omnibus mediocritatem amplect tur,domi hilaris,soris compositus; ut neque odio, neque despectui iure habeatur, quod vel austeritate tristis, vel comitate distatutus sit. Moribus praeterea eorum ad quos mittetur , grauis ne sit Legatus: facilis potius,quo facilius se inperat. Nullius .animo studiisve factiose aut cavillose reluctetur , quasi aut in ior,aut papitatior Neque ob insolentias,ineptias,
luxum Aulam si fecerint beatiorem magnopere indi gnari conspiciatur. Quin potius , si dignitas patitur,
puluillum cubito iacentium subdat,ac patiatur suum cuiaque esse pulchrum : approbationisque oleo , quam reda gutionis aceto uti malit. Saepenumero dulce est desipere in loco,respondere stulto iuxta stultitiam suam Saepe uti te aliquid de constantia morum remittere, ut quorum: conlaeordinem non danahas, affectum merearis. Qui s
89쪽
quid usus apud gentem stabiliuit,pro honesto est; quelmadmodum leges,licet non semper optimae, iustissimaera men dicuntur,& parendi necessitatem imponunt. proptet si quae melior apud exteras gentes viguerit mi suetudo; imitabitur, suam d net aut seponet Legatus. Derisus fuit, qui in conclaui sobriae Aulae existens, priussquam admitti vellet, potum petiit ; quasi omnino loqui non posset,nisi colluto gutture. Et adeo quidem derisus,
ut iurarent omnes,iure Cretenses inimicis suis imprecari solitos fuisse,ut invi consuetudine delectarentur. E contra, scio Legatum, cui mores compositi & continentes maxime conueniebant& placebant, summam laude promeruisse,quia consuetudini gelatis,quam adierat, non
, esset refragatus. Enimuero a coena, choreis Magnatum permixtus,dum abs dere protinus non liceret neque deceret,atque interim pro lege tripudij ac lubitu Matronae, inuitaretur ad tri clium;quid faceret ille feminam primcipem pudore suffunderet aliorumve mores aspernando aut subterfugitaido damnareti an vero ageret,quod neque didicerat, neque conditionis suae sanctitas patiebatur Neutrum. Sed inuitatricem ubi in medium cubiculi grauiter & honta imo perduxisset,salutauit,locoque re ita.
Deinde rerum minimarum reprehensi imo obseruatio, vilitatem gignit. Praeterire quaedam malim, quam perstringere; non capere, quam carpere. Fuit e Perus tria ut isolim Legatus,qui,dum Caesarem,cui taloecismus ac illata quaedam sententia sorte exciderat, redargueret; a toto negotio ineptissime deliravit. At Caesar ad suos comversus, Vah, inquit, opinabar, rem mihi seriam esse, de cum Legato: at incidi in molestum Grammaticum, in
magisti em dogmatisten. Odiosa omnis censura est;
90쪽
adeo,ut de se perperam iudicare quisque malit, quam reprehendi. Imo cunctis id insitum mortalibus, ut se miseriores quam sint eristimenti, filiciores autem quam sint, videri expetant. Ad rem quod attinet eiusmodi mittendus est Legatus, pii genio suo ingenioque non magnopere discrepet ab ea gente ad quam proficiscitur. Vnde qui naturae amoenioris aut solutioris est,infelici apud Hispanos,Germanos, Turcas, agri : & qui plus aequo inflatus aut taciturnus, Gallis displicebit. Tueatur dignitatem suam ;&sic sedi
lis si,quasi in ipsam gentem gniori quodam affectu
pronus. Facilitas cum pondere suo libratur , detinet rebanos, iamque addictos habet: quasi benignam maiest item Lesaui,quam nemo despiciat, nemo etiam vereatur.
RI N QPPI ad quem mittitur gratiosus sit Legam, non grauis aut inuisiis. Potens enim imperium a sectus est in omnem partem magna vis briae lentiae, Q:luc potissimum spectanda . Qui iplacere peritor potuit, iam impetrare coepit: adeo ut ab auerso aut infesto,ne catquidem, quae aequa sunt obtineri soleant. Sane quemad modum consultum non est, aut Magistratum odiosum psebi, aut inussum Imperatorem exercitui praeficere; sic malisauibus ibunt ij, quos verisimile est offensum, aut uiuacceptos vel ingratos itare. 1iisplicet orario , sententia, tres Om , ius personadisplicet cum ab hostili dextera, , Sint.blaei pira arbitremur anuciuncpr