장음표시 사용
121쪽
si rie Sc sellismatice populo praedicata est: certum est enim, reeis is te legi ab Ecclelia, υμ conteret caput tuam. Porro, cum in concionibus suis Clare & perspicuedi ilingui debere asseruisset, i ter fuem historicam, quae equidein vera agnoscit ac reputri omnia, quae in verbo mi reteruntur, & inter fidem, quae simul promissa Evangelii apprehendit omnia, atque iis confidit & 1 nititur, Atque, cum de posteriori illa asseruisset, eam esse justi sis
Cam atque vivificam, priorem vero non sufficere: Tum Som
nistae, praefatam distinctionem fisi in historicam dc Mem eam soconsedentia dicunt esse insolitam apud Doctores Catholicos, & . Lutheri & Melarichthonis perfidia desuintam. Quin imo, cum in coiicionibus suis quoque astruxisset, quod non posset ripis, Trinitas , atque haec subdidisset verba: Memini in legisse iis S. -- gustino , quod depingere Trinitatem nefas si atquι impium, simulque
addidisset, pud D uanda in Eussa prohibisu Μ fuisset dapinos
Trinitarem: Tum in hanc ejus assertionem Sorbonita tuo pulicii sui plenitudine istam tulerunt censuriun. Haec mopositio quantum ad hoc, quo4 non potest depim Trinitas, in quanis tum intendie reprohaxe imaginem beatimmae Trinitatis, salsa is est, se amatica, di probato Ecclesiae ritui coruumeliosa, deis praefat. haeretici Wicles error, nec unquam de mente Α- is uini suit, vel Ecclesiae, hujusmodi imaginem damnare, licet
ad sacrilegum Anthropomorphitarum eliminandum errorem, potuerit ad tempus intermitti aut suspendi. ,, At vero, quaenam hujus Fabulae fuerit catastrophe, relatum
nobis non est, nisi quod idem ille Petrus Carali b) sequentibus
temporibus Ecclesiam Resermatam magis turbasse quam aedificasse reseratur, qua de re ohamis Calvini extat ad Grynaeum
122쪽
ros, quasi de secra Triade minus recte sentirent, criminatus est. Qua de re cum A. Is 37. Synodus haberetur Bernae valde frequens & in ea damnatus esset calumniae, accusator is postea defecisse dicitur atque ad Romanas sordes rediisse, quam tamen nunc
s. XXI. Fuisse hac tempestate apud Basileenses quendam πιν emandum COCTUM, equitem Gallum, sed qui Evangelio favebat , virum ut genere doctrinaque clarum s b) , ita pietate humanitateque longe clariorem docemur; Is e Gallia sc ob religionem profugus, Lambino Hemonens amicissimus, commentariis ejus in Minoritarum Regulam, Epiitolam din praemisit, Neque vero de eodem hoc Anemundo quicquam annotatum rein perimus, nisi quod Georg. Spalatinus in diario suo ad Annum gr23. annotat: Hujus anni vigilia Pentecostes scit. in Locha- viam quae arx est & oppidulum prope Witeborgam) Principem Fridericum Electorem visitatum venisse tres Gallos pios dc eruditos , Anemo in Coctum a Casellare Equitem, olim militem Rhodium, virum mire fomu indoctum tis eloquentem, Daiatino egregia a Domne M rtino Luthero commendarum, Franciscum Lamiaberium , iatiosa n Semra um , Avenisu em, Delphinates'Clacidium a Toro . e) Et, quodHuldr. Z INGLIUS in Epistola ad Pisiram Sin ilimis. f) Ecclesiasten Gratianopolitiuaum in Delphinatuita de eodem: se factum est scribit) ut ignotus ignotum, quod is itidem ego nunc secto, bene precatus sis, atque id liter ad se Annemundum Coctam missis, Virum ut genere doctrinaque,, clarum, ita pietate humaniIateque longe clariorem. Qui utri nihil antiquius amicitia pietateque inter humana ducit, sieriis cissimis TR in Ulia Calvini p. 368. cons. ΛNClLLON in Vita Falerii y ita AOTTINGERUS H. E. Sec. XVI. P. II. p. 3 84. eum
123쪽
,, cissim suopte Modam jure nam tanti viri imperio lubentes,, volentesque cessimus compulit incultas illas ad te dare literas, is quibus futurum sperat, ut amicitia secundis avibus coepta, ,, eodem auspicio in diem magis ac magis crescat, sed in eum ,, modo usum , ut pura illa veraque Christi religio amplie- D tur: is Caeterum, ad Annum Is 24. illud ante omnia commemorari meis retur, quod habet Natalis BEDDA in sua adversus clandestinos Lutheranos Apologia. a) Quibus consentanee agens superiori ,, testate Rex noster Christianissimus Franciscus, cum sub teneta is bris perditi quidam Lutherani, sanctae Dei genitricis execrabili ,, blasphemia imaginem quandam Parisii detruncassent, summam, , dedit operam, ut tam impii facinoris Comperirentur auctores, is ingentibus etiam donis promissis, revelantibus, & consciis, si ,, praecipuos accusarent criminosos, plena impunitate oblata: Ipse se autem cum frequentissimo & perquam magnifico ducum, is principum & primae nobilitatis virorum, magistratuum quoque
is ac populi comitatu, maxima cum veneratione scandalum repa-
,, rare voluit, adeo ut manibus propriis incredibili pietate pro se lapidea aut lignea imagine, aliam argenteam in pristinae locum se obtulerit ac rUosuerit, perpetuo ibi permansuram, quod qui-- dem religiosissimum & Christianissimo Rege dignum opus, se Lutheranis non pauca ademit Cornua, & praesertim quoniam se apud Rothomastum urbem, de quodam Lutherano, qui diebus se illis etiam sanctorum imaginibus & pietati detraxerat, jussitis supplicia extrema & severissima desumi. g. XXII. Erat annus sequens ejus seculi vicesimus quintus, quo Franciscus Galliarum Rex, cum in praelio Ticinensi d. 24. Februarii in seriores facti essent Galli, capiebatur a Carolo U. Imp.& in Hispaniam abducebatur, unde se tandem post tredecim custodiae menses redimere debuit. Ea Regis absentia, magis etiam inflammabat Sorbonistas, ut posthabito personarum respectu, in
Viros graves & eximios, modo innovationis cujusdam in doctrina vel moribus essent suspecti, calamum stringerent censorium a) Quae edita est A. Isas. vid. Argentrδ l. c. Tom. III. P. II. sol.
124쪽
sorium, eosque coram suo tribunali haereseos incusarent, Avente cumprimis in hac causa Sorbonistis, Antonio du PRAT a , Cancellario Regni Gallici, viro magnae auctoritatis, sed qui purioris religionis Conse ribus semet infestum praebebat,
Accedebat, quod Francisci Mater Aloysia, summam rerum interea administraret, quae retinendi Pontificis causa b), cum aliis de rebus, tum, quo esset erga Romanam ecclesiam animo, quaque observantia, literis dc internunciis illi significabat. Clemens igitur septimus, datis literis ad senatum Parisiensem vulgo par- lamentum vocant) ,, ex illa se cognovisse dicit, quemadmodum α,, per Galliam serpere jam incipiant impiarum haeresium mala, & ipsi prudenter atque provide quosdam delegerint, qui dentis operam, ut in eos, qui fidem ac veterem religionem oppugis nare conantur, animadversio fiat: hos ipsos ad cam rem de- ,, lectos, authoritate sua se comprobare etiam: in hoc nimirum is tanto tamque gravi tumultu, quem Sathanae malitia & satelli- , , tum illius furor ac impietas excitarit, omnibus elaborandumis esse, ut salus omnium Communis conservetur, quandoquidem ,, haec rabies non religionem modo, sed omnem principatum, ,, nobilitatem, leges, ordinesque confundere ac permiscere cois,, gitet: se quidem nulli parcere nec labori neque Curae, ut me. ,, dicinam huic malo faciat: ipsos etiam, quorum virtus atque
se prudentia sit ubique memorabilis, debere in hoc esse totos,
a Cons. q. sol. 7. Est Verb is idem ille Cancellarius a Plato de quo RICHERIUS in Historia Concilior. Generat. Lib. IV. Ρ. II.
p. ss. R. refert; quod ejus hortatu & consilio Bononiensia pacta sitit Cauponata, &, quod is hoc turpi atque infelici mercimonio viam sibi ad Cardinatatum perpetuamque legationem in Galliis straverit; Sed, quod is nunquam dehinc gratus fuerit Regi Francisco: Veluti in eum per omnes vicos & plateas urbis affxum este aliquando sequens epigramma, tradit
Prata, Leo, Mulier, frendens Leo rodit utrumque. Prata, Leo, Mulier, sulphuris antra petant Prata, Leo, Consorte carent, Mulierque marito, Cotinubio hos jungas, cerberus alter erunt. Per Leonem Pontifex, per Mulierem Regis Mater, per Pratam, Cau- cellarius ille de quo agimus, indigitabatur.
125쪽
is ut non solum veritas dc recta fides, verum etiam istius regni ,, salus, & ipsorum ordinis dignitas, a domesticis periculisti ca-o lamitatibus cultodiatur, quas haec perniciosa ic pestifera haris resis ubique disseminet: ipsos quidem hortatione non indigeo re, qui sucie sapientiae documenta jam ostenderint, sed tamenis pro suo, quod obtineat, munere, proque ea, qua complecta- tur ipsos, benevolentia, voluisse hoc etiam addere: nam reis placere sibi vehementer quae adhuc egerint, ic hortari, ut in se posterum, simili animo atque virtute, pro gloria Dei dc pro se totius regni salute, contra impiam hanc haereticorum pellem, si diligenter excubent: hoc dc Deo lare longe gratissimum, diis apud homines etiam maximis laudibus celebratum iri r se quo-- que suam ipsis operam omnem in eo communicaturum esse. Hae literae, xx. die M i Roma scriptae, senatui redditae sunt Lutectae, xvi I. die Junii.
Sed &, Rex Angliae HENRICUS VIII. tum eum Aloysia
foedus pepigisse resertur a), cujus hoc primum erat CaPut, ,,utis & Turcarum impetus, & pestifera secta Lutherana profliga- retur, a qua non minus periculi sit quam a Turcis. ,, Ad hunc annum refertur illud quod Parisienses in Larisici Berouini de Desderii Erasmi, aliorumque libros a Lud. Ber uino co) in vernaculam conversos, tulerunt Iudicium satis viole tum, asserendo, eos esse errorum & scandalorum fermento ple. nos, atque complecti seminaria & incentiva foeditatum di vitiorum c): Itemque illud, quod d. 6. Novembris tulerunt in Librum d , cui titulus: Disolae Evangelia ad usum Diaree Meldenss, Quem librum totum saluberrimis plane & utiliis mismonitis resertum, comburendum judicarunt cum omnibus similibus, & qui illum composuerunt, aut legi seu praedicari populo secerunt, publice ad scandali reparationem, eundem execrari debere & condemnare, sciverunt, Uti inter alia, cum Liber ille in
126쪽
culcasset, quam nihil extra Scripturam Sacram pro doctrina fidei populo Christiano esset instiliandum, id falsum esse pronunciant & sthismaticum, & Ecclesiae, sanctis doctoribus & Verbi Dei praedicatoribus, injurium dc sapiens haeresin, quin imo, in Spiritum Sanctum, qui semper Ecclesiam regit, blasphemum. Quid Z quod, tum quoque iidem illi Sorbonici, denuobum Fabrum Stapulensem, senescentem, dc libros sacros sa), ut hominem Theologici ordinis insignibus cohonestatum decebat, liberiore censura castigantem, depravatae religionis reum, identidem postularent, non dubia demum spe victoriae, cum Rege capto 6t abducto, cujus auctoritas & perpetuus ini iteratos amor, non semel eum ante protexerat, opportunam opprimendi hominis occasionem sibi osserri judicarent, nisi denuo Princeps, intercedente Margarita Navarrena, coecas istorum artes ic consilia elusisset, datis ad Senatum literis b , quibus causae totius cognitionem ad se transferebat; Uerum etiam deinceps, cum in libertatem suumque Regnum restitueretur Franciscus, ea inter Caesarem dc ipsum d. t . Januarii singulari scripto sunt transacta, is ut&Christianae r seligionis hostes et sectae Luthermae c) tirpentur haereses .... ,,utque legatis eum in finem mittendis Plena indulgeatur potestaa quae videbuntur esse commoda, tum suscipiendo bello Turcico, tum profligandis haereticis hostibus Ecclesiae. se Vixdum vero
etiam restitutus erat, quin novam Comministeremur rationem v
ritatis hostes, ad persequendum Evangelii conse res, per calum. niam scilicet, omnem amictionum, quae Regem presserant, rati nem & culpam rejicientes, in eos, qui a veritate catholica divortium secerant, eoque divortio Dei singularem provocaverant iram O
a Sunt verba SAMMARTHANI in Elogiis Gallor. p. 3. b Summam illatum literarum SLEIDANUS exhibet Lib. v. e
e) SLEIDAN. Histor. L. VI. p. 86. , cons. POPEL INIERE l. e.
d) vid. BEZE Histoir Eccles 1. l. p. 7. Fuerunt tamen etiam, qui omnia alia proferrent, quo Gul. Postelli spectant in ejus Apologia ultimavet' a v. Cl. Magno CRUSIO allegata ex M se Bibliothecae Regiae Parisiensis: G qma ara debeb- , fiam Reae Raacium nomisa uti Primas
127쪽
iso HISTORIA EVANGELII A. tris.
tanto serventiorem, quanto Rex antehac ergo eos fuerant lenior, nec satis rigidam uti ipsis videbatur in eos CXercuerat censuram, ut asperioribus jam consiliis videretur opus ad sopiendam Numinis iram , dc ad extinguendam hanc malorum, uti calumniabantur, ternam.
, idquid sit, Natalis Bedda, fax & tuba persecutionum,
hoc anno Istr. Apologiam edere, adversus clandestinos uti libri titulus habebat Lutheranos sa), in qua ante omnia, eundem illum Fabrum Mapulansem , sed & Erasmum Roterodamum gravissima invectiva invadere non dubitat, atque ea praeterea nobis subministrat documenta, quibus comprobatur, quod nihil magis promoverit doctrinam Reformationis in Gallia, quam ejusmodi inconditi clamores, dc miserrimae causae plane desperatae defensiones ac Apologiae, quum e contra, Pacobi Fabri dc Desiderii Erasmi scripta mirum in modum rem Evangelii promoverent ac suffulcirent: Interea tamen Rex , istis clamoribus & incitamentis Canincellarii Pratensis irritatus, abinde, quo tanto rigorosius adversus haereticos instituerent processus, Curare, atque inprimis mandare, ut causae circa haereticos vel convincendos vel puniendos
cognitionem haberent in prima quoque instantia b) Iudices atrue Magistratus seculares, quod cum haeresi suti Mebat Pratens blasphemia esset conjuncta, Tum vero indies magis magisque, ipsa quoque Tribunalia Regia atque inprimis Senatus Pariis Densis , Natalis Beddin & Gulielmi de Quercu sollicitationibus, inflammari coeperunt in Evangelicae veritatis asseclas, atque multam cum asperitatem tum acerbitatem in purioris relisionis consessores eXercuerunt.
fecit, seia a Gallicanae Ecclesiae Concilio Turanis facto satutum eras, sed loco casistationis Pseudo cruciatam , Concordatum, duo maxima immundum, maxime in Germaniam ου Galliam induxit mala captivas in Hispaniam ductus in summas demum calamitates conjecit orbem, CRUS.
128쪽
Α. Ir27.&8. RENOVATI. si Certe, eodem hoc anno is 26. Erasmi Colloquia sa) familiaria unanimi consensu damnavit Facultas Parilientis, quae & anno Iroximo is27. b die i7. Decembris aliam in alios Erasmi liis
g. XXIII. Antonius autem Pratensis Cancellarius, insensissimus Reformationis hostis, nihil reliqui faciebat, quo dc Regi suo & Senatui supremo adversus Lutheranos odium instillaret atque asperitatem, suoque in persequendis & retundendis Evangelicae Veritatis asseclis litaret genio; Quum igitur Cardinalis esset dc ArchiepiscNus Senonensis, commodam sibi videbatur
nactus occasionem Evangelii cursum remorandi Z Erat enim in Concilio Constantiensi ante omnia Episcopis injunctum, ut Metropolitani subinde provincialia Concilia convocarent, ad medendum abusibus, qui vel in doctrina vel in disciplina atque moribus irrepserant, utque sollicite cum suis providerent, ne quid Ecclesia cetrimenti caperet; Huic igitur decreto ut satisfaceret, is, juxta veterem supputationem A. Is 27. juxta nostram, A. is 28. indicere atque celebrare Concilium, dictum Senonensa c), quod Archiepiscopus esset Senonensis, licet etiam seis ratur eum per omnem vitam ne quidem Ecclesiam Senonensem oculis unquam usurpasse, sed vere Parisense, a loco ubi celebrabatur, In hoc ex tota provincia Senonensi Episcopi, nisi quod Aurelianensis saltem Chor- episcopum d) Petrum de Stellaeo misisse reseratur congregati a d. 3. Febr. usque ad d. s. Oc-
ubi & hujus Concilii Acta ex editione P. CRABBE leguntur, cum hae
inscriptione: Concilium Senonense, Parisiense potius a Loco dicendam, contra Lutheranorum haereses, , pro Reformatione ecclesiae celebratum Lateriae Parisiorum, sub reverendisse mo Domino, Antonio a Prato, risui. sancte Anaseasae Presbtero cardiuati, Senonens Archieriscopo, Galliaramae Germaniae Primate, nec non Albigens Episcopo, Frauerae Cocellario, inchoatum anno Domini Is 17. consummatum anno sequenti, tempore Clementis Pa .e VII.
129쪽
tobris, Lutheranam quam dicebant haeresin confixerunt, sedecim Decretis de fide sa) editis. Primum erat de unitate bi infallibilitate Ecclesiae. a. aeuod Ecclesa non si invisibilis. 3 De auetoritate Derorum conciliorum. 4. auod ad Eec iam spectet determinare qui libri snt Canonici. s. Aliqua esse firmiter credenda, definit, quae non continentur expresse in Scriptura S. 6. De Consitationibus humanis. I. De Jejuniis Eccusasticis. 8. De Caelibata Sacerdotum. s. De Voris S praesertim Monastris. Io. De septem Ecelesae Sacramentis. De Sacriscio Missae. i 2. De Satisfactione, Purgatorio F commemoratione defunditorum. I 3. De Veneratione Sanctorum. De Veneratione Sacrarum Imaginum. I s. De
Libero arbitrio. 16. De Fide N operibus. Porro, haereticos N pertinaces , is communione fidelium separatos declarant, universos, qui aliter quam Romana eredit Npraedicat ecclesa, credere N pertinaciter asserere attentant. Deinceps, contendunt, Ecclesa eis diversa Vnonmem ara pagnantis quod saepius neoterici haeretici objiciano propoluerit decreta, nihil tamen sit in tanta decretorum multitudine, quod fidei orthodoxae adversetur, Sed, quod ab uno eodemque Spiritu edocta suerit, ut ita pro conditione temporum c statueret, ut visum sucrit conducibilius. Lectione librorum Lutheri & Luthenanorum sub poena exis communicationis omnibus interdicunt. Et, ne cum Lutheranis ullam rem haberent Galli, aut ullam colerent familiaritatem, praecipiunt. Lutherum priscis haereticis & cumprimis Manichaeis comparant, institutis inter d) Manichaeos & eum comis parationibus, propter negatam arbitrii humani libertatem, ope rum bonorum a salute exclusionem, & assertam justificationis ex sola fide doctrinam : a) NATAL. ALEX. ad Sec. XVI. pag. I 22. I 23. item Du PINBiblioth. iaov. Script . Eecl. T. XlII. p. I 89-I94. bin Acta Concilior. apud HARDUIN. p. I932. c) Haec serme conveniunt cum Nicolas C ani estato: Explicandam scripturam esse juxta currentem Ecclesiae ritum, qaea sententiam mutauisse , Dei esiam iudicium mutetur Quod in Introd. ad Hist. Res. g. XVIL
130쪽
Sed & eum Laibero Melambthonem , Orsariam , iamberrum, ZOnglium, Oecolampadium , quos omnes appellabant con-jurationis exsecrandae consortes sa) licet etiam ceteroquin in quibusdam capitibus a se invicem dissiderent, condemnabant , seque ideo eos ex nomine citare dicebant, ne pestiferos illorum libros quis legere auderet, ne vipereis dogmatibus inficia
- ,, Circa haereticos ita definiunt: Damnati de haeresi bin, o si ad unitatem fidei catholicae redire noluerint, maneant deis foro ecclcsiae , & ad agendam perpetuam poenitentiam in ,, pane doloris & aqua trillitiae , perpetuo carceri deputenis tur. Damnati de haeresi, si eam abjurare noluerint, si lat. D ci sunt, statim sunt judicio saeculari relinquendi. Si Clerici, is Praesente potestate saeculari, sunt a suis ordinibus degradandi, is & pronunciandum est, ut eos saecularis judex in suum forum ,, recipiat. ,, Inprimis vero etiam in eo Concilio ad Reges Chri- Eanos di praecipue ad Regem Christianissimum , convertitur oratio, , ut a suis terris & dominiis universis haereticos conisse festim repellant, ex rerminentque hanc tetram & diram luem , haereticoriun, quae indies magis ae magis pullulet, . . cum ,, alioqui periculum sit, ne Petri Namicula sc) operiatur flue-- tibus ac demers'tur in profundum; cum nunquam sic undisse jactata sit ecclesiae navis, sic ventis validis sid est, vanis docis triuis impulsa, sic undique procellis agitata. Ultimo loco, ne non Reformationi studuisse viderentur hi Senonenses, quadraginta circa emcndandos mores d) canones condiderunt,
a) HARDUIN. Act. Concit. I. c. p. I93O. b HARD. Act. l. e. p. I932. 1933, ubi simul definitur quinam pro relapsis in haesesiti fuerint habendi. c) Act. Concit. l. c. p. 934. & p. I9 9. d) Breviter hujus Concilii summam MEZERISUS Compend. To. IV. p. 1 6 i. Le Chancelier du Prat, depuis peti Cardinal & Archeveque de Sens, assimbia uia Concite Provinciat de ses sepi suifraganis datis le Cou-vent des Angustins de Paris, ou il fit plusieurs Maux Decreis pour aris rester, te conrs te ces opinionS, ede ροur reformer te ciergό, AAt Ia dissolution adsit donne heu a ces scandales. Diuitiam by COOste