Introductio in historiam Evangelii seculo 16. passim per Europam renovati doctrinæque reformatæ. Accedunt varia quibus ipsa historia illustratur, monumenta pietatis atque rei literariæ authore Daniele Gerdesio .. Danielis Gerdesii Historia reformatio

발행: 1752년

분량: 730페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

minibus jactatus , ore, manu, vita prodesse cupiens vereque adeo inter primitias Galliae Evangelicae recensendus, cuius ii monitis gravissimis auscultare voluisset Franciscus Galliarum v ex,& qui ejus aulam dirigebant Ministri, habuisset jam inde ab initio insignem in eo & pereximium Reformatorem Gallia, quae illi in amoribus ac deliciis erat, quamque ut Christo & ejus Veritati lucraretur, remigio, ut Munt, veloque Contendebat. Licet, cum vcritatis radii successive semet nobis insinuent, is quoque non in omnibus acutum aut verum vel creverit vel cernere potuerit.

g. XI. Sed ea Resormationis gloria potissimum reli ha fuit Triumviris praestantissimis, FARELLO, UIRETO & yohanni CALVINO, de quibus adeo ut paucis agamus,

ab hoc opere non erit alienum. Erat enim, ut cum D. BE-

,, ZA aj loquamur jucundissimum spectaculum, tres istos tan

is tos Vi ctoriar, ter signum a domino petiit, oravit ut idem tertio monstrare- tur, quod & factum est. Misit namque λrtem, & sors ipsa tertio ce- cidit, sicut a principio. Tum deseruit primam vocationem, & ad- gressi is eii iter ad secundam. In via autem, accidit illi impedimentum ,, gravissimum, ut secundum hominem desperatum sere omnino esset is quod posset unquam pervenire quo tendebat, lucrepabant quoque il- ,, tum multi, quod abivisset, suadebantque alii ut ad priorem vocationem se regrederetur. Tum ille adflictus admodum, & de hominibus desperi rans, in solum autem Deum fiduciam habens, oravit dicens: Domine, , , in multa fiducia bonitatis tuae, non in incredulitate cordis mei peto. ut mihi in tot pressuris & malis nunc posito, & vehementissime territo, ,, adhuc semel ostendas, quod tertio palam facere dignatus es. Tum se adhuc sortem misit, & sors ipsa sicut ab initio cecidit. Mox ille iter ,, adgressus, tam aperte agnovit & probavit, ipsam vocationem esse ais Deo, ut nemo unquam satis rem explicarit. Bonus est deus sperant, se bus in eum, animae quaerenti illum. ,,

tem memorabile, quod hic Omittere non possiumus ejusdem BEZIE histribus Ecclesiae Galliae Reformatoribus datum E logium in ej. Epigr. p. I78- Gallica mirata est Calvinum Ecclesia nuper Quo nemo docuit doctius. Est quoque Te nuper mirata Faretis tonantem, Quo nemo docuit sortius. Diuitigoo by Gorale

94쪽

, , tos in Ecclesia Dei viros, usque adeb in opere divino consen- ,, tientes , eosqtie diversis donis florentcs , cernere & audire.,, Excellcbat quadam animi magnitudine Fatellus, cujus vel auisse dire absque tremore tonitrua, Vel ardentistimas preces percipe- ,, re nemo posset, quin in ipsum Poene coelum subveheretur. Viretus facundiae suavitate sic excellebat, ut auditores ab ip- sius ore necessario penderent. Calvinus quot sonabat verba, ,, tot gravissimis sentcntiis auditoris mentem explebat, ut tape,, sibi in mentem venisse reserat Beza, persectum quodammodo,, videri pastorem, qui ex tribus illis esset Conflatus. se

Gulielmus FARELLUS, quem jam diximus Ecclesiae Meldensi ad Gulielmi Bris neri nutum operam suam licet haud diuturnam collocasse natus erat A. I 89. ex nobili in Delphinatu Galliae prosapia ortus , Ab ineunte autem aetate Lutetiae Parisiorum disciplinis atque artibus est imbutus, eo cum successu atque profectuum suorum sama, ut juvenis admodum jam illustri. bus Viris & innotesceret, & ab iis magni aestimaretur, siquidem & Faber Stapulensis, in cujus disciplinam is concesserat, illi tum jam locum in collegio C.irdinalis Monachii ste Moine

procuraverat, Cui cum per aliquot annos cum laude praefuisset, is una cum Fabro ad Meldensem vocatus Episcopum, illi Eeclesiae operam suam addicebat. At vero, cum inde pulsus esset A. is13. is statim Argentoratum secedere, ibique a Capitone& Bucero plenis ulnis recipi sa) ; Neque tamen ibi longas nectere moras, quin potius Anno sequente is . mense Februario Basileam contendere; Apud Basileentes tamen, cum, invitis Academicis, civili senatus auctoritate ad disputationem Thesium quarundam Evangelicarum b) esset admissus, non diu commorari potuit, sed urgente factione Pontificia, cui tum favebat D 3 Erasis

Et miratur adhuc fundentem mella Viretum, Quia nemo fatur dulcius.

95쪽

uo HISTORIA EVANGELII Gulielm.

Erasmus, urbe ejectus Montem Belligardi vulgo Ammpestarc adiit, ibique sa) quod Utricus Dux Wurtembergensis, cui ea

parebat, Evangclicae doctrinae faveret, renati Evangelii causam habita concione, & instituta cum Francisco Monacho disputatione, promovit, & omni modo utilem ecclesiae praestitit operam, In locis autem vicinis, tractuque toto Burgundico th) doctrinam a scoriis Pontificiis repurgatam inculcavit, tanta cum animi contentione, tantoque cum ardore sc , ut eum divinitus ad hoc munus excitatum re ipsa Commonstraret, licet non deessent d), qui moderatiorem in eo spiritum desiderassent, Quidquid sit, universus ille tractus Lausa ensis, Aqui ensis, Neocomensis, Murallensis , in Gallici idiomatis Helvetia, quod per ipsum se) annis proxime insequentibus sit reformatus, constat, quippe cum & Bernensi disputationi A. Is 18. habitae interfuerit, & singularem lingua Gallica tum instituerit collationem cum doctore quodam Sorbonista, qui Pontificias in se partes suscUerat; Nam & Farellum nostrum junctis cum inreto viribias Ecclesiam Genemensem instituisse, satis est, tum , atque id sua deinceps auctoritate , ut eadem in urbe νοhannes Caluinus aliquando susEiperet Ecclesiae gubernandae & regendae miniis stisium, iis iue tum Ecclesiae rum scholae Genevenit addiceret, quippe qui non audebat quae Calvini sunt verba ad Farelli ioni-

a FRICK in Sechen dors. German. e. 663. 66A. et b) Certe ERASMUS Farelli mimicus ita Basilea d. q. Septemb.

asi . se inter alia scribebat. Factio crescit indies latius, propagata in Sa- Mikaudiam, Lotharingiam, Franciam, atque etiam Tu--. .multuatur & Burgundia nobis proxima, per Phallicum quendam GaI-- lum, qui e Gallia profugus, huc se contulit; ,, e vid. SCULTET. in Annal. l. c. p. 121 . & Ep. Zwingi. & Oe-eolamp. multis in locis. Cons. SPANHEM. Pater in Geneva restituta p. qO. Al. apud Baelium in dictionario p. qq3. b. Ubi simul Erasmi virulenta reseruntur in FareIlum dicteria. d) Oeeolampadius ipse ad inhibendum eius fervorem ita ad eum d. I9.

Ruguli. Evangelizatum non maisdictum missus es, Ludo deum, modo ne dinderetur mansuetudo. Vinum ει oleum in tempore suo infundendum. Evantetistam . non tyrannicum leti Iarorem Draesses.

96쪽

tra , plus quam Pericisa, jugum vocationis, quod Ibi a Domiso videbat imponi, detrectare. Et quanquam ubivis ferme Farelli laboribus indefessis obsisterent sacrificuli, ipseque adversus omnis generis hostes habebat decertandum, tamen singulari providentia divina est effectum, ut una urbe extrusus in alteram migraret, & civitatibus expulsus, agrum circumjacentem dc regionem ingenti successu Evangelii praedicatione impleret, sicque innumeram hominum multitudinem inter ludibria, verbera de contumelias, diaboli dc Cleri ingratiis, qui nihil non in Farellidc Evangelii perniciem moliebantur, Christo vindicaret. Certe

imperterritus hominis animus, omnes in stuporem dabat, cum viderent, animum simul ac vocem illi ad strictos enses constare, adeo quidem, ut illi ex Clero, qui continuo campanarum clan- ore M aure bombycina lanugine oppleta, conciones ejus eluere diu sategerant, postmodum patulas aures di faventes animos ad Farelli auditorium adserrent. XII. Caeterum, is A. Is 2. uti Buceri ad Calvinum a)habet Epistola Metim venit, ac primam concionem in coemiterio Dominicanorum habuit; Qui cum aliud non possent, campani aeris impulsu impedire concionem conati sunt. Ibi tum Fa-

rellus contra ad ravim usque vocem intendit, nec vinci se a strepitu ullo passus est, Postridie tria circiter hominum millia conia fluRerunt Evangelium audituri. Sed a Farello, ii qui Evangelio favebant, petierunt, tantisper quiesceret, donec res eis de-. duceretur,. ut sine metu alicujus motus concio haberi posset: In concilium ergo vocatus Farellus, interrogatusque, quo jubente& petente concionatus essct 8 Respondit: jubente Christo, perentibus autem ejus membris, simulque de suo munere graviter, deque Evangelii praedicatione pie disseruit, ac magistratum sui OLficii commonetecit. Dum autem Senatus, quid ei ficiendum, deis liberat, interea Evangelici alium quendam statura dc habitu Fa-

rello non absimilem, equo impositum educunt. Interim verus Farellus Meti latet, donec Principum ac civitatum Germaniae foederatorum intercessione liberum impetretur Metensibus religionis exercitium. Ucrum Pontificii, legatos Germanos nec hospitio

97쪽

HIs ΤORIA EVANGELII Farellus

spitio exceperunt, nec in urbem admiserunt. Tandem auditis, responsum datum est nullum, quod Senatus, ut dicebant, perpellem tunc cogi non posset. lnde ad Caesarem res delata, cuius jussu interdictum a senatu civibus fuit, ne cujusquam interessent concioni ta), qui non Episcopi dc tredecim virorum mandatu

doceret.

Digressus itaque inde Farellus, denuo se totum moeomens Ecclesiae mancipavit, in qua diligentia & Zelo singulari, usque ad extremam senectutem fidi pastoris ossicium obivit: Saepius

vero etiam interea, quippe qui Gene vae adeo vicinus erat, Genevam excurrit, ubi Calvinus, altera vice receptus, Evangelium an nunciabat; Ibi vero, quod denuo vituperationibus obnoxius fuerit atque afflictionibus , quas ingrati Genevenses in eum conjiciebant, colligitur ex Joh. Calvini ad Tigurinos Epistola, quae ita se habet. ,, Cum hic nuper esset Frater noster Farellus, cui se totos se debent, ut satis nostis, Genevenses, & pro jure suo eos li-

, , bere moneret, tantus in cum furor exarsit, ut capitale judiis cium in eum intentare non sint veriti. Scio equidem, novum, , non debere videri, si reperiantur in urbe libera factiosi homi , , ncs, qui turbas Concitent; Sed deploranda est Senatus nostri iasi coecitas, quod libertatis sua: Patrem, & Patrem hujus Ee- clesiae, libi reum causae capitalis, mitti a Neocomensibus po- is poscit. Dedecus hujus urbis proserre cogor, quod sanguine

se meo delere cuperem. ,,

De reliquo Farullus noster, paucis admodum editis scriptis b),

anno

a) Hanc verti causam deinceps ad Annum Is q2. plenius enarrabimus. b Inter ea recensetur Descriptio illius Collationis Bernensis; summarium, sive Declaratio omnibus Christianis necessaria. Liber de S. Caena Domini nostri J. C. eiusque Testamento. Gladius Spiritus adversas aevi ut Libertinos &c. Neque Vero dubium est, quin ejus epistolae, quarum integram se asservare farraginem professus est v. Cl. Abr. R U-CH AT, Hii loriae Re formationis Helveticae conditor solertissimus, animum Mus ad omnia mala propter Christum & ejus veritatem perpetienda obfirmatum . nobis exhibeant, cum id vel ex paucis quibusdam fragmentis a Doliissimo Ruchato hiuc inde suae tractationi tanquam totidem luminibus tu sertis, collucescat.

100쪽

P. Vt retus. RENOVATI.

anno aetatis septuagesimo sexto A. Is6s. d. t 3. Septembris supremum obiit diem, cum leoninam ubivis magnanimitatem praese tulisset, prie sentiam animi singularem, patientiam infractam& infatigabilem, contemtum periculi intrepidum, &, quod praecipue in eo fuit notandum, studium disciplinae Eccletiasticae &puritatis morum inexorabile: Quae sane dotes omnes ac virtutcs, si suissent cum mansuetiori animi indole conjunctae, virum potuissent reddere incomparabilem.

s. XIII. Si quando fit, ut ad intensum veritatis propagandae studium, accedat morum suavitas & oris facundia, tum sane is, in quem haec duo conveniunt, magnam de se in hominum animis excitare pote it admirationem, dc prosperum sibi polliceri operis sui successum: Haec autem duo in Petro UIRETO a , cujus nunc delineare imaginem volupe est, convenisse, propior ejus vitae 3c scriptorum inspectio edocebit.

Fuit is natus in oppidulo Bernensis ditionis, orba b , quod

Burgundis est proximum A. IDI. Primum Graecae Latinaeque linguae intelligentia, tum optimarum artium notitia, omnisque liberalis doctrina ab eo percepta est Lutetiae Parisiorum, qua in urbe studiorum suorum fundamenta jecit, simul vero etiam imbutus est purioris doctrinae gustu, ut cum ViX eX ephebis egressus esset, jam doctorem quoque Veritatis agere potuerit ac egerit, siquidem jam A. Is 3 i. sicque vigesimo a talis anno, cum Lutetiam rclinquere deberet, in urbe patria se ministerio sacro devoverit, ac d . 6. M i A. Is 3I. primam habuerit concionem, eo cum successu prosperrimo, ut ipsos quoque parentes suos per

Evangelii praedicationem Christo lucrisecerit, ac deinceps in

IOg. exter. p. 6 I.

SEARCH

MENU NAVIGATION