장음표시 사용
221쪽
ohannis cathedra, pedum, missaria' vestis, cerebellum Petri: deinde corpora divorum dc quidem variis in locis ea.dem. Ostendit autem quanta veneratione populus haec omnia sit prosecutus, quam ea lacrifici non sine pretio illis exhiberent,
di e longinquo spectanda proponerent, rem videlicet nihili, frivolam, ab iplis propter quaestum excogitatam, & quae propius inspecta nihil habeat praeter sucum & umbram. . XLIX. Hoc bnno atque item superiore, de Concilio, quod Paulus HI. post multas tergiversationes, in urbe Tridentina singulari diplomate γγ habendum indixerat, multus erat sermo, dum interea probe sciret Pontifex, quam Rex Galliarum, qui modo atrocissimis verbis bellum indixerat Caesari, atque re ipsa eum jam quinque locis aggressus erat, Flandriam, Lucenburis gum , Ruscinonensem agrum , Pedemontium atque Atrebatestimul adortus, nullos illuc Legatos mittere posset, quamque adeo res omnis in spongiam incumbere deberet , Quid vero tum Rex Galliae molitus fuerit & quomodo ab una pariste Evangelicos in Germania Ploceres sibi vel devincire vel arte capere fuerit annisus, ut tamen ab altera quoque parte Sedi Romanae ,& Pontifici, apud quem Caesar cum gravissimis verbis detulerat, se probaret, non melius quam ex ipsis ejus sectis cognosci potest: Enimverb, cum Caesar eum clandestinae cum Protestantihus collusionis accusaverat, di, quod omni nisu, ne Concilium a Pontifice indictum coiret, procuraturus esset, quippe qui etiam eum magno religionis detrimento b , dc divini cultus, qui ex concilio expectabatur, impedimento, bellum movisset; is, ne
haec omnia fibr in crimine poneret, efficere volebat, acerba in Lutheranos edicta renovando, atque ea omnia, quae jam f. XLIV. enarravimus, funesta ratione modoque exsequendo, & severa inviolatores supplicia statuminando, unde illae sanguinolentae, de
ib) vid. Paul. SΛRPIUS in Histor. Concit. Trid. Lib. I. p. 89
222쪽
quibus diximus, in Evangelicos persecutiones , quarum nec mens ram iaciebat nec modum, modo ut Pontifici persuaderet, nihilesie quod non & ipsus & Ecciesiae Romanae causa velit: Neque autem is dia solum facere, verum etiam, scripta ad Pontificem Apologia a , eundem de bis omnibus certiorem reddere non dubitabat, simulans, quam haec omnia non tam fecisset aut faceret ad calumniam illam resutandam, quasi bellum hoc cum Caesare ad protegendam Lutheranorum doctrinam dc prohibendam extirpationem, suscepisset, sed multo magis ad reverentiam Se si Apostolicae testificaiam ejusque sibi gratiam cumprimis demo
Et nihilo tamen secius, eodem paene impore apud Clivenses, quos bello impetierat Citrix, quique ab Hessis di reliquis Eva gelicis auxilia praestolabantur, eam clientes ejus spargebant fimam , Regem sianis ad Evangeticam doctrisam propendere b) , Quin imo, quod magis est, quodque paene omnem superaret fidem nisi etiamnunc Documentae superessent sc) omni excep. ticine majora, curabat Fri Wiscus, ut, simulac Luceburgum occise paverat Gratias Dux Aurelia-Us, filius ejus tum natu secundus , is solennem plane d. viri. Septembris Legationem mitteret ad Electorem Saxoniae & Hasiae Landgravium, Protestantium Prin. cipes Francofurti tum Congregatos, Pa ipsis declararet, ,, se Re-osirmationem, quam sequerentur ipri, parit amplecti, invellari eam doceri ac tueri in Dumitu Luamburgico , cujus a Rege se Parente suo possessicinem brevi esset nacturus. seque petere
a Rus Apologiae brevem summam SLEIDANUS habet Lib.
e Exemplum IUructisuis ex ipsa sua origine destriptum, .na eum iures . Fiduciariis pro Legato Antonio malleio Caroli Principis Secretatio nobis exhibet VASSORIUS in Epist. & Observ. de Concilio Tridentino m. Ir. & 16. edit. Latinae, unde ejus copiam depromere atque inter Documenta nostra referre visum fuit. Num. xIA. consBRYLE dictionatre v. Franςois I. qui inter alla dicit: Te orei, quo iadec-vem de Mr. lde inser exeisera te; caerieux . rechrecher iis fond de: -- aDisexta qu'in iram mm-ροψ prs qui lapourro μι--
223쪽
ab ipsis, ut ad foederis communionem Cum ipsis admitteretur, ,, sive propulsanda esset omnis injuria, live vindicanda, atque cum is,, primis, ut in iis sibi adesse velint, quae negotium de Religione,, Christiana concernunt, cujus se vehementer ac praecipue quae- , , rere testatur incrementa: is Addit, ,, ipsam Reformationem tanto,, facilius hac ratione in ceteras suas regiones dc in ipsum Reg- ,, num Galliae inserri posse, quo prius Rex Parens ejus tam se arcte se viderit cum tantis Principibus laedere conjunctum. .
Et, ne de prospero propagandi Evangelii successu dubitent, ipso facto his Principibus omnem suam potestatem atque simul Regis Parentis offert, quam sibi ab hoc relictam esse, pronunciat, eum in fnem, ut quomodocunque e re fore visum fuerit, eadem uteretur&c. Quanquam verosProteitantes, blandis ejusmodi, & plus quam credi potest benevolis propositionibus dissiderent, quippe qui has literas Caesari videntur communicasse , a quo eaedem brevi poli ad Pontificem Romanum sunt delatae a);.Tamen ex
iis, quam circa hanc causam mire variaverit Franciscitanimus, collucescit, ic quam occulta saepe agitaverit consilia Reformationi admodum proficua, nisi deinceps ab iisdem, fraude aut certe malitia eorum qui sectam adversam sequebantur, fuisset a ductus, atque in omnia his contraria praeceps datus. Quo minus autem Ducis Aurelianensis in Resormationem proeli vitas, maturos in promovendam Evangelii causam serret fructus, inopina ejus essecit mors, quum A. Is s. viginti trium annorum Juvenis, paucorum dierum morbo, perierit.
. L. Interea, cum servente inter Caesarem & Regem Galliae bello , Concilium interquiesceret, Rex' Galliae reducta pace Crespiaca, Meloduni, quod parvum non procul a Parisiis est oppidum , Theologorum Parisiensium conventum d . Ir. Novemb. A. Isqq. indicit, ad consultandum de dogmatis fidei Christiana:
a PALLAVIC. Histor. Coneil. Trident. Lib. U. cap. s. n. I. mi. 161. qui tamen censet, Francisci Regis ad Aurelianensem Ducem ipsius filium, literas, quibus amicitia cum Lanstravio Hassiae petebatur, indicata propensione animi ad inducendam Lutheri sectam in Luxenburgensem ditionem, esse per oraturem Caesaream tu Consistorio sacro prolatas atque FontiAei exhibitas.
224쪽
stianae necessariis, in Concilio Tridentino proponendis: Convocamur illic Theologi numero duodecim a), atque inter eos speciatim Claudius Espocaeus b , qui magna tum apud omnes existimatione florebat, quamvis etiam superiori anno , a. delatoribus apud Facultatem Theologicam accusatus, quasdam vel emollire vel tractare debuerat theses atque propositiones imaginum cultui & reliquiarum superstitioni contrarias, At vero , ne haec quidem Congregatio unanimes fundebat nos , quin potius coorta contentione C), satis gravi, alii cupiebantea Confirmari, quae Constantiae & Basileae jampridem fuissent decreta, & Sanctionem Pragmaticam restabiliri, alii metuentes, ne Rex inde offensionem captet, abrogato ea ratione Concordato inter ipsum dc Leonem Pontificem facto, eam quaestionem disceptandam non censebant. Deinde, quod in Schola Sorbonensi Theologi de Sacramentorum natura non idem omnes sentirent, sed his alii effectivam ministerialem virtutem tribuerent,
alii non tribuendam putarent, & singuli suas opiniones pro dogmate fidei haberi vellent, de iis nihil tum decretum suit. Hoc
tantum statutum, ut in XXv. articulis ante duos annos evulgatis omnes acquiescerent.. g. LI. Quum vero Theologi vehementcm in modum Francis- eum de persequendis haereticis urgerent, atque etiam Rex inito eum Caesare isdem, se junctis viribus veteri religioni patrocinatur inac ita, haereticos extirpaturum , spopondisset, tum illud quod ante quinquennium fere cum Waldensbus & Mindotiens,
bus susceptum erat negotium, hoc codem anno II4s. vehementer recruduit:
Erat scilicet in Merindoli incolas ante annum quintum lata sto. tentia Aquis ix en Provenee quod est Provinciae summum tribunal, ut opprimerentur omnes promiscue, ut dirutis aedificiis
a LAUNOY Histor. Colleg. Navarreni Opp. T. IV. P. II. sol. qI7. b) Diploma regium quo Espensaeus sigillatim ad hoc Colloquium vocabatur ex Archivo Regis Galliarum protulit Vir Ili. J. PUTEANUS d. P in Instinctions &c. pour is Conciae de Trente pag. λconL LAUNOY lib. cit. pag. q 8. c SARP. Hist. Concit. Trident. L. II. pag. 96. edit. Lat. BEZEHist. Ecclesiast. L. I. pag. 48.
225쪽
irg HISTORIA EVANGELII A. tr r.
aequaretur vicus ille solo, resecarentur etiam arbores omnes, de locus redderetur desertus omnino, Interea ramen ea vis tune a
hibita non fuit, Regem admonentibus nonnullis, & in his, Glielmo Beli o Langaeo, qui tum ProRex erat in Taurinis, ut de
Sed hoc demum anno, Iudicii atque Senatus Aquensis prinsectus a), yohannes Minerius, Aprilis die duodecimo, Senatu
convocato, recitat literas Regis, quibus exsecutio mandabatur latae sententiae. Has autem literas Tournonii Cardinalis comis mendatione dicitur impetrasse Minerius b), per idoneum sollicitatorem Philippum Cortinum. Et acceperat equidem Mineri eas jam mense Ianuario, neque tamen eas ut tum prosemet, arbitrabatur opportunum, quin eas potius in hoc tempus rei gerente
magis commodum, servabat. Iis recitatis literis, delmi sunt a Senatu sc), qui rem exsequantur. His adjutorem sese profit batur Minerius, eo quod insente Griniano Provinciae Praesecto quem ad conventum mormatiensem in Germaniam legatum mi serat Rex Rempublicam gerebat. Jam ante vero mandatu R gis passim conduxerat copias, Anglici belli causa. Verum his ad uium hoc institutum est usus. Ad haec, Massiliae, Aquis, Arelatae, ceterisque in locis frequentioribus militiam omnibus imperaverat, qui possent arma serre, gravi denunciata poeti Deinde ex Aventonensis agri finibus, ditionis Pontificiae, missa quoque suerunt auxilia. Primus igitur impetus factus est non in Merindoianos, verum in agrum oppido Polusio vicinum. Idibus autem Aprilis, Minerius, turba procerum atque ducum stipatus, Cadenetum venit. Sed interea centuriones aliquot, in unum & alterum vicum, ad Druentiam flumen, irruunt, & --dibus, direptionibus, incendiis grassiui, magnam vim pecoris
cles. p. qq. R. THUAN. Histor. Lib. VI. sol. 22s. 126. b Eam nobis circumitantiam explicavit THUΛNUS I. c. qui &Minerit nobis delineat characterem hunc in modum: Iob. Minerius O peda, homo vehemens, & ob acceptas a Cliorariensibus, quibus vici praedia habebat, injurias, infestissimus, qui Cassanaeo subita morte assimio. in ipsius locum suffectus, adversus Valdenseis renovavit odium dcc. c THURN. l. c.
226쪽
abigunt. Idem fit aliis etiam in locis, eodem tempore. Merium cum ardere omnia circum aspicerent, relictis sedibus in sylvas confugiunt, dc ad vicum Sansalesum maxima cum formi. dine pernoctant. Hujus autem loci incolae jam & ipsi fugam parabant. Cavallone'siis enim Episcopus, pontificii legati vicarius, negotium dederat nonnullis ducibus, ipsos contrucidandi. Postridie, paulo progrediuntur longius, tecti sylvis. Nam undique periculum erat, re Minerius, capite sanxerat, ne quis eos ulla re juvaret, sed ut promiscue caederentur omnes, quocunque loco deprehensi. Valebat idem edictum in locis finitimis pontificiae ditionis, & Episcopi quidam ejus regionis serebantur
Ibant ergo difficili & molesto itinere, gestantes pueros in humeris ec brachiis, inque cunis, & quidem mulieres aliquot gravidae. Cumque ad constitutum locum venirent, jam eo Confluxerant multi, qui rebus perditis fuga salutem quaesiverunt. Non multo post nuntiatur, Minerium aggregare simul omnes copias, ut ipsos invadat,isit hoc sub vesperum. Itaque re deliberata, consilium ex tempore
capiunt: εc quoniam iter faciundum erat per loca impedita & aspera, mulieres, puellas ic infantes ibi relinqvnt, paucis quibusdam adhibitis. dc in his, Ecclesiae ministro. Caeteri . sicut constitu. tum erat, oppidum Mussum petunt. Hoc autem ea spe faciebant, sere ut hostis in imbellem turbam & omni praesidio destitutam uteretur misericordia, quis ibi fuerit excitatus gemitus, qui complexus se quae lamentatio , 'facile quivis intelligit. Ubi totam
noctem ivissent, superato monte Leberone, multos ardere vicos
atque praedia conspiciunt. Minerius deinde bipartito agmine rem aggreditur: & quia per indicium ac Perat, in quam partem Me indolani sese recepissent, ipse Meri dolum petit, reliquas vero copias ad illas investigandos mittit. AntZ quam hi pervenirent in sylvam, ex militibus quidam, impulsus commiseratione, praecurrit, & ε summo cacumine rupis, qua parte suspicabatur profugos consedisse, duo saxa dejicit, deinde per intervallum iis acclamat, licet eos non conspiceret, ut suga sibi statim consistant: & in hoc ipso temporis puncto, ex iis, qui Mussium iverant, duo quidam interveniunt, hostium adventu nuntia-
227쪽
is, HISTORIA EVANGELII A. is r.
to, ministrum Ecclesiae, caeterosque custodes, qui pauci numero Reminis erant relicti, sicut diXimus, abire cogunt, via quadam ardua commonstrata per sylvam, qua fugiemes periculum
Vix hi discesserant, cum ecce milites adsunt, pleni iuroris,Zc eductis gladiis ad caedem omnia poscunt, magno cum ululatu. Ueruntamen a caede tum sibi temperant, , dc cum insolenter multa fecissent, omni argento & alimonia spoliatas abducunt. Erat ipsorum propositi, foedius illas tractare: sed a centurione quodam equite interpellati, qui forte superveniens poenam eis minabatur, & ad Minerium recta contendere jubebat, ab incoepto desistunt, iisque relictis, praedam & pecus abigunt.
Erant mulieres numero circiter quingentae.
Minerius interim venit Merindolum, dc cum vacuum habitat ribus reperisset, diripit ac incendit, edito prius exemplo valde crudeli. Nam adolescentem unicum ibi nactus, religari jubet ad oleam,& tormentis occidi: post, Cabrieram oppidum petit, & machinis concutit, & administrante Polino duce, persuadet oppidanis, ut portam patefaciant, pollicitus impunitatem: verum intromisso milite post aliquam moram, Concisi fuerunt omnes, neque vel aetatis vel sexus ulla fuit habita ratio. Multi ad aedem sacram, alii alio, quidam in cellam vinariam arcis coniugerant, sed pro ducti soras in pratum, vestibusque nudati trucidantur ad unum fere omnes, non viri tantum sed & mulieres, pleraeque gravidae. Minerius etiam ad quadraginta circiter foeminas in horreum straminis atque sceni plenum includit, post ignem subjicit & incendit : cumque illae vestibus exutis Conarentur flammam nascentem restinguere, neque possent, ad majorem senestram, qua foenum recondi solet in horreum, advolant, ut sese ejiciant. Sed ibi repulsae telis di hastis, conflagrarunt omnes, fuit hoc Apri
- Post haec Minerius partem copiarum mittit, qui Costam oppidum ophugnent. Iis jam ingressis iter deprehenduntur illi , quos paulo ante in cellam vinariam arcis confugisse diximus. Excitato igitur clamore , quasi laterent insidiae , revocantur milites, & ad internecionem illos interficiunt. Caesorum n
228쪽
merus repertus est tam in oppido quam soris, numero ad octingentos. Qui superilites erant infantes ab eo furore, plerique rebaptisati suerunt ab hoste. Rebus ad Cabri eram expeditis, copiae mittuntur Costam. Ejus oppidi dominus jam ante cum civibus egerat, ut in arcem arma sua conferrent, & quatuor diversis locis murum disiicerent. Id si sacerent, se pro sua gratia facile perseisturum apud Minerium pollicebatur, ut a maleficio temperetur. Persuasi morem gerunt, post ille discedit, quasi deprecaturus, di non longe progressus obvium habet militem.
Hi quum nihilo secius procederent, & impetu primo nihil essicerent, altera luce vehementius oppugnant, & incensis circum
aedificiis omnibus suburbanis, facili manu capiunt, eis quod superiori nocte plerique deserta statione profugerant, delapsi su-nibus. Post editam ergo caedem ic oppidum direptum, decurrunt in hortum castello vicinum, & mulieres atque puellas, quae trepidantes eo confugerant, promiscue constuprant, & quum diem unum atque noctem inclusas detinuissent, adeo tractarunt inhumaniter, ut illae quae gerebant uterum, & natu minores puellae, non multo post cxtinguercntur. Interea Merin dolani &nis adjuncti complures alii, qui per sylvas atque rupes obcrrabant, intercepti, vel ad triremes mittebantur, vel confodie-hantur, multi etiam inedia perierunt. Deinde, non procul ab oppido Mussio, quod ante diximus, quidam ingressi Caucrnam
sub rupe latitabant , numero ad viginti quinque, sed proditi
fumo fuerunt omnes & igni enecati. Sic adeo nullum saevitiae genus fuit praetermissum. Nonnulli tamen, qui lanienam hanc .effugerant, Genevam & ad loca vicina pervenerunt. Hujus ergo rei fama cum in Germantiam emanasset, plurimo-srum animos offendit: & Helvetii quidem, qui non sunt pontifi- .ciae religionis, intercedebant ad Regem, ut in cos, qui profugissent, utcretur misericordia: Rex autem, & justas esse causas, cur ita secerit, & quid suis in finibus agat, aut quomodo insontes animadvertat, non magis illos oportere solicitos e sic deeo,
dicit, quam sit ipse de illorum negotiis. g. LII. Sed ut, quomodo in MEI DENSEM quoque Eeclesiam persecutionis saevierit tempestas, explicemus, nec siccst.
229쪽
V klimn in superioribus sa , quod in vis veluti pinue κtismi ubi ses Eetissa ; IDterea tamen remunieriam in ani mis smiliorum e strinae piuinis reliquiae, 6c non deerant, qui qu. id Piliam rpsis furere erat vetitum, occulta ratione perficereton tubulit 3 PH enim homines b ita in Actis Martyrum .lagitur .n quorum animis timor lyomini Cum illa cognitione insederat. cum viderent ocritatem publicis ex locis profligatam, una cumlibet tue Deum Darε invocandi, Coep runt cxanventus mole occuItos habere, exempsto Prophetarum qui sub Aehub extiterum , bc emum Christianorum , qui in Ecclesia primum mascente, propyer horribiles persecutiones hujusmodi loca seereta ad Drunctum opportuna quaesiverunt. Sic igitur ini homines, uti se duhnt moerusio, modo aliquam in domum, modo m resutiam auem aut 'speluncam , interdum in dumetis aut sylvis conveni hanet. Eo in conventu ac coetu, is qui inscriptura maxime omismium exercitatus erat, verbo Dei alios consolabatur, doces at . mrtubatur, eoque opere persecto, omnes unanimiter ardentem vue Deum procabantur, ea spe freti quod ipsa Gallia brevi repet diato Antichristi Dominatu receptura esset Evangelium: At v To, cum omnia viderent contraria, tum Anno Is 6. factum est. ut ferventiore qui ducebantur spiritu, circiter sexaginta oppidami, re deliberata, Ecclesiolam quandam efformarent, atque veris
hi Ministrum scin sibi deligerent, sicque in aedibus privatis corudicti, finita concione certis diebus Coenam Domini juxta praescriptum Evangelii sc institutum Christi perciperent. Ea res non
diu poruit esse occulta, praesertim, quum eadem illa Ecclesiola parvo temporis spatio tanta Caperet incrementa, ut jam trecenifivel quadringenti reperirentur, tum viri tum mulieres, ac cujus- 'que aetatis homines, qui eis confluebant ., non ex urbe modo. sinetiam ex pagis quinque aut sex milliaribus in circuitu; Itaque
e Is etat Petrus Clericus , arte .sua ac*rofessi ite carminartis., starn sacris steris apo im δ exercitatus. eo quidem in genere sermnuis qui Gallarum proprius est, uti reserunt Act. & Non. marγrum Ioc cit. p. II 8. LDigitiroci by Coos
230쪽
coeptum est inquirere,. Congregabantur autem ordinarioe in da nium Stephani Mamm, Viri boni, grandisque natu, Albi cum ,, etiam congregati essent L 8. Sept. hujus anni eaque res ad Magistratum esset delata, Magiae atus ejus urbis describ mus hunc .integrum processum verbis Tob. CRISPINl in Amamr rum tan & Pra positus cum suis satellitibus atque mois nistris, simul etiam is qui in tara regione latronibus compre- ,, hende is puniendisque praesectus est, magna sataeuitum carer- 'va stipatus, ad domum ipsius Mangini accesserunt. Petruari Cloicus, tum G ponebat eo in coetu locum quendam primae. , ς'itolae Pauli ad Corinthios. Satellites coenaculum ingressi se in quo eurmes congregati erant, aliquandiu quasi attoniti tum, ,, mo cum silentio constiterunt. Tandem Quaesitor rogavit , quid agerem: ibi tot homines, qui filas parmcias non adirent. - Id quidem quod ipse vides,.inquit Clericus, sed aequo anima in expem, quoad nos ista absoruamus. Tum; caeteri e magistr ri tu, Ruiaum veris, inquiunt, eth in Carcerem. Eamus, inmquiridis, fi ita, Domino visum est. Et simul se ligari constri 2 gique passux est: eiindemque mansuetudinem Caeteri omnes, ,, rum homines tum mulieres numero sexaginta duo , sunt mi es, rati. In his puella erat, quA pro ter actatem intelligere non, ,, dum poterat, qua odii magnitudine veritas Uerbi Dca preme, se retur, ea cum is propterea duci ab illis videret vinctum quod ,; in coetu re conventa tam sancto honestoqua deprehensii disset.,; di it magistratui, Si vos me in lupanari deprct rudissetis , aucis in loco pudendo , nunquam me his vinculis constringendam is curassetis. At, magistratus imposito ei proauisoritate sua silan ,, tio, Totam multitudinem in urbis carcerem duci jussit , Rindigna admirutione visa est, cum Iot homines in utroque sexu, si a tam paucis summa volummo ac mansura dino ducerentur, ς; nam si aliquam resistendi oluntatem declarassent , .suctata panis rentibus propinquis, qui in ea urbe eram, liberari potuissent, Λ sed tantum aberat, ut hi vim aliquam aut rebellionem cogitarent , ut contra laeti atque hilares, per vicos urbis irent Imb,, mos canentes, in quibus praecipuῆ LXXIX. I ιam, --rtiu