장음표시 사용
321쪽
rus Dei cultus restituatur, ad eamque rem perficiendam εc tuendam, non recusare, sese ipsis conjungere: & haec quidem esse quae habeant in mandatis: rogare autem, ut in posterum sibi liceat amplius de his rebus, privatim cum delectis aliquot conserre: sic enim affectum esse regem erga religionem dc ipsos, ut suas sortunas omneis atque se ipsum eo sit impensurus. Ad haec illi respondent, & collaudata regis voluntate, is cupere se do,, monstrant inprimis, ut longe lateque disseminetur evangelii
se doctrina: quicquid etiam ejus rei faciant, ex officio fieri: deis quanquam summis eo nomine sint affecti contumeliis & inis,, juriis, tametsi gravissimas in se concitarim offensiones, licetis fremitum atque minas plurimorum saepe sint experti, non ,, tamen idcirco remisisse studium rei sanctissimae propabandae, is hujus autem odii tam vehementis & acerbitatis hanc solam esseis causam, quod impios errores di falsa dogmata repudiarint ris jam, quod suam operam in eo rex amplissimis verbis polli-D ceatur, quod etiam e suis finibus episcopi Romani tyranni- dem, a quo sane tanquam a fonte dimanarit quicquid est imis pii salsique cultus, projecerit & eliminarit, id sibi peducun- dum auditu fuisse, deumque precari, uti pergat: quod etiam is moneat, cavendum esse, ne quid incommodi pariat dissensio is doctrinae, permagnam habere se gratiam: sed nihil esse reve- ,, ra dissidii, & in ea se permansuros esse doctrina, quam sinto Augustae testificati: nam ad Anabaptistas quod attinet, vin- ,, dicare se graviter in eos, nisi ad sanitatem redeant : illosis etiam ibi potissimum regnare, quibus in locis prohibita sitis evangelii doctrina: de concilio deque pontificis astu sermori nem illum omnem sibi pergratum etiam esse: jam autem inis Germania versari legatum pontificis, & polliceri conciri lium, Mantuae cogendum : egisse quoque de hac re cumis Electore Saxone: quid autem ipsi, communicatis consiliis, is ad illius postulata responderint, scripto comprehensum esse, is quod ei sint daturi, perferendum ad regem, ut quid sua: sit in eo mentis, intelligat, legatum illum pontificium praeis se serre, quasi solius sit pontificis indicere & habere conis cilia : sc vciis existimare, caeteros reges di ordines reipu-
322쪽
,, blicae non hoc ei concessuros, ut ipsis inconsultis ita faciat, ,, in hac praesertim religionis atque fidei causa, quae legitimam ,, disceptationem postulet: Iam de coniunctione regis quod di-
,, Xerit, agere summas ei gratias: ut citam haec tam salutarisse doctrina cursum suum retineat, nulli se labori suo vel periculo,, parcituros esse, neque dubitare, quin Deus hanc omnem actio- ,, nem regat, quantumvis etiam invitis & reluctantibus aduersa- ,, riis, &quia privatim cupiat de hisce rebus conserre prolixius, si delectos esse quosdam ad eam rem, quibuscum sua Communiis Cet: rogare autem, ut regi ista renunciet, suumque studium
Nec immerito Protestantes Principes in sua responsione civilis animi speciem prae se ferebant, nec plura tamen audebant polliceri, non alia de ratione sb quam quod invidiam a societate Anglicana & Gallica sc) metuerent apud Caesarim, cui uterque Rex adversabatur; deinde, quod scirent, Regi, religionem praetextus saltem loco esse, dc nil scrio ab eo dc siderari, quam ut in profligata illa causa matrimonii applaudentes haberet. f. LXXXI. Ut vero se res habeat, est tum Rob. quoque
BARNESIUS d) Theologus praeclari nominis, in Germa-I i niam
a) Ea Responsio eollecta est ex Actis Archivi Vinariensis, qnae Latin ε& Germanice mami Melaiichthonis Spalatini & Burchardi Vice-Cancellarii Electoralis, consignata reperiuntur. Teste Sechendor fio in H. Luth.
reserimus ex Io. BALAEI Celitur. V. de Illustribus Scriptoribus Angliae: Is vero ita: se Robertus BARNS, Anglus in Nordo vicensi comitatuo I.ynna non procul natus, inter tam Varias hominum saetiones, ad Au- gnstillianorum mendicantium sectam arripiebatur. Juvenes aetate ac si studio pares, licet professione diversi, anno Domini isi Α, Cantabri-- giae sophistarum scholas frequentavimus. Ipse nihilominus in re litera-- ria ex ingenii facilitate multis passibus praecucurrit. In theologia scho-- lastica laudem Doctor effectus, percepta ex .Lutheri libris Dei veritate, is extempld coepit luctator egregius cum monstris immanissimis congredi. Stertii patris eloquiis armatus, constans veritatis assertor, in Drac
323쪽
is nem ac Iustiam sortiter dimicabat, eorumque subvertit castra. Sed sta-- tim a furentibus Babrionici regni ministris ad tribunal raptus, anno se Christi millesimo quingentesimo vicesimo quinto, in Februario, aeis per Londinensem, Romelisem, Bathoniensem, S Asaphensem episco-- pos . super viginιi quioque articulis coxem niarum damnatus, ad palta is nodiam lub Cardinale cogebatur. Tertio carcerariae inclusionis suae an-- no, diruptis catenis in Germaniam ad Lutherum aufugit. Ubi apud eum, , atque alios verae pietatis amatores ad aliquot annos servatus, in An- liam deuuo revertebatur. Ex tunc justitiam fidei in solis Christi ser- , , vatoris operationibus, contra impios humanorum operum buccinatores, A tani concionibus quam scriptis synceriter erigebat, ut antiqui serpentis is caput eo calc/ne. rvrsus eo die erςtus. Non powrat igitur Satanas ninis vas ei per reiscopo insidias non struere.,, Scripsit illis fidelissi inus divini verbi miuister, ad Henticum octavum
is Anglorum regem, eX Variiν auctoribus collectat,ia Romanorum Pontificum vitas.. ,, Sententias ex doctoribus. - Compendia silarum concionum. Haee omnia Latine. Quae sequuntur, latomate Anglico edidit se De sacerdotum conjugio. is Supplicationem ad regem Angliae contra episcopos
De ecclesia dc membris. De ejusdem ecclesiae clavibus. De servo hominis arbiιrio. Licere laicis sacras scriptura legere. De constitutionibus humanis. Pro utraque sacrameliti specie. is Sanctos non esse invocando .is Indicem de dictis patrum. si De Ecclesia ad Morum, si De jurisdictionum abiissi. De rebus Ecclesiae, atque alia quaedam. , cum duobos sociis non puduit Londini erudelissimam pro Iesuis Christi nomine incondit mortem oppetere, sub Stephani Wintoniensis diis consimilium Amichristorum tyranuide, auno a Christi nativitate Is ,
,, die 3ψε mensit Julii: mila cavis adhuc data, nisi, quod fuerit strenuus
324쪽
bus sa) conferret, atque Phil. Melanchthonem in Angliam invitaret. Philippus enim Melanchthon se Angliae Regi insinuaverat, atque per Auxandrum Aissum Scotum, qui religionis ergo Scotiam relinquere debuerat) librum commentarium in Epistolam ad Romanos ipsi miserar, uti ex Epistola ad Regem b
mense Augusto data apparet: Ei clementer respondere Rex, dc simul aureorum ducentorum munus ei mittere 3 Has Regis Literas cum ex Valentini Bavari compilatione, nobis asservaverit Illustria Sechendorsus cy, ut integre eas hic adscribamus, non abs re erit:
HENRICUS D. G. Angliae & Franciae Rex, fidei defensor& Dominus Hibemiae, ac supremum Ecclesiae Anglicanae in terris sub Christo caput, Philippo Melanchthoni Sanctae The logiae Prostabri eximio, amico nostro plurimum dilacto. ,, Quod Christianae religionis ipsiusque veritatis propugnandaeis studiosissimum te percepimus, sic eo nomine sincerissimi istius se tui animi instituto jam prio- afficimur, ut nihil aeque in
is votis his mus, ac aliquam sese offerre occasionem se timis mos istos tui Pectoris conatus quacunque nostra opera juvanchis ac promovendi. Ad hujus vero nostrae in re dilectionis nonis vulgaris animum, quam maXima nuper accessit ex literis abs te se per Alexandrum Alesium ad nos daris, quae, e si tur eandorisse Ee amicissimi erga nos studii indices elenr satis loco lares, id is tamen non obscuro egregii destinari muneris testimonio pubis cherrimo testari voluisti. Munus certe ex isi ipsius ineri emsi ita dignum , ouod boni omnes complectantur, Br, mod,, nostro nomini dicatum est, nobis omnium quam maxime a se rum & acceptum. Ob igitur istam benὰ erga nos assectae v se luntatis significationem ingemes dc quantas postlimus ex an, I i 1 mosi Euangelii professbr. A quo licet succumbere sit visus, potenter ta- ,, men nunc regnat, atque Condemnat justus mortuus impios viventes. - Hujus nempe vitam pietatis & bonestissimorum exemplorum plenam , is certissim's argumentis noverunt multi. is
325쪽
A mo giatias tibi habemus, persuasumque esse volumus, nos,, rectissimis istis tuis, di cum Deo conjunctis studiis nullo unis quam tempore aut loco defuturos esse. Caetera ex fidelissimiis ac intimi consiliarii primariique secretarii nostri Thomae si Cromvelli literis uberius cognosces, quibus rogamus, ut ,, cunctam fidem habere velis, oc bene ac diu valeas, ex Regia is nostra Uintoniensi d. i. Octobris is s. sa) Et parum certe abfuit, quin Melanchthon tametsi eodem seris me tempore & a Gallo, ut in Galliam consultandi gratia veniret, sollicitaretur b) Anglicanum illud iter suscepisset: Reliqui enim Angliae Legati, posteaquam & cum Theologis W itteberis gensibus dc cum Electore Saxoniae & cum Principibus Protestantibus egissent, atque ut Protestantes Legationem in Angliam mittere vellent, expetiissent, Elector equidem per Legatos suos ea de re cum sociis agebat, dc splendidam in Angliam Legationem decernebat: Denominabat scilicet Georgium sc), Principem inhaltinum, tum illustris generis causa, tum, quod Uir esset doctus, di Dei verbique rius limans dc studiosus, di Praelatus
Ecclesiae, Melanchthonem etiam mittendum offerebat, lassus tamen, Academiam Wittebergensem diffficulter carere illo posse,& plurimos ejus causa in illam confluere. Additurus erat Franisciscum Burchardum, Vicecancellarium suum, qui Melanchthoni charissimus erat. Landgravius missurus erat Comitem Solmensem &yacobum Sturmium, tum ex Theologis, Bucerum, SMafum dc Brentium. De mandatis etiam deliberatum erat, quae in summa eo tendebant, is ut Rex Augustanam Consessionem, salva emen- ,, datione ex verbo Dei, in regno suo reciperet, eamque in
,, Concilio defenderet , deinde, ut protectionem Protestantium ,, cum titulo Defenseris susciperet , Si vero de capitibus reli- gionis cum Legatis Principum concordia iniri non posset, is nec Rex articulos, de quibus Wittebergae Legati ejus, cum
cembris datum. pag. et I. χχ. '
b vid, Histor. Res Gallic. in hoc opere q. XXXIX. XL. pag. IIS
326쪽
,, Theologis convenerant, approbaret, tractare tamen jubeban- ,, tur, de mutuis au Xiliis, quorum modus proponebatur &c. Vetum, plerique Principum & Civitatum Legati a tractatu cum Rege Angliae abhorrebant, multi desectu mandati sese excusabant, Itaque nihil definiri potuit, dc postea Elector Landgravio d. ix. Julii sollicitudinem suam aperuit, suadens, ut vel mora necteretur, vel aliquis in Angliam explorator mitteretur, vel AEpino a) Hamburgensium Superintendenti, qui magnam cum Thoma Crommello, Regis primario in rebus Ecclesiasticis ministro, familiaritatem habebat, negotium daretur, ut, quae in Anglia fierent, sciscitaretur. Literae enim a Barnesio ad Melanch- ,honem allatae erant, in quibus mutationem rerum b significabat, & iter in Angliam dissuadebat. Convenerunt tandem Principes, ut literae ad Regem c scriberentur, easque Melanchthon composuit, & datae sunt Kal. Sept. Petunt hisce, ut Rex mentem suam de articulis, de quibus inter Legatos ejus dc Theologos Wittebergenses conventum fuerat, aperiret, ut dc de Concilio, de cujus Indictione fama jam percrebuerat. Verum bae literae tarde ad Regem pervencrunt.
a Eundem hune Iohannem AEPINUM, Hamburgensium Ecclesiasten primarium, tum quoque ab Henrico VIII. in Angliam arcessitum fuisse constat ex ejus Vita, quam descripsit GREVIUS. p. 21. & seq. ipseque id testatur Λ. R pinus in Ep. Dedicat . ad Eduardum Ul. Deinde
us testarer, me retinere illam ipsam voluntatem, quam ante annos xl I. lexatione nomine Hamburgensium fungens apud potentissimum pruden
tissimum Regem Majestatis tuae patrem testatam preliqui, qui eodem tempore constituerat , ecclesas reformare in Anglia eoiser dubio proekInis rei magnitudo nonnihil deterruisset , quidam Evangelii Chrsi hines.lssuasissent , , avertissens ipsus animum a tam sancto YIalutari lueepior Fecerat ejus rei praeclara auspicia. b Dedicaverat enim tum quoque Melanchthon Henrico Regi novam Loeorum Theologicorum editionem Is 36. quae dedicatio legitur in Melanehth. Epistolis Lib. III. ep. 6. p. q9 I. seq. sed , cui deinceps manu Melanehthonis subscriptum est hoc dystichon. Dum laudandus erat , I Regem laudavimxs Anxiam, Hei mihi, quam varium es Regibus ingentari.'
327쪽
s. LXXXII. Haec dum per Legatos Henrici in Germania aguntur, nihil aeque Regi ad stabiliendam Auctoritatem sitam
summam, dc Cranmero diisque ad promovendum Res orniationis negotium, videbatur necessarium, quam ut per universam Angliam innumera illa Monachorum Coenobia excuterentur, atque tota illa monachalium impuritatum colluvies a sordibus
sitis repurgaretur, Eratque Rex tanto in id proclivior, quod iidem illi Monachi omnes lacertos moverent, ad resistendum mandatis Regiis, ad ea exagitandum, & perpetuas si pote seditionibus ain faces iubjiciendum. Enimvero, durum illis videbatur, quod alium quam Papam, Ecclesiae caput agnostere, &ejus potestatem in res sacras repudiare deberem. Quum ergo illi his e decretis se opponerent ib), di res novas molirentur, tum in Confessionibus, tum in colloquiis, plebi, varia, quae in Regem erant injuria, iuggerendo, atque animos adversiis ipium inflammando, missi fiant in Monasteria, qui res & vitam eorum sedulo inquirerent. Ea inquisitio fiammis quibusdam viris demandata, ne in vanum abiret, aut dicis gratia tantum susciperetur, ab ipso Rege, per manum Crom.elli Vicam Generalis, Instrustiones Visitatoribus obseritandae sunt consignatae , quascum brevi compendio sc) nobis exhibeat BURNETUS, Grum lammam hic legere juvabit: Inquirere se ilicet debebant. - Num Cultus divinus, die dc nocte, horis convenientibus,, peragaturi Quot fratres plerumque sint praesentes Z Quinam ,, frequenter sint absentes se Num numerus completus, juxta fundationem, in quavis,, Domo adsit 3 Qui fuerint Fundatores te facta sint addita. ,, menta tempore sundationis' ini reditus 3 Num ex uno O ,, dine mutata unquam suerit in alium Z A quo ' Qua de causa is Qua
a BURNET. Lib. III. sol. IO3. b Franciscatios fratres semet inprimis & aperte quidem oppqsuisse observat BURNET. l. c. p. ioq. dum reliqui clandestinis moliminibus
c) BURNET. I. e. p. ros . t M. qui ct in Collectione Document rum ad Libr. ΙΙΙ. n. l. II. UI. seq. eas omnes ad numerum 86. nobis exhibuit. conL GI ea. Conritior. Britann. sol. 786---. 89.
328쪽
- Qualia habeat edicta δε ηοη alienandis terris in usum Eule-- siae, mufraιοι irius 8 Et, num Fundatores iussicienti auth ,, ritate, Iales Donationea conficiendi, fuerint instructi p., Cujus impulsu, di quibus de causis exempti sint a Dioece. sanis suis p., Localia ipsorum Statuta pariter inspicienda sunt & exami
se Inquirendum in electionem Praepositi. Regula cujusvis Do-ώ mus expendenda. .uot Novitiit Quo tempore Novitii ad se Prosessionem admittantur λ,, Num sciant Regulam suam, eamque observent Cum pri-- mis tria Vota, Paupertatis, Castitatis&Obedientiae 3 Num aliis quis ullam habeat pecuniam inscio praeposito 3 Num multe. M rum convertatione utantur intra vel extra Monasterium 3 vel, ,, num quaedam sint posticae, per quas mulieribus liceat ingrediis Monasterium λ Num pueros secum habeant cubantes λ,, Num observent Regulas Silentii, Jejunii, Abstinentiae δέ - Cilicii λ vel, qua aut ritate dispensationem habeant ab aliqua se illarum .se N um edant, dormiant, vestes suas portent, & in Monaste. rio maneant juxta regulas suas se Num Praepositus nimium sit asper, vel nimis elemens Et, ,, an cum fratribus agat eX studio partium vel malitiose ,, Num quidam fratrum sint incorrigibiles se Num Praepositus singulis annis rationem fideliter reddat se An coeteri quoque Ministri rationes exhibeant λ Item, an re. se ditus Domus juxta fundatoris mentem impendamur si Num structura aedificiorum curetur, & laminae atque supinis pellex studiose conservetur ,, An sigillum Conventus, & scripta Domus sedulb asserve se tur 3 Item, an a Praeposito codicilli locationis, erga coma ,, tos & amicos, in detrimentum Domus sint ficti Z An hospi- ,, talitas servetur, & an in receptione Novitiorum, pecunia ali. si qua vel remuneratio petita fuerit uci prismissa Qua cum cu-- ra & sollicitudine Novitii instruantur pse An aliquis Domum sit ingressus, sub spe, se aliquando inis Praepositum electum irit se Num
329쪽
1rs HISTORIA EVANGELII A. is 36.
,, Num in exhibitione patrimonii Prae positus Pensionem aliis quam sibi reservariti vel, quid lucri de illis faciat pis Ratio sumenda omnium beneficiorum Ecclesiasticorum lcis Vicariatuum quamvis Domum concernentium, quo pacto be- ,, neficia illa administrentur. Cuncta haec in domibus Monachorum seu Fratrum erant pervelliganda: In Visitatione autem Montalium inquirendum. se Num Coenobium probe sit septo munitum, & an janu eis &senestrae maneant clausae, ita ut nemo possit ingredi temporem minus convenienti p,, Num aliquis cum Sororibus conversetur solus, absque venia
is Abbatissaep,, Num aliqua Sororum ad Professionem fuerit coacha, vel ais Cognatis, vel ab Abbatissa p,, An sine venia extra limites se conferre soleant Z Et, an illo,, tempore vestem suam gerant p,, Guibus occupentur negotiis praeter cultum divinum p .uido commercii ipsis sit cum viris Religiosis p An scribant literas ,, amatorias 3 An mittant vel accipiant dona vel munera
,, An qui ipsis est a Consessionibus, Vir sit prudens & doctus,
,, nec non bonae existimationis 3 Quoties singulis annis Sororesis confiteantur & communicent pAb iisdem porro visitandae erant Ecclesiae Collegiatae, Xenodochiales & Cathedrales, ut & Ordo Equitum Hierosolymitanorum. Ubi tamen nonnisi Scripta inspicienda erant, ut, quid ex illis de Resormatione ordinum Monasticorum Colligi possit, constaret : quibus Regis nomine mandata quaedam erant in jungenda. Ut omni studio & labore contendant, ut Decretum de Re- ,, gis Successione observetur ubi dicitur, ipsos manuVsigillisse id coUrmasse. Unde patet, omnes in Anglia Domos Religiose sis id agnovisse: & ut populum doceant, potestatem Regis is esse supremam in terris, sub Deo, Pontificis vero Romani Au- ,, tori r xζm , astu saltem , ic perversis ejusdem Canonibus & Deo creto libus suisse usurpatam, a Principibus quidem diu toleratam , nunc autem mcrito abrogatam. Di iligod by Gorale
330쪽
A. Is 36. RE NOU ATI.- Abbates & Fratres a Iuramento quod Pontifici vel Principiis alicui extero praestiterant, liberi renuntiandi; Statutaque Or-- dinis alicujus, ad subjectionem aliquam exteram obstringentia, abroganda atque e libris delenda. - Ne Monachus limitibus egrediatur, neque mulier illos in- ,, grediatur, sine venia Regis vel Vilitatoris, nec nisi unus sit
se Nonnullae Regulae circa Convivia praescribendae, & injunisse gendum, ut caput Veteris & Novi Testamenti legatur: Menia ,, L Abbatis cibo communi, non autem cupediis aut dapibus in- , , struenda, Abbate, vel Seniore aliquo praesente, & hospitibus,, ministrante.
Sequuntur Regulae de Eleemosynarum distributione, item ministratione, tum in morbis tum in sanitate. Ε lingulis domibus unus, vel duo in Universitate alendi, qui probe eruditi coeteros instruere possint: Singulis diebus Lectio Theologica per integram septimanam habenda: Fratres honestis
Abbas vel Praepositus singulis diebus partem aliquam Reguisse lae explicabit, & ad legem Christi applicabit, atque demonisse strabit, ceremonias ipsorum nonnisi elementa esse, ad Chri- ,, stianismum introducentia; Religionem non in vestitu, velis ejusmodi ritibus, sed in puritate cordis, sanctitate vitae, fide,, non fucata, Charitate fraterna, di vero Dei cultu in spiritu de ,, veritate, consistere: Non itaque Ceremoniis inhaerendum, sedis per illas ad veram Religionem ascendendum esse. Adduntur aliae Regulae de reditibus Domus, adversus dispendia, & ut nemo ante vicesimum aetatis annum in domum religiosam admittatur.
,, Quivis Sacerdos in domo singulis diebus Missam celebret, is inque illa pro Rege & Regina preces fundat. se Si quis mandata haec infringat, ad Regem vel Visitatorem Ge- ,,neralem deserendus. Visitatori Authoritas competit reum pu- ,, niendi, atque libros Censurae Uisitatoris Generalis subjiciendi. s. LXXXIII. Visitatores, qui inde a mense Octobri A. Is s. Operi suo strenue incumbebant, rem omnem literis deferre ad Κ λ Crom.