장음표시 사용
31쪽
permanet,nec temporaneum est. Ergo di corpus non est aetervum,sed mortale& caducum. Cum ergo temporaneum
sit necessario interibit. Siquidem vero ipsi intereundu sit, in proprijs eiuS me bris oportet bella intestina moueri,iptiumq; occidere ae suffocare , id varijs modis. Nam inscrutabiles post tria prima sunt species& causit morborum. Atque hoc est fundamentum & origo
morborum,non quatuor humores. Eodem modo multiplex quoq; est media cana, unde & variae dissolutiones facile
nascuntur,& ipsa etiam medicina modi talis est.& cum homine minuitur ac augetur.Na illi sunt anni Platonis, quibus omnes eae reS sese declarant: quoru Arnoldus nonnihil meminit,qua sit eos Intelligeret, sed nimis tamen cito a fundam elo rursus excidit. Quisquis aut capita destructionis regni nouerit, is lain i doneus est ad introitu cognitionis mei iam demonstrati fundamenti. Ad conclusione itaq; nostri funda meti de omni u morboru cognitione sequetur tres
libri ad triplice corporis vivi dissobitio, ne, in qui b. declaratur morbi ilex pro-
32쪽
pria trium disiunctione, ex nobis, & ex
fine eueniunt. Eodem per omnia modo si medicus cupiat scire hominiS natura, eumq; cum omnibus morbis luis cognoscere,oportet ipsum primo scire omnium rerum morboS, qu OS naturam maiori mundo patitur.Ea enim de causa ipsos perpetitur, ut nos videamus in hoc rerum genere hunc morbum, in illo vero alium, in homine vero omnes. Nam ex limbo cum sit factus,ea procul dubio de causa ex ipso factus est, ipsius ut bona & mala quoque haberet. QUM propter medium costitutum est a Deo duorum non sequendorum eo modo atq; ordine,sicut propositum cst ab initio. Quum itaq; sint externa, medicusca extrinsece discere debet,&concordantiam sumere morborum in praeparatione & diuisione visibilium rerum,&huiusmodi corpora externe reducere in ultimam materiam arteSpagyricartum inueniet, quaenam substantia moris
hi sit causa. Haec omnia si recte comun .
etit, pracdixu exit omni u morborum eoenitione. bi vero in sua iacum regio ne petitus fucxit, exteris prodesse non
33쪽
D THEOPH. PARA C. poterit. Medicus enim duntaxat est in notis,& non in ignotis. Quare ne pastiatur se seduci ab Arabibus, Africani S, Chaldaeis,aut atris Barbaris,nec hi vici L. sima nobis: unusquisq; tatum alteri credat,quantum ipse in igne expertus fuerit. Medicina enim non permittit creadere,quod igni non probatu fuerit: per ignem crescit medicus,vcluti dictu est. Discite itaq, Alchimiam,quae alias , pagi rica vocatur: haec docet falsa a veris discernere. Hoc enim est lumen naturae, ubique probationes cernere ac in lumine ambulare. In tali naturae lumine to quemur ac dicemus nostra,no ex phantasia, in qua nihil prouenit praeter quatuor humores,eorum scopositio,aug-rnentum, status & decrementum,atisq; similis Et mulsit biles nuge,nequaquam ex praeclaro ingenio,quod bonis implet tum est thesauris,prodeuntes, sed ex ficto dc non probato fundamento. Caput III L. i
xionibu , , medicoru animOS inuasit,qui dicut:Homo ille est fan
34쪽
PARAMI RVM. gguineus,aut cholericus,aut phlegmatiscus,aut melancholicus:cum tamen nihil horum sit,ut multis ratiqnibus pro bari potest. Q a arum una& generalis est
haec,quod vita tribuat res illas, quae vocantur complexiones. Quandoquidem itaque vita illas tribuit, ae non tres illae substantiae, medico non proponenturco siderandae Nam ipsa vita,& quicquid ipsi adhaeret & cognatu est,medico mi ni me sunt subiecta. Vnde etiam si com- 6 ---- plexiones existerent tales,tamen medico minime venirent cosiderand*Quic et quid enim una cum vita recedit,id medico nequaqua Theoricae suae loco est proponendum. Hoc medicus diligetet secum perpendat. Siquide error est non modo in sanis,uerum etia in aegris corporibus. Ascribunt enim morbo, quod etiam in fanis corporib. inesse arbitranatur Sed&aliae plures causae sunt, quod natura corporis integri non ferat, huiusmodi quatuor complexiones homini inesse,cum sit species. Nulli quippe speciei inest complexio,sed natura propriae substantiae. Natura vero est coplexio. Quod dico, illud esse calidum,id ib
35쪽
lius non est complexio , sed natura ha het ex sua substantia, tanquam colores. Haec non pertinent ad aegritudinem dc sanitatem. Oportet rem esse frigida aut calidam. &c.in sua natura,quod nihil ad viuum corpus attinet,separatque se ab infirmis & mortuis. Ad h quod dicat, mores,gestus, ingenium , coluetudines, naturam & usum esse ex coplexionibus, id falsum est. Ex astro enim,non comple xione proueniunt.Fel non cocitat iram . sed Mars.Unde sequitur, fellis vesicam redundare, non secus ac stomachum limento externo nimis impletum, sic Mars vesicam fellis essicit redundaret Lstiusmodi rerum causas scire est Astrono mi, non medici, quarum tamen illi nunquam meminerui. Facile igitur incidit in errorem, qui sua principia, pro priamq; artem non perfecte nouerit. Hinc scitote, non existimandum vobis esse,coplexiones medico esse subiectas,
aut materiam, causam ue morborum.
Quia res tales asscribuntur vitae, non physico corpori. Quod autem calidus aut frigidus, humidus aut siccus sit morbus,ne illud
36쪽
PARAMI RVM. 3svlexionem dixeris: sunt enim conditi
nes,noti coplexiones. Complexio consistit in duobus , calore videlicet & hvimiditate,vel calore & siccitate. Sic quoueque frigidu & humidum, aut frigidum& siccum accedit ad elementi natura, quae hic non est spectanda. Similes quoque conditiones morborum sunt calidum aut frigidum absq; humiditate &siccitate. Cuiusmodi moi s sic consistunt,ut hic calidus sit,& nihil praeterea: ille vero humidus,& nihil aliud: ira ut
in una qualitate consistat conditio non duabus. Dico maniam esse calore absq;
humido & sicco: Hydropisim vero esse
humiditatem, quae habeat neq; calore, neque frigus: eademq; ratio est & reliquorum morborum. Diligenter & hoc in medicina obseruandu est,secundum gradum, id est,duplice complexionem, non esse accipiendum, sed omnia respiciunt unicam suam conditionem , hoc est,calidam,siccam,humidam, vel frigidam. Quia in morbis non conueniunt simul,sed singula separatim consistunt. Cum res duae sunt coniunctae,siue cum res duplex est,ad vitam pertinet,non ad
37쪽
THEOPH. PARA C. medicum. Vt res si pulchre ornata su rit, eleganterq; coloribus tincta, quid hoc ad medicum nihil. Sic quoq; nihil ad ipsum pertinent complexiones:
naturae sunt vestitus & ornatus medico non consideranda. Si vero scire cupias,
calorem solum,frigus solum, humiditatem totam siccitatem item solam consist ere: inspicias illud quod solum confistii & simplex est. Id sane vita caret , cab ea se separat, propterea quoq; morbus adest. Similiter corpora inccnduntur ab astris, quae alioqui Iid aegrotaret:
astra fiunt ipsorum bella intestina. Eego corpus iam incensum,unum sibi sumir, non duo, coniicitq; vel in calorem,vel in frigus,vel in humiditatem, vel in siccitatem:ac illud in quo transit, medico est considerandum. Quod ut intellectu facilius ac planius sit, tali exemplo declarabo. Quidam alteri vulnus infligit, aut ictu tuber efficit, aut crus amputat, aut aliquid simile. Ictus ille per se nec est calidus, nec frigidus, nec humidus, nec siccus,sed solu ictus est Eode modo
animaduertite , omnes morbos initio
eode modo sese habere & gigni Si itaq;
38쪽
PARAMI RVM. 3Thoc modo in corpore sese habeat, quid
aliud sunt, quam vulnus, ubi nec calor, nec frigus, nec humiditas, nec siccitas spectatur' Vera itaque ars consistit in . incarnatiuis: quae incarnatiua siue sit ni calida siue frigida,siue lita nuda,si uesicca. nil tibi sit curo si modo incarnatiua sint, tibi sussiciat aliaq; omittas. Et qua uis vulnera nonnu quam esticiantur calore & febri, tamen,istiusmodi res non sunt morbi Tu tibi morbum proponas considerandum,qui nec restinctionem, nec refrigerationem requirit Hqc enim
produnt tuam imposturam atqueerr rem,&te non esse instructum incarnae
liuis,ut debebas. Eadem via progrediendum est in hydrope:ea videlicet qgro exhibean quae sal resolutum pellant, nec spectes calidum aut frigidum, quia in te. stis medicina no est silia. Quemadmoducolocynthis purgat absq; respectu co-plexionis,& conii mili quoque rationetur bith, quam vim a complexione non habent,sed a virili natura:ita quoque omnes reru virtutes sunt arcana, ur suos
morbos eo modo sanent quo facti supti,inc coplexione fiunt,sine complexio.
39쪽
ne etiam curantur. Hoc omnes obserauate:Cum natura veniunt, cum eadem
etiam abeunt. Quod vero ignis extinguatur aqua,non fit frigore, sed humiditate. Similiter quod ignis calefaciat,id
non euenit ratione siccitatiS,verum ca- .liditatis. Sic unicum & simplex perma net illud, quod morbum regit: nec laamen est natura peccans,sed quasi color qui nihil corpori tribuit,nec ab eo quicquam aufert. morbus se habet non se- .cus ac gladius, secans absq; om ni complexione. Aliquando contingit,ut sul- Phur incendatur ac ardeat,veluti in Persico igne.Quae est eius medicina Extinguere ipsum tanquam ignem. Cum v ro camphora alijsq; similibus cura fieri soleat, euentus inconstans expectanis diis est. Hic praecipuum fundamentum est, considerare quidnam extinguat inuisibilem ignem. Quia extinguere est verum ipsius fundamentum: refrigerare autem ipsius venenum: repulsione alia sequuntur mala. Hoc modo nos agere Deus non vult,sed incumbere perfectae
medicinq recto ordine dispositq. Quemadmodu oculi nostri testantur de aqua
40쪽
& igni,ita quoq; aperientur in arte t &medice& rustice cernamus ut quod rasticus manifeste videt. Hui usmodi tundameto cogimur curam incipere. Quare merito 1 complexionibus&quatuor humoribus recedemus ac deficiemus: quq hic non sunt obseruanda ut factum est ab ijs, qui medicina in errores trans,
Verum illud quidem est, omne morabum aut esse calidum,aut frigidu. quid enim caret caloret Sic nihil absq; alteris utro dictorum, quae tamen nihil aliud sunt, quam signum dc conditio morbi, non ipse morbus.Quisquis autem signa putat esse materia,errat. Quid est,quod
frons ardeat,totumque caput &uniuersuu corpus caleat, urina rubear, pulsus
sit celer, hepar sitibundum,aliaq; similia3Haec morbum indicat,non sunt materia,sed multum differunt a materia. Fallunt homines adulterando morboS: ut fit in cholica ex costipatione. Perpendas tecum, qaanta illic accidant tormina,calores,cdtractvrq, sitis, scabies,ali Lque eius generis plura:quq omnia te noperturbent. Constipationem solvas,&c