장음표시 사용
551쪽
pellere, ut natura exoneretur & liberetur, idque fieri debet per A v R v MDIA PHORETICV per TARTARUM DIAPHO RETI civ M, quanquam haec medicinae non cibi esse videantur , sed cibus & potus sunt: qui enim illis nutritur, non moritur fame, etiam sit nihil comedat, quantumuis parum de su- ear pradictis accipiat: sciendum igitur has chidoxortesse medicinas simul & nutrimenta, proi & in tali nutrimento summum arcanum latet.
Cum morbi vis ect maxima, tum vel tenuissimo victu est utendum. Quilibet morbus,qui in summo gradu est,tenerrime trahati in cibo & potu debet, ne scilicet tali aegroto detur cibus, qui corpus penetret aut dele ectet, quales sunt aromatici,delicati cibi, pisces,gallinae,&c. ubi enim tam bo
ni coqui sunt, ibi natura oblectatur &it q
552쪽
ua THEOPHR. PARA C. morbum deserit in suo conflictu, d litiasque appetit, atque ita seducitur, cibi non delicati sunt optimi in hac dieta. Similiter nullum forte & exiliens nimium dare debet: sicut enim cerebrum inebriat & debilitat,ita omnia quoque membra debilitat, ideo dari debet vinum leue, in quo natura nullum robur quqrere possit:& quamuis naturae aliquid boni dare velis, id tamen non sit copiosum. Quin & hoc vobis notandum est, quanquam Hip-
a PQqrale' , id non dicat, lacticinia & ah . Tlios cibos, qui morbum ad se trahunt,
-ba morbum tollere, cum eum secum per
urinam & sedes euehunt, ut in icteritio morbo GRA Nun IvNI PER I egregius cibus est ad pascendum
aegrotum vna cum alijs cibis, nec non
A WV A D E C E R ASIS petalia-- rem vim habet, si bibatur in alio potu. Medicum igitur ita decet esse prudentem , ut die tam non solum in certo pondere potus & cibi constituat, fu,tilissimosque cibos deligat , sed ut potius cibos illos accipiat,qui simul medicina sunt, illis fruatur aegrotus: illi
553쪽
IN , APHOR HIP P. cc; conueniunt morbis illis , qui in statu suarum virium sunt. Pu ORISMUS
Sedes ex aegroto contem ram facere o- .portet, an is cum praescripto victu perstet D que ad morbi vigorem, an prius defetat , impar cum talis victa succumbat prius, quam cedat morbus o obtundatur. Oportet etiam medicum conside, rare,vbi dieta aliqua nihil inuat,ne diutius in ea perseueret, sed medicinam
admoueat, siue ea cibus sit, siue non :ib.lud enim maxime necessarium est,quomodocunque agatur. Cum autem
Hippocrates tot verba faciat de dieta, sciendum vobis est,non esse intelligendum solummodo cibu&potum, quiabus summopere student medici Italioci & Gallici, imo aliter dieta hic intelligenda est. Hippocrates enim dietam non solum ad nutriendum recte corpus requirit,sed potius ut curet. Decet cibi me;
igitur medicum considerare, quae vir- eati WOtus insit cuilibet cibo, ita ut eos cibos rum do is
554쪽
Suibus igitur vigor statim futurus
in eos tenuiter statim habere oportet: qui bus autem posierim,S in ipso vigoris tempore opauosub ipsum de victu demendum eE: antea vero plenim alendi sunt, inperferre queant Oportet etiam medicum scire,quando cibandus & potandus sit aegrotuS, idque sumendum ei est ex morbo ipso, prout is fuerit affectus: hoc ita intelligite,cum nutritio aegrotum non curet, sed sola medicina, in ipsa quo 'que fundamentum erit dietae: ideo Hippocrates vult dicere , quomodo medicina administrada fit,quibus temporibus,quantum de ea:non enim semper natura medicinam amplectitur, sed interdum tantum, interdum Vero non ,ut iusta hora eligatur,in qua natura appetit medicinalem potum & cibum. Cum enim paroxysimus viget& morbus intumuit, tunc natura nullam dietam accipit: est enim fastidi n. Vult igitur Hippocrates,medicum
555쪽
666 ITHEOPH. PARA C. debere animaduertere tempus idoneuad administrandum naturae, de his loquitur, non an pira, poma,tuscula, aut alia danda sint. PΗORISMUS undecimus. In ipsis paro semis cibum adimere oportet praebere enim noxium euin cum per circuitio redeunt morbi,in ipsis accessioni-biu abstinendum est.
Iste aphorismus, ut superiores,intelligendus est de eo, quando natura non est prompta, non dandum ei esse ciue ebum, sed tantum illo tempore quando ei commodum est : est enim tempus aduersum,& est tempus constans. Cum enim morbus naturam & vim suam exerit, non bonum est cum eo agere, sicut cum viro irato nihil agi potest: quando autem cum eo aliquid ais gendum est, oportet expectare, donec praeterierit ira, tunc est intelligens, ut sermonem & responsa tua percipere possit, & alacriter respondere,&c. quae
556쪽
IN APHOR. HIPP. 6 omnia in ira naturae fieri nequeunt. SP militer etiam intelligendu est de morabis exacerbatis. notate igitur periodos, paroxysmos & accessiones, omnes effenaturae iram eiu Sque furorem , quan quam aliud genus irae sit periodus , aliud accessio, aliud paroxysmus, aliud exacerbatio, omnia tamen haec ira na- Paro sturae sunt, orta ex offensionibus, quas natura a morbo pati cogitur, aut morbus pati cogitur a natura: utrinque enim ira oboritur. Sciat igitur medicus iram aliam esse naturae, aliud quoque eius tempus seu sanitatis: aliam vero iram esse morbi,quando ille se ostendit baec respicere decet medicum, ut videlicet iuxta tempus & horam agat, nihilque importuno tempore incipiat.
duodecimus. ccessiones vero S conmtutiones morborum indicabunt, tum morbi ipsi, tum tempora anni, tum periodorum proportionis inters obseruatio siue eae quatiae e me maiore interuasi an Us ex ijs,quae
557쪽
iuo PH R. PARA C. postia apparent indicia sumuntur, velut inpleuratide flutumsi statim initio appareat, breuem fore denunciat: siveroposi risu conjiciatur,longam. Suin etiam urinae,alui cessudores, cris,dissicite; aut faciles , nec non breues aut longos fore mombos cumsuperueniunt,demon ann. Vt medicus cognoscat naturae iram eries de in paroxysimis, consistentijs, perfodis, .essiones et accessionibus, &c. primum omnium uiscrimina morbum sibi proponat, eumque fun- baset. ditus perscrutetur, quo cognito, horam & diem sciet quando naturae ira incipiat,aut morbi etiam:&hinc ei notum erit,quomodo ei anteuertendum Te vi. sit,& quando, ita ut mediante medicina utraque ex parte ira evitetur. Non
solus autem morbus id facit, sed & ipsum tempus naturae & morbi iram significat. exempli gratia, nosti alia quem febri laborare, & ex arte & experientia agnoscis eam tertianam:iam igitur te scire oportet febris consuetudinem a principio usque ad finem, quando quies non sit futura . Simili, ter si febris accidat in autumno aut
558쪽
IN APHOR HIPP. cco hyeme, tunc quartana est , id docet
tempus: ita quilibet morbus suum ce tum tempus habet, in quo oritur, demcnse ad mensem, ab una luna usque ad aliam, ab ortu Lunae usque ad occasum eiusdem,& lic de omnibus firma mentis, quae quidem tempus ipsum sunt: lux enim & tenebrae tantum sunt nox & dies, non tempus, sed tantum diuisiones temporis , firmamentum dat tempora anni. Qui igitur firma, mentum nouit, is etiam scit quinam morbi singulis annis sint venturi: haec
decet considerare medicum, nec non
planetarum circulationes,& progreseius & regressus stellarum mobilium, quae alio atque alio modo suum cudi sum habent, nouaq; tempora pariunt, ct res augent vel debilitant: quomodo scilicet illarum effectus misceantur. Simili modo se habent morbi, qui reguntur ab astris, ut stultus alia quis, & sicut astra erunt de se habente ita etiam stultus cum suis rebus hinc inde inconstanter vagatur, semper alius . Tales igitur morbos medicus nouisse debet : hoc enam modo
559쪽
o THEOPH. P A R A C. praeueniendum erit irae, sicut dictum est,quod quotidie aut tertio quoq; die
Quin & hoc medico sciendum est.
morbos perie sua signa dare, ex quiabus medicus intelligere possit, an di dignatura turnae sint futurae vel non: nullus enim morboru- est morbus , qui non signa in se gerat sui exitus & mutationis, ex quibus co gnosci potest, silc ut natura alijs modisse notam facit , designat. Est enim in morbo signatura quaedam sicut in hoomine, ut dicitur , homines rusti sunt perfidi, item quo debilior, eo ferociorreiusmodi enim signa natura fecit, ut homo innotesceret.' Similiter etiam morbus quilibet signatus est suis si gnis, quae medicum scire decet. Dicit
igitur Hippocrates, si post signa non
statim morbus veniat, significare moris hum breue,sin statim,significare mombum diuturnum .causa est,quod maturatio primo, non ultimo fieri debeat: quod autem maturari debet, breui tempore maturescere nequit: vis enim maturans in principio, fere est estica.cissima.
560쪽
dat morbus, nec non sedes & sudoreset chaec enim omnia sunt excrementa ea
rum rerum,quae ipse morbus sunt:ctini igitur ex morbo sint, ex ipsis cognosci etiam potest , quid circa morbum, vel ex morbo sit: sicut enim tabellarius verinteos ex peregrinis regionibus in te rogati solet, quomodo se habeant regiones illae: ita oportet medicum omnimode experientiam suam habere dc obseruationem,ut gnarus consistata te aegrotum & non ignarus,& ut more bos auertere pmit,& ut sciat an diuturnus veli breuis sit futurus, ac bene vel ale exitum suum sit habiturus. Haec omnia bene didicisse debet medicus in omnibus morbis ,& minime uti genearali csssuetudine, ut vulgus solet, quod iuxta suas opiniones tantum loquitur: medicus autem non debet loqui teme, rarie, sed scienter & iuxta artem medicam: tam doctum enim eum esse oportet, ut a principio usque ad finem sciat, quomodo se gerere debeat: in summa