Canticum canticorum Salomonis paraphrasi continua enarratum additis notis ad vsum concionatorum, & lectorum pietatem. Auctore Arnoldo Cathio Societatis Iesu theologo

41쪽

fili locum receptus ac restitutus fuit Placebat exemplum ilicet infami parricida nihilo me meliorem ducerem,ita tamen me constituebam, ut qu intra ciuitatem Dei recepta,id est intra diuinae gratiae praesidium, ubi a letalis noxae reatu soluta, iublicorum Ecclesiae munerum particeps ad magis internam cum Rege familiaritatem suspirat:

ardebamque desiderio similis osculi in plenet

reconciliationis signum pignus - η ας Omnium mearum antea iniuriarum. At, quemnam hic Ioabum interponerem ,haerebam itaque metuens Sestimida,sed non om

ni tamen spe destitui: liquando in profundo cogitationum ex cordis plenitudine in haec verba prorupi: O utinam pari facilitate

Nec plura quod sermoni deerat, supplebat assectus apud illum, in cuius conspectu meditatio mea semper fuerat sex ipsa in

verbis ' σιωπησιι animi mei aestum quavis vociferatione clarius exprimebat;& loque di modus, optanti quam petenti similior,Verecundiana reuerentiam meam,qua ipsum adire N alloqui erubescebam, non obscure indicabat.

Mirum dictu sistae experientia creditudissicile quam facile ignita pauperio exanimo se humiliantis desideria exaudiat misericorS

42쪽

sericors& miserator Dominus,quamque ad primam cordis eius praeparationem inclinata sit auris eius. Necdum conceperam orationem,S: ecce facie tam blanda,vultu adeo amicabili respexit humilitatem ancillae suae, Vt, licet petitum pacis osculum non statim largiretur, neq; enim nouum est,neque in solens ipsi,in bonum nostrum munera sua ad tempus differre: animum tamen addiderit Voti mei rationem coram eXponendi Quare ad ipsum verba mea hunc in modum sum

prosecuta Desideri mei caussa, o Maxime quidem,sed S Indulgentissime Regum,est,

Qv I MELIORA SUNT UBERA TUA VINO.

ego enim tam augusta cum Maiestate actura, hoc praefari velim, Rege iam me ad matrem prouocare, 'uae paullo ante ad illam celsitudinem trepidabam , iam ad hanc benignitatem clementiam, quam ex unico serenitatis tuae intuitu agnosco vere maternam,in morem lactentis recurro. Quia vero non sine caussa lac istud supercaeleste vino terrenarum voluptatum praeponam , minime dubitabit, qui intelliget,caelestia terrenis δε caducis aeterna immane quantum praestare. Quaerat iam hic aliquis, qui haec norim, iamne uberum illorum lactis dulcedinem gustaverim. Enimuero tantam,ta' teor , Ielicitatem hactenus numquam fui con

43쪽

CANTICUM CANTI C. Consecuta, odorem tamen illorum aliquem

ex iis , qui illud affatim biberunt, percepi,

deprehendi, quod sint FRAGRANTIA VNGVENTIS OPTIMIS siue enim usum olei unguentorum V Vtrumque enim pro eodem

hic accipitur requiras ad medicinam, aut robur conferendum siue ad oblectationem, ut in conuiuiis ob suaveolentiam solet siue ad consecrationem,ut in Sacerdotii Regumve fit initiatione , certa sum, pr stantissima quaeq; olei unguentorumve genera hinc me mihi posse polliceri. Nec iam me ultra aut rei expetitae dignitas, aut indignitas mea retardat: ut enim tuam alias liberalitate recolo, aliarumque, quae tecum familiariter uiuun sacrarum mentium iudicium exquiro, siue exempla considero; audio te ungueta ista,&,

quod multo amplius est, teipsum simul cum illis plena manu,ne dicam prodige, effunde

re quod nullo umquam tempore manifestius patuit, quam cum Diuinitatem tuam nostrae humanitati coniuncturus,&IES MCH Ris Τ nomina tibi aeterna deliberatione constituisti quorum prius communicationem tui qua estusionem alterum chrismatis significationem S ita olei m sterium inuoluit. Itaque iam tum OLEUM EFFUSUM NOMEN TvvM esse voluisti: citro

aliae etiam ADOLESCENTvLAE tenetis adhuc,

44쪽

nec magis quam ego in Virtutibus prouectae animulae DILExERvNTὰρ mi amorem tui, quod ipsum persectionis summa est, inflammatae fuerunt. Haec ego dum cogito, video iam mihi potius meditandam esse caussam, cur id hactenus non obtinuerim,quam cur id iam ausa fuerim exoptare. Sae cum ita sint ei Optime Maxime TRAHE etiam ME: agnosco enim,S , licet non sine rubore, profiteor torpore Minertiam meam, ut iam Iatis non sit reseratis foribus admitti,nisi ipse tu me traxeris, S efficaci quidem dulci tamen gratiae tuae violentia plane non violenta compuleris intrare. Videor iam, V praepropera sunt calide cupientium vota videre diem illum,quo ego,nec sola ego, sed S aliae multae simul mea instigationem exemplo

motae sodales meae, POST TE CURREMUS IN DOREM UNGUENTORVM TVORUM,

ubi tua nos inuitabit excitabitque odorum fragrantia in omnes vias diffusa. Nec sane,te praeeunte, ullum erit erroris periculum nec odore isto tuo nos comitante, Ilae dissicultates dissiciles erunt superatu nec te pr' pugnante,vllae erunt homles machinationes pertimescendae verbo dicam:

Nil desperandum est iania duce, o auspice

ranio.

Ita inflammate, pie, summisse, bonaque S

45쪽

I IN CANTICUM CANTI C. firma cum deliberatione orauera, cum vero

bonusac beneficiis Dominus, non cotentus me optato cum osculo ad se recepisse, sed Minanu prehensam perquam familiariter IN

hique non cuiuis patentia penetralium suo rum arcana reserauit. O immensam summae illius Maiestatis in me liberalitatem o felicitatem meam squid vidi ibi Zquid didici ρ quae

abstrusa vulgo, hactenus mihi incognita in illa mentis illustratione fuerunt retecta: Si oblita fuero tui umquam,'perfecta, pacifica visio, in quam abrepta Hii,obliuioni detur dextera mea, si non proposuero te in principio laetitiae meae. Non dubiis interim signis aduertebant sodales meae magnum aliquid in me praetervi supra consueta gestum fuisse neque ipsa magnopere conabar rem ipsam celare,spe alias etiam animas ad meliora traducendi hinc factum est , ut quaedam in meliorem partem proniores tunam meam coeperint mirari & quasi stimarent, ob amoris inter me cillas mutuit tem ad se etiam aliquam boni huius partem deuenire,ut charitas facile bona communicat, sincero affectu mihi gratulantes Vt tu felicissima Sulamitis, dicebant, in Rege QDilecto tuo constanter beateque gaudeS,

ita nos etiam EXULTABIMUS, ET LAETABIMUR

46쪽

MVR 1N TE. Si enim tu quae iam sine coimtrouersia placere coepisti Altissimo, nobis quoque ad similem beatitudinem viam sternere dignata fueris, noste pro matre habebimus, erimusque, ut tu Dei, silc nos ME

MORES UBERUM VORUM SUPER VINvM:

tuo enim exemplo exstimulat , has, quibus adhuc inuoluimur, si uti ineptias prae tuis istis spiritalibus donis facile contenemus. Et licet quςdam aliae nobiscum non sentiant, sed obliquis potius inuidiae stimulis actς, muniis bene tuas se ferre ruides ostendant tu caue earu obloquia S suggillationes vllius

momenti facias, certa quod meliores,neque nos tantum puellae, sed etiam viri graues MRECTI DILIGvNT E , ob istud tuum tam egregie inchoatu studium. Cum illis autem talibus sentire, verae prudentiqest operari, solidae virtutis coronari vero, consummat gloriς erit. Et istae quidem animae non longe aberant a regno Dei aberant tamen quo sum enim ista, exultabimus, i tabimur, erimus memores P&cur non potius, exulta-mus,l tamur,memoriam agimusξnimirum,

multi sunt, quibus assidue ista in futurum proponuntur, numquam in opus veniunt:S his non leue periculum est , ne ingruente morte appareat, ea quq illis semper futura manent.rei veritate numquam esse futura.

NOTAE

47쪽

OscvLETUR ME Os CVLO RIs s VI. JHonorius a gis ustodunensis Presbyter Fidelis anima

sponsi Christi cogitans ubi fuerit, ubi erit, ubi sit, ubi non sit,scilicet quod in originalid actuali pec-into fuerit, qud in tremendo iudicio Des erit, quod in vanitatibus sqculi sit, quod in aeterna beatitudine non sit gemens, tremens dicit Oscule tur me osculo oris sui. Ac si dicat, ille, qui in mea

carne in dextra Patris sedet, meus aduocatus, iustus Iudex me de peccatis dolentem, de iudicio suo trementem, visitar. osculetur, pace, signo amicitiae, quam proprib Ore poenitentibus promisit, oscille ur. Philo Carpathiorum Antistes in hunc locum ita Magnus fuit olim morbus meus ac languor, non vili egeo curatore, sed magnis mihi medicamentis opus est omnino caelestem medicum voco, huius necessario indigeo, sine hoc uno pereo, ab huius sol a curatione conualeo , ab hoc uno mihi medici xia salutaris de certa. S. Gregorιus Musenus Hom. I. Quia verba sponsi sunt spiritus de vita; qui autem conglutinativi essiritui, fit spiritus, qui vitae coniungitur, tranti de morte ad vitam fi propterea vult anima ori vitam scaturienti os suum admouere, dicens: Osculetur me osculo oris sui. Exta tume operata Augustιm libellus de Am Otia, cuius pietatis par erudia i responderet, Augustinoforte non indignus videri posset .m ιus sexto cap.

st.3Icgisur. Quando fiunt amici qui fuerunt inimici, in signun pacis, sicut communicati in Ecclesia,

48쪽

PARA PHRASI ET NOTAE. I Interiorem pacem exteriori osculo declarant.

- - , Osculum spirituale proprie amicorum est. qui sub una lege amicitia tenemur non enim fit oris attactu, sed mentis affectu; non coniunctione labiorum, sed commixtione spirituum,castificante omnia Dei spiritu,&ex sui participatione celestem immittente a rem Anima sic affecta, ad iii tellectuale osculum suspirat, cum desiderio es mans, Osculetur me osculo Oris sui; ut iam terrenis affectibus mitigatis, omnibus, quae de mundo

sunt, cogitationibus desideriisque sopitis,in solius

Christi delectetur osculo. Haec ille Austor, qui et puss, ita etiam prioris aem es: nam, quod de osculi communicatorum in Ecclesia habet, eum ritum indodius scire vix potu it, nisi tum vixerit,cum id in uridiano usu frequentiaretur. S. Bernardus Serm. 8 in Cant Merito sponsa. quem diligit anima sua inquirens, non se sua carnis sensibus credit non curiositatis livinarux inanibus ratiociniis acquiescit; sed petit osculum id est Spiritum sanctum inuocat, per quem accipiat simul scientiae gustum, gratiae condimentuni Et bene scientia, quae in osculo datur, cum amore recipitur invia amoris indicium osculum est. Scientia ergo, quae inflat, clim sine charitate sit, non procedit ab osculo . Sed nec , qui Dei zelima habent, non secundum scientiam, sibi ullatenus

arrogent illud. Vide etiam S. Bern Serm.paruo F 2. Inter Hebraeos etiam R. Salomon Iarritis agnoscat in his verbis personam mulieris ad maritum recur

rentis, γ' thori perfidiam deprecantis O inieralia, Hoc canticum, inquis, habetur a sponsa longo exiliori viduitate Sercita. unam, inquit, osculetur

49쪽

i IN CANTICUM CANTI C. me rex Salomon osculo oris sui. O R. Abben Euaita Puella parua admodum, cui nondum extabant

ubera,custos vineae,intuita pastorem transeuntem,

ipsum deperire,&amore deinde sui sauciare coepit. Dinari uti duo inter se sensu; ambae mωen expositiones pulchre in nostram sententiam conueniunt. QVI MELIORA IVNT UBERA OVA INO. JOrigenes Homilia prima ex quattuor, S. Bernar-du Serm. 9. in Cant. notauerunt,aliquod beneuolentia Rega indicium interpraecedentia verbi haec in teruenisse. R. Abben et , post petitum ab aman- te,addit: Qirasi persensiisset pastor, pede collocutura cum eo refert, Meliora sunt ubera tua vino. Ma eris quam vinii inebriant: exhilarant amores tui. S. Gregorius Magnus in hunc locum Ubera

sponsi vino meliora existunt,quia illud necat, haec nutriunt illud oculos mentis turbat, haec acuunt; illud apostatare facit etiam saetentes, haec ipsos idiotas utique sapientissimos es aciunt quae, quot vicibus sponsa cum dilectionis ubertate sugit, tot sententias sapientiae sibi in ventre memoriae trahit.

S. Ambrosius Serm. I. in Psalm II 8 hunc lo-cΠmitaexyonit. Tamquam despiciens omnes iucunditates delectationes suas,caelestibus cupiensisa haerere mandatis,ait: Quoniam optima praecepta testamentorum tuorum super omnem appetentiam carnis ieculi voluptatem. Vide eumdem libro de Sacramentis cap. 2. Philonem Sarpathivm h c, Lyranum, Rup. AbbatemTuitiensem hic. S. Bernardus hicper vinum intelligit increpationem Superιorum. R. Salomon, Quia, inquit, meliores sunt mihi amores tui vino, quavis compotatione vini,quovis

delicio voluptate Phrasi Hebraica conuiuium

50쪽

PARA PHRAsIS ET NOTAE. FOmne,vmi deliciosum voluptarium, vini nomine appellariir Illi, inquit, amores etiamnum dulciores sunt quavis oblectatione, Mab co speranaus,ut adhuc nobis affulgeat, lectaretque arcanos sensus, occulta mysteria eius, que adoramus vultum ipsius, ut confirmet verbum tuum,hoc est, Osculetur osculis oris sui.

lactis huius desiderium fidei diri Mina initiatos, tamquam in limine spiritualis vita constri tutos,inuitat S. Petriis solus Epist. I. cap. 2. v. 2.

Sicut modo geniti infantes, rationabile, sine dolola concupiscite, ut in eo crescatis in salutem is tamen gustastis, quoniam dulcis est Dominus me

etiam referri potest antiquus inprimitiuaEcclesia, im,quo nouiter iam natispueris laco melori inserebatur: cuim consuetudinis meminit S. Hieronymus Diat contra Luciferianos: idem exponens initium

cap. I S. Isaiae, cet,in Occidentalibus Ecclesiis fui

se consuetudinem, ut renatis in Christo vinum in Iotribuatur. Iuuat hic ratione ad propositum nostrum

addere,v discant ab ipso vita ingre su eligere bonum

Oreprobare malum. Sane S. Hieronymus loco poste riis citato adfert locum S. Petri paullo ante addu dium, in quo ac non vinum concupiscere iubemur. FRAGRANTIA NOVENTI OPTIMI s. Hugo de S. Vidiore Miscess.cod. 2.lib. a. tit. 6O describit egregie triplicvgeneris unguenta, quaaomnia ad medicinamsperitant.Vocat autem illaiungitiuum ad contritionem,temperativum ad deuotionem sanatiuum ad

pietatem ine pluribin , quam uti ituro his nostro quadrent. S. Gregorim Papa, sensimus,siue san cilio Lantuariens is Antistes,sive illo aetate non inferior Laudunensiis, , ideo enim dubitari terio rum au-