Opera

41쪽

AD ATTICUM. in IX. Id. Itum ex Polliceri sumtu suo annos decem. Sed sit hoc et D σμα magnas habet certe copias et habebit, non ut ille vectigal, sed civium bona. Adde confidentiam hominis et adde imbecillitatem bonorum virorum; qui quidem, quod illum sibi merit iratum putant, oderunt ut tu scribis Iu-dum. Ac vellem, quinam hi significasses. Sed etiSte, quia plus ostenderat quam fecit, amatura et

Vulgo illum qui amarunt, non amant. Municipia vero, et rustici Romani, illum metuunt, hunc adhuc diligunt. Quare, ita paratus est, ut etiam Si Vincere non poSSit, quo modo tamen Vinci pSe OSSit, non Videam. Ego autem non tam cητειαν ἐUS timeo,

Illa αλιμsνα video tibi non probari quae ne mihi quidem placebant: sed habebam in illis et occultationem, Et υπηρεσια fidelem et quae si mihi Brundisii Suppeterent, mallem. Sed ibi occultatio nulla est. Verum, ut Scribis, cum scierimUS. Viri bonis me non nimis excuso. Qua enim Oscoenas et facere et obire scripsit ad me Sextus quam lautas i quam tempestivas i Sed, Sint quamvis boni, non Sunt melioreS, quam OSI OVerent me, Si S-sent fortiorES. De Lanuvino Phamea erravi Trianum Omniabam. Id ego volui si sed pluris est. Istud tamen cuperem emere, Si ullam spem fruendi viderem. NOS quae monstra quotidie intelligamus, ex illo libello, qui in epistolam conjectu est. Lentulus OS-ter Puteoli est, αδ ονων, ut Caecius narrat quid agat: διατ mi Corfiniensem reformidat Pompeio Mnc putat satisfactum et beneficio Caesaris movetur: Sed tamen movetur magis perspecta re. Tene haec ferre posse pomnia misera: sed hoc nihil miserius Pompeius Cn. Magium de pace misit et tamen oppugnatur

42쪽

3 AD ATTICUM LIB. IX. II.

quοd ego non credebama sed habeo a Balbo literas, quarum ad te exemplum misi Lege, UBPSO, et

illud infimum caput ipsius Ealbi optimi, cui naeusnοSter locum, ubi hortos aedificaret, dedit quem cui nostrum non saepe praetulit Itaque miser torquetur. Sed ne his eadem legas, ad ipsam te epi- Stolam dicio Spem autem pacis habeo nullam. Dolabella suis literis, Idibus Mart datis, merum bellum loquitur Maneamus ergo in illa eadem Sententia misera et desperatas quando hoc miserius eSSenihil poteSt. - abbiis Ciceroni, IMP. S.

Caesar nobis literas perbreve misit, quarum EX-emplum subscripsi. revitate epistolae Scire poteriS, eum valde esse distentum, qui tanta de re tam breviter scripserit. Si quid praeterea novi fuerit, Statim tibi scribam. Ciesar OPPio, Coraclio, S. M A. d. VII Id. Mart. Brundisium veni ad

hUrum castra posui Pompeius est Brundisii Misit id me Cn. Mugium de pace. Quae ViSa Sunt, re-- Spondi. Hoc vos Statim Scire volui Cum in Spem venero, de compositione aliquid me conlicere, ta- tini vo certiore faciam. U Quomodo me nunc putas, mi Cicero, torqueri, POStquam rursus in Spem paci Veni, ne qua re eorum compositionem impediata Namque, quod absen facere possum, pto. Quod Si una SSem aliquid fortasse proficere OSSem videri nunc EXSP tatione crucior '

43쪽

AD ATTICUM. in IX. Id. J(la. CICERO ATTICO S.

Miseram ad te IX Q. exemplum epistoIa Balbi ad me, et Caesaris ad eum ; ecce tibi eodem die Capua literas accepi ab Q. Pedio et Caesarem ad se pridie Id. Mart. misisse hoc exemplo Pompeius

se oppido tenet. Nos ad portas caStra habemus. Conamur PuS Zgnum, et multorum dierum, prοpter altitudinem maris. Sed tamen nihil est, quod potius faciamus. Ab utroque portu cornu, moles jaciamus, Ut aut illum quamprimum trajicere, quod habet Brundisii copiarum, cogamus, aut exitu ProhibeamUS.

Ubi est illa pax, de qua Balbus scripserat Or- queri sed ecquid acerbius P ecquid crudelius VAtque eum loqui quidam bθεντι κω narrabant; Cn. Carbonis, M. Bruti, e poena perSequi, omniumque eorum, in quos Sulla crudelis, hoc socio fuisset et

nihil Curionem se duce facere, quod non hic Sulla duce fecisset ad ambitionem et a se, quibus exsilii

poena superioribus legibus non fuisset, ab illo triae proditores de XSilio reductos esse et queri de Milone per vim expulso et neminem tamen e viο- Iaturum, nisi qui arma IIaec contra Baebius quidam, a Curione III Id. profectus, homo non infans, sed quis ulli non dicat. Plane nescio, quid agam. Illinc equidem Gnaeum profectum puto. Quidquid est, biduo sciemus A te nihil ne Anteros quidem quid literarum et nec mirum quid enim est, quod Scribamus p ego tamen nullum diem praetermitto.

Scripta epistola, literae mihi ante lucem a Lepta Capuae redditae sunt, Idib. Mart. Pompeium a Brundisi conscendisse, at Caesarem a. d. VII Cal. April. Capuae lare.

44쪽

32 AD ATTICUM LIB. IX. Id.

Is M CICERO ATTICO S.

Cum dedissem ad te literas, ut scire Caesarem Capuae VII Calend. fore, allatae mihi sunt literae, eum in Albano apud Curionem V Calend. forta Eum cum videro, Arpinum pergam. Si mihi veniam, quam peto, dederit, utar conditione et in mimis, impetrabo aliquid a me ipso.

Ille ut ad me scripsit legiones singulas posuit Brundisii, Tarenti, Siponti Claudere mihi videtur

maritimos exitus et et tamen ipse Graeciam spectare potius, quam Hispanias. Sed haec longius absunt. Me nunc et congreSsus hujus stimulat is vero adest , et primas ejus actiones horreo Volet enim, credo,

S. C. facere et volet nugurum decretum rapiemur(aut absentes vexabimur , velut con Sule roget printor, vel dictatorem dicat quorum neutrum Us est.

Sed, si ulla potuit efiicere, ab interrege ut dictator diceretur, cur hic non possit 8 Nihil expedio, nisi ut aut ab hoc, tamquam Q. IIucius, aut ab illo, tamquam L. Scipio.

Cum tu haec leges, ego illum fortasSe convenero.T3Tλα, κυντερον ne illud quidem nOStrum proprium. Erat enim Spes propinqui reditus erat hominum querela. Nunc eXire cupimus; Uu Spe reditus, mihi quidem nunquam in mentem Venit. Non modo autem nulla querela est municipalium hominum, ac ruSticorum; Sed contra metuunt, Ut credetem, iratum. Nec tamen mihi quidquam est miSerius, quam remanSiSSE; nec viatiUS, UM EVOlare, non tam ad belli, quam ad fugae, Societatem.

Sed tu omnia consilia differebas in id tempus,

cum Sciremus, quae rundisi acta Ssent Scimus nempe et haeremus nilailo minus. Vix enim Spero

mihi hunc veniam daturum etsi multa affero juSta ad impetrandum. Sed tibi omnem illius meumquem pynonem omnibUS verbi expreSSum, Statim mitiam. Tu nunc omni amore matere uicto cura lua

45쪽

AD ATTICUM. 1 p. IX. Ig. 23

et prudentia juves. Ita subito accurrit, ut ne T. Rebilum quidem, ut constitueram, possim videre. Omnia nobis imparati agenda et sed tamen αλλα μεν αυτο ζ, ut ait ille

Quidquid egero, continuo scies, Mandata CaeSaris ad consules et ad Pοmpeium, quae rogas, nulla habeo et neque descripta attulit illa Lucius cuia misi ad te ante, e quibus mandata puto intelligi posse. Philippus Neapoli est, Lentulus Puteolis. De Domitio, ut facis, sciscitare, ubi Sit, quid cοgitet. Quod scribis, asperius me, quam mei patiantur mores, de Dionysio ScripSiSSe vide, quam im antiquorum hominum Te medius fidius hanc rem

gravius putavi laturum,SSe, Uam me. Nam Praeterquam quod te moveri arbitror Oportere injuriae quae mihi a quoquam facta sit praeterea te ipsum quodam modo hic violavit cum in me tam improbus fuit Sed tu id quanti aestimes, tuum judicium est. Nec tamen in hoc tibi quidquam neri impono.

Ego autem illum male anum Semper putaVi nunc etiam impurum et Sceleratum Putos nec tamen mihi inimiciorem, quam ibi. De Philargyro bene causam certe habuisti et

veram et bonam relictum SSe me PotiuS, quam

reliquisse. Cum dedissem jam literas a. d. VIII Calendas quos cum Mati et Trebati miseram, pueri epistolam mihi attulerunt hoc exemplo: inafius et Treboliti Ciceroni, I P. S. Cum Capua exissemus, in itinere audiimiis Pompeium Brundisi a. d. XVI Calend. April. cum omnibus copiiS, qua habuit, Profectum ESSeri des rem poster die in oppidum introisseri concionatum eεse inde Romam contundi,Se velle ante Calend.

46쪽

ad AD ATTICUM. In IX. 6.

esse ad Urbem, et paucos dies ibi commorari, d inde in Hispanias proficisci. Nobis non alienum Vi-Sum,St, quoniam de adventu Caesaris pro certo habebamuS, pueros ad te remittere, ut id tu quamprimum Scires Mandata tua nobis curae Sunt eaque, Ut tempuS οStularit, agemus. Trebatius Scaevola facit, ut antecedat. Epistola conscripta, nuntiatum est nobiS, deSarum, a. d. VIII Cal. Apriles, Beneventi man Surum; a. d. VII Capuae a. d. VI Sinuesgae. Hoc Pro

OI 6. CICERO ATTICO S.

Cum, quod scriberem ad te, nihil haberem tamen, ne quem diem intermitterem, has dedi literas. A. d. VIAE . Caesarem Sinuessae mansurum Untiabant. Ab eo mihi literae redditae a. d. VII Caleni quibusdam PC meas non ut Superioribus veru, EXSpectat. Cum ejus clementiam Corfiniensem illam Per literas collaudavissem, rescripsit hoc exemplo: Vestire P. Ciceroni, Inis. S. D. Recte auguraris de me, bene enim tibi cogni-ius Sum nihil a me abesse longius crudelitate. ADque ego cum ex ipSa re magnam capio Voluptatem ;tum meum factum probari a te, triumpho gaudio. Neque illud me movet, quod ii, qui a me dimissi fiunt, discessisse dicuntur, ut mihi rursus bellum inferrent nihil enim malο, quam et me mei Simi- Iem esse, et illos sui. Tu velim, mihi ad Urbem praest sis, ut tuis consiliis atque opibus ut consuevi in omnibus rebus utar Dolabella tuo nihil scit mihi esse jucundius Manc adeo habebo gratiam illi neque enim

47쪽

AD ATTICUM. in IX. d. v

aliter sacere poterit tanta ejus humanitas, i SenSus, ea in me est benevolentia.

(lio CICERO ATTICO S.

Trebatium, VI Calendas, quo die has literas dedi exspectabam. Ex ejus nuntio Matiique literis meditabor, quo modo cum id loquar o tempus

miserum i nec dubito, quin a me contendat, ad Uriabem veniam. Senatum enim Calendis velle se frequentem adesse, etiam Formiis proscribi jussit. Ergo ei negandum est 2 Sed quid praecipi, Statim ad

te perscribam omnia. Ex illius sermone Statuam, Arpinumne mihi eundum sit, an qu alio. Via Ciceroni me togam puram dare istic puto. Tu, quaeso, cogita, quid deinde nam me hebetem molestiae reddiderunt. A Curio, velim Scire, ecquid ad te scriptum sit de Tironen ad me enim ipse imita scripsit, ut verear, quid agat. Qui autem veniunt inde, κινδυν&εη nuntiant. Sane in magnis curis etiam haec me sollicitat in hac enim fortuna perutilis ejus et opera et fidelitas esset.

IB. CICERO ATTICO S.

Utrumque ex tuo consilior nam et orati fuit ea nostra, ut bene potius ille de nobis existimaret, quam gratias ageret; et in eo mansimus, ne ad Urbem. Illa fefellerunt, facilem quod putaramus. Nihil vidi minus Damnari se nostro judiciο, tardiores fore reliquoS, si nos non venerimus, dicere. Ego, dissimilem illorum esse causam. Cum multa Veni igitur, et age de pace Meone, inquam, arbitratu Pon tibi, inquit, ego praescribam Sic, inquam, agam, Senatui non placere injispanias iri, nec exercitus in Graeciam transportari multaque, inquam, de nom

48쪽

as AD ATTICUM. in IX. s. deplorabo Tum ille, Ego vero ista dici nolo. Ita

putabam, inquamn Sed ego eo nolo adesse, quod aut sic mihi dicendum est, multaque quae nullo modo possem silere, si deSSem; ut non veniendum. Summa fuit, ut ilIe, quasi exitum quaeronS, ut deliberarem. Non fuit negandum. Ita discessimus. Credo igitur hunc me non amare. At ego me amavi quod mihi jam pridem usu non venit. Reliquae Dii qui comitatus quae ut tu soles dicere νεκυια in qua erat Eros Celeris. O rem perditam lo copias desperatas i Quid, quod Servii filius p quod Titiniis quot in his castris fuerunt, quibu Pompeius circumsideretur Sex legiones Multum vigilat, audet nullum vide finem mali. Nunc certe promenda tibi Sunt consilia hoc fuerat extremum. Illa tamen κατακλεta illius est odiosa, quam paene praeterii si sibi consiliis nostris uti non liceret, Surum, UOTU POSSEt, ad omniaque esse descensurum. Vidisti igitur virum, ut scripseras pingemuistis certe Credo reliqua Quid p continuo ipse in Pedanum, ego Arpinum. Inde exspecto quidem λαλανευτα illam tuam. Turinialumes inquies, actum ne agas Etiam illum ipsum, quem Sequimur, multa fefellerunt. Sed ego tuas literas exspectο. Nihil est enim jam ut antea, Videamus, hoc Vorsum evadat.' Extremum fuit de congressu nostro. quo quidem non dubito quin istum offenderim. Eo maturius agendum St. Amab te, epistolam, et πολιτικην valde tua litera nunc exspecto.

(Is. CICERO ATTICO S.

Ego meo Ciceroni quoniam Roma caremus Arpini potissimum togam puram dedi et idque municipibus nostris fuit gratum etsi omnes et illos, et qua iter feci, moestos afflictosque vidi tam tristis et tam atrox est diu Opηπι hujus ingentis mali.

49쪽

AD ATTICUM. Tu. IX. Is di

Delectus habentur et in hiberna deducuntur. En, quae, etiam cum a bonis viris, cum justo in bello,

cum modeste fiunt, tamen ipsa per Se moleSta Sunt, quam cenSES acerba nunc ESSE, cum a perditis, in civili nefari bello, petulantissime fiant VCave autem PuteS, quemquam hominem in Italia turpem esse, qui hinc absit. Vidi ipse Formiis universo neque(mehercule unquam homines putavi; et noram omnem sed nunquam uno loco videram. Pergamus igitur, qu placet et nostra omnia relinquamus. Proficiscamur ad eum, cui gratior OS- ter adventus erit, quam Si una fuissemus. Tum enim eramu in maXima Spera nunc ego quidem, in Ulla nec praeter me, quiSquam Italia cessit, nisi qui hunc inimicum sibi putaret. Nec mehercule hoc facio reipublicae causa, quam funditus deletam puto ;Sed ne quis me putet ingratum in eum, qui me levavitiis incommodis, quibus idem affecerat; et simul,

quod ea, quae fiunt, aut quae certe futura Sunt, videre non possum. Etiam equidem SenatuS- consulta

facta quaedam jam puto utinam in Volcatii sententiam l Sed quid refert est enim una sententia mnium. Sed erit injustissimus Servius, qui filium misit ad effigendum Cn. Pompeium, aut certe capiendum, cum Ponti Titiniano e etsi hic quidem timο-ris causari ille vero . . . . Sed Stomachari desinamus ;et aliquando sententiam, ut nihil novi, nisi Oid, quod minimum vellem, spiritum reliquum ESSE.Nos, quoniam Superum Mare obsidetur, Infero navigabimus; et, si Puteolis erit dissicile, Crotonem petemus, aut Thurios; et boni civeS, amantes patriae, mare infestum habebimus. Aliam rationem hujus belli gerendi nullam video In aegyptum nos abdemus p exercitu pares SSe non POSSUmu et Pacis fides nuda est. Sed haec satis deplorata sunt. TU, velim, literas Cephalioni des de omnibus rebus actis, denique etiam de sermonibus hominum nisi plane

obmutuerunt.

50쪽

38 AD ATTICUM. in IX. II.

Ego tuis consiliis Sus Sum maXimeque, quod gravitatem in congreSSu nostr tenui, quam debui; et, ad Urbem Ut non accederem, perSeveravi. Quod SUPErESt, Scribe, quaeSO, quam accuratiSSime, jam enim extrema sunt quid placeat, quid censeas : etsi jam nulla dubitatio est. Tamen, Si quid, vel potius quidquid veniet in mentem, ScribaS, Velim.